فعالیت انتخاباتی احزاب، زیر سایه عبرت‌های گذشته

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، هرچند دامنه این فعالیت ها به جامعه کشیده نشده است ولی صحنه داخلی احزاب و گروه های سیاسی دستخوش بحث هایی است که به نظر می رسد گام های نخست برای آرایش سیاسی در انتخابات آتی در حال شکل گیری است.

دو طیف عمده سیاسی کشور رایزنی های خود را شروع کرده اند و در دو سطح نخبگان و چهره ها و همچنین احزاب به دنبال دستیابی به وحدت برای موفقیت در انتخابات هستند. تجربه انتخابات مجالس گذشته و همچنین ریاست جمهوری سال 84 و 92 برای هر دو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا درس هایی عبرت انگیز داشت که مهم ترین آن لزوم وحدت احزاب برای نیل به موفقیت بود. پس از درک این تجربه اظهارنظرهای چهره های هر دو طیف، نشان از اهتمام آنها برای همگرایی بیشتر برای حضور در انتخابات سال بعد دارد.

در شرایط فعلی جریان های سیاسی به گونه ای از وحدت صحبت می کنند که پیش بینی می شود در نهایت بخش قابل توجهی از هر جریان بتوانند در قالب فهرستی واحد پا به انتخابات بگذارند. شاید این اتفاق به صورت صددرصدی شکل نگیرد، اما به هر میزان که این گروه های سیاسی به الزامات وحدت سیاسی تن دهند شرایط انتخاباتی را به سمت حزب محور شدن سوق خواهند داد. هرچند حزب محور شدن انتخابات نیازمند لوازم قانونی و سیاسی است، اما به نظر می رسد پیش از آماده شدن این لوازم، احزاب و شخصیت های سیاسی، خود به پیشواز آن رفته اند و شرایط تحقق آن را به وجود می آورند تا از آسیب های نظام فعلی نامزدمحور جلوگیری کنند.

وحدت با دولت سناریوی اختلافی در جبهه اصلاحات

وحدتی که در اردوگاه اصلاح طلبی از آن دم زده می شود در دو ساحت معنا پیدا کرده است. تقریبا تمامی گروه های این طیف سیاسی با وحدت درونی و ارائه فهرست واحد موافق هستند، ولی آنچه موجب اختلاف نظر شده، موضوع وحدت با جریان اعتدال و ارائه فهرست واحد با طرفداران دولت است.

البته اظهارنظر قطعی در این باره هنوز برای خود اصلاح طلبان نیز زود به نظر می رسد، زیرا آنان منتظر نتایج مذاکرات هسته ای و شرایط بین المللی ایران هستند. در صورتی که دولت بتواند در حوزه سیاست خارجی موفق عمل کند و این موفقیت در ماه های منتهی به انتخابات در حوزه داخلی بخصوص در بخش اقتصادی نیز تبلور یابد، وضع تعامل اصلاح طلبان و طرفداران دولت اعتدال سرنوشت متفاوتی خواهد داشت.

عارف اصلاح طلبان در میانه میدان

این روزها بلندترین صدایی که از اردوگاه اصلاح طلبان درباره انتخابات به گوش می رسد اظهار نظرها و فعالیت های عارف است. درجایی که تشکیلات «ندا» هنوز نتوانسته است جای خود را در میان اصلاح طلبان بخوبی باز کند همچنان عارف جدی ترین گزینه ای است که البته پرچم وحدت را نیز بلند کرده است.

«سعی داریم در انتخابات مجلس حرکت جدی داشته باشیم و تلاش می کنیم اکثریت مجلس را به دست آوریم.» این اظهار نظر هفته گذشته عارف در کنار صحبت های پیشین او نشان از یک طرح ریزی از سوی این عضو ارشد جریان اصلاح طلبی برای انتخابات آینده دارد. او با تاکید بر لزوم وحدت در این جریان سیاسی با یک اظهار نظر دیگر از یکی از تاکتیک های این جریان نیز رونمایی کرد. او گفته بود: «فعالیت سیاسی زنان نباید تنها معطوف به زمان انتخابات باشد.»

در کنار عارف هرگز نمی توان از جریان کارگزاران و برخی دیگر از چهره های محوری اصلاح طلب در اجماع اصلاح طلبان چشم پوشید، اما تا به حال تحرکی جدی از این جریان ها دیده نشده است و به نظر می رسد موفقیت عارف در ایجاد گفتمان وحدت میان اصلاح طلبان بر راهبرد این گروه ها نیز تاثیرگذار است.

تدابیر تقوی برای همگرایی

در طرف مقابل نیز تکاپوی انتخاباتی چند ماهی است که آغاز شده، در غیبت آیت الله مهدوی کنی، حجت الاسلام والمسلمین سیدرضا تقوی جلساتی را پیگیری می کند که از آن با عنوان وحدت اصولگرایان یاد می شود. بنابرآنچه در خبر ها آمده است نوزدهم مهر همایش سراسری وحدت اصولگرایان با عنوان «اصولگرایی در مسیر همگرایی» با سخنرانی آیت الله مصباح یزدی برگزار می شود. به نظر می رسد علاوه بر جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که تاکنون جلساتی در این باره برگزار کرده اند، دامنه این همگرایی افزایش خواهد یافت و تلاش ها برای نزدیک شدن جریان پایداری و جلب نظر آیت الله مصباح نیز آغاز شده است.

