آرزوهای ناکام مانده انقلاب یمن

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، این درحالی بود که مردم یمن روز به روز فقیرتر و محروم تر و برعکس آنها وابستگان به رئیس جمهور و بخصوص اعضای حزب حاکم ثروتمندتر می شدند. موج اعتراض ها در کشورهای عربی تا به یمن برسد، توانسته بود حسنی مبارک، دیکتاتور مصر و زین العابدین بن علی، رئیس جمهور تونس را سرنگون کرده و سرهنگ قذافی را هم درلیبی به مخمصه بیندازد.

جوانان یمن نیز با تجمع در میدان مرکزی صنعا تظاهرات شان را شروع کرده و نام این میدان را «التغییر» یا «التحریر» گذاشتند. این اعتراضات از چهاردهم ژانویه 2011 شروع شد و تا بیست و هفتم فوریه 2012 استمرار داشت. بارها نیروهای پلیس به مردم معترض حمله کردند یا نیروهای امنیتی معترضان را بازداشت و به زندان انداختند، اما مردمی که دیگر هیچ چیزی برای از دست داشتن نداشتند ثابت قدم در میدان ماندند و به مبارزه شان ادامه دادند. جوانان یمنی باوجود همه برخوردهای خشونت باری که با آنها می شد از ابتدا اعلام کردند انقلاب شان مسالمت آمیز است. در جریان تظاهرات و راهپیمایی های یمن بود که زنان این کشور نیز فرصتی یافتند تا به جریان انقلاب پیوسته و حقوق خود را مطالبه کنند.

آمارهای رسمی نشان می دهد در جریان انقلاب یمن 2000 نفر کشته و 22 هزار نفر زخمی و هزار نفر بازداشت شدند. انقلاب یمن به اشکال مختلف اعم از راهپیمایی های خیابانی، اعتراض ها و نافرمانی های مدنی استمرار داشت و سوم فوریه 2012 به اوج خود رسید. در آن روز که روز خشم نام گرفت، نظام حاکم برخوردهای خشونت باری با مردم داشت و یک «جمعه خونین» آفرید که درجریان آن 50 نفر کشته و 240 نفر مجروح شدند. مردم معترض از همان ابتدا خواستار برکناری علی عبدالله صالح بودند، اما او به اشکال مختلف ازاین کار سر باز می زد و مخالفانش را مشتی خارجی یا توطئه گر می خواند.

با شروع اعتراض ها، دو جریان عمده دریمن که از سال ها پیش با حاکمیت صالح مشکل داشتند، یعنی حوثی ها در صعده و جدایی طلبان درعدن به این اعتراض ها پیوستند. رفته رفته قبایل یمن نیز که نقش مهمی در عرصه سیاسی این کشور دارند به معترضان پیوستند و درنهایت بخش هایی از ارتش نیز همراهی خود را با معترضان اعلام کردند. علی عبدالله صالح که چاره ای جز کناره گیری نمی دید همچنان با سماجت تمام از آن طفره می رفت تا جایی که آتش انقلاب به درون کاخ ریاست جمهوری رسید و در یک انفجار مهیب علی عبدالله صالح به اتفاق پنج نفر از مقامات حکومتی مجروح و روانه بیمارستانی در ریاض پایتخت عربستان شدند.

سرانجام کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با ابراز نگرانی نسبت به تحولات یمن، میانجیگری کرده و خواستار راه حلی مسالمت آمیز برای برکناری علی عبدالله صالح شدند. آنها با ارائه فرمولی مقرر کردند که قدرت از صالح به معاونش سپرده شود و در عوض پس از یک ماه رئیس جمهور کناره گیری کرده و درنهایت خاندان علی عبدالله صالح از نوعی مصونیت قضایی برخوردار شود. این طرح مورد موافقت آمریکا و دیگر طرف های بین المللی نیز قرار گرفت و سازمان ملل متحد با اعزام فرستاده خود تلاش کرد تا آن را در عمل به اجرا در آورد. برخی از کارشناسان بر این باورند، اجرای این طرح که به نوعی از سوی آمریکا و عربستان سعودی تهیه شده بود، دخالتی آشکار در جریان انقلاب یمن بوده و مسیر آن را منحرف کرد، زیرا با پذیرش این طرح قدرت از رئیس جمهور به معاونش سپرده شد و در ضمن تمام زیرساخت ها و نهادهای دوران صالح، دست نخورده باقی ماند. از سوی دیگر این طرح موجب می شد که به جای به قدرت رسیدن جوانان انقلابی یا رهبران فکری نهضت، همان مقامات سابق به کار خود ادامه داده و تعیین سرنوشت کشور را در اختیار داشته باشند. از این رو بسیاری، دخالت های آشکار عربستان در بحران یمن را دلیل اصلی ناکامی انقلاب یمن توصیف می کنند و می گویند ریاض از رسیدن موج بیداری اسلامی به عربستان در هراس بود و به همین دلیل تلاش می کرد با مهار انقلاب یمن از نفوذ اعتراض های مردمی به این کشور جلوگیری کند.

تجربه بعد از انقلاب نیز نشان داد که عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور تعیین شده برای یمن، یک متحد رام و تحت کنترل عربستان سعودی است. او برای خود یک زندگی اشرافی داشته و پیوسته برای اداره کشور از ریاض دستور می گیرد. وی به جای تکیه کردن بر نیروهای انقلابی به همان مقامات نظام سابق تکیه کرد و طی دوسال گذشته برای نوشتن قانون اساسی و استمرار جلسات مربوط به آشتی ملی تعلل به خرج داد؛ به نحوی که هنوز قانون اساسی جدید یمن نوشته نشده و برخی از گروه های تاثیرگذار نیز از روند گفت وگوهای مربوط به آشتی ملی کناره گیری کردند.

جنبش زیدی ها در شمال و جدایی طلبان در جنوب از جمله دو جریان نیرومند و ریشه داری بودند که ازاین گفت وگوها کناره گرفتند. شبکه تروریستی القاعده نیز که پس از انقلاب یمن فرصتی جدید به دست آورده بود، خود را بازسازی کرده و با اقدامات تروریستی خود، کشور را به سمت ناامنی های بیشتر سوق داد. اتفاقاتی که امروز در یمن شاهد آن هستیم بازتاب سیاست های دیکته شده عربستان در یمن است. سیاستی که با ناکام گذاشتن انقلاب مردمی این کشور راه را برآشوب و اعتراض و درگیری های بیشتر هموار کرده است.

منبع: جام جم
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها