مهدی آذریزدی و دنیایی که بعد از مرگش نیز به او وفا نکرد
خبرگزاری تسنیم: روز گذشته پنجمین سالگرد درگذشت مهدی آذریزدی در حالی برگزار شد که ساخت مقبره این نویسنده فقید هم‌چنان در هاله‌ای از ابهام قرار داد و مسئولان شهرداری، وزارت ارشاد و فرمانداری هر یک مسئولیت را متوجه دیگری می‌دانند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، 18 تیرماه اگرچه در تقویم رسمی کشورمان مصادف با روز ادبیات کودک و نوجوان است، اما در واقع این روز سالروز درگذشت نویسنده‌ای است که رهبر انقلاب بخشی از تربیت فرزندانشان را مدیون کتابهای او دانسته‌اند، بابای پیر قصه‌گویی که همه عمر تنها کتاب خواند و با کتاب زیست. مرحوم مهدی آذریزدی نویسنده‌ای که اگرچه خود در حسرت کتاب ماند، اما کودکان و نوجوانان ایران را با ادبیات کهن آشنا کرد و قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب پدید آورد.
مهدی آذریزدی در خاطرات خودنوشت خود با عنوان «آذریزدی به روایت آذریزدی» می‌نویسد: اولین‌بار که «حسرت» را تجربه کردم موقعی بود که دیدم پسرخاله پدرم ـ که روی پشت بام با هم بازی می‌کردیم و هر دو هشت ساله بودیم ـ چند تا کتاب دارد که من هم می‌خواستم و نداشتم. به نظرم ظلمی از این بزرگتر نمی‌آمد که آن بچه که سواد نداشت آن کتاب‌ها را داشته باشد و من که سواد داشتم نداشته باشم. کتاب‌ها، «گلستان» و «بوستان» سعدی، «سیدالانشاء» «نوظهور» و «تاریخ معجم» چاپ بمبئی بود؛ که پدرش، از زرتشتی‌های مقیم بمبئی هدیه گرفته بود.
شب، قضیه را به پدرم گفتم.پدرم گفت: اینها به درد ما نمی‌خورد: «گلستان» و «بوستان» و «تاریخ معجم» کتابهای «دنیایی» اند. ما باید به فکر آخرتمان باشیم.شب رفتم توی زیرزمین و ساعت‌ها گریه کردم؛ و از همان زمان عقده کتاب پیدا کردم؛ که هنوز هم دارم: از خوراک و لباس و همه چیز زندگی‌ام صرفه‌جویی می‌کنم و کتاب می‌خرم و از هر تفریحی پرهیز می‌کنم و به جای آن کتاب می‌خوانم.»
مهدی آذریزدی در سال 1301 در خرمشاه حومه یزد متولد شد.در سال 1336 باتوجه به زمینه مطالعات وسیع قبلی‌اش شروع به نوشتن داستان‌های گوناگون برای کودکان کرد. او در این راه پنج کتاب در مجموعه قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب و پنج کتاب کوچکتر در مجموعه «قصه‌های تازه از کتابهای کهن» منتشر کرد،مرحوم مهدی آذریزدی همچنین ترجمه‌ای به نام «گربه ناقلا» و حکایت منظومی به نام «شعر قند و عسل» و همچنین دو کتاب آموزشی به نام خودآموز عکاسی» و «خودآموز شطرنج» منتشر کرده است. در سال 1378 به دلیل نگارش قصه‌ای قرآن برای نوجوانان به عنوان خادم‌القرآن انتخاب شد.
این نویسنده پیشکسوت روز پنج‌شنبه 18 تیر سال 1388 به دلیل عفونت ریوی دارفانی را وداع گفت و در حسینیه خرمشاه یزد در نزدیکی محل زندگی‌اش به خاک سپرده شد. پس از فوت مرحوم آذریزدی، بنیادی با نام این نویسنده به منظور انجام امور بنیادین در حوزه ادبیات کودک و نوجوان در یزد تأسیس شد که در نخستین اقدامات خود ساخت مقبره‌ای برای این نویسنده فقید را در دستور کار قرار داد.
اما به دلیل موقعیت خاص این آرامگاه موضوع بازسازی و ایجاد مقبره یادبود، محل مناقشه میان مسئولان فرهنگی و برخی نهادهای خصوصی فرهنگی ادبی در شهر یزد بوده است. تا جاییکه با وجود اینکه فراخوانی برای طراحی مقبره برای این مکان منتشر شد و طرح برگزیده نیز انتخاب و قرار بود در چهارمین سالگرد درگذشت این نویسنده رونمایی شود، اما در نهایت ساخت مقبره مرحوم آذریزدی منتفی اعلام شد.
