حشمتی: پسوند «عترت» دیرهنگام به معاونت قرآن ملحق شد
خبرگزاری تسنیم:حجت‌الاسلام والمسلمین حشمتی معتقد است: پسوند "عترت" دیرهنگام به معاونت قرآن ملحق شد لذا رویکرد تخصصی اهل بیت(ع) در نیروهای معاونت قرآن کمتر است.وی همچنین از وصول ۷۰ درصد اعتبارات دولتی فعالیت‌ها و موسسات قرآنی تا پایان سال خبر داد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا حشمتی، معاون قرآن و عترت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در خبرگزاری تسنیم پس از بازدید از تحریریه و بخش‌های مختلف این خبرگزاری در ارتباط با مباحث مهم فرهنگی و قرآنی با خبرنگاران گفت‌وگو کرد.
وی در این نشست به سوالات خبرنگار تسنیم درباره وضعیت بودجه دستگا‌ه‌ها و موسسات قرآنی و میزان تحقق و تخصیص آن در دولت جدید، نگاه دولت یازدهم به مقوله قرآن و عترت، آخرین اخبار از جشنواره‌های آیات، طرح ملی تلاوت و طرح ملی حفظ، آخرین وضعیت صدور مجوز به موسسات قرآنی و تسهیلات اعطائی به آنها، نظر معاونت قرآن در ارتباط با بحث ادغام موسسات قرآنی، برنامه‌های معاونت قرآن در خصوص اجرای مطالبات منشور توسعه فرهنگ قرآنی، بحث آموزش عمومی قرآن و فعالیتهای تبلیغی و ترویجی، نقاط قوت و ضعف برگزاری نمایشگاه قرآن کریم در باغ موزه دفاع مقدس، تغییرات احتمالی و مکان نمایشگاه بعدی و... پاسخ داد.
مشروح این گفت وگو را در ادامه میخوانید:
بحث عترت و قرآن موضوع متفق القول همه دستاندارکاران نظام
* تسنیم:حاج آقا از این که برای حضور در خبرگزاری وقت گذاشتید تشکر میکنیم. در ابتدا اگر صحبتی دارید بفرمائید؟
من هم خیلی خوشخالم که در جمع شما دوستان مومن و انقلابی هستم. به دلیل سنخیت کاری که با همدیگر داریم این اهدافی که شما به آن اشاره کردید بسیار به اهداف ما نزدیک است و جا دارد در این مجموعه همدیگر را حمایت و پشتیبانی کنیم تا در انجام رسالت مان بهتر عمل کنیم. طبیعی است که موضوع قرآن و عترت در جامعه موضوع اول بخش فرهنگ محسوب میشود. ما هم این خدمت را بر عهده گرفته‌ایم و دوست داریم از امکانات جمهوری اسلامی برای نشر این مفاهیم بهره ببریم. تنها نقطه‌ای که تمام دوستان و دستاندارکاران نظام سر آن متفق‌القول هستند همین بحث عترت و قرآن است. شاید ما در روش‌ها با هم اختلاف سلیقه داشته باشیم ولی در اصل این قضیه، همه در کنار یکدیگر هستند. در حوزه رسانه نیز همه در اصل هدف یکی هستند. هرجا و هر مجموعه‌ای که فعالیت قرآنی داشته باشد ما به عنوان خادمان قرآنی از آنها حمایت و تشکر میکنیم.
تخصصی بودن اخبار در خبرگزاری تسنیم رعایت می شود
خبرهای خبرگزاری تسنیم در حوزه قرآن و عترت بسیار رضایت‌بخش است
تازه ترین اتفاقی که در حوزه ما رخ داده است و دوستان خیلی خوب، منضبط و بسیار عالی و حتی بیشتر از سطح توقع ما آن را پوشش دادند، برگزاری نمایشگاه قرآن کریم بود.ما باید برای تشکر از زحمات و همکاری شما در خبرگزاری تسنیم وظیفه خود دانستیم که خدمت شما برسیم.خبرگزاری تسنیم شاید جزء خبرگزاری‌هایی بود که بیشترین پوشش و انعکاس اخبار را در بیست و دومین نمایشگاه قرآن کریم داشت آن هم پوشش بسیار موثر، هم از جهت کیفی و هم از جهت کمی. گاهی اوقات اخبار و اطلاعاتی منتشر میشود که خیلی ارزش خبری ندارد ولی در اینجا تخصصی بودن خبر هم رعایت شد. در کل دوستان زحمت بسیار زیادی کشیدند و سعی کردند زوایای مختلف نمایشگاه را به نمایش بگذارند و سعی کردند اتفاقات و رویدادها را پوشش خوب و مناسبی بدهند. در مجموع خبرهای این خبرگزاری در حوزه ما بسیار رضایت‌بخش است و به نظر می‌رسد در اهداف خود چیزی را دنبال میکند که یک کار تخصصی با ویژگی روشنگری مردم و بالا بردن سطح دانش و ارتقای فرهنگی آنها است که این یک وظیفه همگانی می باشد و هر کس در این راستا پا به عرصه فعالیت بگذارد باید از او تشکر کنیم که یک چنین رسالتی را بر عهده گرفته است.
