خاورمیانه، از خان محمد تا حاج قاسم
خبرگزاری تسنیم: پانصد سال پیش در پسین گاه یک روز مردادی، آنگاه که دلاوران ایران زمین در نبردِ نابرابر چالدران عاقبت تاب توپهای عثمانیان را نیاورده و علیرغم دلاوریهای بینظیرشان به خاک و خون غلتیدند.
به گزارشگروه "رسانهها" خبرگزاری تسنیم، ستون سرمقاله روزنامه مردم سالاری را میخوانید که به مطلبی با عنوان«خاورمیانه، از خان محمد تا حاج قاسم»نوشته شده توسط سینا خسروی پرداخته است:
پانصد سال پیش در پسین گاه یک روز مردادی، آنگاه که دلاوران ایران زمین در نبردِ نابرابر چالدران عاقبت تاب توپهای عثمانیان را نیاورده و علیرغم دلاوریهای بینظیرشان به خاک و خون غلتیدند، آن روز که رشادتهای سردار شهید ایران خان محمد استاجلو هم نتوانست قلّتِ سپاهیان «قزلباش» را در مقابل کثرت افراد «ینیچری» جبران کند، نه شاه اسماعیل صفوی و نه سلطان سلیم عثمانی، هیچکدام نمیدانستند مرزبندی تازهای در جغرافیای این منطقه اسلامی پایهگذاری شده که شاکله آن تا قرنها بعد زمینه ساز بروز تنشها و بحرانهای بین مذاهب در خاورمیانه خواهد بود.صدها سال از جنگ چالدران گذشته و در خاورمیانه امروز، نوادگان سلطان سلیم سیاستهای متناقض و چند پهلویی اتخاذ کردهاند. از یک طرف شعار دموکراسی سرداده و داعیه حضور موثر در اتحادیه اروپا را دارند و از دیگر سو، نهان و آشکار از تروریسمی حمایت میکنند که در سایه نامِ مجعول «دولت اسلامی»، ماشین کشتارش را در عراق و شام جولان میدهد. به اعوانِ داعش اجازه میدهند تا از مرز ترکیه گذشته و به محاصره کنندگان شهرهای شمالی سوریه بپیوندند اما مرز را آنچنان بر کردها بسته که نه تنها حضوری در راستای کمک به کوبانی صورت نگیرد که کردهای زخمی آنسوی خط مرزی نیز راهی به غیر از مرگ نیابند. بیش از یک ماه از محاصره کوبانی میگذرد و در حالیکه این شهر تنها دو کیلومتر با مرز ترکیه فاصله دارد اما آنکارا خودش را به راه دیگری زده است. علیرغم فشارهای بینالمللی در خصوص مواجهه جدی با داعش، به یکباره جنگندههایش سر از شمال عراق درآورده و مواضعِ پ ک ک را بمباران میکنند و این سو در منطقه صفر مرزِ سوریه، ترکهای آقچه قلعه از فاصلهای نزدیک کماکان مرگ تدریجی کوبانی را با چشم غیرمسلح به نظاره نشستهاند.
آنچه مسلم است عراقِ یکپارچه در معادلات آنکارا جایگاهی ندارد، بنابراین یکّهتازی ِداعش در عراق، زیاد هم با اهداف ترکیه در تعارض نیست.از دیگرسو، ترکیه سرمایهگذاری سیاسی سنگینی بر سقوط اسد در سوریه داشته و اکنون ترجیح میدهد همسایگی با داعشیان را به جان خریده و اهتزاز پرچمهای سیاهشان را تماشاگر بوده اما طنین بشارتِ سقوطِ بشّار را هم، حتی از دوردست، کماکان در گوش داشته باشد. آنکارا از قطع هلال شیعی به دست داعش قلبا خوشحال است و از اینکه میان تهران و بغداد، تهران و دمشق و حتی مقاومت لبنان فاصله بیفتد، رضایت کامل خواهد داشت. در رویاهای آنکارا تصرف دوباره موصل و تضعیف روزافزون کردها نقاط پررنگی هستند که از سالها پیش حتی آن روز که آتاترک بخشی از توان کردها را در راستای دستیابی به اهدافش در اختیار گرفت، ذهن نوادگان سلطان سلیم را به خود مشغول کرده است.
