ناامیدی عباس از مذاکرات سازش و تغییر لحن او در سازمان ملل

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر دو تحول مثبت در ارتباط با فلسطین صورت گرفته است: نخست امضای موافقتنامه جدید میان فتح و حماس در روز پنج شنبه (3 مهر)است که در آن درباره اجرای دو توافقنامه گذشته( موافقتنامه آشتی ملی بین فتح و حماس و موافقتنامه آتش بس بین گروههای مقاومت به رهبری حماس و رژیم صهیونیستی ) توافق حاصل شد و دوم سخنانی بود که محمود عباس در مجمع عمومی سازمان ملل ایراد کرد و برخلاف گذشته لحن و ادبیات مقاومتی اتخاذ کرد.حال در اینجا دستکم دو سوال مطرح است :نخست اینکه چه در این دو تحول موثر بودند و دوم اینکه چه ارتباطی بین این دو رخداد وجود دارد ؟

موافقتنامه جدید آشتی بین فتح و حماس و عوامل موثر بر آن

پنج شنبه (3مهر)موافقتنامه ای جدید بین نمایندگان فتح و حماس در قاهره به امضاء رسید . پایگاه اینترنتی «فلسطین آنلاین» از قاهره ، مهمترین مفاد این توافقنامه را به این شرح بیان کرد :

- دولت وفاق ملی و سازمان های وابسته به آن باید به وظایف قانونی خود بر اساس سند وفاق ملی عمل کنند.

- دو طرف بر لزوم فعال کردن گذرگاه ها برای ورود نیازهای اساسی به نوار غزه تاکید می کنند.

- اولویت اصلی ملت فلسطین پایان محاصره و بازسازی نوار غزه است و دو طرف بر حفظ آتش بس پایبند خواهند بود.

- گروه های فلسطینی باید گفتگوهای خود را برای از سرگیری نشست های پارلمان آغاز کنند.

- دو طرف از اقدامات سیاسی برای تخریب شهرک های صهیونیستی ، حذف دیوار حائل ، به رسمیت شناختن کشور فلسطین با پایتختی قدس شریف ، بازگشت آوارگان و آزادی اسرای فلسطینی حمایت می کنند.

- جنبش های حماس و فتح بر انجام مقدمات برگزاری انتخابات تاکید می کنند.

- دو طرف تشکیل کمیته ای مشترک برای پیگیری توافقات صورت گرفته و حل مشکلات دولت را خواستار هستند.

همچنانکه ملاحظه می شود مفاد این موافقتنامه به گونه ایی تنظیم شده که به اجرای موافقتنامه های آشتی ملی و آتش بس نیم بند غزه کمک کند و در عین حال بستر لازم را برای اجرای توافقات صورت گرفته در خصوص بازسازی سازمان آزادیبخش فلسطین و توزیع مجدد قدرت بین گروهها و جناح های سیاسی فراهم کند . علاوه بر این دقت در این موافقتنامه نشان می دهد که هر دو طرف این موافقتنامه سعی کرده اند مسیری که تاکنون به تنهایی می رفتند به آن رنگ و بوی ملی ببخشند . براین اساس محمود عباس در سخنرانی خود از جنگ اخیر غزه و لزوم بازسازی آن تصویری حماس گونه ارائه داده و در مقابل حماس نیز از گفتمان فتح در خصوص تشکیل دولت فلسطینی به پایتختی بیت المقدس در محدوده اراضی اشغالی 1967 و لزوم برچیدن شهرک های یهودی نشین از این مناطق حمایت کرده است .

اما در پاسخ به اینکه چه عواملی امضای موافقتنامه جدید موثر بوده است به چند عامل می توان اشاره کرد .

نخست اینکه فتح و تشکیلات خود گردان بخصوص در پیشبرد دیپلماسی خود در سازمان ملل به یک چنین توافقی نیاز داشته و  دارند و حتی بخشی از اظهارات تند محمود عباس در مجمع عمومی سازمان ملل را می توان نتیجه همین توافق دانست که دل و جرات لازم را در اختیار وی قرار داد که بعد از دهه ها از ادبیات مقاومتی استفاده کند .

