غبار غفلت بر میراث فرهنگی خوی + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، میراث فرهنگی هر کشوری یکی از اساسی ترین ارکان تحکیم هویت و تقویت خودباوری ملی آن کشور محسوب می شود، انتقال داشته های تمدنی و تاریخی به آیندگان و به رخ کشیدن آنها به جهانیان از وظایف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.

بدین منظور نخستین بار در 1286 شمسی با تشکیل اداره عتیقات و موزه ملی برای این اهتمام مورد توجه قرار گرفت.

بعدها مدیریت این تشکیلات به ترتیب در زیر وزارت فرهنگ و هنر، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان جهانگردی و ایرانگردی قرار گرفت. 

اکنون این سازمان تحت عنوان معاونت ریاست جمهوری فعالیت خود را با اسم سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام می دهد.

به موازات تشکیل این سازمان، شعبه آن در استان آذربایجان غربی نیز تشکیل شده است، این استان که به واسطه وجود مراکز طبیعی بکر، مراکز مختلف تاریخی و مذهبی، یکی از غنی ترین استانها در حوزه گردشگری، اکو توریسم و توریسم مذهبی به شمار می رود، به دلیل وجود برخی نگاه های غلط، آثار باستانی و گردشگری آن چندان مورد توجه خاص و سرمایه گذاری های کلان واقع نشده است.

حذف آثار باستانی خوی از کتابچه ها ونقشه ها توسط اداره کل میراث استان

اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در سال های گذشته و در سابقه فعالیت های خود در دوره های مختلف مدیران کل، علیه خوی و آثار باستانی این شهرستان اقدامات ناپسندی را انجام داده است، یکی از این اقدامات، حذف آثار گردشگری خوی از کتابچه «فرصت ها و تسهیلات سرمایه گذاری در میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی» بود که سبب اعتراضات مختلف مردم خوی و برخی مسئولین خویی شد.

در اقدامی دیگر، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در سال 1387 نقشه گردشگری آذربایجان غربی را منتشر کرد که در آن 12 منطقه گردشگری استان معرفی شده بود، در آن نقشه هم هیچگونه نامی از خوی برده نشده بود و این در حالی است که می توان ادعا کرد که موقعیت جهانی وجود بارگاه شمس تبریزی در خوی با همه این 12 منطقه گردشگری می تواند برابری کند.

مبحثی دیگر درباره اقدامات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی، بحث نصب تابلوی بزرگ تخت سلیمان تکاب در سه راهی ایواوغلی به خوی است، مسئولین میراث استان جوابگوی این عمل باشند، وقتی که شهر تاریخی و فرهنگی خوی با بیشترین آثار تاریخی اش در اینجا هست، چرا باید تابلوی تبلیغی تخت سلیمان در ورودی این شهر نصب شود؟و چرا نباید تابلوی یکی از صد اثر معروف خوی تابلو نشده و نصب نشود؟

هنوز که هنوز است در تمامی بروشورهای منتشره از طرف سازمان میراث فرهنگی استان و نشریات و ویژه نامه های گردشگری این سازمان به جای «مزار» شمس تبریزی، از عنوان «مناره» استفاده می شود.

نبود اداره میراث فرهنگی در خوی به معنای واقعی کلمه

وجود اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یکی از مهمترین مباحث موجود در حوزه شهر تاریخی و فرهنگی خوی است، چون که وجود آثار تاریخی زیاد و قرار گرفتن مزار شمس تبریزی و پوریای ولی در این شهرستان نیازمند وجود اداره است نه موزه.

گرچه در دو سال اخیر به نصب تابلویی بنام اداره میراث در سر در موزه اقدام شده است، اما آنچه روشن است اینکه نصب همین تک تابلو تغییری در عملکرد این مجموعه نداشته است.

دستور مسئولین استان نشین به مسئول اداره میراث خوی برای مصاحبه نکردن با رسانه ها و نشریات محلی و کشوری از مسایلی دیگر در این حوزه است که هیچگونه دلیل قانع کننده نمی توان برای این کار پیدا کرد.

بی توجهی به بازسازی بناهای تاریخی خوی

وجود حدود 100 اثر تاریخی ثبت شده در شهرستان خوی، این شهرستان را به یکی از قطب ها در حوزه میراث فرهنگی در استان و منطقه تبدیل کرده است، اما از بین رفتن، رسیدگی نکردن و بازسازی ننمودن این آثار سبب تخریب و از بین رفتن تدریجی این میراث های ماندگار مردمان این دیار شده است.

نبود حمایت های لازم از ایجاد بارگاه شمس تبریزی

در سالهای اخیر در مقوله شمس تبریزی و اثبات مزارش در شهرستان خوی کارها و همایشهای خوبی توسط علاقمندان و مسئولین وقت و برگزار شد، به بیان مسئولین امر و افراد دخیل در برپایی این همایش های سالانه، میراث فرهنگی شهرستان و استان هیچ گونه تلاش در خور توجهی نداشته است و موضوع بدتر از این مقوله، ایجاد نکردن بارگاهی در شان پیر و مراد مولانای کبیر، شمس تبریزی است.

کمک نکردن به بازسازی و ساخت مزارپوریای ولی نیز از دیگر مسائل مرتبط به این حوزه است، کار در این باره به جایی رسید که مدیرکل سابق میراث استان در مصاحبه ای جهت دار با یک روزنامه دولتی، از اثبات نشدن وجود مزار پوریای ولی در شهرستان خوی خبرداد.

 بی توجهی به موزه باسابقه خوی

موزه تاریخی خوی، در سال 1348 تاسیس شده است، در این موزه اشیاء مربوط به دوره های ما قبل تاریخ ، تاریخی و اسلامی و نیز اشیاء مربوط به هنرهای ملی و تزئینی و مردم شناسی به نمایش گذاشته شده است، حدود 1000 قلم اشیاء تاریخی در این موزه نگهداری می شود، اما عدم توجه به ظرفیت جذب گردشگر این موزه و انتقال برخی از آثار مهم آن به موزه های استان و تهران از مسایلی است که جفایی نابخشودنی در حق آن است.

استفاده نکردن از نیروهایی با تحصیلات تکمیلی دانشگاهی و اخراج برخی از آنها از دیگر مسایل مطروحه در اداره میراث فرهنگی شهرستان خوی است، در سالهای گذشته برخی از نیروهایی که به طور قراردادی در این اداره مشغول فعالیت بودند و به حق از نیروهای باسواد و علمی در حوزه فعالیت های خود بودند، تمدید قرارداد نشدند و برخی اخراج شدند.

آیا زمان آن نرسیده که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی از داشته های فرهنگی ملموس و غیرملموس موجود در شهرستان خوی برحسب وظیفه ذاتی و قانونی خود حمایت کند؟

آیا تنگ نظری های برخی مسئولین جفا به میراث تاریخی شهرستان و استان نیست؟

آیا وظیفه قانونی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیست تا به بازسازی مزار شمس تبریزی و پوریای ولی، بازار تاریخی، مسجدمطلب خان و بقیه اماکن تاریخی و فرهنگی این شهرستان بپردازد؟

گزارش از سعید فرجی خویی

انتهای پیام/