مذاکرات آمانو با مقامات عالی سیاسی و هسته‌ای ایران؛ موضوعات و دستاوردها

به گزارش حوزه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، آمانو در سفر یکروزه خود به تهران، به سرعت دستورکاری را که در خصوص این سفر تعیین شده بود، به انجام رساند و تهران را ترک کرد.

آمانو با دستورکار مشخص در دو مورد به تهران آمده بود: ادامه رایزنی فنی در مورد مساله چاشنی‌های انفجاری؛ ارائه پیشنهادهای آژانس به ایران در مورد گام های بعدی اجرای توافق همکاری دوجانبه سال 2013.

در موضوع نخست، پیش از این 2 بار ایران و آژانس به تبادل اطلاعات پرداخته بودند. در دور دوم، تیمی از بازرسان به سرپرستی معاون امور پادمانی آژانس در تهران حضور یافتند و طی چند روز تبادل نظر فنی با کارشناسان سازمان انرژی اتمی، پرسش ها و ابهامات مربوط به اطلاعات اولیه را مطرح کردند و تیم ایرانی نیز پاسخ های لازم را به صورت تفصیلی ارائه کرد. در پایان این نشست، هر چند جو رضایت مندی در میان اعضای تیم بازرسان و کارشناسان آژانس وجود داشت اما تائیدیه کتبی در این مورد، به ارزیابی های رسمی و بعدی موکول شد. بعدها با پیگیری ایران، پاسخی مثبت دریافت نشد بلکه رسانه های خبری به نقل از منابع داخل آژانس، از ادامه ابهامات در مورد سری دوم پاسخ های ایران سخن گفتند. نهایتاً طرح صریح این مساله در دیدار امروز آمانو با دکتر صالحی، نشان داد که آژانس هنوز پاره ای پرسش ها در این رابطه دارد. دکتر صالحی از پاسخ به تمامی آنها خبر داد. وی افزود: "خوشبختانه تمام سؤالات مورد نظر را دوستان ما پاسخ دادند."

بر اساس همین پاسخ تفصیلی بود که صالحی انتظار از آژانس را در این رابطه چنین مطرح کرد: "امیدواریم آقای یوکیا آمانو در خصوص چاشنی‌های انفجاری (ای.بی.دبلیوEBW) قدم های مهمی بردارد تا به تدریج این موضوع که در حال نهایی شدن است، بسته شود". البته عین صبحت های صالحی موید آن نیست که در نتیجه ملاقات امروز آمانو و گفتگوهای فنی با کارشناسان سازمان انرژی اتمی، آژانس قولی برای بستن این مساله داده باشد.

بلکه اظهارات آمانو حکایت از این دارد که دوباره این مساله مورد ارزیابی آژانس قرار خواهد گرفت و تنها وقتی پاسخ به یکایک ابهامات و پرسش های دیگر داده شد، آژانس با بررسی کلی و کلان برنامه هسته ای ایران است که در این مورد، ارزیابی نهائی خود را ارائه خواهد کرد. اظهارات آمانو چنین است: "ایران اطلاعات و توضیحاتی را برای تصمیمش برای توسعه چاشنی‌های ایمن‌تر در آوریل 2000 به آژانس ارائه داد و علاوه بر آن اطلاعات و توضیحاتی را در خصوص فعالیتش در این زمینه در سال‌های بعد از 2007 درباره کاربرد EBW در نفت و گاز ارائه کرد که این با رویه‌های صنعتی متناسب نیست. آژانس نیازمند بررسی همه موضوعات باقیمانده گذشته شامل EBW و ادغام همه آنها در یک سیستم و ارزیابی سیستم به طور کامل است".

این بدان معناست که آژانس همچنان این مساله را که اولین مورد از اتهامات غرب در مورد ماهیت برنامه هسته ای کشورمان است، در دستورکار نگه خواهد داشت و برگ تائیدیه ای به ایران نخواهد داد.

گفتنی است که علاوه بر این، در مورد 5 گامی که در 21 می مورد توافق ایران و آژانس قرار گرفته و باید تا 3 شهریور اجرائی شود، هنوز اقدامات در دست انجام است. دکتر صالحی تائید کرده که «آژانس پنج خواسته دیگر از ایران دارد که این خواسته ها در چارچوب برنامه اقدام مشترک و توافق با 1+5 است و ما باید به آنها پاسخ دهیم، در این زمینه اقداماتی آغاز شده است».

در مورد اینکه آیا آژانس اساساً اراده ای برای حل فنی اتهامات راجع به برنامه هسته ای ایران را که از سوی امریکا و با استفاده از پرونده سازیهای رژیم صهیونیستی و نهادهای اطلاعاتی و جعل اسناد و مدارک علیه ایران صورت گرفته، دارد یا نه، دیدگاههای مختلفی در کشور وجود دارد. با ادامه این طرز کار آژانس به ویژه از زمانی که بررسی های به مسائل مربوط به مطالعات ادعائی رسیده است، نتایج کاری آژانس در مورد همکاریهای داوطلبانه ایران به شدت تقلیل پیدا کرده است. آژانس هر چند در مورد همکاریهای پادمانی به تائید عملکرد ایران می پردازد اما در مورد مطالعات ادعائی و اتهامات راجع به ماهیت برنامه هسته ای صلح امیز کشورمان، رویکردی سخت گیرانه دارد تا نگذارد این مسائل به سادگی از دستورکار خارج شود و به عنوان مساله ای مختومه تلقی گردد.

این رهیافت آژانس که احتمالاً زوایای آن از دید مسئولان هسته ای کشور نیز به دور نمانده است، تردیدها و احتیاط هائی را در مورد چشم انداز همکاریها پدید آورده است. در مورد تبویت همکاریها این پرسش اساسی وجود دارد که با چه تضمین و اطمینانی ایران به پاسخگوئی فنی و محتوائی به اتهاماتی وارد شود که عمدتاً از اساس جعلی هستند و آژانس اصرار دارد بارها ایران اطلاعاتی را در مورد آنها در اختیار آژانس قرار دهد؟ از همین روست که هنوز محورها و گام های عملی بعدی مربوط به سایر مسائلی که آژانس به عنوان" حل نشده" و در مورد برنامه هسته ای گذشته و حال مطرح کرده است، نهائی نشده است. آمانو در این سفر تصریح کرد که "ما پیشنهادی درباره شماری از اقدامات عملی جدید دادیم تا به عنوان گام بعدی در ذیل چارچوب همکاری اجرا شود و امیدواریم در آینده نزدیک این اتفاق بیفتد". اما در مورد محتوای این پیشنهادها و مصادیق و محورها یا گام هائی که ایران و اژانس باید بردارند و چارچوب و مهلت زمانی آنها، هنوز اطلاعی در دست نیست.

انتهای پیام/پ