جای خالی مباحث جدی اندیشه‌ای حوزه قرآن در رسانه‌ها
*تسنیم: ما هم از حسن توجه و نظر شما متشکریم. از جدیدترین فعالیت ها و اخباری که در حوزه معاونت قرآن و عترت دارید صحبت کنید؟
طبیعی است هر روز در حوزه ما اتفاقاتی می‌افتد که اینها مربوط به نظام جمهوری اسلامی است. هرچه قوت است از آن امام و رهبری می‌باشد و هر چه ضعف است به ما برمی‌گردد. این ما هستیم که نمی‌توانیم آنها را سازماندهی کنیم. کارهای خوبی هم در حوزه ما پیش‌بینی شده که ان‌شاألله خدا قوت بدهد که کارها تحقق پیدا کند و ما روسفید شویم و در راستای انجام موفق این مأموریتی که داریم بتوانیم سربلند باشیم.
در حوزه قرآن و عترت از وقتی که بنده این مسوولیت را پذیرفتم خلأهایی می‌بینم چون بنده در گذشته کارهای قرآنی نیز داشته‌ام ولی وقتی انسان کار مدیریتی را قبول می کند و وارد می شود با زوایای بیشتری از این مأموریت آشنا میشود. جای خیلی از مباحث جدی حوزه قرآن که فراتر از بحث خبر است و به نوعی بحث اندیشه‌ای است در رسانه‌های ما خالی است. شاید چون این موضوعات مقدس است یکسری از افراد ابا دارند که به سمت آن بروند و احتمالا" حس می‌کنند که با بازخوردهای آنها مقاومت میشود چرا که این حوزه، حوزه حساسی است.
بنده در تفسیر شاگرد آیت‌الله جوادی هستم اما در فقه ایشان را درک نکردم. در کلاس تفسیر ایشان که از همان اوایل انقلاب شرکت می‌کردیم می‌فرمودند: مطالب غامض قرآنی را هم برای مردم بازگو کنید شاید آنها ابتدا مفهوم آن را نفهمند ولی بعد از دو سه بار تکرار به مفاهیم پی می‌برند، چرا که قرآن فقط برای اقشار پایین جامعه نیست. بالأخره همه افراد باید از این مطالب قرآنی بهره ببرند. آنها باید بدانند که قرآن سطح بیان بالایی دارد. درست است که به سادگی گفته شده اما مطالب غامضی نیز در آن است. در کشور ما در حوزه تفسیر، قرائت و تدبیر فعالیت‌هایی انجام میشود. رسانه یک بعدش انعکاس این‌گونه خبرهاست بعد دیگرش این است که مجالی فراهم کند تا گفت‌وگوهای رسانه‌ای در راستای مسائل دین‌پژوهی شروع شود و این گفت‌وگوها نیز ادامه‌دار باشد و در این راستا فعالیت کند. من یک نقدی بر مسابقات قرآنی نوشته بودم که در یک جای محدود منتشر شد. بعد دیدم بعضی‌ها به آن نوشته من اعتنا کردند و گفتند در جلساتی که برپا کرده‌ایم حرف‌های شما را نیز لحاظ کرده‌ایم و این یک کار مثبت بود. نقد من بر مسابقات این بود که مسابقات محل جشن و اسم آن جشنواره است، سخنرانی واره که نیست. ولی غالب برنامه‌های موجود سخنرانی‌های مختلف است. این چه جشنی است که غالب برنامه‌های موجود را سخنرانی‌های مختلف تشکیل می‌دهد. اختتامیه جشنواره که می‌گوییم یعنی گل مراسم در اختتامیه است. حال این چه جشنی است که از اول تا آخر فقط مردم باید بنشینند و سخنرانی‌های امثال من را گوش کنند بعد هم حتی وقت نداشته باشیم که هدایای برندگان را به آنها اهدا کنیم و بگوییم هدایا را دم در بگیرید.این نقد بنده بود و انعکاس آن هم در همان حدی که نوشته بودم انجام شد. شاید خیلی از خبرگزاری‌های مختلف این حرف را پوشش ندادند اما بعدا دیدیم که این سخنان رویکردهای متفاوتی داشته است.
