طب اسلامی با طب سنتی ایران همخوانی دارد

به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری تسنیم، طب اسلامی یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر در جامعه رواج پیدا کرده است و افراد زیادی طرفدار آن شده اند. در این راستا خبرنگار حوزه سلامت خبرگزاری تسنیم در خصوص طب اسلامی و چرایی آن گفت‌و‌گویی با سمیه فتعلی دستیار تخصصی طب سنتی ایران و مدیر کارگروه طب و سلامت در اسلام انجمن تحقیقات طب سنتی ایران داشته است که مشروح آن را در ذیل بخوانید.

تسنیم: طب اسلامی چیست؟

فتعلی: طب اسلامی یا در معنای کلی ارتباط بین آموزه‌های اسلامی و طب است مطرح کردن چنین موضوعی با توجه به  اهمیت جایگاه بهداشت و سلامتی و اعتقادات مذهبی مردم ایران بسی جای تامل دارد که  علی رغم سر و صدای زیادی که گاهی در گوشه و کنار شنیده می‌شود و تلاش‌های مختلفی که برای تبیین جایگاه آن برداشته شده است، هنوز حدود و مختصات آن مشخص نیست و گاهی مردم به اشتباه تنها به خاطر مواجهه با مواردی که برچسب دینی دارند و به دلیل عمق اعتقادات مذهبی، در چاهی می‌افتند که نه تنها دین مسبب آن نیست بلکه چنین مجوزی را صادر نکرده است.

از طرفی جامعه علمی امروز نیز بدون توجه به نیاز، نگرش جامعه و بروز برخی اتفاقات و به دلیل تاثیری که از روش و منش غربی مواجهه با مسائل علمی پذیرفته است، نه تنها گام مثبتی برای روشن شدن مسئله بر نمی دارند و حتیبا  طرح چنین  مطالبی به آن تقدسی ماورایی داده و مسائلی جدا از حیطه علم می‌دانند و  عده دیگری هم که علم به اصطلاح طب اسلامی را برداشته اند و از خلا استفاده از منابع اسلامی در حوزه بهداشت و سلامت سخن می‌گویند و نظرات متفاوت می‌دهند که متاسفانه آنچه در جامعه تبلیغ می‌شود و توجه همه را به خود جلب می کند، غالبا از پایه و اساس علمی محکم و استواری برخوردار نبوده و در برخی موارد به دلیل برخی تعارضات با مسائل علمی و روش زندگی مردم باعث دوگانه گی در جامعه شده است  و اگر مطالب بیان شده علمی تر و قابل تامل که قدرت اجرایی خوبی نیز دارند، در پی غفلت جامعه به گوشه انزوا کشیده شده است.

البته باید به این مطال توجه داشت که  قبل از هر چیز باید ارتباط حوزه طب و دین را مورد بررسی قرار داد تا بتوان با توجه به آن وضعیت امروز و آینده طب اسلامی را به طور کل نظر داد.

منابع موجود اسلامی دستورات و سفارش‌های بسیاری زیادی را در زمینه بهداشت و سلامت دارد موجود است که تنها نگاهی دقیق و موشکافانه به آیات و موضوعات مطرح شده در قرآن کریم این مطلب را می رساند که خداوند متعال سفارش‌های متنوعی در این زمینه برای همه مردم چه مسلمان و چه غیر مسلمان دارد.

تسنیم:جایگاه یافته‌های طب نوین پزشکی چه می‌شود؟ آیا باید آنها را یکسره کنار گذاشت یا در بست پذیرفت؟

فتعلی: باید توجه داشته باشیم که هدف و غایت پزشکی انسان  است و توجه به انسان با همه ابعاد وجودیش نمی تواند مانند نگاه ما به ماشین و یا حتی حیوان باشد.  البته همه این مطالب برای این است که بتوان تعریف درس و جامعی از طب اسلامی داشته باشیم.

تسنیم:طب اسلامی همان طب سنتی ایران است؟

فتعلی: باید گفت که تشابهات مختلفی در مبانی و مطالب مطرح شده در منابع اسلامی با مطالب منابع طب سنتی وجود دارد همچنین باید به این مسئله اشاره کرد که حکمای طب سنتی ایران در بسیاری از موارد در درمان بیماری‌ها از آموزه های اسلامی را به کار می‌بندند و باید به این مسئله اشاره کرد که تشابهات و استفاده‌های موردی سبب نمی شود بتوان یک ارتباط نظام مند برای آنها قائل شد به نحوی که هر دو را یکی دانست.

