تأکید غرب بر شفافیت برنامه ادعایی تسلیحاتی هسته‌ای ایران منجر به شکست مذاکرات می‌شود
خبرگزاری تسنیم: اصرار برخی اندیشکده‌ها و مقامات غربی برای اینکه شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای تسلیحاتی ادعایی ایران در گذشته پیش‌شرطی برای هر نوع توافق باشد می‌تواند منجر به شکست مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهانی شود.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، جفری لوئیس، مدیر برنامه عدم اشاعه شرق آسیا در مرکز مطالعات منع اشاره جیمز مارتین، در یادداشتی که در فارن‌پالیسی منتشر شد با اشاره به درخواست‌های مکرر غربی‌ها برای شفافیت سازی درباره برنامه ادعایی نظامی-هسته‌ای ایران می‌نویسد: "برخی اوقات می‌شنوم که همکارانم می‌گویند قبل از هر گونه توافق با ایران این کشور باید درباره فعالیت‌های گذشته در حوزه تسلیحات هسته‌ای کاملا شفاف باشد. این ایده وحشتناکی است. واشکافی کامل برنامه هسته‌ای ایران یقینا منجر به سردی فضا خواهد شد. ... در "برآورد اطلاعات ملی" سال 2007، اعلام شده که این برنامه تسلیحات هسته‌ای "پنهانی" اکنون "متوقف" شده است."
وی در ادامه می‌نویسد: "اکنون، در حالیکه ایران و آمریکا به توافق نزدیک می‌شوند، برخی از همکاران من در جامعه اندیشکده‌ها بیان می‌کنند که ایران باید به عنوان پیش‌شرطی برای هر نوع توافق هسته‌ای، به صورت کاملی فعالیت‌هایش در حوزه برنامه هسته‌ای نظامی را شفاف سازد. برخی از این افراد متخصصینی معتبر هستند که واقعا علاقه‌مند به ایجاد قوی‌ترین رژیم بازرسی و راستی‌آزمایی هستند. اما برخی دیگر از نظر ایدئولوژیک با هر توافقی مخالف هستند زیرا این امر منجر به "مشروعیت بخشی به رژیم ایران" می‌شود. اما به اعتقاد من درخواست شفافیت کامل از ایران منجر به نابودی مذاکرات گشته و ما را در مسیر بیهوده بمباران قرار خواهد داد."
"مشکل اینجاست که هر نوع توافق با ایران به احتمال زیاد وابسته یه ائتلاف سیاسی بسیار شکننده‌ای در داخل هر کدام از این کشورها خواهد بود. علاوه بر این، آمریکا مجبور است که این توافق را به متحدین بدبین خود نیز بفروشد. ایران باید درباره برنامه هسته‌ای تسلیحاتی گذشته‌اش به میزان کافی جلو بیاید تا حسن نیت خود را نشان دهد، اما پاسخگویی کامل احتمالا منجر به گسست در ائتلاف‌ها خواهد شد."
"ما در شاهد بودیم که دقیقا همین مسأله در گذشته دیگر تلاش‌های دیپلماتیک را با شکست مواجه کرده است. در دهه اول قرن بیست و یکم، جونیچرو کوئیزومی، نخست‌وزیر وقت ژاپن، به پیونگ‌یانگ سفر کرد تا توافقی را با کیم جونگ ایل درباره سرنوشت شهروندان ژاپنی که توسط کره شمالی از ژاپن و کشورهای اروپایی ربوده شده‌اند، منعقد سازد. کیم جونگ ایل، به عنوان بخشی از توافق، اذعان کرد که کره شمالی 13 ژاپنی را ربوده و از این بابت عذرخواهی کرد."