درست نیست جشنواره قرآنی بگذاریم و همه برنامه هایش سخنرانی باشد
بنابراین برنامه‌هایی که در کشور ما بعد از این همه هزینه برگزار میشود باید طوری باشد که افراد را جذب کند. متاسفانه الان طوری شده که نه تنها جذب نمی‌کند، بلکه همه افراد افسرده و ناراحت از سخنرانی‌های مکرر هستند و ما در این برنامه ها مشغول تشکر و قدردانی از یکدیگر هستیم. اگر به جشنواره‌های ورزشی و هنری خارج نگاه کنیم، می‌بینیم از اول تا آخرش خیلی که حرف بزنند یک دقیقه است مثلا" دقت کنید برنده جایزه کن در حد یک جمله می‌گوید و می‌رود و محیط، فضا، نور و صدا همه خبر از یک جشن می‌دهند. اینکه نمی‌شود ما جشنواره قرآنی داشته باشیم ولی برنامه سخنرانی بگذاریم. امیدواریم تمام دوستانی که در راستای این مسائل گام برمی‌دارند موفق باشند و ما از حوزه فرهنگ به ویژه بخش قرآن و عترت خیلی رضایت داریم و ما همواره آنها را تشویق میکنیم.
70 درصد اعتبارات دولتی فعالیت ها و موسسات قرآنی امسال محقق می شود
* تسنیم:مقداری بحث را به رویکرد قرآنی دولت معطوف کنیم در کنار آن به رویکرد و برنامه هایتان درباره مقوله مهم "عترت" بپردازیم که چه نگاهی به بحث قرآن به ویژه بحث عترت دارد.یکی از مقوله‌های که شما در مراسم اختتامیه نمایشگاه امسال مطرح کردید این بود که بحث عترت باید قوی‌تر دیده شود. چرا بخش عترت تا به این حد در معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد مورد غفلت واقع شده است؟
رویکرد امسال دولت نسبت به حوزه تخصصی ما در معاونت قرآن و عترت یک رویکرد بسیار مثبت بوده است.اهتمامی که به توسعه فعالیت ها و برنامه ها و اعتباراتی که در این حوزه داده شده نشان از آن دارد که دولت هم نسبت به این مقوله نگاه ویژه‌ای دارد و این نگاه ویژه را می‌توانیم در تخصیص اعتبارات که در منشور توسعه داده‌اند، ببینیم. اگر منشور توسعه را با سال‌های قبل مقایسه کنیم، می‌بینیم که خوشبختانه از مجموعه اعتباری که داده شده تاکنون 50 درصد اعتبارات وصول شده است و تا پایان سال نیز دو سوم یعنی هفتاد درصد آن نیز تخصیص داده میشود. خود این اعتبار و اهتمامی که دولت به این مقوله دارد نشان از اهمیت دولت به مقوله قرآن است. حوزه وزارت ارشاد هم تقریبا در این بخش توجه خاصی دارد. شخص وزیر نیز به حوزه قرآن و عترت اهتمامی خاص دارد. سه معاون ما در حد تفاهم‌نامه با معاونت قرآن در تولیدات قرآنی، سینمایی و هنری و فرهنگی وارد همکاری شده‌اند. در داخل وزارتخانه هم یک توجه خاصی به حوزه قرآن است.
