اولویت نمایندگان استان اصفهان جریان زاینده‌رود است/ مدیریت یکپارچه بر زاینده‌رود اعمال شود
خبرگزاری تسنیم: نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی گفت: اولویت نمایندگان استان اصفهان جریان زاینده‌رود بوده و مسئولان باید مدیریت یکپارچه بر زاینده‌رود را هرچه سریعتر اجرائی کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، حمیدرضا فولادگر، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، رئیس کمیسیون ویژه پیگیری و نظارت بر اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی و رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی مجلس با حضور در دفتر نمایندگی خبرگزاری بین المللی تسنیم در اصفهان پیرامون موضوع آب که بزرگترین چالش استان است، ریشه‌ها و راهکارها و مسائل پیش رو با خبرنگاران این خبرگزاری به گفت‌وگو نشست؛ متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
تسنیم: یکی از مهم‌ترین چالش‌هائی که استان اصفهان داشته و شایدبزرگترین چالش استان لقب گرفته، بحث انتقال آب و اجرای طرح‌های مختلف در این زمینه بوده است؛ لطفا در این باره صحبت کنید.
فولادگر: اگر بخواهیم بحث آب را ریشه‌یابی کنیم، باید بگویم که این بحث مفصل است اما اگر بخواهیم بدون کالبد شکافی مسائل گذشته به این موضوع و راه حل‌های آن بپردازیم، لاجرم ناچاریم مشکلات آن را نیز مورد کار کارشناسی قرار دهیم یعنی ریشه مشکل را پیدا و راه حل آن را اینگونه بیابیم و گرنه هر راه حلی بدون ریشه یابی مانند مسکنی است که تنها درد را تسکین داده و بیماری را درمان نمی‌کند.
3 عامل اصلی سبب شده که موضوع آب اصفهان به اینجا برسد یکی در بحث‌های منابع آب و خشکسالی است که خشکسالی این چند سال اخیر به عنوان عامل مهمی به مشکل کم‌آبی دامن زده و ما نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم.
"کمبود منابع آبی، نخستین دلیل خشکسالی"
بنابراین دسته نخست منابع آبی بوده البته به طور کلی کشور ما کم آب است و فلات مرکزی آن شرایط به مراتب بدتری دارد یعنی اصفهان از ابتدا جز استان‌های پر بارش نبوده و اکنون نیز که هوای کره زمین رو به گرمی گذاشته این کم‌آبی شدت بیشتری گرفته است بنابراین یک عامل اصلی خشکسالی همین کمبود منابع بوده و پروژه‌هایی که قرار بوده منابع آب را تامین کند و به هر دلیل تا الان طول کشیده است.
"الگوی مصرف صحیح را رعایت نکردیم"
دسته یا ریشه دوم این عوامل بحث مصرف بوده و به هر حال ما الگوهای مصرف را رعایت نکرده و در آب شرب با مصرف بیش از اندازه خود جز کشورهای پر مصرف آب در دنیا هستیم و غیر ازاینکه مصرف ما بالا است در تاسیسات هم نشتی آب داریم بعضی تاسیسات قدیمی بوده و باید این اشکالات رفع شود.
صنعت نیز به همین شکل نتوانسته الگویی را رعایت کند و نیز در مصرف آب کشاورزی که باید هم الگوی کشت و هم الگوی آبیاری را متناسب با کم‌آبی تعریف کرد.
"ریشه سوم مشکلات در رعایت نکردن رژیم حقوقی فعلی زاینده‌رود است"
دسته سوم عوامل بحث رژیم حقوقی زاینده‌رود است که عدم رعایت برخی مبانی قانونی و حتی شرعی و به هم خوردن رژیم حقوقی و رعایت نکردن مسائل مربوط به حق‌آبه داران برداشت‌های بی‌رویه و موضوعات مربوط به انتقال آب جز عوامل سوم است.
بنابراین همان طور که در ابتدای عرایضم اشاره کردم راه حل‌ها را از همین ریشه‌ها باید پیدا کرد برای مثال اگر نخستین عامل بحث منابع بوده، حال باید ببینیم باید چه کرد.
