دادگستری آذربایجان غربی در روند احیای دریاچه ارومیه مشارکت می‌کند
خبرگزاری تسنیم: معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان غربی گفت: این نهاد با رسیدگی قانونی به بیش از ۴۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در روند احیای دریاچه ارومیه مشارکت می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، پرویز علیزاده در سال 72 در رشته علوم قضایی وارد دانشگاه علوم قضایی تهران شده است و در سال 77 به عنوان قاضی شهرستان پیرانشهر ابلاغیه دریافت کرده و پس از یک سال به ارومیه منتقل شده است.
وی سمت‌های بسیاری به عنوان دادرس، رئیس دادگاه، بازپرس و معاون دادستان را در کارنامه خود دارد.
علیزاده در سال 80 با پذیرفته شدن در مقطع کارشناسی ارشد در رشته جزا و جرمشناسی، پس از چهار سال فارغ‌التحصیل شده است و اکنون به عنوان معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان غربی فعالیت می‌کند.
گفت‌وگوی تفصیلی خبرگزاری تسنیم با پرویز علیزاده معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان غربی در زمینه راهکارها و چگونگی پیشگیری از وقوع جرم از نظر می‌گذرد.
تسنیم: امسال چه اقداماتی به منظور فرهنگ‌سازی در زمینه پیشگیری از وقوع جرم در آذربایجان غربی صورت گرفته است و یا در آینده صورت می‌گیرد؟
علیزاده: پیشگیری وضعی، انتظامی یکی از حوزه‌های تقسیم‌بندی پیشگیری از وقوع جرم است که در این نوع پیشگیری بین مجرم و آماج جرم موانعی مانند تغییر در محیط ایجاد می‌شود تا مجرم به هدف خود نرسد.
به عنوان مثال تعبیه چراغ روشنایی در محله‌های تاریک، نصب دوربین مدار بسته در ساختمان‌ها و نصب دزدگیر در خودروها جزو پیشگیری‌های وضعی انتظامی است.
پیشگیری‌های فرهنگی، اجتماعی نوع دیگری از پیشگیری از وقوع جرم است که جامعه مدار است و جامعه هدف آن کل جامعه است که در روند فرهنگی جامعه که شامل اعتقادات، باورها، سنت‌ها، دین و عرف است تغییرات مثبتی ایجاد می کند تا در آینده با کاهش وقوع برخی جرایم مواجه شویم.
برخی از باورهای مردم غلط است و این خود ریشه وقوع برخی از جرایم است که نیاز به بازنگری است.
تسنیم: به برخی از باورهای غلط مردم اشاره و شیوه و راهکار اصلاح را بیان کنید.
علیزاده: مردم در مصرف آب باور غلطی دارند، شاید اینگونه به نظر برسد که مصرف آب چه ارتباطی به وقوع جرم دارد در این زمینه می‌توان گفت مصرف بی‌رویه آب در آذربایجان غربی منجر به خشکی دریاچه ارومیه شده است و به دنبال آن محدودیت در کشاورزی و بحران زیست محیطی با تبدیل شدن به بحران امنیتی سبب بروز برخی از مشکلات می‌شود.
با توجه به اینکه در حدود 40 هزار چاه غیرمجاز در محدوده دریاچه ارومیه وجود دارد، حفر چاه غیرمجاز جرم است و باید این چاه‌ها مسدود و افراد متخلف مجازات شوند و در حال حاضر حفر چاه‌های غیرمجاز افزایش یافته است و تبعات اجتماعی به دنبال دارد.
بحث راهنمایی و رانندگی و فرهنگ رانندگی نیز به همین صورت است.
با توجه به سابقه بیش از دو هزار ساله حکومت‌های دیکتاتوری که در ایران وجود داشته است، مردم نگاهی که نسبت به حاکمیت دارد توام با نگاه مالکیت نسبت به اموال حکومتی است که ناشی از محیط اطراف به شمار می‌رود.