جفری لوئیس در ادامه از خشم و عصبانیت شدید مردم ژاپن پس از این عذرخواهی خبر می‌دهد. در حقیقت افکار عمومی ژاپن بیش از آنکه از آزادی تعدادی از شهروندان کشورشان خشنود باشند به دلیل اذعان رسمی رهبر کره به مرگ چند تن دیگر دچار خشم و ناراحتی شده و احساسات ضد کره شمالی به اوج خود رسید تا جایی که برخی از این احساسات تعبیر به "جنون‌آمیز" کردند. "من معتقد هستم که به جای سرزنش افکار عمومی احساساتی، من معتقد هستم که سیاستگذاران ژاپنی و کره شمالی باید عملکرد بهتری نشان می‌دادند. کیم جونگ اون به آدمربایی اعتراف می‌کند. انتظار داشتند پس از این چه اتفاقی رخ خواهد داد؟"
به اعتقاد لوئیس باید این ماجرا درس عبرتی برای غربی‌ها در ارتباط با مذاکرات هسته‌ای ایران داشته باشد. "اگر ایران بپذیرد که دارای یک برنامه تسلیحات هسته‌ای بوده، به سرعت افکار عمومی علیه هر نوع توافقی جبهه خواهند گرفت. ما گفته بودیم که آنها دروغ می‌گویند! آنها تمام این مدت شما را فریب داده بودند!"
"البته دلایل مستدلی وجود دارند که هر توافق برای راستی‌آزمایی اینکه ایران سلاح هسته‌ای نمی‌سازد نیازمند فهم مشروح فعالیت‌های گذشته ایران است. اما برای یک توافق، راستی‌آزمایی نه لازم و نه کافی است. زمانی که معمر قذافی متعهد شد که برنامه تسلیحات کشتار جمعی خود را کنار بگذارد، پائولا دساتر، معاون وقت وزارت خارجه، پذیرفت که راستی‌آزمایی هیچگاه کامل نبوده اما آنچه را که معتقد بود "یک تصمیم استراتژیک صادقانه برای ترک جهان تسلیحات کشتار جمعی" بود را مشاهده کرد. چند سال بعد قذافی سقوط کرد. حدس بزنید چه چیزی یافتیم؟ مگر دو تن گاز اعلام نشده خردل بین دوستان چیز زیادی است؟ از طرف دیگر، جامعه بین‌المللی همه مدارک را در اختیار داشتند که نشان می‌داد برنامه تسلیحات کشتار جمعی عراق به زانو در آمده است. نیازی نیست بگویم که آن موقع چه اتفاقی افتاد."
"راستی‌آزمایی مهم است، اما معاهدات کنترل تسلیحات با راستی‌آزمایی ناقص نیز می‌تواند ثمربخش باشد. تعداد زیادی از معاهدات کنترل تسلیحات نیز با وجود راستی‌آزمایی‌های کامل درست از آب درنیامدند. مسأله بسیار مهمتر این است که هر نوع توافق با ایران انگیزه‌ها و نیز راه‌حل‌های کافی دارد تا تمام فشارهایی که آن را تضعیف می‌کنند تحمل کرده و به بقای خود ادامه دهد. این امر تنها شامل بدگمانی درباره عدم اجرای مفاد توافق توسط طرف دیگر نیست بلکه تمام مسائلی که روابط بین ایران و آمریکا را سرد ساخته است. توافق هسته‌ای نمی‌تواند این مسائل را حل کند اما باید آنها را تحمل نماید."
"افشای کامل برنامه‌های گذشته و احتمالا کنونی نظامی هسته‌ای ایران به احتمال زیاد فرصت هر نوع توافقی را از بین خواهد برد. برخی ناظرین، به مانند پیر گلداشمیت، مدیر کل سابق آژانس، پیشنهاد ارائه نوعی عفو به ایران را داده است. اگرچه اعلام عفو آسان است، اما اعمال آن نیازمند مدیریت دقیق اطلاعاتی است که ایران به آژانس و گروه 1+5 ارائه می‌کند. بله، ایران باید برخی از فعالیت‌هایش را شفاف‌سازی کند، اما بیایید کارها را عجولانه پیش نبریم."
"ایران و غرب بیش از هر زمان دیگری به انعقاد یک توافق نزدیک شده‌اند. فرصت کنونی برای پرداختن به نگرانی‌ها پیرامون برنامه هسته‌ای ایران در هر نسل یکبار رخ می‌دهد. شکست احتمالی به معنای مناقشه نظامی، یک بمب هسته‌ای ایرانی و یا هر دو خواهد بود."
انتهای پیام/