اسدالله شکرانه مسئول دبیرخانه بنیاد آذریزدی علت منتفی شدن طرح ساخت مقبره را در همان روزها چنین اعلام کرد: طرح‌های ارائه شده در استانداری بررسی مجدد شد و لیکن با توجه به وضعیت محل مزار این نویسنده، اوقافی بودن آن، محل دفن بودن دیگر مردگان و وجود ساختمان‌های اطرافش، طرح اولیه ساخت آرامگاه در این محل منتفی است.
اینک در پنجمین سالگرد درگذشت این نویسنده پیشکسوت ادبیات کودک و نوجوان که حق بزرگی بر گردن همه کودکان دیروز و امروز این سرزمین دارد، هنوز وضعیت ساخت آرامگاه این نویسنده در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، بنا به گفته شکرانه گره کار در استانداری و شهرداری است، وی می‌گوید: «دبیرخانه مرجع اجرایی این کار نیست، برای پیگیری این امر ما 4 سال پیش طرحی را در شهرداری یزد به تصویب رساندیم که قرار بود، این محوطه ساماندهی شود، این طرح هم‌اکنون در شهرداری موجود است، اما یا به دلایل اقتصادی یا به دلایل مشکلات دیگری که دارد، از جمله اینکه محل وقفی است و وفت‌شدگان مردم محله خرمشاه نیز در آن دفن شده‌اند.به سادگی امکان تغییرکاربری و تغییر مکانی آن میسر نیست.
شکرانه معتقد است که علت منتفی شدن ساخت مقبره آذریزدی را باید از طریق شهرداری یا مقامات اجرایی استان جویا شد.ما مسئله را اخیراً نیز زنده کردیم، حتی به نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی محمدصالح جوکار نیز یادآوری کردیم، اما در نهایت مجموعه سیاست‌گذاری استان یزد است که باید در یان زمینه تصمیم‌گیری کند.
محمدصالح جوکار نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی اما ماجرا را به شکل دیگری بیان می‌کند، جوکار معتقد است که این وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که باید در ساخت مقبره مرحوم آذریزدی همت بیشتری داشته باشد، وی می‌گوید: سال گذشته بزرگداشتی برای این نویسنده در استان یزد برگزار شد که تأثیر بسزایی داشت، و حداقل این نویسنده به عنوان یک چهره ملی به مردم یزد شناسانده شد. اما برای این نوینسده فقید باید اقدامات بیشتری انجام شود،که ساخت مقبره یکی از این اقدامات است.
وی ادامه می‌دهد: متولیان امر یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید اهتمام جدی نسبت به ساخت این مقبره و فضای فرهنگی اطراف آن داشته باشند، ما اگر به دنبال الگوسازی فرهنگی هستیم نباید مفاخر ملی خود را فراموش کنیم، این در حالی است که طی سال‌های اخیر ما هر چه بیشتر از وزارت ارشاد درخواست اعتبار کردیم، کمتر جواب گرفتیم.
جوکار تصریح می‌کند: شهرداری استان یزد سال گذشته در مراسم بزرگداشت برای ساخت مقبره اعلام همکاری کرد، اما اکنون این مشکلات اقتصادی است که طرح را منتفی کرده است. ما برای تامین بودجه بارها موضوع را با مسئولان ارشاد در میان گذاشتم، اما پاسخی نگرفتیم.
محمد صبوری فرزند‌خوانده مرحوم آذریزدی نیز در این زمینه با انتقاد از عدم اجرایی شدن ساخت مقبره آذریزدی می‌گوید: روز تشییع جنازه مرحوم آذریزدی در تهران نیز از طرف شهرداری تهران در قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا نیز مکانی برای دفن این نوینسده ادبیات کودک و نوجوان اختصاص یافت، اما عده‌ای به نمایندگی از مردم یزد خواستار انتقال پیکر وی به یزد شدند. اکنون مرحوم آذریزدی درمقبره‌ای که روزها درب آن بسته است دفن شده و متأسفانه حتی مردم یزد نیز با این نویسنده چندان آشنا نیستند.
ساخت مقبره تنها یکی از مسائل مرتبط با مرحوم آذریزدی است که در این استان بلاتکلیف باقی مانده است، خانه مرحوم آذریزدی در محله خرمشاه یزد نیز قرار بود به یک مرکز فرهنگی و هنری تبدیل شود، که هنوز اتفاق خاصی رخ نداده است، مرحوم آذریزدی همچنین در سال‌های پایانی عمر خویش دو کتاب به رشته تحریر درآورده بود که تاکنون اقدامی برای انتشار این دو کتاب انجام نشده است. به نظر می‌رسد پیرمردی که اواخر عمر نصیحت می‌‌کرد، میوه فروش شوید بهتر است تا اینکه نویسنده شوید، امروز مظلوم‌تر و گمنام‌تر از گذشته است.
انتهای پیام/
