کاهش ورودی دانشگاه ها تهدید یا فرصت

 به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، کاهش شدید تعداد دانشجویان در سالهای آینده از مواردی است که برخی مسئولان ارشد کشوری مدتی است با طرح آن اذهان را به خود متوجه کرده اند. مشکلی که می تواند تعطیلی برخی مراکز دانشگاهی را به همراه داشته باشد و بسیاری از امور کشور را با مشکل مواجه کند. در این بین رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی قزوین معتقد است با کاربردی کردن رشته های دانشگاهی بر اساس نیازها می توان این تهدید را به فرصت تبدیل و با تدبیر و برنامه ریزی از بروز آن جلوگیری کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، کاهش شدید تعداد دانشجویان در سالهای آینده از مواردی است که برخی مسئولان ارشد کشوری مدتی است با طرح آن اذهان را به خود متوجه کرده اند که بی تفاوتی در برابر آن منطقی به نظر نمی رسد. به نظر می رسد با توجه به اینکه نرخ جمعیت در سالهای پیش رو به شدت در حال کاهش است، همین وضعیت در تعداد دانشجویان علاقمندان دانشگاه نیز مشاهده شود.

به گفته جواد هروی رئیس کمیته آموزش عالی مجلس با توجه به منفی شدن رشد جمعیت در سالهای آینده همین وضعیت در تعداد دانشجویان نیز اتفاق خواهد افتاد و با توجه به اینکه تعداد دانشگاه‌ها در سالهای اخیر بسیار بالا بوده در سال‌های آینده به شدت با صندلی خالی در دانشگاه‌ها مواجه خواهیم شد.

وی گفت: کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در تلاش است با ایجاد طرح‌های کیفی از جمله سنجش و پذیرش دانشجو وضعیت کنونی را برطرف سازد هر چند در مقطع دکتری و کار‌شناسی ارشد تعداد داوطلبان در حال افزایش است اما در مقاطع کاردانی و کار‌شناسی با یک کاهش شدید داوطلب مواجه شده‌ایم.

در این میان جمعیت دانش آموزی ایران در سال های اخیر نیز با روند کاهشی مواجه شده و این امر باعث شد که تعداد داوطلبان کنکور در سه دوره اخیر به طور محسوسی کاهش یابد اما در مقابل صف کنکور این بار به دوره های ارشد و دکتری رسید و در آن بخش ها با تراکم جمعیت متقاضیان ورود به دانشگاه مواجه هستیم.

بر اساس اعلام دکتر حسین توکلی مشاور عالی سازمان سنجش آموزش کشور در آزمون سراسری سال 93 تعداد یک میلیون و 31 هزار و 322 نفر ثبت نام کردند که نسبت به سال 92 تعداد 52 هزار و 249 نفر کمتر شده بود که این تعداد نسبت به سال 91 ، تعداد 34 هزار و 952 نفر، نسبت به سال 90 ، تعداد 101 هزار و 658 نفر و نسبت به سال 89 ، تعداد 255 هزار و 491 نفر کمتر است.

بر اساس آماری که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده است، مجموع دانش آموزان دختر و پسر که در دوره متوسطه در سال تحصیلی 88 - 87 تحصیل می کرده اند و به نوعی ورودی سال 89 دانشگاه ها محسوب می شدند، 3 میلیون و 510 هزار و  180 دانش آموز بوده  و در همین سال تعداد یک میلیون و 286 هزار و 813 متقاضی کنکور سراسری 89 بوده اند، البته در آمار متقاضیان کنکور همه افراد از میان دانش آموزان نیستند و افراد دیگری هم شرکت می کنند.

به همین ترتیب در سال تحصیلی 89 - 88 نیز تعداد 3 میلیون و 259 هزار و 659 دانش آموز تحصیل می کردند که نسبت به سال قبل از آن حدود 300 هزار نفر کاهش نشان می دهد در این سال هم تعداد متقاضیان کنکور سراسری به یک میلیون و 132 هزار و 980 نفر کاهش می یابد.