به علاوه با یک مطالعه دقیق تر می‌توان موارد تناقض بسیاری در متون طب سنتی با موازین شرع پیدا کرد.ولی باید به این نکته اشاره کرد که آنچه که در بین مردم رواج پیدا کرده به نوعی همین مطلب است و عده ای نیز با استفاده ناقص و موردی از برخی روایاتی که برخی از آنها نیز جای بحث دارند، در عمل آموزه‌های طب سنتی را بکار می برند و نام آن را نیز طب اسلامی می گذارند؛ در صورتی که با نگاه دقیق تر به روش کار این افراد می‌توان به روشنی دریافت کرد که عمل اینگونه افراد فاصله زیادی با طب سنتی و آموزه‌های اسلامی داشته و باید به این مطلب هم اشاره کرد که ارائه برخی از مطالب در حوزه سلامت اگر بر مبنای علم و عقل نباشد در باور جامعه تاثیر گذاشته و تاثیرات نامطلوبی را برجای می‌گذارد و حتی در مواردی موجب بروز شک و شبهه خواهد شد.

تسنیم: ضرورت وجود مکتب طب اسلامی؟

فتعلی: در اذهان سوالی به نظر می‌رسد که جرا باید چنین مکتبی وجود داشته باشد و آیا روش‌های جدید علمی تامین کننده نیاز جامعه نخواهد بود. امروزه با کمک گرفتن از روش‌های متنوع طب مکمل، برای بیماران و مراجعه کنندگان  به سیستم های بهداشت و درمان گزینه‌های متعدد و مناسبی را می‌توان ارائه کرد.

تسنیم: آیا تربیت پزشکانی که به آداب و اصول دین پایبند باشند ما را به هدف (سلامتی) خواهد رساند؟

فتعلی: باید به سوال اینگونه پاسخ داد که با توجه به اینکه استفاده از روشهای طب مکمل در کنار طب رایج(طب نوین) و جایگزینی آنها می تواند باشد و کمک کننده نیز باشد ولی خود این روش های نیز هر کدام دارای نقص‌هایی بوده و گاهی اوقات ممکن است بایدیگر در تضاد باشد  همچنین عوارض بکارگیری این روشها یا مخلوطی از آنها هنوز به درستی روشن نشده است و باید تحقیقات بیشتر صورت گیرد.

تسنیم: منظور از طب اسلامی، اسلامی کردن طب یا طب مسلمانان است؟

فتعلی: منظوراز طب اسلامی، اسلامی کردن طب یا طب مسلمانان آنگونه که برخی می پندارند نیست و این حرکت تغییری در ماهیت طب ایجاد نمی کند، بلکه در طب اسلامی مبانی و اصول همه از دل منابع آن بیرون کشیده می شوند و در حقیقت این مکتب بصورتی روشمند نیاز بهداشت و سلامت جامعه را برآورده خواهد ساخت.

در بسیاری از مسائل علمی کارشناسان دچار اختلاف نظرهایی بوده‌اند ولی علم راه خود را پیش برده و نتیجه از اهمیت بیشتری برخوردار است. البته باید گفت که حاصل این تفکرات و عملکردها گربانگیر جامعه خواهد شد و مهم نتیجه ای است که از این تفکرات و عملکرد متعاقب آن دامنگیر جامعه خواهد شد و به صراحت می‌توان بیان کرد که متعاقب برخی برداشت‌های ناقص و یا حتی اشتباه از مطلب، شاهد نظرات و توصیه های مختلف در ابعاد گسترده در جامعه هستیم و در پی آن اقدامات درمانی که از دین فاصله طولانی دارد سبب ایجاد لطمات سنگینی جسمانی و بیشتر از آن بستر فکری جامعه می شود.

تسنیم: چگونه می توان با استفاده از منابع غنی اسلامی به حد مطلوب استفاده کرد؟

فتعلی: آموزه های اسلامی سرشار از مطالب طبی است که در همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی کار برد دارد و توجه آن همه جانبه  بوده  و با توجه به اینکه مطالب از منبع موثقی به نام وحی سرچشمه گرفته است، نادیده  گرفتن آن جز خسران، نابودی و بیراهه رفتن نتیجه مطلوب نخواهد داشت. مسیر حرکت پزشکی امروز نیز حرکت خطی است و از هر مطلبی که در راستای بهبود سلامتی و بهینه شدن روش‌های تشخیص و درمان باشد، استقبال می‌کند.

انتهای پیام/