اظهارنظرهای چندی پیش حجت الاسلام تقوی نیز از همین زاویه قابل تحلیل است؛ جایی که گفته بود: «آیت الله مصباح دغدغه وحدت اصولگرایان را دارند و ما هم به اصول و روشی که ایشان برای رسیدن به وحدت اعلام کرده اند، معتقدیم. فکر می کنم خبرهای خوبی را بتوانیم در آینده به هواداران اصولگرایان در باب وحدت گروه های این جریان سیاسی بدهیم.»

روایت های گوناگون از وحدت اصولگرایان

محمدرضا باهنر نیز در همین باره در مصاحبه ای خبرهای تازه ای از وحدت در میان اصولگرایان داده بود. او گفته بود: «خوشبختانه سه تشکل جامعه روحانیت مبارز تهران، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و موسسه آموزشی امام خمینی(ره) در جاهایی به تفاهم رسیده اند؛ مثلا در جریان انتخابات مجلس خبرگان بحمدالله این سه مجموعه کاملا به تفاهم رسیده اند، ولی درباره مجلس هنوز دارند بحث می کنند.» او وحدت 80 تا 90 درصدی را برای اصولگرایان خوب توصیف کرده و این سه تشکل روحانی را جریان های اصلی برای ایجاد وحدت قلمداد کرده بود. شخصیت هایی مانند قالیباف، ولایتی و لاریجانی نیز که پیش از این در جلسات سال های پیش این جریان با عنوان وحدت حضور داشته اند اکنون نیز در دستیابی به این مهم نقش موثری دارند که باهنر نیز در اظهاراتش به این موضوع اشاره می کند.

تجربه نشان داده است تا دستیابی به وحدت در این جریان سیاسی مسیر سختی را باید پیمود و شاید این اظهار نظر باهنر که «نباید وارد جزئیات شد؛ یعنی در حد سیاست های راهبردی و جمع کردن اصولگرایان دور هم تصمیم گیری کرد تا این جریان بتواند سازوکارهای مربوط به مجلس را انجام داده و طرح ریزی کند» نیز به همین دلیل باشد. به هرحال تدابیر چهره هایی مانند حجت الاسلام تقوی برای جلب نظر آیت الله مصباح نیز برای جلوگیری از انشقاقی است که در انتخابات گذشته مانع موفقیت این طیف سیاسی شد.

یکی از سناریوهای مطرح برای آرایش سیاسی انتخابات آینده تفاهم بخشی از اصولگرایان و اصلاح طلبان با عنوان اعتدال و میانه روی است. در این باره اظهار نظرهای گوناگونی شده است که بیشتر آنها آینده این ائتلاف را شکست خورده پیش بینی کرده اند. سرنوشت این اتفاق که به نظر می رسد با همسویی طرفداران دولت طرح ریزی خواهد شد همان طور که پیش از این گفته شد بستگی زیادی به موفقیت دولت در زمان باقیمانده تا انتخابات خواهد داشت. شاید در این صورت بیشتر بتوان به شکل گیری این جریان سوم امید داشت، هرچند با احتمال طرح شده نیز باید فکری برای همسویی سلایق و خواسته ها در این تفاهم سه جانبه کرد که چندان ساده به نظر نمی آید.

فعالیت هایی که درون احزاب و گروه های سیاسی برای انتخابات بعدی مجلس شورای اسلامی آغاز شده است در دو محور به بلوغ گفتمان سیاسی در کشور کمک خواهد کرد. ابتدا این که فعالیت احزاب در غیر ماه های منتهی به انتخابات موجب مشارکت سیاسی آنها در عرصه ملی می شود و فضای کشور در پرتو پویایی احزاب به پختگی لازم برای اصلاح ساختار نظام حزبی و سیاسی در کشور خواهد رسید. علاوه بر این مفاهیمی مانند وحدت به اقتضای شرایطی که به وجود می آورند فعالیت های انتخاباتی را به شکلی برنامه ریزی شده سامان می دهند و از ایجاد امواج دفعی و غیرقابل پیش بینی انتخاباتی در هفته های آخر جلوگیری می کنند. این اتفاق در پرتو برنامه ریزی احزاب مانع بروز آسیب رقابت های بلوغ نیافته انتخاباتی می شود و پیوند سیاسی مردم را با نظام انتخاباتی و به طور کل اداره کشور محکم تر می کند.

با این همه باید دانست که فعالیت زودهنگام انتخاباتی و کشیده شدن دامنه آن به سطح جامعه زیان هایی را به همراه خواهد داشت. به همان اندازه که این فعالیت ها در لایه درون حزبی بلوغ سیاسی را به همراه دارد، در سطح جامعه می تواند فعالیت های جاری فعالان سیاسی را دچار خدشه نماید. وقتی فضای کشور انتخاباتی می شود فعالیت های نمایندگان مجلس و دیگر فعالان سیاسی تحت تاثیر قرار می گیرد و حاشیه ها به متن تبدیل خواهد شد. در این صورت ذهن جامعه درگیر مسائلی می شود که زمان آن فرا نرسیده است. باید به مردم فرصت داد تا در زمان لازم با تدبیر وارد فضای انتخاباتی شوند.

منبع: جام جم
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها