سهم کهگیلویه و بویراحمد از شرکت‌های دانش بنیان ناچیز است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از یاسوج، مقام معظم رهبری دهه اخیر را به عنوان دهه پیشرفت و عدالت نامگذاری نموده¬اند و با توجه به اینکه علم و ارتباط آن با صنعت از مؤلفه های اصلی پیشرفت به شمار می آید، تلاش در زمینه تولید دانش و به دنبال آن توانایی تولید ثروت از دانش گامی بلند در جهت پیشرفت و توسعه است.

اقتصاد مقاومتی یک نظام اقتصادی است که هماهنگ با سیاست‌های کلان سیاسی و امنیتی نظام اسلامی و برای مقاومت در برابر اقدامات تخریبی شکل می گیرد تا بتواند در برابر ضربات اقتصادی تحریم‌ها و توطئه‌‌های گوناگون اقتصادی نظام استکبار مقاومت کرده و توسعه و پیشرفت خود را ادامه دهد.

در این راستا اقتصاد دانش بنیان می‌تواند راهکاری برای دست یابی به این مهم باشدکه نه تنها به عنوان یک نیاز اساسی برای کشورهای در حال توسعه نظیر ایران به شمار می آید بلکه اجتناب از حرکت به سمت چنین اقتصادی توان رقابتی را به شدت کاهش می دهد.

این اقتصاد با وقوع تحولات علمی و تحقیقاتی، دگرگونی عمیقی در عرصه رشد و تولید اقتصادی ایفا می کند.

اقتصاد مبتنی بر علم و دانش موجب رشد و توسعه پایدار جامعه و درنهایت تحقق اقتصاد مقاومتی می شودواز سوی دیگر تلاش برای بهبود بهره وری تلاش برای زندگی بهتر افراد و جامعه است.

به همین دلیل امروزه تمام کشورهای جهان در پی به دست آوردن پیشرفت هایی در زمینه بهره وری هستند؛بدین معنی که بتوانند با مصرف منابع کمتر به مقدار تولید ملی بیشتری دست یابند.

شرکت های دانش بنیان که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر تشکیل می شوند، می توانند مؤثرترین نقش را در این زمینه ایفا نمایند.

تمامی ارکان اقتصاد دانش بنیان رابطه مثبتی با بهره وری و رشد اقتصادی دارند و پیامد این روابط کاهش بیکاری،کیفیت بهتر محصولات و خدمات،کاهش قیمت تمام شده، اصلاح الگوی مصرف و در واقع تحقق مؤلفه های اقتصاد مقاومتی خواهد بو.

    شرکت دانش‌بنیان شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط تشکیل می‌شود که گام های عملی در راه اجرایی نمودن این سیاست ها با تصویب قانون حمایت از  شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان در مجلس شورای اسلامی از سال 1389 و بدنبال آن تشکیل صندوق نوآوری و شکوفایی آغاز گردیده است.

در زمینه نحوه ثبت این شرکت ها، فرآیندهای لازم برای تولید ثروت از دانش و وضعیت استان کهگیلویه و بویراحمد از نظر برخورداری از مؤلفه های دانش بنیان با دکتر علی مرادی رئیس بنیاد نخبگان کهگیلویه و بویراحمد گفت و گویی انجام داده ایم که شرح آن را در ذیل می بینید.

تسنیم: برای استفاده از امکانات شرکت‌های دانش بنیان چه باید کرد؟

مرادی: در مرحله اول بایستی شرکتی را به ثبت رسانید که مطابق با شرایط شرکت های دانش بنیان باشد و پس از آن در سامانه ارزیابی شرکت¬های دانش¬بنیان ، شرکت مورد نظر ثبت نام نموده و مورد ارزیابی قرار می گیرد. در صورت مثبت بودن نتیجه ارزیابی از تسهیلات ویژه شرکت¬های دانش¬بنیان برخوردار خواهد شد.

تسنیم: به چه کالاها و خدماتی دانش بنیان اطلاق می شود؟

مرادی: کالاها و خدماتی هستند که مبتنی بر فناوری‌های برتر و با ارزش افزوه فراوان بوده و در فهرست حوزه‌های کالاها و خدمات دانش‌بنیان ، مصوب کارگروه تشخیص صلاحیت و ارزیابی شرکت ها و موسسات دانش بنیان و نظارت بر کالاکه شامل فناوری زیستی )پزشکی، کشاورزی، صنعتی و محیط زیست، فناوری نانو )محصولات و مواد ((، اپتیک و فوتونیک )مواد، قطعات و سامانه ها( ، مواد پیشرفته )فلزات، کامپوزیتها، سرامیکها، پلیمرها( ، الکترونیک و کنترل )میکروالکترونیک، قطعات، مدارها، سخت افزار کامپیوتر و سامانه ها(، فناوری اطلاعات وارتباطات و نرم افزارهای کامپیوتری، تجهیزات پیشرفته ساخت، تولید و آزمایشگاهی، داروهای پیشرفته و مهندسی پزشکی، هوافضا ،پرنده ها، ماهواره ها، موشکها ، انرژیهای نو ،هسته ای و تجدید پذیر می باشد، قرار گیرند.

