روز خبرنگار/ شهادت دیپلمات‌های ایرانی در افغانستان/رسوایی واترگیت
خبرگزاری تسنیم: روز هفدهم مرداد در جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز خبرنگار نامگذاری شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، مهمترین رویدادهای تاریخی امروز جمعه 16 مردادماه به شرح زیر است:
رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 17 مرداد 1393 )
• امضای قرارداد 1919 م وثوق الدوله بین ایران و انگلیس (1298 ش)
وثوق‌الدوله صدراعظم احمدشاه قاجار از نخستین روزهایی که زمام امور را در دست گرفت، به‌طور محرمانه مذاکراتی را برای انعقاد یک قرارداد با نمایندگان دولت انگلیس آغاز کرد که این مذاکرات، به‌صورت کاملاً سری، در حدود 9 ماه به طول انجامید.
سرانجام در روز هجدهم مردادماه سال 1298ش یک روز پس از امضای قرارداد 1919 درحالی‌که شاه قاجار عازم اروپا بود، ناگهان و بدون زمینه قبلی، اعلامیه وثوق‌الدوله به ضمیمه متن قرارداد در ایران منتشر شد و اعلام گردید که این قرارداد مورد تصویب هیئت وزیران قرار گرفته است. این قرارداد شامل شش ماده و یک مقدمه و خلاصه آن عبارت بود از تعهدات انگلستان درباره احترام مطلق به استقلال و تمامیت ایران، تأمین مستشاران انگلیسی برای ادارات ایران و همکاری با ایران در زمینه احداث خطوط آهن و شبکه ارتباطی به‌همراه اعطای وام از طرف انگلستان. همچنین به موجب این قرارداد، انگلیس، زمام امور مالی، اقتصادی و ارتش ایران را در دست میگرفت و ارتش متحدالشکل زیر نظر فرماندهان انگلیسی تشکیل می‌شد.
تعرفه گمرکی نیز در ظاهر برای حفظ منافع ایران و درحقیقت به سود بریتانیا تغییر مییافت. با انتشار این بیانیه، موجی از مخالفت و موافقت در کشور برخاست و وثوق‌الدوله برای آرام کردن اوضاع، به مخالفان خود، مقادیر زیادی رشوه داد. همچنین این قرارداد در خارج از کشور، مورد مخالفت آمریکا و فرانسه که منافع خود را در خطر میدیدند قرار گرفت و سرانجام این معاهده، به‌علت فشار شدید افکار عمومی، عملی نشد و پس از برکناری وثوق الدوله، لغو گردید.
• درگذشت مرجع تقلید آیت اللَّه العظمی "سیدمحمدهادی میلانی" در مشهد مقدس (1354 ش)
آیتاللَّه العظمی سید محمدهادی میلانی در سال 1274 ش (1313 ق) در نجف اشرف متولد گردید. ایشان پس از گذراندن مراحل مقدماتی علوم اسلامی، از محضر فقیهان نامداری چون میرزای نائینی، آقا ضیاء عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی و شیخالشریعه اصفهانی بهره برد و پس از دریافت درجه اجتهاد، به تدریس روی آورد.
جلسات درس ایشان در حوزه نجف، بسیار با شکوه بود و شاگردان فراوانی در آن تربیت شدند. حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، محمدتقی جعفری، سیدعباس صدر، مهدی نوقانی و کاظم مدیر شانهچی و دهها عالم فاضل، از محضر درس آیتاللَّه میلانی، استفاده کردند. وی پس از سالها اقامت در عتبات، در سال 1334 ش وارد شهر مقدس مشهد گردید و به حوزه علمیه مشهد، رونقی دوباره داد.
ایشان در کنار تدریس، تالیف و نیز ارشاد مردم، از همراهی نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) غافل نبود و حضوری مؤثر داشت. سرانجام این فقیه جلیل و مرجع عالیقدر در 17 مرداد سال 1354 ش مطابق با آخرین روز از ماه رجب سال 1395ق در 82 سالگی در مشهد مقدس درگذشت و در حرم مطهر رضوی به خاک سپرده شد.