بارندگی‌ها که بخشی در اختیار بشر است که باید مسائل زیست محیطی رعایت شود، گازهای گلخانه‌ای که سبب ناپایداری ابرها است اینها همه دست بشر بوده آلایندگی و بهم ریختن اکو سیستم که مسبب آن بشر بوده و قسمتی هم که دست خدا است و دعایی که از او بخواهیم تفضلی کرده و بارندگی صورت پذیرد و باید بدانیم اراده خداوند فوق اراده بشر است و اگر او بخواهد می‌شود و اگر نخواهد نمی‌شود.
"پروژه های آبرسانی کامل به سرانجام نرسیده است"
بخشی هم موضوع پروژه‌های انتقال است که بلاخره قرار بوده منابع آبرسانی از طریق انتقال آب انجام شود برخی از این طرح ها طول کشیده مانند تونل سوم کوهرنگ که اکنون باز شده اما چون دریاچه و سد آن را احداث نکردند و این آب باید به صورت حساب شده‌ای به پشت سد و در دریاچه آمده باشد.
حال به دلایلی مانند نبود بودجه تونل سوم کوهرنگ را که باید زودتر دریاچه و سد آن را می‌زدند و زمین‌های اطراف آن را که اغلب کشاورزی بوده را خریداری می‌کردند که به دلیل ناکافی بودن اعتبار این اتفاق نیفتاده و برای همین پروژه تا به حال طول کشیده و حال که آب باز شده چون سد و دریاچه‌ای نیست به صورت پمپاژ آبرسانی را انجام می‌دهند و از چند ماه دیگر که آب را وارد شبکه آبرسانی می‌کند که بین 80 تا 90 میلیون متر مکعب در سال آب وارد شبکه شده که کافی نیست.
این آب اگر در پشت سد قرار گرفته و تنظیم شده باشد تا 250 میلیون متر مکعب در سال را پوشش می‌دهدکه در حال حاضر این پروژه طولانی شده و آب را به صورت پمپاژ می‌فرستند که کافی نیست.
پروژه دیگر پرژه تونل چشمه لنگان بود که اجرا شد و در تونل چشمه لنگان و خدنگستان تا آب به زاینده‌رود برسد افت زیادی بر آن مترتب شده و به اندازه کافی آب را به زاینده‌رود نمی‌رساند.
پروژه بعدی هم تونل بهشت آباد بوده که مطالعات آن انجام شده و مقدمات اجرای آن فراهم شده اما فعلا متوقف شده و پیش بینی شده تا 250 میلیون متر مکعب را از این طریق به شبکه آبرسانی اضافه شود که اگر اعتبارات آن تامین و به موقع انجام شده بود 7 سال طول می‌کشید که فعلا متوقف شده و بر سر روش آن که خط لوله باشد یا تول بحث داریم.
برخی منابع هم داریم که آب از آنها خارج می‌شود مانند فریدون شهر و طرح‌هایی را در این زمینه داریم که آب را به داخل استان آوریم که یکی هم در منطقه سمیرم بوده که برآورد شده تا 2 میلیارد آب تجدید پذیر داشته و نه اینکه فی المجلس باشد که یک طرح الان تایید و مطالعات آن انجام شده و بلاخره باید انجام شود.
"پروژه آبرسانی از خلیج فارس مقرون به صرفه نیست"
تسنیم: از برخی طرح‌های مختلف نیز به عنوان راه چاره مشکل زاینده‌رود یاد می‌شود اما بسیاری عنوان می‌کنند این طرح‌ها شاید به اندازه کافی مقرون به صرفه نیست؛ نظر شما در این باره چیست؟
فولادگر: بحث‌های دیگری هم مانند شیرین کردن آب و انتقال از خلیج فارس و دریای خزر و یا بارور کردن ابرها هم وجود داشته که بحث آنها مفصل و مربوط به طولانی مدت بوده و نیز هزینه بر است برای مثال آب خلیج فارس را که شیرین می‌کنند بسیار پر هزینه بوده و بیشتر در خود سواحل استفاده می‌کنند.
