لاریجانی: تک ساحتی نگریستن به مسئله جمعیت مشکل‌ساز خواهد بود
خبرگزاری تسنیم: رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مسئله جمعیت در کشور یک موضوع ذوابعاد است، گفت: تک ساحتی نگریستن به مسئله جمعیت مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.
به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، صبح امروز در همایش روز جمعیت طی سخنانی با تاکید بر اینکه افزایش جمعیت و انتخاب الگوی مناسب برای آن یکی از موضوعات مهم کشور در شرایط فعلی است، اظهار داشت: با تمهیداتی که در بودجه سال 1393 برای بخش سلامت اندیشیده شده است امیدواریم کارهای خوبی برای سلامت کشور صورت گیرد و این مسیر سامان یابد.
وی با بیان اینکه روند جمعیت ما در حال حاضر در شرایط مطلوبی است، گفت: با اینکه در حال حاضر از نظر شرایط جمعیتی و جمعیت جوان، وضعیت مطلوبی داریم. اما نشانه‌هایی وجود دارد که مشخص می‌کند سمت‌گیری روند جمعیتی ما مطلوب نیست؛ نرخ ازدواج در کشور و یا آمارهایی که برای طلاق وجود دارد و همچنین فاصله بین ازدواج تا باروری، نشان می‌دهد که شرایط مطلوب کشور از نظر نیروی جوان، در حال تغییر است.
رئیس مجلس با اشاره به آمارهای موجود در این زمینه گفت: متاسفانه در حال حاضر آمارها بسیار متفاوت است، به عنوان مثال یکی از مراکز آماری میزان باروری را سالانه 1.8 اعلام کرد اما در گزارشی که مرکز پژوهش‌ها در سال 90 تهیه کرده، میزان باروری 1.61 است که این رقم در شهرها 1.49، در مناطق روستایی 1.93 و در مناطق شهری استان تهران 1.18 است که البته آمار سال 91 از این بهتر نیست.
لاریجانی در ادامه سخنان خود با اشاره به ابلاغ سیاست‌های افزایش جمعیتی از سوی مقام معظم رهبری خاطر نشان کرد: چند وقت پیش سیاست‌های افزایش جمعیتی در مجمع تشیخص مصلحت نظام تنظیم شد و توسط کارشناسان مورد مطالعه قرار گرفت و مقام معظم رهبری نیز این سیاست‌ها را در 14 بند ابلاغ کردند که برای 3 عامل تعیین‌کننده از جمله زاد و ولد، مهاجرت و مرگ و میر سیاست‌های مدونی لحاظ شده است.
وی با بیان اینکه مسئله جمعیت در کشور یک موضوع ذوابعاد است که باید به همه ابعاد آن پرداخته شود، گفت: به عنوان مثال همین موضوع آب در کشور یک مسئله مهم است که اگر بخواهیم به مسئله جمعیت توجه کنیم، باید موضوع آب نیز مد نظر قرار گیرد. چرا که در حال حاضر ما در 12 استان در زمینه آب وضعیت بحرانی داریم که اگر این مسئله به خوبی فهم نشود، در آینده مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد. لذا تک ساحتی نگریستن به مسئله جمعیت مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان ادامه داد: در مورد سمت‌گیری‌های کلی جمعیت باید به سوی اصلاح شرایط رفت تا این جمعیت جوان موجود تغییر موضع ندهد، بنابراین باید روی تشکیل خانواده، ازدواج، سلامت جامعه، اصلاح مسئله اقتصادی و توسعه کشور کار کرد.
لاریجانی در ادامه سخنان خود افزود: ما در این زمینه یک چالش‌هایی داریم که نخستین چالش آن بین کارشناسان است، چرا که هنوز یک اجماع روشن بین کارشناسان از نظر جمعیت‌شناسی بوجود نیامده است؛ گروهی از جمعیت‌شناسان در کشور معتقدند که کاهش باروری در ایران مقطعی است و این کاهش باروری را متاثر از شرایط بیکاری، تورم و مشکلات اقتصادی می‌دانند و می‌گویند که این موضوع مقطعی است و می‌توان در آینده آن را اصلاح کرد.
" این دسته معتقدند که جمعیت کشور در آینده به 100 میلیون نفر می‌رسد بنابراین به جای حساسیت روی بحث افزایش جمعیت باید روی مسائل توسعه‌ای کشور حساسیت نشان داد. همچنین برخی کارشناسان دیگر نقطه مقابل این دسته هستند و معتقدند که روند فعلی به سمت کاهش باروری است و ما در آینده به نرخ منفی از رشد جمعیت می‌رسیم."