تسنیم:شاخص‌های تشخیص «شرکت‌های دانش‌بنیان» چیست؟

مرادی: شاخص‌های تشخیص شرکتهای دانش‌بنیان، به دو دسته شاخص‌های عمومی و اختصاصی تقسیم می‌شوند. شرکت‌های متقاضی باید علاوه بر شاخص‌های عمومی، شرایط مشخص‌ شده در یکی از سه دسته شاخص‌های اختصاصی را نیز احراز نمایند.

از جمله شاخص‌های عمومی این است که حداقل دو سوم از اعضای هیأت مدیره شرکت بایستی حداقل دو مورد از شرایط ذیل را احراز کنند: حداقل دارای مدرک کارشناسی باشند. حداقل 3 سال سابقه فعالیت کاری یا علمی در حوزه فعالیت شرکت  و یا سابقه مدیریتی  داشته باشند. دارای حداقل یک اختراع ثبت‌شده ارزیابی شده داخلی  یا یک اختراع بین‌المللی مرتبط با حوزه کاری شرکت باشند.

حداقل نیمی از درآمد شرکت در یک سال مالی گذشته شرکت، ناشی از فروش فناوری، کالا و یا خدمات دانش‌بنیان (شامل خدمات تحقیق و توسعه و طراحی مهندسی مرتبط با فهرست کالاهای دانش‌بنیان و خدمات تخصصی دانش‌بنیان) آن شرکت از طریق قرارداد باشد. سابقه بیمه پرداختی برای حداقل 3 نفر از کارکنان تمام‌وقت شرکت، حداقل 6 ماه باشد.

شرکت متقاضی باید علاوه‌ بر دارا بودن شاخص‌های عمومی، واجد کلیه شرایط اختصاصی در یکی از دسته‌بندی‌های شرکت‌های تولیدکننده کالاهای دانش‌بنیان، شرکت‌های تحقیق و توسعه و خدمات طراحی مهندسی و یا شرکتهای ارائه‌دهنده خدمات تخصصی دانش‌بنیان باشد.

    موارد ذکر شده در مورد شرکت های دانش بنیانی است که در حوزه دانش بنیان فعال بوده و شرکت درآمدزایی داشته باشد، اما در مور شرکت های دانش بنیان نوپا شاخص های ارزیابی کمی آسان تر است.

در مورد این شرکت ها جهت ثبت نام در سامانه ارزیابی بایستی حداقل یک سال از تاریخ ثبت آنها گذشته باشد و حداقل دو سوم از اعضای هیأت مدیره شرکت، حداقل دو مورد از شرایط ذیل را احراز کنند: حداقل دارای مدرک کارشناسی باشند.

حداقل 1 سال سابقه فعالیت کاری یا علمی در حوزه فعالیت شرکت  و یا سابقه مدیریتی  داشته باشند. دارای حداقل یک اختراع ثبت‌ شده ارزیابی شده داخلی  یا یک اختراع بین‌المللی مرتبط با حوزه کاری شرکت باشند.

شرکت دارای معادل 3 نفر نیروی انسانی تمام‌وقت باشد  و یا شرکت‌ تولیدکننده کالا یا کالاهای دانش‌بنیان، مطابق فهرست کالاهای دانش‌بنیان مصوب کارگروه باشد که دانش فنی آن را بواسطه انتقال یا ایجاد دانش فنی، از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه نهادینه و بومی‌سازی کرده باشد و یا شرکت دارای برنامه طراحی و تولید کالاهای دانش‌بنیان باشد.شرکت دارای عملکرد تحقیق و توسعه باشد. 

 البته تأییدیه شرکتهای «دانش‌بنیان نوپا»، دارای اعتبار یک ساله بوده و تنها برای یک دوره یک ساله (مجموعا دو سال) می‌تواند تمدید شود.  

تسنیم: روند ارزیابی شرکت ها چگونه است؟

مرادی:   پس از ورود اطلاعات شرکت متقاضی در سامانه ارزیابی شرکت های دانش بنیان ، دبیرخانه کارگروه آنها را برای کارگزاران مربوطه ارسال می‌کند و در مدت زمان مشخصی، نتایج بررسی‌ها را از آنها تحویل می‌گیرد و به کارگروه (یا کمیته کارشناسی حسب مورد) ارجاع می‌دهد. پس از نهایی شدن بررسی‌ها، دبیرخانه کارگروه نتیجه را به شرکت متقاضی اعلام می کند.  در صورت تایید، شرکت متقاضی برای مدت 2 سال شرکت دانش‌بنیان محسوب شده و موظف است در این مدت فرآیند رتبه‌بندی شرکت خود را، بر اساس معیارها و فرایند رتبه‌بندی مصوب کارگروه به پایان برساند.