باید توجه داشت که در جایی که همین آب را در بالای ارتفاعات زاگرس می‌توان به صورت شیرین و ثقلی منتقل کرد چرا باید از آن طرف و دشت خوزستان که مقداری از آن تبخیر شود و مقداری هم در خلیج فارس بریزد به اینجا آوریم؟
دوستان خوزستانی فکر می‌کنند اگر 580 میلیون متر مکعب آب برای اصفهان آید، سبب به خطر افتادن آب خوزستان شده در حالی که خوزستان در حالت پرآبی 20 تا 21 میلیارد و در حالت کم‌آبی 14 میلیارد متر مکعب منابع آب داشته بنابراین جای نگرانی نیست البته چون آب شیرین کسر دارند و میخواهند از بالا دست آب برداشت کنند نگران هستند.
" الگوی مصرف در شرب، کشاورزی و صنعت رعایت شود"
تسنیم: جدای از آنکه طرح‌های آبرسانی بر اساس کار کارشناسی باید اجرائی شود، به نظر شما نباید مدیریت مصرف نیز در اصفهان و مناطق مصرف کننده صورت گیرد؟
فولادگر: چرا؛ در بحث مصرف باید مدیریت کرده و الگوی مصرف را رعایت کنیم که راه حل آن این است که در شرب مصرف را بهینه کرده که بارها مسئولان وزارت نیرو گفتند که اگر مردم 20 درصد صرفه‌جویی در مصرف آب آشامیدنی داشته باشند بسیاری از مشکلات حل می‌شود که این صرفه جویی کار سختی نیست.
" صنعت باید برای مصرف خود از پساب‌ها استفاده کند"
در کشاورزی نیز باید قبول کرد که برخی از کشت‌های پرآب دیگر جواب نداده و باید به سراغ کشت‌های گلخانه‌ای برویم که درهمین منطقه شرق پسته و زعفران جواب می‌دهد ضمن اینکه کشت‌هایی مانند گندم، جو وصیفی‌جات که پرآب بوده که با آبیاری تحت فشار می‌توانیم داشته باشیم بنابراین در بحث کشاورزی هم باید الگوهای کشت را اصلاح کرد.
"مصوبات شورای عالی آب باید اجرائی شود"
ریشه سوم که رژیم حقوقی زاینده‌رود بوده درمان آن در خودش است یعنی این رژیم بهم خورده و باید آن را سر جای خود برگردانیم که این مربوط به همان بحث‌هایی است که داشتیم و شورای عالی آب آن را تصویب کرده و انتظار ما این است که مصوبات آن اجرایی شود.
"مدیریت یکپارچه بر زاینده‌رود اعمال شود"
شورای عالی آب تصویب کرده که در مرحله نخست مدیریت یکپارچه زاینده‌رود را داشته باشیم، شورای هماهنگی زاینده‌رود که تشکیل شده و مدیریت یکپارچه باید اعمال شود.
در کشورهای دیگر دنیا حتی ممکن است که یک رودخانه در چند کشور باشد مانند می سی سی پی در آمریکای جنوبی و یا راین در اروپا که در چند کشور است اما رژیم حقوقی برای آن تعریف کردند اما در اینجا مشکل آب بسیاری جدی است.
بنابراین مدیریت یکپارچه باید اعمال شود و مصوبات شورای عالی آب اجرایی شده و از برداشت‌های بی‌رویه جلوگیری شود و برداشت‌های غیر قانونی نیز لغو شده و کنترل هوشمند هرچه زودتر اعمال شود.
"مصرف بی‌رویه آب در هر کجا بوده باید متوقف شود"
در جلسه‌ای که با رئیس مجلس در حضور استاندار داشتیم یکی از بحث‌هایی که شد همین بود که باید از برداشت‌های بی‌رویه جلوگیری کنیم و نمایندگان چهارمحال می‌گفتند که برداشت در استان اصفهان نیز وجود داشته و ما گفتیم برداشت‌های بی‌رویه در استان اصفهان یا چهارمحال فرقی ندارد و اگر هست، باید جلوگیری شود.
از زمان شیخ بهایی به بعد که این طومار وجود داشته و برای اولین بار نیز رژیم حقوقی زاینده‌رود تعریف شده و حق‌آبه‌داران و سهم‌آبه‌ها و کسانی که برای تونل اول سهم خریده را مشخص کردند و در جلسه‌ای که با وزیر نیرو بود قرار شد اشتراکی‌ها نیز در نظر گرفته شوند.
