نمایندگان کنگره آمریکا: بازرسی سایتهای نظامی ایران شرط هر نوع توافق هستهای است
خبرگزاری تسنیم: نمایندگان شرکت کننده در جلسه استماع درباره برنامه هستهای ایران تأکید کردند که باید پیش از تأیید هر نوع توافقنامه نهایی توسط کنگره – یا حتی تمدید شش ماه توافقنامه موقت ژنو – ایران اجازه بازرسی سایتهای نظامیاش را بدهد.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم؛ در اولین نشست از مجموع جلسات استماع کنگره درباره مذاکرات هستهای ایران، اعضای کلیدی کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان بار دیگر بر خواستههای خود تأکید کردند مبنی بر اینکه هر نوع توافق نهایی باید شامل فرآیندهای قوی راستیآزمایی باشد.
اما آنها در عین حال تأکید داشتند که باید پیش از تأیید هر نوع توافقنامه نهایی توسط نمایندگان کنگره – یا حتی تمدید شش ماه توافقنامه موقت ژنو – ایران اجازه بازرسی سایتهای نظامیاش را بدهد.
تد دوچ، نماینده دموکرات ایالت فلوریدا، یکی از دموکراتهای ارشد در حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا، گفتند: "قبل از اینکه حتی احتمال تمدید این توافقنامه موقت را به مدت شش ماه دیگر ببرسی کنیم، باید انتظار داشته باشیم که ایرانیها حداقل تمایل داشته باشند اجازه دسترسی به مکانهایی که ما بیش از یک دهه درباره آنها نگرانی داشته باشیم، را صادر کنند."
"حداقل این است که قبل از اینکه از ما خواسته شود کوچکترین تغییری در هر تحریمی انجام دهیم، کنگره باید در جریان جزئیات مشروح هر نوع گفتگویی که در این باره انجام شده است قرار گیرد."
اد رویس، رئیس کمیته امور خارجی کنگره، با تأیید نگرانی های دوچ، از وی دعوت کرد در یک نشست جانبی که اختصاص به بررسی توافق هستهای ایران اختصاص دارد، شرکت کند.
رویس در سخنرانی ابتدایی اعلام کرد: "شاید به زودی از این کمیته خواسته شود که درباره یک توافقنامه جامع قضاوت کند. نکته اصلی این موضوع ارزیابی تمهیدات راستیآزمایی لازم برای اطمینان از این است که ایران نمیتواند تقلب کند. مذاکره کنندگان آمریکایی چه نوع شرایطی را باید درخواست کنند؟ محدودیتهای راستیآزمایی چیست؟"
رویس در ادامه گفت که اراده ایران برای "شفاف ساختن" برنامه تسلیحاتی سابقش باید به عنوان یک "آزمون حساس" برای مذاکرات در نظر گرفته شود.
"باید بپرسیم که اگر قرار است ایران توانمندی خود برای تولید مخفیانه بمبهای هستهای را حفظ کند، دستیابی به توافق – و برچیدن تحریمها که تنها اهرم فشار ما هستند – چه فایدهای خواهد داشت؟"
رویس گفت: "اگر ایران توانایی غنیسازی داشته باشد، مسابقه داستن سلاحهای هستهای به یک تهدید دائمی تبدیل خواهد شد."
یکی از درخواستهای اصلی نمایندگان کنگره آمریکا اجازه بازرسی از سایت نظامی پارچین بود که مدعی هستند برای پیشبرد یک برنامه مخفیانه تولید سلاح به کار میرفته است. در برنامه اقدام مشترک (توافقنامه موقت ژنو) درباره بازرسی از این سایت نظامی چیزی گفته نشده است.
دوچ پس از جلسه استماع به گزارشگران گفت: "با توجه به اینکه به مدت بیش از یک دهه درباره ابعاد نظامی برنامه نگران بودهایم، باید چیزی از جانب ایران ببینیم. تا کنون از آنچه دیدهایم راضی نیستیم. از اکنون تا 20 جولای، تمرکز ما باید بر این باشد که ایران بگوید چگونه میخواهد برنامه زیرساختهای نظامی خود را تشریح کند."
افراد حاضر در این جلسه همچنین از قانونگذاران درخواست کردند هر نوع جدول زمان – 5، 10 یا 20 ساله – قبل از اینکه ایران به عنوان یک کشور "عادی" دارای حقوق هستهای به مانند سایر کشورها قلمداد، شود را رد کنند.
استفان رادمیکر، معاون سابق امنیت و خلعسلاح بینالملل وزارت خارجه در دولت بوش، گفت: "اگر ایران به تعهدات خود در توافقنامه جامع هستهای در دوره مورد نظر عمل کند، از نظر قانونی محق خواهد بود که مانند ژاپن یا آلمان با آن رفتار شود."
رادمیکر در ادامه چنین گفت که این شرط "کارت بزرگ فرار از زندان" را در اختیار ایران قرار داده و به آنها اجازه خواهد داد تا تکنولوژی لازم برای حرکت به سوی تولید بمب هسته ای را پس از پایان زمان توافقنامه، بدست آوردند.
سایر شرکتکنندگان نیز تأکید داشتند که برنامه موشکهای بالستیک ایران باید در هر نوع توافق مورد بررسی دقیق قرار گیرد زیر ارتباط نزدیکی بین این تکنولوژی و تسلیحات هستهای وجود دارد.
جان لادر، از کارمندان سابق سیا، گفت: "دامنه بازرسیهایی که انجام میگیرند باید به اندازهای وسیع باشد که شناسایی و تشریح کل برنامه تسلیحات هستهای ایران – نه فقط چرخه سوخت هستهای – را مقدور سازد. گروه 5+1 همچنین باید زمینه تداوم مذاکرات برای محدود کردن توسعه برنامه موشکهای بالستیک ایران رافراهم آورد."
یکی از دستیاران نمایندگان اعلام کرده که کنگره تا پیش از ضربالاجل 20 جولای قانونی را تصویب نخواهد کرد. اما قانونگذاران هشدار دادهاند که کاخ سفید نباید اقدام یکجانبهای انجام دهد.
الیوت انگل، نماینده دموکرات پس از پایان جلسه استماع اعلام کرد: "من فکر میکنم بسیار مهم است که بدانیم تنها راه موفقیت هر نوع توافقی این است که کنگره و دولت با یکدیگر همکاری کنند. تحریمها توسط کنگره تصویب شدهاند و ما تفکیک قوا را داریم. من قویا معتقدم که کنگره باید در این قضایا دخیل باشد."
جلسه استماع کمیته روابط خارجی مجلس سنا نیز فردا (پنجشنبه) برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/