در کنار تمامی دلایل فوق، بیشک بایستی پذیرفت حضور پررنگ کردها به عنوان بزرگترین قومیتِ فاقد پرچم سیاسی، در داخل ترکیه و البته حوالی مرزهای این کشور، عامل اصلی بی تفاوتی ترکیه در نبرد کوبانی است. بعد از اشغال عراق در سال 2003 و سرنگونی رژیم بعث و شکلگیری کردستانِ فدرال در این کشور، نگرانی ترکیه از پیشرفت کردها روبه فزونی گذاشت و تضعیف کردها از جمله اهدافی است که این روزها هر وسیلهای آن را برای مردان تصمیم سازِ آنکارا توجیه میکند. امروزه نیمی از جمعیت کرد جهان در ترکیه زندگی میکنند که با نرخ زاد و ولد بالا و مهاجرتهای مکرّرِ و تغییراتی که در بافت جمعیتی کشورِ صاحب خانه ایجاد کردهاند، وحشت مردان ترکیه را دامن زدهاند.البته شاید در دراز مدت ترکیه مجبور شود در مقابل فشارهای جامعه جهانی به نبرد سوریه ورود کند که البته این ورود وقتی خواهد بود که امتیازات کافی را از آمریکا علیه اسد بگیرد. اوباما با وعدههای صلحی که در میتینگهای انتخاباتیاش به مردم آمریکا داده مجبور است به حمله هوایی علیه مواضع داعش در سوریه و عراق بسنده نموده و در جستوجوی یک نیروی زمینی کمکی در کشورهای منطقه باشد. پیشمرگههای کرد یکی از این کمکها به شمار میروند که البته از توان کافی برای مواجهه با داعش برخوردار نیستند. میماند ترکیه و البته ایران.
ترکیه که وضعیتش روشن است و تا باجهای مورد نظرش را نگیرد به عرصه ورود نمیکند، البته احتمال همکاری ایران و آمریکا علیه داعش هم حداقل بر روی کاغذ صفر است. اما به قول اخضرابراهیمی، تا زمانی که ایران بخشی از هر اقدام علیه داعش نباشد، نمیتوان به شکست این جانیان نوظهور امید بست. چه کوبانی تا مرز سقوط پیش رود و چه با تکیه بر بمباران جنگندههای ائتلاف و رشادت کم نظیر مردمانش همانطور که تلِّ شعیر و مرکز شهر راپس گرفت، بتواند اهالی دولت مجعول اسلامی را به کل از روستاهای اطراف هم عقب براند، بازهم تهدید داعشیان به قوت خود باقیست و دست ائتلافیون دیر یا زود چارهای به جز دراز شدن به سوی ایران نخواهد داشت و حتی عاری از اشکال به نظر میرسد که در معادلاتِ مبارزه علیه داعش، ایران به عنوان قدرت قابل احترام منطقه که از نفوذ شایان توجهی در عراق و سوریه برخوردار است، بخواهد طاقچه بالای سیاسی گذاشته و با گرفتن امتیازات ویژه حتی در خصوص پرونده هستهای گامی محکم در دفع این فتنه مخرّب بردارد. دیر یا زود جبهه مبارزه با جاعلانِ ایدئولوژی خواهند فهمید که تا فرزندانِ چالدران به عرصه ورود نکرده و سبز و سفید و سرخ بیرقشان را به رخِ سیاهترین پرچم جهان نکشند، ایدئولوگهای متظاهر همچنان به قدرت نمایی مشغول خواهند بود. به نظر میرسد وقت آن رسیده تا دنیای امروز بداند ایران زمین هنوز هم سردارانی دارد که میتوانند بُرشی از توان نظامی پارسیان را به منصه ظهور قرار دهند.بدون تردید آنانکه تاریخ میدانند و به تکرار آن ایمان دارند، امروز پس از گذشت 5 قرن، تجلّی دلاوریهای شهیدی چونان خان محمد را در شهدای زندهای همچون حاج قاسم دیده و برای دستیابی به ثبات و امنیت در خاورمیانه امروز، چشم به راه حضور ایران خواهند ماند.
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانههای داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای بازنشر میشود.