تسنیم:حال که بحث به اینجا رسید بفرمایید استیضاح وزیر نیرو در کدام قسمت از این ریشه‌ها قرار داشت؟
فولادگر: آنچه که منجر به استیضاح وزیر نیرو شد در بحث ریشه سوم و رژیم حقوقی بوده که یکی همین موضوع اشتراکی‌ها و دیگری هم روش انتقال آب بهشت‌آباد است که ما همچنان به تونل اعتقاد داشته و با استان‌های یزد و کرمان وچهارمحال هم صحبت کردیم که هر 3 استان در این قضیه با هم توافق داشته باشند چرا که هزینه نگهداری آن کمتر بوده و روش آسان‌تری برای انتقال است و قرار بر این است که یا ما آنها را قانع کنیم یا آنها ما را البته تنها به روش کارشناسی.
"طرح‌های آبرسانی داخل استان باید ردیف بودجه پیدا کنند"
تسنیم: حال که این کم‌آبی و خشکسالی وجود دارد، برای جبران خسارت کشاورزان آسیب دیده از خشکسالی چه تدبیری انجام شده است؟
فولادگر: در ابتدا بگویم طرح‌هایی مانند فریدون شهر و سمیرم طرح‌هایی است که تمام شده و باید ردیف بودجه پیدا کند اما اگر بخواهیم منتظر بودجه‌های دولتی شویم نمی‌شود و بهتر است که با سرمایه گذاری کار را جلو ببریم اما در موضوع جبران خسارت کشاورزان چیزی که در شورای عالی آب تصویب شده است صندوق خسارت خشکسالی است.
"کشاورزان خسارت دیده از خشکسالی باید جبران خسارت شوند"
در صندوق خسارت خشکسالی قرار شده آن شخصی که حق‌آبه دار بوده و مالک آب است اگر نمی‌توانند به او آب دهند خسارت داده و این خسارت را آن صنایع و ادارات مصرف کننده آبی که حق‌آبه نداشته و در حال استفاده از آب هستند باید بپردازند به این ترتیب که پولی به این صندوق داده تا این صندوق جبران خسارت کند.
در یک مرحله خسارت کشاورزان را دادند و بر اساس بودجه‌ای که شب عید تصویب شده مرحله دوم را نیز باید بپردازند که یا باید از همین صندوق پرداخت شده و یا بودجه‌ای که ستاد مدیریت بحران برای شرق اصفهان تصویب کردند را باید اجرایی کنند.
در حال حاضرهمه خواست کشاورزان پرداخت قسمت دوم خسارت بوده است؛ البته این خسارت مبلغی نبوده و تنها 500 هزار تومان است البته قرار شده 3 میلیون نیز بپردازند که یا باید از ستاد مدیریت بحران پرداخت شود و یا از محل همین صندوق پرداخت شود.
مبلغ صندوق 210 میلیون بوده که 35 میلیون آن را دولت اعلام کرده فی البداهه می‌پردازد تا صندوق راه بیفتد چرا که کشتی که قرار است آبان ماه شروع شده تا به محصول تبدیل شود تیر و مرداد شده و در این فاصله یک یا دو مرحله جبران خسارت شود.
تسنیم: به نظر شما آیا این خسارتی که به کشاورزان داده می‌شود کافی است؟
فولادگر: این کمک هزینه بوده و ما واقعا شرمنده هستیم و ما نیز همین را می‌گفتیم که این 500 هزار تومان تا یک میلیون و نیم هم حتی اگر بدهند عدد زیادی نبوده اما همین را هم باید مرحله به مرحله پرداخت کرد تا صندوق راه افتد و باید در مقابل زمینه اشتغال را برای فرزندان اینها فراهم آورد.
تسنیم: تا پیش از اتفاقات صورت گرفته برای اعتراض به خشکی زاینده‌رود، برخی از مردم معتقد بودند نمایندگان استان در موضوع خشکسالی و بحران آب، آن کاری که لازم بوده انجام ندادند، نظر شما چیست؟
فولادگر: در مورد آب معمولا نماینده‌های اصفهان با هم جلو آمده اما در مورد استیضاح عده‌ای امضا کرده وعده‌ای نکردند، اما در بحث‌هایی که جمع شدیم و نامه به رئیس جمهور نوشتیم معمولا همه با هم متحد بودیم و در مورد آب اختلاف نداشته ومعمولا اتفاق نظر داریم بجز در روش اجرا که منجر به استیضاح نیز شد که البته اگر برای استیضاح همه یکپارچه عمل می‌کردند بهتر می‌شد.
