مستند «مشتی اسماعیل» در سفیرفیلم نقد و بررسی شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، دومین جلسه از سیر جدید حلقه نقد فیلم سفیر با حضور مهدی زمانپور کیاسری، مستندساز برگزار شد. در این جلسه که با حضور جمعی از علاقمندان به مستندسازی در مجموعه سفیرفیلم تشکیل شد، مستند مشتی اسماعیل اثر تقدیرشده کیاسری به نمایش درآمد و سپس توسط کمیل سوهانی، مستندساز نقد و بررسی شد.

در ادامه کیاسری پیرامون مراحل و نحوه ساخت این مستند و موضوع «مستندسازیِ قصه گو» به بیان سخنانی پرداخت و گفت: مستند محض، نوعی از مستند است که در آن از داستان و بازسازی خبری نیست و  مستندهای گزارشی و خبری نیز زیر مجموعه مستند محض است، البته اگر بخواهیم نام واقعی محض را برای مستند تعریف کنیم بایستی هیچ دخل و تصرفی در ان وارد نکنیم به عبارتی حتی جای دوربین را مشخص نکنیم، لذا دیگر فیلم نیست و البته ممکن نیست، نام فیلم گره خورده با هنر و فکر هنرمند است، لذا محضی که در ذهن ما ممکنست شکل بگیرد نیست.

از سویی مستند بازسازی، عبارت است از بیان محتوایی واقعی در مورد شخصی یا مکانی که دیگر موجود نیست، در این نوع از مستند یکی از عناصر اصلی داستان دیگر وجود ندارد به همین دلیل آن عنصر بازسازی می شود، مثلا مستند راجع به فردی است که دیگر وجود ندارد. اما مستند داستانی، مستندی است که ما عناصر اصلی واقعیت مثل شخصیت و مکان را داریم وانرا دراماتیزه می کنیم.

کارگردان مستند «مشتی اسماعیل» با طرح این سوال که «تفاوت مستند داستانی و فیلم سینمایی که ذکر شده واقعیست،  چیست» خاطرنشان کرد: در فیلم سینمایی واقعی فقط داستان آن براساس واقعیت شکل گرفته و ما عناصر واقعی را نیز در فیلم نداریم، مثلا شخصیتی که در مورد آن سخن می گوییم. اما در مستند داستانی باید عناصر اصلی واقعیت وجود داشته باشد. حال سوال پیش می آید که خیال در مستند داستانی چه جایگاهی دارد؟ اساسا تفاوت مستند داستانی با فیلم داستانی مستند در اینست که نمی توانیم خیال پردازی کنیم.البته نسبی است.

این مستندساز در ادامه افزود: آیا چنین چیزی تناقض نیست؟ شاید بتوان مسئله را اینگونه حل کرد. تناقض زمانی به وجود می آید که تعاریف سخت و دقیقی ارائه کرده باشیم، اما هنر ریاضیات نیست. می توان ژانرها را در هم آمیخت مرز هایشان را به هم پیوست و سبک جدیدی ایجاد کرد. اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که عنصر خیال مستند داستانی آنقدر غلیظ نشود که از واقعیت دور شویم. پس می توان این نتیجه را گرفت که «مشتی اسماعیل مستند محض است که بخشهایی از ان دراماتیزه شده..

کیاسری با بیان آنکه من سعی کردم از واقعیت دور نشوم، گفت: البته برخی از دیالوگ هایی که از مشتی اسماعیل می شنوید صرفا کلیت آن خودم تعیین کرده ام اما دیالوگ از خود مشتی اسماعیل است. حالا سوالی که مطرح می شود این است که آیا ما می توانیم در هر مستندی درام ایجاد کنیم؟ یعنی گره، تعلیق وفراز و فرود وکشمکش دراماتیک داشته باشیم؟ پاسخ مثبت است منتها مشروط بر اینکه درام در مستند باید از دل مستند و از خود شخصیت، فضا و مکان گرفته شود و این هنرکارگردان است.

کیاسری درباره مستند «مشتی اسماعیل» بیان داشت: من فیلمنامه ای ننوشته بودم، اما پروسه تحقیقاتم تقریبا یک سال طول کشید و بعضا انرا یادداشت میکردم.با همه ابعاد زندگی مشتی اسماعیل آشنا بودم و تقریبا در ذهنم کلیت فیلمنامه را می دانستم. مشتی اسماعیل آدمی بود که من احساس کردم که دیر یا زود خواهد رفت لذا امید بالایی که در زندگی این فرد وجود دارد باید ثبت و ضبط شود. مشتی اسماعیل بی نظیر است.

مستند «مشتی اسماعیل» ساخته مهدی زمانپور کیاسری در سال 1390 با تصویربرداری مجدد ان که در سال 91 به فیلم اضافه شده یکی از مستندهای رکورد دار در دریافت جوایز داخلی و بین المللی است. این مستند که در دو نسخه نیمه بلند (30 دقیقه ای) و بلند (60 دقیقه ای) ارائه شده است، تاکنون توانسته است بهترین جوایز این جشنواره ها را کسب کند: جشنواره های فجر، سینماحقیقت، عمار، فیلم دینی رویش، فیلم کوتاه تهران، فیلم رضوی، فیلم سوره،فیلم وارش، جایزه بزرگ شهیدآوینی، جشنواره ویزیون دوریل سوئیس (از معتبرترین جشنواره‌های مستند جهان)، جشنواره مذهب ایتالیا، جشنواره فیلم مستند الجزیره وجشنواره اسماعیلیه مصرو جوایز دیگر.

جلسات حلقه نقد فیلم سفیر سابقه ای سه ساله دارد که تاکنون بیش از 40 جلسه از آن برای مرتبطان تولید در سفیر برگزار شده است.

انتهای پیام/