• ارتحال آیت اللَّه العظمی "سیدابوالقاسم خویی" زعیم بزرگ حوزه علمیه نجف اشرف (1371 ش)
آیتاللَّه العظمی سیدابوالقاسم خویی در سال 1278 ش (1317 ق) در شهرستان خوی به دنیا آمد. ایشان پس از تحصیل برخی مقدمات در زادگاه خود، راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام: شیخ الشریعه اصفهانی، میرزای نایینی، ضیاءالدین عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی، محمد جواد بلاغی و سیدمحمد حسین بادکوبهای استفاده کرد.
در حدود 30 سالگی آیتاللَّه خویی، بسیاری از علمای زمان به اجتهاد ایشان گواهی دادند و از این زمان بود که حلقه درس خارج وی تشکیل شد و بیش از شصت سال ادامه یافت. در طول این مدت طولانی هزاران شاگرد در محضر پرفیض این عالم ربانی پرورش یافتند که هر یک به عنوان مرجعی در سراسر سرزمینهای اسلامی منتشر شدهاند که حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، میرزا جواد تبریزی، سید عباس خاتم یزدی، سید محمدحسین فضلاللَّه، سید عبدالاعلی سبزواری، سیدعلی حسینی سیستانی، سید محمد باقر صدر و محمد تقی جعفری از آن جملهاند.
همچنین از این عالم ربانی آثار فراوانی به یادگار مانده است که میتوان به معجم رجال و الحدیث در علم رجال در 23 جلد، مصباح الفقاهه و تکمله منهاج الصادقین اشاره کرد. آیتاللَّه خویی در اواخر عمر به علت رهبری مردم در مبارزه با رژیم خونخوار بعث عراق به کوفه تبعید شد تا اینکه سرانجام در 17 مرداد 1371 ش برابر با 8 صفر 1413 ق در 94 سالگی درگذشت. پیکر پاک این عالم بزرگ در مراسمی خَفَقان بار و بدون حضور مردم، در مسجد الخضراء، محل تدریس ایشان در نجف اشرف، به خاک سپرده شد.
• گروگانگیری و شهادت دیپلمات‌های کشورمان در افغانستان توسط گروهک طالبان (1377 ش)
پس از درگیرهای فراوانی که بین دولت افغانستان و گروه طالبان در مناطق گوناگون این کشور روی داد، سرانجام کابل پایتخت این کشور به اشغال طالبان درآمد. از اینرو دفتر سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل به مزار شریف منتقل گردید و امور مربوط به سفارت در آن شهر ادامه یافت.
با حمله نیروهای طالبان به سمت شمال افغانستان، شهر مزار شریف نیز به اشغال این گروه درآمد و آنان بدون توجه به مصونیت سیاسی و قوانین بین المللی، نُه دیپلمات ایرانی و خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی را به شهادت رساندند.
تا یک ماه پس از این فاجعه، گروه طالبان از اعلام خبر شهادت ایرانیان خودداری میکرد تا این که در نوزدهم شهریور سال 77، این خبر را اعلام نمود. این عمل ضد انسانی با محکومیت شدید جمهوری اسلامی و دولتها و مجامع مختلف روبرو گردید.
• درگذشت استاد و دانشمند گرانقدر "شیخ مرتضی مدرس گیلانی" (1378 ش)
استاد شیخ مرتضی مدرس گیلانی در سال 1295ش در نجف اشرف به دنیا آمد. وی پس از فراگیری مقدمات، ادبیات و علوم مختلف را نزد استادان زمان فراگرفت و بر اثر ذکاوت و عشق به علوم و فنون دیگر به سرعت در آنها به استادی دست یافت.
