۳۵ رشته صنایع دستی در استان فارس منسوخ شده است

همت محمدی در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در شیراز، اظهار کرد: استان فارس یکی از استان‌های کهن‌سال و بسیار غنی از نظر داشته‌های تمدنی و فرهنگی در کشور است و در بسیاری از منابع از فارس به عنوان مهد تمدن و فرهنگ اسلامی یاد شده زیرا قدیمی‌ترین رد پای حیات بشری در برخی از دشت‌های فارس مانند دشت مرودشت و دشت رستم شده و آثار حضور انسان در 6 هزار سال قبل از میلاد در فارس مشاهده شده است.

وی با بیان اینکه نخستین فضاهای متمرکز به صورت روستانشینی، یک‌جانشینی یا حتی شهر نشینی و زندگی اجتماعی در فارس به وجود آمده، افزود: در این زندگی اجتماعی ابزار و آلاتی استفاده می‌شده که امروزه ما از آن به عنوان بخش‌های تمدنی یاد کرده و اینها محصول کار هنرمندان و انسان‌هایی بوده که در همان چندهزار سال گذشته زندگی می‌کردند.

معاون صنایع دستی فارس با اشاره به سفال‌هایی به جا مانده در تپه‌های ملیان در دشت مرودشت و یا تپه نورآباد در شهرستان ممسنی که حکایت از حضور انسان داشته، خاطرنشان کرد: دست‌ساخته‌هایی که امروز ما از آنها به عنوان اشیاء تاریخی یاد می‌کنیم بخشی از صنایع دستی مورد استفاده و مورد نیاز مردم بوده و عمر صنایع‌دستی هم‌پای با عمر تمدن اسلامی در استان فارس شکل گرفته و عناصر تمدنی که اغلب کار دست انسان بوده در زندگی انسان‌ها نقش خود را ایفا کرده است.

محمدی با ارائه تعریفی از صنایع دستی تصریح کرد: صنایع دستی به محصولاتی گفته می‌شود که حاصل فکر و اندیشه هنرمند و صنعت‌گری است که با استفاده از دست یا ابزار دستی به خلق یک اثر هنری با کاربردهای متناسب زندگی خود پرداخته و حاصل ذوق هنری توأم با تفکر بوده و به سبب نیاز افراد در جامعه به واسطه انسان‌ها در زندگی اجتماعی افراد نقش داشته است.

وی با بیان اینکه امروزه بیشتر محصولات صنایع دستی به خاطر شرایط حاکم بر دنیا و با ورود صنعت به زندگی کاربردی ندارند، اظهار کرد: نوع زندگی و تغییر نگرش‌ها سبب شده که بسیاری از صنایع دستی که در گذشته نقش کلیدی در زندگی مردم داشته و امروزه ما از آنها به عنوان داشته‌های فرهنگی یاد کرده و صنایع دستی بخشی از هنرهای مردم این سرزمین است.

معاون صنایع دستی با اشاره به پیشینه این هنر در کشورمان، گفت: از برخی از یادمان‌های تاریخی مانند آثار به جای مانده از دوران هخامنشی و دوران اشکانیان یا ساسانیان تا بشقاب‌های سیمین و زرین و ساختمان‌های به جای مانده مانند مجموعه جهانی پارسه، پاسارگاد و کاخهای بسیار باشکوه موجود در منطقه فیروزآباد و بیشابور کازرون همه حاصل هنر هنرمندان و صنعت‌گران این مرز و بوم در طول تاریخ بوده و بعدها در دوره اسلامی تکامل یافته و با تلاش و مدیریت هنرمندان ایرانی رنگ و بوی اسلامی گرفته و هنری خلق شده که از آن به عنوان هنر ایرانی اسلامی یاد شده و می‌توان گفت اوج تکامل هنرهای دستی و صناعی محسوب می‌شود.

محمدی با بیان اینکه در کشور حدود 250 رشته صنایع دستی وجود دارد، افزود: ایران جایگاه ویژه‌ای در کشورهای دنیا در رشته صنایع دستی داشته و بعد از چین و هند سومین قدرت برتر دنیا در این زمینه است و در مقطعی از تاریخ جایگاه ما به لحاظ تولید و صادرات صنایع دستی در دنیا اول بود و این جایگاه در حال حاضر تقلیل یافته و به دلیل شرایط خاص حاکم بر روابط خارجی کشور جایگاه ایران در این زمینه به جایگاه سوم تنزل پیداکرده ولی هنوز برخی از صنایع دستی کشور ما جایگاه جهانی خود را حفظ کرده و در رتبه یک بازارهای جهانی معامله می‌شود.

وی با اشاره به اینکه از مجموع 250 رشته صنایع دستی در ایران که در حال حاضر زنده بوده و تولید محصول دارند 85 رشته در استان فارس فعال است، خاطرنشان کرد: تا صد سال گذشته تعداد رشته‌های فعال در استان فارس حدود 120 رشته بوده و از صد سال پیش تعدادی از رشته‌های صنایع‌دستی که کاربردهای حیاتی برای زندگی داشتند به دلیل ورود صنعت و تغییر نگرش مردم به فراموشی سپرده شدند.

معاون صنایع دستی فارس با بیان اینکه در استان فارس 35 رشته صنایع دستی منسوخ شده‌اند، تصریح کرد: صنعت‌گران استان در حال حاضر در 85 رشته به تولید صنایع دستی مشغول بوده و براساس برآوردی که در سال‌های اخیر شده استان فارس به لحاظ نژادی جایگاه و محل زندگی اقوام و گروه‌های مختلف مردم است که تنوع مختلف اقوام در استان فارس از اقوام تاجیک و فارسی‌زبانان، لر، ترک، عرب، کرد و جمعیتی بیش از 500 هزار نفر عشایر ترک و لر موجب تنوع و گستردگی حوزه صنایع دستی شده است.

محمدی تنوع ویژگی‌های قومی، شرایط محیطی و ویژگی‌های جغرافیایی استان را باعث به وجود آمدن سلیقه‌های متفاوت با فرهنگ‌ها، آداب و رسوم مختلف و با سنت‌های متفاوت دانست و گفت: همین ویژگی‌های متفاوت در حوزه صنایع دستی نیز توانسته ویژگی‌های متفاوتی را در نوع تولید محصولات صنایع دستی به وجود آورد.

وی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از محصولات تولیدی استان فارس که ویژگی‌های بومی و وابستگی شدید به آداب، رسوم و محیط جغرافیایی استان فارس دارد در دست‌بافته های‌داری است، افزود: استان فارس حدود 13 درصد از دست‌بافته‌های‌داری کشور را تولید می‌کند.

معاون صنایع دستی فارس خاطرنشان کرد: استان فارس به همراه استان‌هایی مانند کرمان، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی بیشترین تولیدات و محصولات دستبافته‌های‌ داری را دارد.

وی گفت: عمده محصولات دستبافته‌های‌ داری استان فارس شامل انواع فرش، انواع گلیم، جاجیم، نوعی دست‌بافته به نام چنته، ششه‌درمه و گچمه و بافته‌هایی مانند وارونه‌چین‌بافی، چرم‌بافی و مفرش‌بافی است. 

انتهای پیام/ ب