پسوند "عترت" دیرهنگام به معاونت قرآن ملحق شد!/ رویکرد تخصصی اهل بیت(ع) در نیروهای معاونت قرآن کمتر است
اما درباره دغدغه و سوال شما درباره مقوله عترت و این که چرا از آن غفلت شده است باید بگویم که معاونت قرآن پسوند "عترت" را دیرهنگام دریافت کرد. ما مرکز فعالیتهای قرآنی را تا سال 91 داشتیم. وقتی مصوب شد که معاونتی با این عنوان داشته باشیم نام آن هم می شود معاونت "قرآن و عترت". بنابراین نیرروهای تخصصی که در معاونت به کار گرفته شدند، بیشتر نیروهای قرآنی هستند و رویکردی به نام اهل بیت(ع) در آنها کمتر است و ما درحال جبران این نقیصه هستیم. اولویت برنامه های ما موضوع نهج البلاغه،صحیفه سجادیه و زندگی اهل بیت(ع) است و به صورت جدی این مباحث را دنبال میکنیم البته میزان اعتبار و واحدهایی که داریم با نقطه مطلوب فاصله دارد و در حوزه عترت نیاز به کار معرفتی زیادی داریم و کارهایی تبلیغی و ترویجی ما باید بر این محور باشد. یعنی باید محافل معرفتی را ترویج بدهیم و سیمنارها و کتابهایی خوبی داشته باشیم که ان شاالله داریم این نقیصه را جبران میکنیم ولی قبول دارین که بخش عترت دیرهنگام وارد این معاونت شده است لذا اقدامات مهمی در این زمینه صورت نگرفته است.
ضرورت برگزاری نمایشگاه بزرگ عترت و اهل بیت(ع) همچون نمایشگاه قرآن
حتی در نمایشگاه قرآن اگر دقت کرده باشید حوزه نهج البلاغه هم داشت ولی نسبت به قرآن یک صدم بود. ما انتظار داریم که در حوزه عترت و اهل بیت(ع) هم می توانیم نمایشگاهی به همان بزرگی نمایشگاه قرآن داشته باشیم. حتی در ماه محرم اگر اعتبار خوبی داشته باشیم در بخش هنری و همایش ها و نمایش ها و بخش بین الملل می تواند فعال باشد و لازم است که ما در حوزه کارشناسی و جشنواره ها فعالیت داشته باشیم البته ما در همین روزها جشنواره بین الملی رضوی را برگزار می کنیم که یک بخش کاملا عترتی است و فعالیتهای بسیار زیادی در این راستا در کشور داریم اما انتظار است که معاونت ما این سازمان را ایجاد کند.
حمایت از کتاب هایی که در زمینه عترت نوشته شود
* تسنیم: براساس آنچه فرمودید احساس می شود برنامه مشخص و مدون در زمینه عترت ندارید؟ به نظر می رسد بیشتر دنبال تصدی گری فعالیت ها و برنامه های سایر ارگانها هستید.چون طرح هایی که شما دارید قبلا اجرا شده و نمایشگاه عترت هم به اشکال و عناوین دیگری برگزار شده است.
برگزاری مراسم بزرگداشت "محتشم کاشانی" در ماه محرم
خط مشی ما تصدی گری نیست سیاست گزاری است.همانطور که گفتم ما ابتدا باید نیروی انسانی متخصص در این زمینه را جذب کنیم و وارد مجموعه معاونت کنیم و بعد از آن در زمینه کارهای معرفتی برنامه ریزی کنیم بنابراین اگر جایی هم در گذشته این کار انجام می شده ما آن را تقویت میکنیم. چرا که از ما انتظار است که طرح های ملی را حمایت کنیم بنابراین ما خیلی نباید اقدام به برپایی فعالیتی کنیم. مثلا موسساتی که در حوزه عترت هم فعالیت می کنند اینها را باید گسترش بدهیم. میخواهم بگویم از زمانی که من آمده ام در حوزه عترت فعالیت هایی خوبی را آغاز کرده ایم. به طور مثال از کتابهایی که در این موضوع نوشته می شوند حمایت میکنیم و کتاب سفارش میدهیم.گروه طرح و برنامه در معاونت برای محرم کار میکند و دوستان ما در تهران طرح هایی دارند که از آنها حمایت میکنیم که این طرح ها کم کم محقق شود. مثلا طرح بزرگداشت محتشم را به عنوان یک شخصیت و شاعر اهل بیتی در استان تهران شروع کرده ایم.
*تسنیم: از طرح هایی مشارکتی در این حوزه استقبال میکنید؟
بله حتما، ببینید ما اصلا نباید در حوزه های فرهنگی و نمایشگاهی تصدی گری کنیم ما باید سیاست گذاری خود را در راستایی حمایت بگذاریم. در تهیه فیلم و اجرای نمایش ما می توانیم با بخش های نمایش مشارکت کنیم که در این راستا موافقت نامه هایی با سازمان سینمایی وهنری وزارتخانه امضاء کرده ایم که از همین نوع مشارکت است.