وی ادامه داد: البته هر کدام از این کارشناسان استناداتی هم برای نظرات خود دارند، اما طی آماری که اخیرا جمع‌آوری شده به عنوان مثال در تهران درباره مردانی که یک فرزند دارند، چند عامل برشمرده شده است که عدم امنیت شغلی، داشتن همسران شاغل و فردگرایی و لذت‌گرایی از این عوامل است؛ مردانی که بیکار هستند 7 برابر مردان شاغل انگیزه تک‌فرزندی دارند که این موضوع به نظریه اول کمک می‌کند.
رئیس مجلس بر همین اساس اضافه کرد: همچنین مردانی که همسرانشان شاغل هستند، قائلند که تک فرزندی مناسب است. اما افرادی که سنتی‌تر زندگی می‌کنند، برای افزایش تعداد فرزندان انگیزه بیشتری دارند. بنابراین این موضوع نشان می‌دهد که بحث کاهش رشد جمعیت مقطعی نیست. همچنین مردانی که به تک فرزندی علاقه دارند، بیشتر گرایشات فردگرایی و لذت‌گرایی شخصی دارند.
لاریجانی در ادامه تصریح کرد: البته در زنان هم همین شرایط وجود دارد؛ در جامعه آماری گرفته شده، زنان فردگرا و کسانی که به پیشرفت‌های فردی توجه دارند، بیشتر به تک‌فرزندی تمایل نشان می‌دهند و این مسئله نشان می‌دهد که کاهش رشد جمعیت ربطی به مسائل مقطعی ندارد. همچنین زنانی که قصد ادامه تحصیل دارند یا گرایشات فردگرایی در آنها وجود دارد، به دنبال تک فرزندی هستند.
وی افزود: در مجموع این گرایش از جمعیت‌شناسان که معتقدند این کاهش باروری مقطعی است و با حل موضوعات اقتصادی رفع می‌شود، در آمارها استناد ندارد و دلایل محکم‌تری وجود دارد که این تغییرات در نرخ جمعیت عمیق‌تر است. البته افرادی که به اعتقادات دینی پایبندی بیشتری دارند، تک فرزندی را کمتر ترجیح می‌دهند که این موضوع نشان می‌دهد که مسئله فرهنگی در این زمینه تاثیرگذار است.
برخورد با فرآیند کاهش جمعیت نباید عجولانه باشد
رئیس مجلس با تاکید بر اینکه در برخورد با روند کاهش جمعیت باید دقیق و حساب‌شده عمل کنیم، گفت: نباید در این زمینه اقدامات عجولانه انجام شود. به عنوان مثال چند سال پیش یک سری اقدامات در یکی از مراجع برای افزایش جمعیت تهیه شد که بیشتر جنبه تشویقی داشت. در این اقدامات مشوق‌هایی دیده شده بود تا به افزایش رشد جمعیت کمک کند، اما باید به این موضوع توجه کرد که این مشوق‌ها چقدر متناسب با برداشت‌های مردم از این موضوع است و چه میزان بار مالی دارد.
لاریجانی افزود: ممکن است ما علاقه داشته باشیم که کارهای زیادی انجام دهیم اما باید منابع مالی را هم در نظر بگیریم. طی آماری که برای انجام این طرح صورت گرفت نشان داد که 12 هزار میلیارد تومان برای این طرح بودجه نیاز است که بار مالی بسیار سنگینی است و کشور در حال حاضر آمادگی چنین بار مالی را ندارد. اگر در حال حاضر چنین پول‌هایی داشتیم، به وزیر بهداشت می‌دادیم تا شرایط بهداشتی کشور ارتقاء یابد. بنابراین مشوق‌ها باید مطابق شرایط کشور باشد.
وی در ادامه سخنان خود گفت: البته یک آمار در زمینه مشوق‌های مالی نشان داد که افزایش مرخصی استعلاجی مادران تنها 8 درصد بر روی افزایش جمعیت تاثیر می‌گذارد، اما اینکه خانه‌داری را به عنوان یک شغل در نظر بگیریم و برای زنان خانه‌دار بیمه بازنشستگی لحاظ کنیم، بسیار تاثیرگذاری بیشتری دارد و طبق این آمار 33 درصد زنان گفتند که اگر این موضوع قانونی شود، انگیزه‌ای برای فرزندآوری آنها خواهد شد. لذا باید در تدوین مشوق‌ها گرایشات مردم نیز مورد توجه قرار گیرد و محدودیت‌های درآمدی نیز لحاظ شود. لذا باید راه‌هایی را انتخاب کنیم که این حجم از بار مالی را نداشته باشد.