ایشان پس از مدتی در علم عروض و قافیه، ریاضیات، حساب عالی، هیئت و نجوم، اخلاق و عرفان، طب قدیم و علوم عقلی به مهارت رسید و به تحقیق و پژوهش در این زمینه پرداخت. وی با دانش و دانشمندان روابط نزدیک و تنگاتنگی داشت و پس از درک محضرِ بسیاری از فقها، اصولیین و زُهّاد عصر، به دریافت اجازات اجتهاد و روایت حدیث نائل گردید. استاد مدرس گیلانی از استادان نامی حوزه علمیه نجف اشرف بود که علوم ادبی، حکمت و نجوم تدریس میکرد. وی در حدود سال 1335 ش در تهران اقامت گزید و به تالیف و پژوهش و نشر آثار قلمی خود و تدریس در مدرسه مروی پرداخت.
از کارهای برجسته این پژوهشگر، استخراج و نشر تقویم نجومی بود که این تقویم سالیان متمادی در سایر شهرهای ایران منتشر میگشت. از استاد مدرس یزدی بیش از یکصد و چهل اثر قلمی بر جای مانده که العروض و القافیه و البدیع، لغتنامه هفت اورنگ، شرح جبرالخلاصه، اصول فقه و تصحیح اشارات ابن سینا از آن جملهاند. این محقق نامآور سرانجام در 17 مرداد 1378 ش برابر با 25 ربیعالثانی 1420ق در 82 سالگی به دیار باقی شتافت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
• روز خبرنگار
به مناسبت شهادت محمد صارمی، خبرنگار اعزامی خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در مزار شریف افغانستان توسط گروه افراطی طالبان، روز هفدهم مرداد در جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز خبرنگار نامگذاری شده است.
• شهادت محمود صارمی؛ خبرنگار شهید (1377ش)
شهید محمود صارمی در خردادماه 1347ش در شهرستان بروجرد در خانواده‌ای مذهبی دیده به جهان گشود.
وی تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در مدرسه شهید باهنر بروجرد سپری نمود و دوران متوسطه را نیز در دبیرستان حضرت رسول (ص) در رشته علوم انسانی با موفقیت در سال‌های 1365-1366ش پشت سر نهاد. او همراه با تحصیل به‌دلیل علاقه شدید به ورزش کاراته در این رشته فعالیت خود را آغاز نمود و در فاصله کوتاهی با گذراندن دوره‌های مختلف در این رشته، موفق به کسب کمربند مشکی و کارت مربیگری در این حرفه شد.
صارمی در سال 1367ش در کنکور سراسری رشته علوم انسانی دانشگاه تهران پذیرفته شد و دوران تحصیلات دانشگاهی خود را به‌طور جدی با موفقیت و در سخت‌ترین شرایط زندگی - با کار کردن جهت امرار معاش و تأمین هزینه‌های تحصیل - طی کرد. وی در دوران تحصیلات در دانشگاه بنا به وظیفه و احساس مسئولیت از طریق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران به جبهه‌های کردستان، حلبچه و جنوب خرمشهر اعزام و 14 ماه در این جبهه‌ها در کنار سایر رزمندگان اسلام به دفاع از کیان و تمامیت ارضی کشور پرداخت. صارمی در سال 1371ش با داشتن دانشنامه کارشناسی، به استخدام سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی درآمد و به‌عنوان کارشناس متون خبری فعالیت خود را آغاز نمود. وی پس از چند صباحی استخدام در سازمان ایرنا، تشکیل خانواده داد و در سال 1372ش خداوند فرزندی به او عطا کرد که نامش را سینا نهاد
. صارمی با پشتکار فراوان در حین اشتغال در خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، تحصیلات خود را در دوره کارشناسی ارشد ادامه داد و در سال 1374ش موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه شهید بهشتی در رشته جغرافیای انسانی با گرایش روستایی گردید. صارمی در 26 دی‌ماه سال 1375ش به‌عنوان مسئول نمایندگی خبرگزاری جمهوری اسلامی راهی کابل در افغانستان شد زیرا در شرایطی که این کشور درگیر جنگ‌های داخلی بود و به‌خوبی می‌دانست در این سرزمین آشوب‌زده خطر به اسارت درآمدن و حتی شهادت وجود دارد اما برحسب وظیفه، رسالت و تکلیف این راه را انتخاب کرد. او با تنها سلاحش که ایمان و قلمش بود، در آن وضعیت بحرانی کشور مصیبت‌زده افغانستان توانست مظلومیت مردم ستم‌دیده، زجرکشیده و بی‌دفاع و بی‌گناه به‌ویژه مردم مزارشریف و جنایت گروه ضد بشری، تروریست، متحجر و خائن طالبان را به‌طور صریح و سالم به گوش جهانیان برساند.