احیاء و حمایت از جلسات خانگی قرآن که سالها به فراموشی سپرده شده است
* تسنیم: یک صحبتی که حضرت آقا داشتند حمایت از حرکت‌های خودجوش مردمی بود. از همه مسئولان خواستند که از این حرکت‌ها حمایت کنند خصوصاً در ابتدای سال که در خصوص فرهنگ صحبت کردند.در مورد هیات‌ها و فعالیتهای قرآنی این حرکت‌ها نمود بیشتری دارد. چه برنامه‌ای برای حمایت از NGOهای مردمی هیات‌ها و موسسات قرآنی دارید؟
یکی از گسترده‌ترین تشکل‌هایی که در کشور فعالیت می‌کنند موسسات قرآنی هستند که اینها دو گونه هستند یکی ثبت شده و یکی هم غیر ثبت شده‌ها هستند. یعنی بعضی‌ها فعالیت می‌کنند اما مجوز ندارند و برخی از سازمان تبلیغات مجوز گرفته‌اند. ما از مجموع اینها حمایت نرم‌افزاری و سخت افزاری میکنیم. غیر از اینها یک شبکه بسیار گسترده‌ای در کشور در حوزه قرآن فعالیت میکند و آن جلسات خانگی قرآنی است. حتی هیات‌های خانگی که در موضوع اهل بیت (ع) و قرآن فعالیت می‌کنند، در حال شناسایی و برنامه‌ریزی برای این نوع حمایت هستیم. به نظر من بهترین حمایت از اینها که خودکفا اداره می‌شوند، حمایت آموزشی و بالابردن سطح معرفت است چه در حوزه قرآنی که باید مربیانی را از خودشان انتخاب و آموزش بدهیم و چه در حوزه اهل بیت (ع) که باید دقت کنیم استادانی که در این حوزه تدریس می‌کنند و بعضی از آنها مشهور هستند آن تلاش کافی را داشته باشند و یا کتاب‌های مفیدی را به آنها ارائه بدهیم. جلسات خانگی یک فضای جدیدی را برای حوزه قرآنی کشور باز میکند اینها سالها بود که فراموش شده بود. اگر اینها را به درستی هدایت کنیم یک شبکه جدیدی را به شبکه‌های موجود اضافه میکنیم که تعداد بعضی از آنها را در یک سری از استان‌ها شناسایی کرده‌ایم و به اندازه موسسات قرآنی هستند و با هزینه خودشان کار می‌کنند. فقط بعضی از اوقات باید کتاب مناسب به آنها ارائه داد و یا معلمان آنها مجددا آموزش ببینند و برگردند.
* تسنیم: برای اجرای این طرح‌های آموزشی و شناسایی جلسات و موسسات قرآنی برنامه زمان‌بندی هم دارد؟
بله. همه اینها زمان، طرح و پروژه دارد که در حال انجام است. اگر ان‌شاالله موفق شدیم و حاصل آن بر روی شبکه‌های اطلاع‌رسانی قرار گرفت، خود به خود از این جلسات حمایت میکنیم. به عنوان مثال در منطقه 9 تهران شاید 150 جلسه خانگی فعال است و ما آنها را حمایت کنیم و ان‌شاالله یک شبکه جدیدی به شبکه‌های موجود اضافه شود.
اول مهرماه زمان صدور مجوز برای موسسات قرآنی در نوبت
* تسنیم: یکی از وظایف معاونت قران حمایت از موسسات قرآنی است. درباره آخرین وضعیت موسسات بفرمائید که بحث اعطای مجوز به کجا رسیده است و چه تسهیلاتی به آنها ارائه می‌دهید؟
مدتی بود که صدور و اعطای مجوزها در قسمت‌های مختلف مانده بود و ما خواسته‌ایم تا اول مهرماه هیچ‌کس درخواست مجوز جدید ندهد تا از سال‌های گذشته هر پروژه‌ای که در دست اقدام داریم کامل کنیم و مجوزها را صادر کنیم و ان‌شاالله از اول مهر هم مراحل صدور مجوز طی میشود و این کار از طریق شبکه های اینترنتی تمام مراحل آن پیش بینی شود و تنها قسمت نهایی آن و بررسی نهایی در مرکز انجام شود. یعنی تمام مراحل در استان‌ها و موسسات طی شود و استعلام‌ها گرفته شود تا مراحل صدور مجوز با سهولت بیشتری انجام شود. البته باید پراکندگی مجوزها و موسسات را هم درنظر بگیریم و لحاظ کنیم که این را هم در دستور کار داریم شاید یکسری از استان‌ها بیش از حد نیاز متقاضی موسسه هستند و باید برای اینها یک تمهیدی داشته باشیم ولی اگر اینها نباشد هرجایی که درخواست موسسه کند ما باید ظرف 6 ماه به شخص پاسخ بدهیم یا مجوز او را بدهیم و یا به دلیلی رد کنیم.
