برخی شاعران به بهانه دولتی نبودن دامن خود را از دغدغه‌های مردم بیرون کشیده‌اند
خبرگزاری تسنیم: محمدکاظم کاظمی معتقد است، دغدغه‌های مردمی و اجتماعی در شعر جریان گرایش‌های دینی متعهدانه حضور بیشتری دارند،بسیاری از شاعران به این بهانه که ما دولتی و حکومتی نیستیم، دامن خود را از مسائل اجتماعی کنار کشیده‌اند.
محمدکاظم کاظمی شاعر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به شیوه داوری‌های جشنواره شعر فجر گفت: امسال گام بسیار موثری در داوری‌ها برداشته شد و آن این بود که همه چیز در اتاقک‌های شیشه‌ای انجام شد و تمامی مراحل داوری‌ها و آثار شاعران بر روی سایت قابل مشاهده بود، سطح آثار ارسالی به جشنواره نیز از حد قابل قبولی برخوردار بودند.
وی ادامه داد: شاعران جوان افغانستان نیز در این دوره در جشنواره شعر فجر حضور داشتند، چند شاعری از مهاجران به ایران و چند شاعر نیز از داخل افغانستان حضور داشتند، البته باید تلاش کرد تا حضور شاعران فارسی‌زبان افغانستان در جشنواره شعر فجر که یک جشنواره بین‌المللی است، بیشتر شود.البته شاعران افغانستان در جشنواره‌های دیگر به ویژه جشنواره قند پارسی حضور موثر دارند و خوشبختانه امروز دیگر می‌توان گفت که شعر افغانستان به ویژه شعر شاعران داخل افغانستان پیشرفت چشمگیری داشته است.
کاظمی که خود از داوران بخش کلاسیک جشنواره به شمار می‌رود، گفت: شعر کلاسیک امروز از نظر فنی و سوری و آشنایی با ابزارهای بیان، زبان ادبی تخیل و تعابیر و استعارات بسیار پیشرفت داشته است، به ویژه از این ناحیه که نسل شاعران برتر جوان‌تر شده و این خود به معنای پیشرفت است. اگر در یک مقطع زمانی بهترین شاعران 40 تا 50 ساله باشند، می‌توانیم بگوییم شعر به سمت افت می‌رود، در افغانستان این روند اکنون برعکس است، هر سال شاعران مطرح و برجسته کشور ما شاعران جوان‌تری هستند و این نشان می‌دهد که که شعر افغانستان پخته شده است.
این شاعر مهاجر افغانستان تصریح کرد: البته این رشد در هر دو حوزه صورت و محتوا یکسان نبوده است، شعرها از نظر مهارت‌های زبانی، بیانی، تخیل، تصویرگری و برخی هنرمندی‌ها رشد کرده است و شاعران زیباتر شعر می‌سرایند، منتهی از لحاظ محتوایی در شعر امروز دچار افت شده‌ایم، کشور افغانستان در زمانی که درگیر مسائل حاد و بحران‌های سیاسی و اجتماعی و مقاومت می‌شود، طبیعتاً شاعران درون مایه و حرف و درد بیبشتری برای بیان دارند و خود این درد و حس و حال محتوایی غنی‌تر به شعرها می‌دهد، اما امروز چه در نسل میانه و چه در نسل جوان آن شور و احساس سال‌های قبل دیده نمی‌شود.
کاظمی گفت: تا حدودی این امر در یک روند نسبتاً طبیعی در ایران نیز رخ داده است، وقتی جامعه از سال‌های شر و شور و هیجان اجتماعی انقلاب و دفاع مقدس فاصله می‌گیرد و به ثبات می‌رسد، شعرها هم به همین نسبت افت می‌کند، چاره این کار نیز ایجاد یک نوع احساس تفکر و انگیزه عاطفی و اجتماعی در جامعه است، هم‌چنین تزریق سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی باید به گونه‌ای باشد که افراد نسبت به مسائل پیرامون خود احساس وظیفه کنند و هم چنان دردمندانه‌تر به اجتماع بنگرند.