صارمی حدود 20 روز قبل از سقوط مزارشریف و آن حادثه تلخ، دچار بیماری آپاندیس می‌گردد که با مشکلات فراوان و تلاش و پیگیری دوستانش به مدت پنج ساعت شبانه به دکتر رفته و با توجه به وضعیت نامساعد جسمی‌اش، در محیطی کاملاً غیربهداشتی با فقدان امکانات، بدون وجود نور کافی و برق تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد. وی بعد از گذشت دو روز از این جراحی، به ایران اعزام می‌شود و با وجود سپری کردن دوران نقاهت در تهران، پس از اوج‌گیری جنگ در افغانستان برحسب تکلیف از طریق خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران و با توجه به احساس مسئولیت شرعی و حرفه‌ای خبرنگاری و رسالتی که بر دوش داشت؛ مجدداً چهاردهم مردادماه به محل کارش در مزارشریف اعزام شد و در زمان بسیار کوتاهی به مدت سه روز - تا هفدهم مردادماه - خبر سقوط مزارشریف و به خاک و خون کشیدن، قتل‌عام زنان، مردان و کودکان بی‌گناه را به ایران و سراسر جهان مخابره نمود.
محمود صارمی به‌همراه دیپلمات‌های کنسولگری جمهوری اسلامی در هفدهم مردادماه 1377ش، غریب و بی‌گناه در زیرزمین کنسولگری ایران به‌شکلی فجیع و با بی‌رحمی تمام به‌وسیله پیشرفته‌ترین سلاح‌های آمریکایی توسط تروریست‌های طالبان به رگبار مسلسل بسته شد و به صف ره‌پویان قافله قلم‌داران شهید پیوست.
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 11 شوال 1435 )
• عزیمت پیامبر اکرم(ص) به شهر "طائف" جهت تبلیغ دینِ اسلام(3 سال قبل از هجرت
سفر تبلیغی پیامبر اسلام به شهر طائف در نزدیکی مکه در حالی صورت گرفت که به تازگی ابوطالب، یاور و حامی بزرگ آن حضرت، وفات یافته و به همین دلیل، مشرکان قریش بر آزار و اذیت خود علیه پیامبر، افزوده بودند.
بنابراین اگر اهالی طائف به اسلام میگرویدند، این شهر پایگاه و محل امنی برای مسلمانان تحت ستم مکه می‌شد.اما سران قبیلهی ثقیف در طائف، نه تنها به خدای یکتا و رسالت حضرت محمد(ص) ایمان نیاوردند، بلکه به تحریک آنها برخی مردم نادان، پیامبر اکرم(ص) را مورد آزار و اذیت قرار دادند و ایشان را مجروح کردند.
• وفات "عبدالعزیز اندلسی" لغت شناس و مورخ(487 ق)
عبدالعزیز اندلسی در اکثر علوم متداول زمان خود، مهارت و دانش بسیار داشت و تالیفات متعددی از خود بر جای گذاشت. از میان آثارِ وی میتوان به شرح نوادر القالی، اشاره کرد.
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 8 آگوست 2014 )
• لغو قرارداد استعماری انگلیس با افغانستان و اعلام استقلال افغانستان (1919م)
کشور افغانستان واقع در جنوب غربی آسیا در 27 آوریل 1747 از انگلستان مستقل گردید، ولی دخالتهای فراوان این استعمارگر پیر ادامه یافت و قراردادهای امتیازآورِ زیادی را با افغانستان منعقد ساخت.