پیشگیری‌های فرهنگی، اجتماعی علاوه بر اینکه جامعه مدار است، رشد مدار نیز است و اقدامات فرهنگی باید از سنین طفولیت و از مهدکودک، مدارس ابتدایی آغاز شود.
پیشگیری‌های وضعی اجتماعی زودبازده اما نوعی مسکن برای جامعه محسوب می‌شوند، در این نوع پیشگیری‌ها با تغییر محیط مانند استفاده از قفل فرمان برای خودرو، فرد معتاد را از سرقت آن بازمی‌داریم اما فرد معتاد در صورتی که از سرقت خودرو مذکور مایوس شود به دنبال یافتن موارد بهتری برای سرقت خواهد بود و به همین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که پیشگیری‌های فرهنگی بسیار عمیق‌تر و تاثیرگذارتر هستند و در بلند مدت نتیجه می دهد.
با فرهنگ‌سازی، افراد به راحتی خود را با ارزش‌ها و هنجارهای جامعه تطبیق می‌دهند، جامعه‌پذیر می‌شوند و هیچ تعرضی به هنجارهای جامعه نخواهند داشت.
با توجه به اینکه پیشگیری‌های فرهنگی زمان‌بر و سخت است و هزینه هنگفتی به دنبال دارد، بیش از 50 نهاد و یا ارگان در حوزه فرهنگی وظیفه پیشگیری از جرم را به عهده دارند اما هریک از این نهادها به دلیل جزیره‌ای عمل کردن در این زمینه توفیق چندانی نداشته‌اند.
یکی از علل افزایش وقوع جرایم، ضعف در حوزه پیشگیری فرهنگی است.
تسنیم: چند هسته مرکزی پیشگیری از وقوع جرم در استان فعالیت می‌کنند و چند عضو دارند؟
علیزاده: جذب مشارکت‌های مردمی در پیشگیری از وقوع جرم یک اصل اساسی و مهم در این زمینه محسوب می‌شود.
تازمانی که مردم با نهادهای دولتی در حوزه پیشگیری از وقوع جرم همکاری نداشته باشند، دولت و نهادها در این زمینه موفق نخواهند بود.
یکی از بهترین روش‌های پیشگیری از وقوع جرم استفاده از مشارکت‌های مردمی است اما تاکنون کشور ما در این زمینه نسبت به کشورهای پیشرفته عملا موفقیت چندانی به دست نیاورده است.
تسنیم: دلیل این موضوع چیست؟
علیزاده: متاسفانه در کشور ما نوعی بی‌تفاوتی وجود دارد.
گاهی برخی از ما برای ورود به حریم خصوصی افراد بسیار بی‌پروا هستیم اما در مواردی که باید حساسیت ویژه داشته باشیم، این حساسیت وجود ندارد و کاملا بی‌تفاوت هستیم.
مسائل اجتماعی و زیست محیطی از مواردی هستند که در اروپا و آمریکا حساسیت و توجه افراد جامعه را بیش از پیش به خود جلب می‌کنند اما در جامعه ما نوعی بی‌تفاوتی وجود دارد.
گاهی اوقات با رفتارهای پرخطر سبب آسیب زدن به محیط زیست خود می‌شویم و یا با مشاهده این موارد از سوی اطرافیان، هیچ تذکری برای منع آن نمی‌دهیم و این به دلیل کم‌رنگ شدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه است.
به تعبیر دینی، کمرنگی امر به معروف و نهی از منکر و به تعبیر جامعه‌شناسی، بی‌تفاوتی مدنی دلیل فقدان موفقیت در حوزه جلب مشارکت‌های مردمی در ایران است.
بی‌تفاوتی مدنی در برخی از موارد باید وجود داشته باشد و در برخی دیگر نه، این جایگاه‌ها در جامعه ما مشخص نیست به عنوان مثال افرادی که در یک جامعه شهری زندگی می‌کنند نباید در مکان‌های عمومی به چشم افراد خیره شوند.