وی ادامه داد: شاعران بهتر است، بیشتر از اینکه مشغول شعر شوند، به احساسات مردم، نیازهای عاطفی، اجتماعی و دغدغه‌های مردمی توجه کنند و سعی کنند، درون‌مایه شعر خود را از درد و رنج مردم بگیرند، شاعران ما اکنون از مردم فاصله بسیار دارند شاعران امروز بیشتر تبدیل شده‌اند، به قشر نخبه که از این جشنواره به این جشنواره می‌روند، از نظر سطح رفاهی بسیاری از شاعران ما در اثر مسئولیت‌های فرهنگی که طی سال‌های اخیر برعهده گرفته‌اند، با سال‌های گذشته تفاوت کرده است، و با سطح عموم قشرهای دردمند جامعه فاصله دارند، اینگونه نیست که وضعیت مانند اوایل انقلاب باشد که شاعری که از مردم مظلوم می‌سرود، خود نیز اجاره‌نشین بوده و با مشقت زندگی بگذراند.
کاظمی با اشاره به اینکه در جشنواره شعر فجر نیز شاهد شعرهایی بودیم که زبان حال شاعر بوده نه زبان قال مردم، گفت: البته این موضوع تنها اختصاص به جشنواره شعر فجر ندارد، به نظر می‌رسد، در کل جریان شعر امروز به طرف نوعی فردیت حرکت می‌کند، از یک جهت این حرکت می‌تواند، خوب باشد، چرا که شاعر ممکن است از دیدگاه فردیت خود به مسائل عینی‌تر پرداخته و در نتیجه تأثیرگذارتر رفتار کند، اما فردیت شاعر ممکن است، زبان حال اجتماع نباشد، اما گاهی ممکن است، دغدغه فردی شاعر دغدغه جامعه یا گروهی از اجتماع نیز باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که دغدغه‌های جامعه تا چه اندازه در شعرهای خوانده شده در جریان شعر فجر حضور داشت، گفت: این موضوع خیلی پررنگ نیست، بنده اتفاقاً این را در جایی که جریان شعرها را ارزیابی کرده بودیم، گفتم که به نظر می رسد، شعرها آن مقدار که باید و شاید مخصوصاً در حوزه شعر کلاسیک و سنتی با مسائل اجتماع درگیر نیست، شعر نو و آزاد نیز به نوع دیگری گرایش‌های مدرنیستی را اغلب نشان می‌دهند و بیشتر از اجتماع دور شده‌اند.
کاظمی تصریح کرد: البته این خواست جشنواره شعر فجر نیست، چرا که جشنواره شعر امسال بیشتر ویترین اتفاقاتی است که در شعر ما رخ داده است، البته یک بررسی نشان می‌دهد که دغدغه‌های مردمی و اجتماعی در شعر جریان گرایش‌های دینی متعهدانه حضور بیشتری دارند، البته این طبیعی است که شاعر در شعر خود تا اندازه‌ای درونیات خود را مطرح کند، اما معمولا در شعر شاعران جریان متعهد و دینی آثار و نشانه‌هایی از مسائل عاطفی و اجتماعی مردم بیشتر دیده می‌شود تا آن گروه از شاعران که منزوی از اجتماع هستند و تنها به مسائل هنری شعر خود فکر می‌کنند.
وی گفت: به عبارت دیگر در طیف گروهی از شاعران که منتسب به شعر انقلاب هستند، این نوع دردمندی و تعهد بیشتر حس می‌شود، بسیاری از شاعران به این بهانه که ما دولتی و حکومتی نیستیم، دامن خود را از مسائل اجتماعی و دغدغه‌های مردمی کنار کشیده‌اند، اکنون نسل متعهد به انقلاب هستند که هنوز آن انگیزه‌ها را دارند و بیان می‌کنند، بپذیریم که این جنبه حضور دغدغه مردمی در محتوای آثار شاعران انقلاب حاضر در جشنواره بیشتر بود.
انتهای پیام/