در اوایل قرن بیستم، شیرعلیخان، حاکم افغانستان بر اثر اختلافاتی که با انگلیسیها پیدا کرد، با آنان به جنگ پرداخت. پس از پایان جنگ و برکناری وی، عبدالرحمن خان بر سر کار آمد. سرانجام امان اللَّه خان فرمانروایى یافت و در 8 اوت سال 1919م افغانستان را کشور پادشاهی اعلام کرد و کلیه قراردادهایى را که با انگلستان منعقد شده بود فسخ نمود. این عمل که به معنای اعلام استقلال این کشور بود، موجب خشم انگلستان و منجر به برکناری اماناللَّهخان گردید. افغانستان سرزمینی است در جنوب غربی آسیا با 652/255 کیلومتر مربع مساحت و حدود 23 میلیون نفر جمعیت، که اکثراً مسلمان بوده و به دو زبان پشتو و فارسی دری صحبت می‌کنند. پایتخت افغانستان کابل، و از شهرهای مهم آن، قندهار، مزارشریف، هرات و جلال آباد قابل ذکرند.
بیش از 50 درصد مردم افغان نژاد پشتو داشته و بقیه گروههای نژادی از جمله تاجیک، ازبک و ترکمن در اقلیتند. واحد پول افغانستان افغانی است. پیشبینی می‌شود جمعیت این کشور تا سال 2025 در حدود 45 میلیون نفر خواهد شد. نظام سیاسی حاکم بر افغانستان حکومت (دولت) موقت انتقالی تحت نظارت سازمان ملل متحد است. 15 فوریه سالروز خروج قوای شوروی در سال 1988م از افغانستان را روز ملی این کشور نامگذاری کردهاند.
• آغاز بنای شهر "اسکندریه" توسط اسکندر مقدونی در مصر (333 سال قبل از میلاد)
اسکندریه، شهر بندری مهم و دومین شهر بزرگ مصر است. نام این شهر از نام اسکندر مقدونی گرفته شده است که پس از فتوحاتش، دستور ساخت این شهر را داده بود. اسکندریه، در دوره بطلمیوسیان پایتخت بود و بزرگ‌ترین شهر جهان یونانی شناخته می‌شد.
امروزه جمعیت این شهر 3،5 تا 5 میلیون نفر است و دومین شهر بزرگ مصر و همچنین پنجمین بندر بزرگ آن به‌شمار می‌آید. کتابخانه اسکندریه نیز از کتابخانه‌های معروف جهان می‌باشد. علاوه بر این‌ها، اسکندریه به‌خاطر لوله‌های گاز و نفتی که از سوئز به آن ارتباط دارد منطقه صنعتی مهمی به‌شمار می‌رود. • مصر کشوری است در شمال خاوری قاره آفریقا و شبه جزیره سینا نیز که در قاره آسیا قرار گرفته بخشی از قلمرو این کشور است. مصر در جنوب دریای مدیترانه و غرب دریای سرخ قرار داشته و از غرب با لیبی و از جنوب با سودان همسایه است.
این کشور از سوی شبه جزیره سینا با رژیم صهیونیستی و نوار غزه در فلسطین مرز زمینی دارد. مصر یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای آفریقایی و خاورمیانه است که بیشتر جمعیت حدود 75 میلیون نفری آن در کنار رود نیل زندگی می‌کنند.
کرانه‌های رود نیل منطقه‌ای است که 40 هزار کیلومتر مربع یعنی حدود یک بیست و پنجم این سرزمین عمدتاً بیابانی را تشکیل می‌دهد. حدود نیمی از جمعیت این کشور شهرنشین هستند که بیشتر آنان در دو شهر بزرگ قاهره و اسکندریه و حومه آنها زندگی می‌کنند. مصر از دیدگاه سیاسی و فرهنگی یکی از مهمترین کشورها در جهان عرب و خاورمیانه است و دانشگاه الازهر نیز به‌عنوان یکی از مهمترین مراکز مذهبی جهان اسلام در این کشور قرار دارد.