نکته مورد توجه این است که مسئولان امر می توانند با توجه به این آمار بر این نکته دقت کنند که کاهش جمعیت کشور، کاهش ورودی دانشگاه ها را به دنبال خواهد داشت اما هرم سنی افراد را در تحصیلات تکمیلی افزایش می دهد.

کریمیان اقبال: برخی دانشگاه‌ها طی چند سال آینده تعطیل می‌شوند

مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه ‌ریزی امور فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: طی چند سال آینده برخی از دانشگاه‌های کشور تعطیل می‌شوند و قادر به ادامه فعالیت نخواهند بود.

مصطفی کریمیان اقبال در بازدید از شرکت های دانش بینان در استان قزوین به خبرنگار مهر گفت: با توجه به تعداد زیاد دانشگاههای کشور در چند سال آینده برخی از این دانشگاه‌ها با کاهش دانشجو دیگر توانی برای ادامه فعالیت نخواهند داشت و تعطیل خواهند شد.

مدیرکل دفتر سیاست ‌گذاری و برنامه‌ریزی امور فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: فراهم کردن زیرساخت‌ها و امکانات مورد نیاز برای جوانان و دانشجویان از جمله مسکن، اشتغال از مشکلات جدی است که انگیزه تحصیل را کاهش می دهد.

کریمیان اقبال یادآورشد: تعداد بالای جوانان تنها به متولدین دهه 60 در کشور محدود شد و در سال‌های بعد از آن با کاهش شدید این قشر در کشور روبه رو بودیم که این موضوع می‌تواند در نسل‌های بعد خطرآفرین بوده به طوری که با پیر شدن جمعیت، بسیاری از امور کشور با مشکل مواجه خواهد شد.

وی افزود: با توجه به نیاز کشور در مقطعی به قشر تحصیل کرده و ضرورت کاهش بار مسئولیتی دولت از حوزه آموزش، بهترین راه‌حل، افزایش تعداد دانشگاه‌ها در کشور و توجه به ورود بخش خصوصی در این زمینه بود که با استقبال گسترده خانواده‌ها نیز روبرو شد.

مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اضافه کرد: استقبال از علوم دانشگاهی تا جایی ادامه یافت که اکنون بسیاری از خانواده‌ها و جوانان کمترین میزان تحصیلات قابل قبول را برای یک جوان را داشتن لیسانس یا معادل آن می‌‎دانند.

کریمیان اقبال یادآور شد: در خصوص افزایش تعداد دانشگا‌ه‌ها در کشور و بالا بردن ظرفیت جذب دانشجو عملکرد خوبی صورت گرفت اما در زمینه ارتقای کیفی تحصیلات، برنامه‌ریزی خوبی انجام نشد.

مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خاطرنشان کرد: چند سالی است به دلیل کاهش تعداد جوانان تازه وارد به دانشگاه و کاهش میزان اشتغال در برخی رشته‌های دانشگاهی با کاهش تعداد دانشجو و عدم تکمیل ظرفیت دانشگاهها در نیمه اول سال روبرو هستیم.

وی با اشاره به آینده‌نگر نبودن برخی دانشجویان تصریح کرد: تعدادی از دانشجویان با ورود به دانشگاه تنها به فکر مدرک گرایی بوده اند و به اتمام دوره دانشجویی فکر می ‌کنند.

کریمیان اقبال بیان کرد: دانشجویان همراه با  تحصیل خود لازم است به اشتغال و کسب تجربه در رشته خود نیز توجه کنند تا پس از تحصیل بتوانند با مهارت و توان خود شعغی ایجاد کنند و زندگی خود را اداره کنند که این اتفاق نمی افتد در حالی که پیگیری آینده شغلی در رشته‌های فنی و عملی از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چراکه تحصیل در این رشته‌ها اگر با مشکلات و آموزش‌های واقعی در اجتماع همراه باشد موجب ارتقای توانمندی تخصصی بیش از پیش دانشجویان می‌شود.