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان با بیان اینکه رکود، بیکاری، تورم و مشکلات اقتصادی عوامل موثر در عدم فرزندآوری هستند، گفت: باید مسئله توسعه کشور و رشد اقتصادی مورد توجه قرار گیرد، چرا که توسعه اقتصادی عاملی است که می‌تواند بسیاری از شرایط را تغییر دهد.
لاریجانی با تاکید بر توجه به افزایش کیفی جمعیت گفت: گاهی برخی افراد فکر می‌کنند جمعیت تنها باید از نظر کمی رشد یابد، در حالیکه در سیاست‌های کلی جمعیت نیز بحث افزایش کمی جمعیت تنها در یک بند لحاظ شده و در بسیاری از بندها اصل و مبنا تاکید بر کیفیت جمعیت است. بنابراین حل مسئله جمعیت در شرایطی صورت می‌گیرد که ما به همین کلیت سیاست‌های ابلاغی توجه کنیم و مشخص است که صرفا تشویق‌های مادی مطرح نیست و امور بسیاری دیگر نیز در این زمینه تاثیرگذار است.
وی مسائل فرهنگی و اجتماعی را یکی از موضوعات تاثیرگذار بر روی رشد جمعیت برشمرد و گفت: تغییراتی که در ملاک‌های ارزشی جامعه در حال وقوع است و همچنین افزایش برخی خصوصیات مانند فردگرایی و خودشکوفایی که متاسفانه ملاک برجسته‌ای در جامعه شده است، عوامل موثری در کاهش نرخ جمعیت هستند. البته این موضوع فردگرایی از نظر سنتی در جامعه ما کمتر است و این ویژگی‌ها مربوط به جامعه ما نبود. اما متاسفانه وارد کشور شد و در حال شیوع است. لذا یکی از مسائل مهم این است که روی مسائل فرهنگی و اجتماعی سرمایه‌گذاری کنیم، چرا که اگر مسائل اقتصادی هم سامان یابد، این نگرش فرهنگی می‌تواند مانع باروری شود.
رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنان خود خاطر نشان کرد: برخی سخنان مطرح می‌شود که جمعیت کشور به سمت سالخوردگی حرکت می‌کند. البته نمی‌گویم که این موضوع یک هشدار سریع است و شاید تا سال 1420 ما در مسئله سالخوردگی به یک وضعیت حساسی نرسیم، اما باید از هم‌اکنون برای این مسئله فکر کرد و پیش از اینکه با این پدیده مواجه شویم، برای آن چاره‌اندیشی کرد.
لاریجانی با اشاره به آمارهای موجود در زمینه سقط جنین گفت: 220 هزار سقط جنین در کشور صورت می‌گیرد که 120 هزار سقط جنین غیرقانونی و 100 هزار سقط جنین قانونی است. این یک موضوع مهم است که وزارت بهداشت باید برای آن چاره بیندیشد تا هر چه زودتر این مسئله سامان یابد چرا که این موضوعی است که باید برای آن وقع گذاشته شود. مسئله سقط جنین، چه قانونی و چه غیرقانونی آن، در نفس یک مسئله مهم است و عقاب هم دارد و در جامعه اسلامی نباید چنین رفتارهایی بوجود آید.
وی با تاکید بر اینکه در بحث رشد جمعیت تنها معیارهای مادی نباید ملاک قرار گیرد، گفت: بی‌توجهی به مسائل فرهنگی و ارزشی و اجتماعی از جمله عوامل تاثیرگذار در روند کاهش جمعیت است و این میزان سقط جنین غیرقانونی بسیار خطرناک است و هم از نظر معنوی برای کشور ایراد دارد و هم از نظر اجتماعی کشور را با مشکل مواجه می‌کند لذا باید هر چه سریعتر برای آن تمهیداتی اندیشیده شود.
رئیس مجلس در پایان سخنان خود با اشاره به طرحی برای کمک به افزایش نرخ باروری، گفت: چنین طرحی در مجلس مطرح است که به ابعاد بسیاری از این موضوع پرداخته شده است البته جا دارد که کامل‌تر شود.
انتهای پیام/