• اعلان جنگ شوروی به ژاپن در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945م)
هنگامی که پس از پایان جنگ جهانی دوم در اروپا، کنفرانس پوتسدام در اواخر ژوئیه در آلمان برپا بود، ترومن رئیس جمهور وقت امریکا به استالین، دیکتاتور سفاک شوروی اطلاع داد که با دسترسی امریکا به بمب هستهای، احتمال به کار بردن آن توسط امریکا وجود دارد که در این صورت شکست ژاپن در این جنگ حتمی خواهد بود. از این رو ترومن، استالین را به اعلان جنگ علیه ژاپن ترغیب کرد و به او اطمینان داد که از حضور در جنگی که رو به پایان است، ضرری نخواهد کرد.
در این شرایط و در حالی که طی سال‌های گذشته شوروی با ژاپن، قرارداد عدم تجاوز امضا کرده بود، پس از آن که هیروشیما در 6 اوت 1945م توسط امریکا، هدف حمله هستهای قرار گرفت و ژاپن در آستانه تسلیم شدن بود، شوروی به فرمان استالین به ژاپن اعلان جنگ داد تا بخشهایى از ژاپن و متصرفاتش را به دست آوَرَد.
جنگ شوروی و ژاپن که در 8 اوت 1945 آغاز شد. تنها یک هفته به طول انجامید و ارتش شوروی در پایان این حملات که با حمله به ناحیه منچوری در شمال شرق چین آغاز شد، موفق گردید شمالِ کره و جزایر کوریل را به تصرف خود درآوَرَد. جزایر کوریل هنوز هم در اختیار روسیه است و مذاکرات ژاپن و روسیه برای تعیین سرنوشت این جزایر تاکنون به نتیجه نرسیده است.
• کنارهگیری "ریچارْدْ نیکْسون" رئیس جمهور امریکا در پی رسوایی "واتِرْگیْتْ" (1974م)
در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری امریکا در سال 1972م، افرادی از حزب جمهوری خواه وارد ستاد مرکزی انتخابات حزب رقیب یعنی حزب دموکرات در ساختمان هتل واتِرْگِیْت واشینگتن شدند.
این افراد علاوه بر سرقت بخشی از اسناد و مدارک، در این محل، میکروفونهای مخفی را برای استراق سمع کار گذاشتند. این ماجرا پس از پیروزی نیکسون در انتخابات سال 1972م از طرف دو روزنامهنگار امریکایى کشف و جریان آن در روزنامه واشنگتُن پُسْتْ منتشر شد. کار به کنگره و دیوان عالی کشور کشید و نیکسون در برابر اتهامات وارده مبنی بر اطلاع از این کار و صدور مجوز آن، نقش خود را در این ماجرا به کلی انکار کرد.
وی حتی کسانی را که متهم به شرکت دراین قضیه شده بودند از مقامات خود منفصل نمود، ولی مقامات برکنار شده، در جریان رسیدگی به این ماجرا در کنگره و مراجع قضایى شواهد غیرقابل انکاری از دخالت و اطلاع شخص رئیس جمهور در این قضیه ارائه دادند. نیکسون سرانجام اعتراف کرد که از داستان واترگیْتْ اطلاع داشته و چون در خطر استیضاح و برکناری از مقام ریاست جمهوری قرار گرفت، پیشدستی کرد و در روز هشتم اوت 1974م به عنوان اولین رئیس جمهور در تاریخ امریکا، از مقام خود استعفا داد.
پس از وی، جرالْدْ فورْدْ معاون نیکسون، تا پایان دوران چهار ساله ریاست جمهوری، جانشین او شد. اولین اقدام فورد در مقام ریاست جمهوری، عفو نیکسون و صدور دستور منع تعقیب وی بود که بدین وسیله، نیکسون را از مجازات رهایی بخشید. در دو سال زمامداری فورد، سایه واترگیت بر سر حکومت او و حزب جمهوریخواه امریکا سنگینی میکرد و همین ماجرا و خاطرات تلخی که مردم امریکا از آن داشتند باعث شکست سنگین آنان در انتخابات ریاست جمهوری سال 1976م گردید.
منبع: راسخون
انتهای پیام/