وی عنوان کرد: برخی از دانشگاه‌های حال حاضر در کشور ما از توان علمی خوبی برخوردار نبوده و با ادامه روند کاهش جمعیت جوانان در سال‌های آینده با عدم استقبال از سوی دانشجویان جدیدالورود روبرو خواهند شد.

مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تأکید کرد: دانشگاه‌هایی که در سال‌های آینده نیز قصد ادامه فعالیت دارند باید به ارتقای کیفی آموزشی خود بپردازند و رشته های مهارتی و کاربردی را توسعه دهند.

این اعلام خطرها که ریشه علمی دارد کافی بود تا برخی مسئولان دانشگاه های استان به فکر چاره باشند و قبل از بروز بحران برای آینده خود برنامه ریزی کنند که رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قزوین از آن جمله است.

گرجی در نشست خبری که به مناسبت بیست و دومین سالگرد تاسیس دانشگاه علمی کاربردی برگزار کرد نکاتی را یادآورشد که نگرانی در این زمینه را تا حدودی کاهش خواهد داد.

در این نشست خبری پس از طرح مسائل مختلف خبرنگار مهر نیز سوالاتی در مورد آینده دانشگاه پرسید که پاسخ های ریاست دانشگاه قانع کننده بود و امیدبخش که می توان با برنامه ریزی و داشتن ایده و فکر از بروز مشکلات جلوگیری کرد.

کاهش 30 درصدی دانشجویان علمی کاربردی قزوین

 یوسف گرجی رئیس دانشگاه جامع دعلمی کاربردی استان قزوین در این خصوص گفت: دانشگاه علمی کاربردی در سال 72 تاسیس شد و امروز در شرایطی هستیم که گسترش کمی دیگر منطقی نیست و باید به کیفی سازی روی آوریم.

وی افزود: در سراسر کشور 750 هزار دانشجو در یک هزار مرکز آموزشی در 31 استان کشور تحصیل می کنند که دیگر از نظر کمی توسعه یافته تلقی می شود و با رشد جمعیت و هرم سنی راه اندازی واحدها محقق شده و امروز به مرحله اشباع رسیده ایم.

400 هزار صندلی خالی در دانشگاهها

گرجی بیان کرد: امسال با تهدیدی روبرو شدیم که کاهش 10 درصدی جمعیت دانشجویی بود و در حالی که سال گذشته یک میلیون و 200 هزار دانشجو جذب مراکز دانشگاهی شدند امسال یک میلیون نفر جذب شدند که 60 درصد در دانشگاهای غیر انتفاعی، 37 درصد در علمی کاربردی، و در حال حاضر 400 هزار صندلی خالی داریم که نگران کننده است.

وی افزود: در بخش آموزشی اتفاقی در حال وقوع است که که هم تهدید و هم فرصت است و اگر اندیشه نکنیم آسیب خواهیم دید.

رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قزوین یادآورشد: در دانشگاه علمی کاربردی استان قزوین هم شاهد کاهش ظرفیت های پذیرش بودیم و در قزوین 30 درصد دانشجویان کاهش یافت.

گرجی بیان کرد: در قزوین 181 رشته مصوب در 22 مرکز داشتیم که سهمیه استان 9050 نفر اعلام شد که در کاردانی سازمان سنجش 2400 دانشجو معرفی کرد که 1435 نفر ثبت نام کردند و مجموعا 50 درصد جذب شدند.

وی تصریح کرد: از مجموع 181 رشته تحصیلی تنها در 62 رشته شاهد تکمیل شدن دانشجو هستیم و در کارشناسی 93 رشته در سطح استان اعلام ظرفیت شده که چهار هزار و 650 نفر می شود.

گرجی یادآورشد: در این شرایط سازمان سنجش تعداد یک هزار و 505 مفر را معرفی کرده که 790 نفر ثبت نام کردند که 52 درصد تکمیل شده است.