دوم اینکه حماس نیز به چند علت به این توافق نیاز داشته و دارد . نخست اینکه گسترده خرابی ها در غزه در خلال جنگ 51 روزه مسئله بازسازی سریع این منطقه را به یک امر ضروری و به نوعی به مرگ و زندگی تبدیل کرده است که به مشروعیت داخلی حماس نیز ارتباط پیدا می کند. دوم اینکه حماس بعد از آنکه که پروژه اخوانی کردن منطقه در دستور کار قرار گرفت راه خود را از محور مقاومت کج و به سمت جنبش اخوان المسلمین گام برداشت حال انکه این پروژه در میانه راه رها شد به گونه ایی که گفته می شود یکی از قربانیان اصلی ائتلاف به اصطلاح ضد داعش اخوان المسلمین خواهد بود چرا که یکی از ستوان های اصلی این ائتلاف عربستان است که از حامیان سرسخت حکومت های اخوان در منطقه از جمله در مصر است .

ادبیات حماسی و مقاومتی گونه محمود عباس در سازمان ملل و چرایی آن

محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان در سخنان امسال خود در مجمع عمومی سازمان ملل رژیم صهیونیستی را با الفاظی چون : نسل کش ، ضد صلح ،و نژادپرست خطاب کرد و ضمن تشریح جنایات این رژیم در سرزمین های اشغالی از جمله جنگ 51 روزه غزه خاطر نشان کرد :"ما فراموش نخواهیم کرد و نخواهیم بخشید و اجازه نخواهیم داد جنایتکاران جنگی از مجازات بگریزند".وی همچنین از مقاومت مبارزان فلسطینی در جنگ غزه تمجید کرد  و گفت :" من به نام فلسطین به همه کسانی که از ارزشهای انسانی دفاع کردند و خواستار آزادی و عدالت و صلح شدند تبریک می گویم."ادبیاتی که محمود عباس در این سخنرانی بکار برد در مقایسه با گذشته کاملا متفاوت بود به گونه ایی که بلافاصله خشم و واکنش مسئولان صهیونیستی و امریکایی را برانگیخت و آویگدور لیبرمن وزیر امور خارجه این رژیم با تشبیه محمود عباس به یاسر عرفات وی را "دیپلمات تروریست "خطاب کرد .در واقع لیبرمن با این اظهارات محمود عباس را به دچار شدن سرنوشت یاسر عرفات تهدید کرد  .

امادر پاسخ به اینکه چرا محمود عباس از این ادبیات اتخاذ کرد می توان گفت وی زمانی فکر می کرد در صورت اجرای کامل تعهدات خود در مذاکرات سازش می تواند به ثمربخش بودن این مذاکرات امیدوار باشد اما اکنون بعد از 21 سال از آغاز مذاکرات سازش همچنان خود را در خانه اول بازی با اسرائیل می بیند و این در حالی است که همه برگه های مذاکراتی خود را خرج کرده و دیگر هیچ اهرم فشاری برای طرف مقابل ندارد .

از طرف دیگر 21 سال مذاکره بی حاصل فرصتی بی نظیر در اختیار این رژیم قرار داد که راهبرد اشغال خزنده را با اجرای بی وقفه طرح های شهرک سازی در کرانه باختری به پیش ببرد و بیش از پیش طرف فلسطینی را در برابر عمل انجام شده قرار دهد . از این دید شکست کامل مذاکرات سازش و ناامیدی رهبری تشکیلات خودگردان از این مذاکرات از جمله عواملی است که محمود عباس را به تغییر لحن در برابر دشمن صهیونیستی واداشته است .

نتیجه گیری

در مجموع روند تحولات در فلسطین  به مرحله سرنوشت سازی رسیده و گروه‌های فلسطینی به خصوص حماس و فتح را به عنوان نمایندگان دو جریان اسلامی و لائیک در فلسطین  به اتخاذ تصمیمات تاریخی واداشته است . اگر این دو جنبش و جریان در سال‌ها و دهه‌های گذشته مسیری جداگانه و متفاوت از هم در پیش گرفته بودند اما شرایط کنونی حاکم بر سرزمین‌های اشغالی بخصوص از ناحیه ادامه بی‌وقفه راهبرد اشغال خزنده در قالب شهرک سازی دیگر اجازه ادامه چنین منش‌های جداگانه را نمی‌دهد چرا که این رژیم در تلاش برای شلیک تیر خلاص بر موجودیت و کشور فلسطین است و در چنین وضعیتی تقویت روند آشتی ملی می تواند ضامنی محکم برای ملت فلسطین در مبارزه سرنوشت ساز پیش رو باشد.

احمد کاظم زاده کارشناس مسائل منطقه و فلسطین

انتهای پیام/ر