تسنیم:  چه تسهیلاتی به شرکت های دانش بنیان تعلق می گیرد؟

مرادی:  شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان جهت فعالیتهای ثبت اختراع، کسب فناوری )دریافت حق امتیاز( و نمونه سازی می توانند ازتسهیلات قرض الحسنه صندوق نوآوری و شکوفایی استفاده نمایند .همچنین این شرکتها و مؤسسات جهت فعالیتهای تا قبل از تولید صنعتی از قبیل هزینه اولیه تجهیز کارگاه و آماده سازی خط تولید، طراحی صنعتی، انجام آزمون و رفع اشکال، تولید آزمایشی و بازاریابی  و نیز تأمین سرمایه در گردش می توانند از منابع صندوق استفاده نمایند.

صندوق نوآوری وشکوفایی در راستای حمایت از طرح ها وشرکت های دانش بنیان بین 300 میلیون تا 5 میلیارد تومان تسهیلات تجاری سازی اعطا می کند، 12 بانک و 9 صندوق پژوهش وفناوری با صندوق نوآوری به منظور حمایت از تجاری سازی نوآوری ها همکاری می کنند.

یک تفاوت اساسی صندوق نوآوری وشکوفایی با بانک ها این است که نرخ سود تسهیلاتی که صندوق پرداخت می کند، 5درصد کمتر از بانک ها وحدود 17 تا 18 درصد است .
   

درآمدهای مشمول مالیات شرکتها و مؤسسات دانش بنیان ناشی از قراردادها و فعالیتهای تحقیق و توسعه، تجاری سازی و تولید محصولات و خدمات دانش بنیان به مدت پانزده سال از پرداخت مالیات معاف هستند .همچنین شرکتها و مؤسسات دانش بنیان از پرداخت هزینه های عوارض و حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارض صادراتی معاف  می باشند.

علاوه بر این شرکتها و مؤسسات دانش بنیان  در اولویت استقرار در پارکهای علم و فناوری، مراکز رشد، مناطق ویژه علم و فناوری و مناطق ویژه اقتصادی می باشند.

همچنین اولویت واگذاری تمام یا بخشی از سهام مراکز ومؤسسات پژوهشی دولتی قابل واگذاری براساس ضوابط قانونی به شرکت های دانش بنیان است.

از مزیت های مهم دیگر این شرکتها این است که  در مناقصات قراردادهای پژوهشی، فناوری و تجاری سازی و عرضه کالاهای دانش بنیان ساخت داخل دستگاههای اجرایی حائز اولویت می باشند .

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موظف است فهرست نیازهای فناورانه، تجهیزات و مواد اولیه مورد نیاز دستگاه های اجرایی خود را به شرکتها ومؤسسات دانش بنیان نیز اعلام نماید .

لازم به ذکر است شرکت هایی که در نام ثبتی آنها کلمه دانش بنیان وجود دارد برای برخورداری از حمایتهای مدنظر قانون دانش بنیان بایستی در سامانه دانش بنیان ثبت نام کرده و تمامی مراحل ارزیابی و تشخیص را طی نمایند.شرکتهای تعاونی دانش بنیان نیز از این امر مستثنی نیستند، بدین معنی که عبارت " دانش بنیان " دلیلی بر برخورداری از حمایتهای این قانون نبوده و فرآیند ارزیابی پس از ثبت رسمی شرکتها و موسسات و سپس ثبت نام در سامانه دانش بنیان صورت خواهد گرفت.

تسنیم: نقش نخبگان در این پروسه چگونه است؟

مرادی: از مزایای شرکت های دانش بنیان بکارگیری متخصصان و نخبگان در ساختار اصلی آن است. علاوه بر آن بنیاد ملی نخبگان بر اساس طرح شهید تهرانی مقدم به منظور زمینه سازی همکاری مؤثر دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی مشمول ضوابط و مقررات بنیاد با شرکت های دانش بنیان، بخشی از حقوق دانش آموختگان برتر در مؤسسات و  شرکت های دانش بنیان را تا سقف 2 سال متقبل می گردد.

این امر به منظور ساماندهی اشتغال دانش¬آموختگان برتر در حوزه های تخصصی جهت بهره مندی از توانایی های آنان در شرکت های دانش بنیان است.

با توجه به ارتقای دانش  شرکت های دانش بنیان بدلیل جذب منابع انسانی نخبه و افزایش زمینه نوآوری و تکنولوژی و خلاقیت ، بدیهی است که میزان بازده محصول و کیفیت کالای این شرکت ها بسیار بیشتر از شرکت های سنتی می باشد.

تسنیم: سهم کهگیلویه و بویراحمد از شرکت های دانش بنیان و تولید ثروت از دانش چقدر است؟

مرادی: متآسفانه سهم استان بسیار ناچیز است و هیچگونه آمار ثبت شده ای در این زمینه وجود ندارد و تعداد افراد معدودی که متقاضی تاسیس این شرکت ها در استان بودند، به جایی نرسیدند.

متولی آمار شرکت های دانش بنیان نیز تولیدات دانش محور پارک های علم و فناوری و مراکز رشد هستند که متاسفانه استان از این مراکز هم محروم است.

انتهای پیام/