"نمایندگان پیگیر موضوع آب و خشکسالی هستند/بگوییم کاری نشده بی‌انصافی است"
اما اینکه می‌گویند نماینده‌ها هیچ کاری انجام ندادند بی‌انصافی است و همین‌هایی که تا به حال گفتم بخشی از اقدامات نماینده‌ها بود که برای مثال اینکه شورای عالی آب، زاینده‌رود را در موضوع خود قرار داده به دلیل پیگیری نماینده‌ها بوده یا اینکه در سفر خوزستان روحانی تدارک دیده شده بود که پروژه بهشت آباد لغو شود بنابراین ما نامه نوشته و همه امضا کردیم و از طریق برخی وزرا پیگیری شد که این کار نشود و در آنجا انتقاداتی به رئیس جمهور شده که مربوط به آب شرب بود و خللی در بهشت‌آباد اتفاق نیفتاد.
یا همین که پروژه بهشت آباد ردیف بودجه پیدا کرد و اینکه این ردیف بودجه اجرایی شد مربوط به پیگیری نماینده‌ها در کمیسیون تلفیق بوده و این موضوع از همان ابتدا لایحه دولت نبوده است.
یا اینکه پروژه بهشت آباد زودتر شروع شود ما پیگیری کردیم که قرارگاه خاتم جلو آمد و حتی تجهیز کارگاه کرد و پیش پرداخت ریالی و ارزی برای دستگاه‌هایی که باید خریداری کند گرفت اما متاسفانه فعلا به دلیل بحث‌هایی که هست این کار متوقف شده است؛ ما در بحث تونل گلاب را پیگیری کردیم تا دوباره به جریان بیفتد البته در این موضوع استاندار هم پیگیر‌ی‌های خوبی انجام دادند و بعضی همکاران بیشتر پیگیری کردند و برخی کمتر اما اینگونه نیست که بگوییم نماینده‌ها هیچ کاری انجام ندادند.
"باید از فرصت حضور وزرای اصفهانی در کابینه استفاده کنیم"
تسنیم: گفته می‌شد در دولت قبل وجود چند عضو هیئت دولت از استان چهار محال سبب شده که شرایط به نفع آنها تغییر کند آیا به نظر شما وجود 8 چهره اصفهانی در کابینه می‌تواند شرایط امروز آبی را به نفع اصفهانی‌ها تغییر دهد؟
فولادگر: ما چند وزیر در کابینه داریم که اصفهانی هستند و همین‌ها سبب شدند که فضا مقداری تغییر پیدا کند؛ همین حضور تعدادی وزیر اصفهانی موثر بوده و حتی دور قبل هم که چهار محال در این قضایا مقداری جلو رفت، به دلیل حضور چند چهارمحالی در دولت قبل بود.
در این دولت مقداری نفوذ اینها کم شده و حضور اصفهانی‌ها بیشتر شده برای مثال خود جهانگیری که معاون اول رئیس جمهور است از اصفهان بوده و همین مسائل سبب شده که در شورای عالی آب زاینده‌رود در دستور آمده وگرنه قرار نبوده بیاید و 6 جلسه که 3 تا از آنها اختصاصی بوده در همین رابطه در این شورا برگزار شده است.
"چرا می‌گویند اصفهان برخوردار است؟"
ما نمایندگان نیز 3 مرتبه که 3 تا رئیس کمیسیون بودجه عوض شده هر 3 را در اصفهان دعوت کردیم که به اصفهان بیایند و ببینند که اینگونه نیست که اصفهان همه برخوردار باشد و مسائل را ببینند چرا که در خود شهرستان هم ما برخی نقاط محروم داریم چه برسه به خود استان.
تسنیم: بله دقیقا یکی از معضلات ما همین بحث برخوردار دانستن استان اصفهان است که توسط عده‌ای مطرح شده و شاید به همین دلیل است که از برخی کمک‌ها و تسهیلات بی‌بهره می‌مانیم. نظر شما چیست؟
فولادگر: اصفهان اگر برخورداری دارد به دلیل بودجه نبوده بلکه به دلیل توانمندی‌ها و استعدادهای بیشتری بوده که داشتیم و الان مرتب به ما می‌گویند شما چند کارخانه بزرگ دارید که تولید ناخالص ملی شما را بالا برده است.
