الگوهای وارداتی توسعه، فرهنگ و ارزش عمومی را تخریب می‌کند
خبرگزاری تسنیم: یک استاد دانشگاه گفت: الگوهای وارداتی توسعه، فرهنگ و ارزش عمومی را تخریب می‌کند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، محمدحسین پناهی، استاد دانشگاه در سومین کنفرانس الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت با موضوع واکاوی مفاهیم و نظریه‌های رایج توسعه و تجارب ایران و جهان؛ به سوی نظریه‌های اسلامی - ایرانی - پیشرفت، اظهار داشت: تاکنون 265 مقاله در این کنفرانس ارائه شده است که همینجا باید بگویم بحث توسعه‌ای اجتماعی و فرهنگی از مباحث دنیای امروز است که در قرن بیستم این بحث به صورت وسیع بر علوم اجتماعی مطرح بوده است.
وی با بیان اینکه مفهوم توسعه شاید به عنوان یک لغت و واژه به نظر برسد ولی به طور کلی شیئی است که از قوه به فعل با هماهنگی صورت می‌گیرد، ادامه داد: بعد از جنگ جهانی دوم موضوع توسعه با فراز و نشیب‌های بسیاری روبرو شد؛ نگاه به توسعه به خصوص توسعه فرهنگ امر بسیار مهمی است که باید آن را مدنظر قرار دهیم همچنین بحث چرخش فرهنگ این روزها مطرح است که جایگاه برتر فرهنگ در مطالعات اجتماعی و زندگی انسان را نشان می‌دهد.
پناهی عنوان کرد: در تحلیل اجتماعی و نظریه اجتماعی، موضوع فرهنگ جایگاه ویژه‌ای دارد و اگر ما بخواهیم تعریفی از فرهنگ و توسعه فرهنگ داشته باشیم باید به طور کلی و دقیق به این موضوع نگاه کنیم؛ فرهنگ عبارت است از کیفیت، شیوه شایسته برای فعالیت مادی و معنوی انسانها. همچنین فرهنگ یک نظام معنایی حاوی اجزای مادی و معنوی بین اعضای یک گروه که سبب ارتقاء کیفیت زندگی انسانها می‌شود، معنا دارد.
وی ادامه داد: هدف نهایی از فرهنگ، ارتقاء کیفی زندگی انسان‌هاست؛ توسعه فرهنگ با در دست داشتن کالاهای فرهنگی برای عمومی مردم مد نظر قرار می‌گیرد. همچنین موضوع مشارکت فرهنگی در زمینه توسعه فرهنگ امری اساسی است.
پناهی بیان کرد: مصرف کالاهای فرهنگی به غنا بخشیدن به زندگی انسانها کمک می‌کند که در این راستا باید توسعه کیفی فرهنگ نیز مد نظر قرار گیرد چرا که این موضوع که کالاها چگونه تولید شده‌اند و آیا موجب ارتقاء کیفی زندگی انسانها می‌شوند باید بررسی شود.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: معمولا توسعه فرهنگ و موضوع فرهنگ یکسان مد نظر قرار می‌گیرد ولی باید نگاه به آن متفاوت باشد؛ در توسعه فرهنگی باید دید پیامدش در جامعه چیست و ربطش با فرهنگ چیست؛ در دهه‌های اخیر در خصوص توسعه فرهنگی صحبت‌های بسیاری به میان آمده است که باید به بعد فرهنگی نیز توجه بسیاری کرد که البته این امر در دهه 80 مورد توجه قرار گیرد.
پناهی افزود: نباید به موضوع فرهنگ در برنامه‌های اقتصادی حاشیه‌ای نگاه کنیم چرا که باعث می‌شود الگوهای ما نابود شود؛ باید از الگوهای وارداتی توسعه که باعث غنا و تخریب فرهنگ عمومی و ارزش عمومی می‌شود، اجتناب شود.
وی ادامه داد: برنامه‌ریزی توسعه امری اساسی است که باید مد نظر قرار گیرد چرا که این امر باعث توسعه فرهنگ اسلامی - ایرانی و پیشرفت می‌شود.
پناهی افزود: اگر توسعه فرهنگی مد نظر قرار گیرد مستلزم این است که نوع توسعه نگاه ویژه به علوم انسانی داشته باشد.
همچنین تقی‌آزاد ارمکی، یک استاد دانشگاه در سومین کنفرانس الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت اظهار داشت: توسعه‌یافتگی با توسعه نیافتگی و عقب‌ماندگی در نزد بسیاری از صاحبنظران توسعه‌ای در ایران همراه و تا حدودی به جای هم مورد استفاده قرار گرفته است؛ این اختلاط مفهومی و معنایی زمینه بدفهمی‌های عمده‌ای در مورد جریان توسعه در ایران شده است.
وی ادامه داد: در حالیکه با این اختلاط معنایی و مهفومی، سخن از زمینه‌ها و فرآیند توسعه‌نیافتگی و عقب‌ماندگی شود به طور کلی می‌توان در خصوص آن بیشتر اظهارنظر کنیم؛ اکثر صاحبنظران این عرصه به عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی تا توسعه متمرکز شده و ایران را در نهایت جامعه عقب‌مانده و توسعه نیافته یافته‌اند. در این مسیر عده‌ای هم با تمرکز بر بعضی کارهای صورت گرفته در عصر پهلوی اول یا دوم سخن از توسعه وارونه در سایه مفهوم مدرنیته وارونه گفته‌اند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در ارائه الگوی اسلامی - ایرانی توسعه‌ای در ایران الزام‌های متعددی وجود دارد که یکی از اصلی‌ترین الزام‌ها اجتناب از طرح آرمان‌گرایی و تاکید تمرکز بر آن است؛ در این مسیر به لحاظ مفهومی و نظری موضوع توسعه بومی و تجربه توسعه به جای توسعه بیرونی و عقب‌ماندگی اصل خواهد شد و به لحاظ عملی هم به جای محوریت‌بخشیدن به برنامه‌های متمرکز دولتی بر مشارکت مردمی و توسعه مردم‌مدار تاکید خواهد شد.
انتهای پیام/