این استاد دانشگاه گفت: در مجموع همه رشته ها تنها 30 درصد ظرفیت دانشجو جذب شده که تهدیدی برای آینده دانشگاه است.

وی افزود: اگر به این تهدیدها توجه نشود در آینده نزدیک با چالش های جدی روبرو خواهیم شد و برخی مراکز مجبور به تعطیلی هستند لذا باید چاره اندیشی کنیم.

گرجی بیان کرد: مراکز دانشگاهی مستقر در استان به سختی خود را حفظ کرده اند به ویژه در مقطع کاردانی حداقل دانشجو را داریم و در کارشناسی هم شاهد کاهش هستیم و در مقاطع بالاتر چون جذب بیشتری صورت گرفته اگر در رشته کارشناسی ارشد و دکتری فکر اساسی نشود دچار مشکلات جدی خواهیم شد.

وی گفت: با توجه به نسبت بازار کار با دانشجویان مقرر شده تا وزارت علوم کنترل و نظارت جدی تری در دانشگاهها داشته باشد زیرا در بسیاری از رشته ها دانشجویان بیش از حدی جذب شده اند و به دلیل عدم کنترل آن امروز با تهدید مواجه هستیم.

ظرفیت بالای دانشگاهها زنگ خطری برای آینده

این استاد دانشگاه اظهار داشت: دانشگاه علمی کاربردی هم با تداوم این روند دچار بحران و چالش خواهد شد لذا از همین امروز باید ساماندهی رشته ها و کیفی سازی آنها مورد توجه جدی قرار گیرد.

گرجی یاداورشد: جمعیت دانشجویی و دانش آموزی زیادی جذب شده اما افت ثبت نام کاملا مشهود است و تا 70 درصد این کاهش محسوس است زیرا دیگر نگاه مدرک گرایی و دنبال نام بودن در دانشگاهها راضی کننده نیست و نمی تواند درآمد دانشجو را تامین کند و جوان امروز نیازمند آن است که پس از تحصیل بتواند شغلی داشته باشد و درآمد کسب کند و به جای نام دنبال نان است.

رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قزوین اضافه کرد: ثبت نام بدون کنکور در برخی دانشگاهها زنگ خطری است که در اینده این محدودیت به حداقل می رسد و رقابت برای دانشگاهای دولتی خواهد بود و کنکور بتدریج خذف خواهد شد و اگر دانشگاها کیفیت خود را بالا نبرند و انگیزه ایجاد نکنند دیگر دانشجویی سراغ آنها نخواهد رفت که دانشگاه آزاد، غیر انتفاعی مشکل خواهند داشت زیرا هم جمعیت دانشجویی کاهش یافته و هم هرم سنی روبه نزول است و انگیزه تحصیل بشدت در حال کاهش است.

حمایت از دانشگاهها و کیفی سازی راه حل عبور از مشکلات

گرجی گفت: چاره کار این است که ابتدا باید موسسات آموزش عالی حمایت شوند و ساختاری ایجاد شود که کاهش دانشجو تهدید جدی نباشد و در این میان رقابت بین مراکزی است که بتوانند به اشتغال هم کنند.

وی افزود: حوزه هایی باید طراحی شوند که مشاغل امروز برای آموزش کارآموزان و کارگران فعال شوند و با این توجیه که بینش لازم در صنوف مختلف باعث درآمدزایی بیشتر خواهد بود زمینه تحصیل آنها در دانشگاه را فراهم کنیم.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: خوشه های فنآوری باید در صنوف مختلف کشور ایجاد شود تا بتوانیم خلاء آینده دانشجو را برطرف کرده و روی پای خود بایستیم که در این راستا برخی صنوف مانند شیرینی پزی و رانندگان تاکسی، باقلوای قزوین تحت پوشش آموزش علمی کاربردی قرار خواهد گرفت.

گرجی بیان کرد: باید کمک کنیم همه نیروهای مشاغل آزاد استان هم با مهارت وارد بازار کار شوند و در این راستا رشته باقلوا در دانشگاه جامع علمی کاربردی راه اندازی خواهد شد تا افرادی تربیت شوند تا این شرینی مرغوب قزوین را با برند سازی بتوانند صادراتی کنند تا به اقتصاد استان هم کمک شود.