فعالیتهای موثر قرآنی در حوزه‌های مختلف در اولویت حمایت معاونت قرار دارند
*تسنیم: در حال حاضر آماری از موسسات قرآنی در سطح کشور حتی به صورت غیررسمی دارید؟
بله، در حال حاضر نزدیک به 2 هزار موسسه مجوز دار داریم این غیر از آمار سازمان تبلیغات است. 500 موسسه در دست اقدام هم داریم که کارهای صدور مجوز را طی می‌کنند که بعداز اتمام آنها باید منتظر تقاضای جدید باشیم. حمایت‌های ما قبلا در 3 بخش بود، یکی تجهیزات، دیگری برای رهن و اجاره مکان موسسه و حمایت در فعالیت‌ها بود. امروز اولویت حمایت ما فقط در فعالیتهای موسسات قرآنی است و طرح‌هایی که آثار فرهنگی در حوزه شهری بگذارد لذا به هر فعالیتی هم کمک نمی‌کنیم بلکه به فعالیتهای تاثیرگذار اهمیت بیشتری میدهیم. البته برخی از فعالیتهای ما مثل بحث آموزشی که در حال حاضر انجام میدهیم جزء فعالیتهای روتین ما است یا فعالیتهای حفظ قرآن شامل طرح‌های ویژه میشود اینکه یک موسسه‌ای حاضر شود یک انیمیشن قرآنی بسازد حتما تمام اعتبارات آن را تأمین میکنیم. درباره هیئت‌ها نیز اگر فعالیتهای آنها قرآنی باشد حمایت میکنیم.
در بحث ادغام دو اتحادیه با سازمان تبلیغات کنار می‌آییم/ موسسات قرآنی را استانداردسازی ئ درجه بندی میکنیم
*تسنیم: اخیرا در بحث موسسات یک مشکلی ایجاد شده به نام ادغام دو اتحادیه که نوعی دو دستگی و اختلاف ایجاد کرده است. می‌خواستیم نظر شما را در این رابطه بدانیم این که گفته میشود اگر مسوولیت و مدیریت آن به فرد صالح و اهل قرآن سپرده شود استقبال می‌کنند؟
در شورای توسعه فرهنگ قرآنی این طرح و اینکه اینها ادغام شوند و دبیرخانه مشترک داشته باشند مصوب شده است اما در این مورد اینکه رییس این هیات چه کسی باشد بین ما و سازمان تبلیغات بحث است که ان‌شا الله با هم کنار می‌آییم. خیلی خوب ما هم به همین راضی هستیم. فرد صالح و مدیر را معرفی کنند ماهم راضی هستیم. منظور من این است که به مصلحت موسسات هم است و باعث یکپارچگی میشود و ما توان خود را روی کارهایی که زمین مانده می‌گذاریم. در حال حاضر خیلی باب نزاع نیست که مجوز را گرفته باشد. ما اگر استانداردسازی کنیم که به چه جایی موسسه گفته میشود؟ موضوع حل میشود. امام این که آیا ما می‌توانیم حتی به یک اتاق هم موسسه بگوییم، جای بحث است. چون ما موسسه ای داریم که صد نفر کارمند و چند ساختمان دارد و حقوق می دهد و موسسه ای داریم که در حد یک اتاق بیشتر ندارد، همه را نمی شود در یک چارچوب دید باید موسسات را استانداردسازی و یا درجه بندی کنیم و این کار را می کنیم، ولی الان بحث دبیرخانه مشترک است که ان‌شاءلله یک اتحادیه مشترک و منطقی تشکیل می شود و آن اتحادیه تمام اینها را پوشش می‌دهد و ما هم از این کار استقبال میکنیم.
ادامه دارد...