تعرضاتی که در جامعه ما از ناحیه خودروها، افراد پیاده و مزاحمت‌های خیابانی وجود دارند، همان‌گونه که جوامع غربی و اروپایی، بی‌تفاوتی مدنی را در این موارد ترغیب می‌کند، همه ما باید نسبت به ارتکاب این موارد به شدت بی‌تفاوت باشیم.
در جامعه ما افرادی که از کنار هم عبور می‌کنند نسبت به هم بی‌تفاوت نیستند اما در مواردی که اشخاص مبادرت به ریختن زباله در اماکن عمومی و محیط زیست می‌کنند بی‌تفاوت هستند و هیچ تذکری نسبت به فرد خاطی نمی‌دهند.
رفتارهای توهین‌آمیز، نقض مقررات راهنمایی و رانندگی، نقض مقررات استفاده از آب و برق، استفاده از گیرنده‌های ماهواره‌ای در جامعه بسیار مهم است و نباید بی‌تفاوتی فرهنگی در آن وجود داشته باشد.
تسنیم: مشارکت‌های مردمی برای پیشگیری از وقوع جرم چگونه سازماندهی شده است؟
علیزاده: قوه قضائیه افراد داوطلب را در قالب هسته‌هایی با نام جدید کارگروه‌های سلامت اجتماعی با داشتن شرایط مشخصی مانند داشتن گواهی عدم سو پیشینه به عنوان عضو این کارگروه‌ها جذب می‌کند.
اعضای کارگروه‌های سلامت اجتماعی پس از سازماندهی، آموزش داده می‌شوند و به صورت محله‌محور در حوزه پیشگیری از جرایم فعالیت می‌کنند.
طبق آخرین آمار حدود240 هسته ویژه آقایان و 60 هسته ویژه بانوان در شهرستان ارومیه فعال هستند و تعداد اعضای هر هسته در گذشته 10 نفر بود اما اکنون با تبدیل شدن هسته‌ها به کارگروه‌های سلامت اجتماعی محدودیت در تعداد اعضا وجود ندارد و تعداد اعضا تا 15 و یا 20 نفر افزایش یافته است.
تسنیم: نحوه آموزش اعضای کارگروه سلامت اجتماعی به چه صورت است؟
علیزاده: اعضای کارگروه در مساجد، ادارات با استفاده از اساتید مربوط با حوزه جرایم آموزش داده می‌شوند و با توجه به اینکه سالانه ساعات معینی برای ارائه آموزش به صورت مستمر در نظر گرفته می‌شود، آموزش‌ها در روزهای معینی با توجه به امکانات موجود، برنامه‌ریزی می‌شوند.
قطعا با آموزش افراد جامعه در مسائل فرهنگی، حکومتی و سیاسی، افزایش سطح آگاهی و حساسیت‌زایی در آن‌ها به عنوان یک شهروند مطلوب به این درک می رسند که چه وظایفی در جامعه دارند.
فقدان آگاهی مردم نسبت به مسائل حقوقی یکی از دلایل وقوع جرم محسوب می‌شود.
تسنیم: آیا در این زمینه با رسانه‌ها و به ویژه صدا و سیما همکاری و هماهنگی وجود دارد؟
علیزاده: بله، برنامه رادیویی حریم و سیمای قضاوت نیز از برنامه‌های سیما در آذربایجان غربی است تا از این طریق بتوانیم آگاهی‌های لازم را برای جذب مشارکت‌های مردمی به افراد جامعه بدهیم.
تقویت سمن‌ها و سازمان‌های مردم نهاد برای پیشگیری از وقوع جرم بهترین گزینه هستند چرا که نهادهای حکومتی برای رسیدن به این هدف به نوعی، سبب ایجاد دافعه در جامعه می‌شوند.
گفت وگو از المیرا پورعلی
انتهای پیام/ ب