وی افزود: در رشته دانشگاهی باقلوا آموزش علمی و تجربی در خصوص کیفیت پخت، بسته بندی، بازاریابی، فروش محصول و سایر موارد آموزش تخصصی داده خواهد شد که این رشته در سایر محصولات شاخص کشاورزی هم قابل اجراست.

گرجی بیان کرد: باید دانشجویانی تربیت کنیم تا در رشته های صنعتی و بخش های مختلف توانمند شوند و بتواند هم به اشتغال خود کمک کند و هم در اقتصاد و کارآمدی کشور و استان سهیم شوند.

آموزش های تخصصی راهکار دوم خروج از تهدید

این مسئول اضافه کرد: در استان باید به سمت آموزش های تخصصی برویم و تک پودمانی را ترویج کنیم و در این زمینه دانشگاه جامع علمی کاربردی برای آموزش ضمن خدمت و تخصصی همه کارکنان دولت برنامه خواهد داشت.

وی گفت: اساسنامه سازمان ملی مهارت و فنآوری هم تهیه شده و دولت آن را تائید کرده و در دستور کمیسیون تخصصی قرار گرفته تا هدایت و آموزش کارمندان در طول 30 سال اینده برنامه ریزی شود تا مهارت توان کارکنان دولت به صورت مستمر حفظ شود.

گرجی اظهارداشت: در این راستا بخشی از نیازهای جامعه و مشاغلی که به رشته دانشگاهی تبدیل نشده اند در دستور کار قرار گرفته و دانشگاه علمی کاربردی مشاغلی که نیازمند آموزش هستند را شناسایی و مصوب کرده تا در مقاطع کاردانی و کارشناسی آموزش داده شود.

رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قزوین تصریح کرد: باید به سمت مهارتی شدن حرکت کنیم و این دانشگاه ماموریت و رسالت مهم خود را ایجاد مهارت لازم در همه صنوف و رشته های مورد نیاز کشور و استان می داند و در این راه گام برخواهد داشت و دیگر نگران صندلی خالی و جایگزینی دانشجویان در سایر مراکز نخواهد بود زیرا نیروهایی را تربیت خواهد کرد که اشتغال آنها تضمین شده است.

وی بیان کرد: مهمترین ویژگی دانشگاه جامع علمی کاربردی این است که سرفصل های دانشگاه بر اساس نیاز جامعه قابل بازنگری است و می توان در کنار افزایش رشته ها زمینه هماهنگی آموزش ها با اشتغال را فراهم کرد.

گرجی از معدود استادانی است که با نگاه به آینده ضمن آسب شناسی شرایط موجود منتظر بروز بحران و چالش نمی شود تا زانوی غم بغل گرفته و شاهد از دست رفتن سرمایه ها باشد، امروز تهدید کاهش جمعیت دانشجویی و تعطیلی دانشگاهها جدی است و مراکزی که برای تغییر وضعیت مانند دانشگاه علمی کاربردی برنامه نداشته باشند با بحران مواجه خواهند شد.

امیداست با حرکت در مسیر کاربردی کردن رشته های دانشگاهی زمان های ارزشمند جوانان کشور فقط به تحصیل مطلق سپری نشود بلکه در مسیری حرکت کنیم تا پس از تحصیل و کسب مهارت فنی و علمی به نیرویی کارآمد و توانا تبدیلی شویم که نه فقط برای پشت میز نشینی بلکه حضور در مزرعه، باغستان، کارخانه، معدن، صنوف و مشاغل آزاد و ایجاد شغل برای خود و دیگران نقش موثری در اقتصاد وتوسعه کشور و استان داشته باشیم.

منبع:مهر

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها

آینده دانشگاهها تنها با مهارت آموزی و کاربردی کردن رشته های تحصیلی تضمین خواهد شد.