به هر حال فولاد مبارکه را شورای انقلاب به دلیل مسائل مربوط به جنگ تصمیم می‌گیرد که از هرمزگان به سمت داخل کشور بیاورد یا ذوب آهن که سال 45 تصویب شده به دلیل اینکه از زاینده‌رود استفاده کنند به اصفهان آورده و اصلا یکی از دلایل توجیهی احداث سد زاینده‌رود برای تامین آب ذوب آهن بوده است.
این بحث هم هست که درآمد این شرکت‌ها مانند خودشان بزرگ بوده اما این شرکت‌ها درآمد شان به دولت می‌رفته و اکنون نیز که خصوصی شده مالیات‌های آن به کل کشور رفته و مازاد آن نیز به خود ما باز نمی‌گردد.
تسنیم: آیا با استناد به مشکلات استان توانستیم امسال قدری از مالیات تخصیصی را کم کنیم؟
فولادگر: مالیات ما 4 هزار میلیارد تومان بود که 500 تا از آن را کم کردیم و در تلفیق دوباره چند درآمد دیگر به درامدها اضافه شد بنابراین این مالیات را سرشکن کردند که اینگونه 3 هزار و 850 میلیارد تومان شد.
اگر ما مازادی بر این درآمدی که برای ما گذاشتند، ایجاد کردیم 50 درصد آن را بر اساس قانون بهره می‌توانند به خود ما بازگردانند اما اینها سقف را بالا می‌گذارند که هیچ زمانی مازاد ایجاد نمی‌شود که این روش درست نیست.
آن زمانی که مازاد داشتیم آن را به ما نمی‌دادند و در برنامه پنجم نیز حکم گذاشتند که 50 درصد مازاد را به استان برگردانند اما از آن سالی که این حکم را گذاشتند سقف‌ها را بالا می‌آورند و هیچ زمانی به مازاد نمی‌رسد.
پیشنهادی دادیم که گفتیم هر استانی عملکرد مالیاتی امسال او نسبت به سال گذشته‌اش بیشتر بود این 50 درصد مازاد را عنوان تشویقی به خود او برگردانیم که این هم در تلفیق به دلیل همین حساسیت تصویب نشد.
"اولویت ما جریان زاینده‌رود است"
تسنیم: آیا برای جاری شدن آب در زاینده‌رود فکری شده است؟
فولادگر: یکی از مسائلی که لاریجانی تاکید کرد که در صورت جلسه بیاوریم این بود که خود جاری بودن آب در زاینده‌رود موضوعیت دارد.
بحث کشاورزی، صنعت و شرب همه مهم بوده اما خود جاری بودن آب در زاینده‌رود به دلیل مسائل زیست محیطی ، اکوسیستم، میراث فرهنگی، شادابی و روحیه مردم همه اینها موثر بوده و تاکید ایشان این بود که این را یک اصل بگذاریم و نگوییم که اگر کشاورزی داریم زاینده‌رود نیز آب داشته باشد و اگر نبود زاینده‌رود خشک باشد.
یک زمانی به این نتیجه رسیدیم که در کشاورزی آب به اندازه کافی نداریم می‌گوییم آن شخصی که حق‌آبه وسهم‌آبه دارد به جای اینکه به وی آب نمی‌دهیم، خسارت دهیم و یا برای او منابع شغلی دیگر تعریف می‌کنیم اما نمی‌توانم بگوییم حال که آب برای کشاورزی نداریم، رودخانه باید خشک بماند.
"خشکسالی سبب ایجاد معضلات زیست‌محیطی در کشور می‌شود"
من معتقدم آب باید جریان داشته باشد به دلیل همین مسائل زیست محیطی، خطرات ریزگردها که در حال زیاد شدن است، کویر که در حال گسترش بوده، خشک شدن باتلاق گاو خونی که سبب شده تمام چاه‌ها و قنات‌ها را بخشکاند و حتی تا قنات‌های یزد و کرمان خشک شده و کل اکو سیستم را به هم ریخته است.
انتهای پیام/
