آیین عزاداری مردم پایتخت شور و شعور حسینی/ حسینیه و زینبیه اعظم زنجان اوج وحدت و همبستگی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، با اتمام ایام پرفیض ماه قربان و فرا رسیدن یوم‌الحرام حدود 15 روز مانده به ماه محرم کم کم با سیاه پوش شدن سطح شهر‌ها و روستاها حال و هوای ماه محرم در هر کوی و برزنی حس و حال ماتم حسینی را در زنجان بیدار می‌کند.

نوع و شیوه عزاداری مردم استان زنجان از قدیم‌الایام نسل به نسل ادامه یافته و عزاداری ماه محرم استان زنجان را به میراث معنوی ماندگار تبدیل کرده است چرا که با گشتی در سطح شهر فضای عزا و ماتم حسینی آنچنان انسان را به وجد می‌آورد که گویی وقایع کربلا دوباره تکرار می‌شوند اما اینجا دیگر حسین تنها نیست و مردم زنجان با لبیک یا حسین اعلام همراهی می‌کنند.

سیاه پوش کردن کوچه‌ها و بناها و سطح شهرها و روستاها با پارچه‌های سیاه و نصب پرچم‌های یاحسین و یا عباس و نام‌های دیگر اهل بیت(ع) نشان از فرا رسیدن ماه محرم است در کنار سیاه پوش شدن مردم هیئت‌های مذهبی، حسینیه‌ها، مساجد، تکایا، امامزاده‌های استان زنجان برای ورود عزادارن حسینی آماده می‌شوند.

کودکان و نوجونان نیز با تشکیل هیئت‌های کوچک محلی و برپا کردن خیمه به عزاداری می‌پردازند و دسته‌های عزاداری هیئت‌های مذهبی در روزهای ماه محرم در کوچه‌ها و خیابان‌های شهرها و روستاها تشکیل می‌شود که برخی از هیئت‌ها با زنجیر زنی و برخی دیگر با سینه زنی ارادت خود به امام حسین(ع) را نشان می‌دهند.

عموما هیئت‌های مذهبی از مساجد برخاسته‌اند و با گسترش فعالیت‌های خود به شکل مستقل به هیئت عزاداری تبدیل شده‌اند که از دسته‌های عزاداری قدیمی زنجان می‌توان به دسته احمدیه، فاطمیه، فیضیه و عباسیه یا همان دسته چلچراغ اشاره کرد که در حال حاضر دسته حسینیه اعظم، دسته زینبیه اعظم و دسته مکتب الزهرا و دسته‌های دیگر هیئت‌های فعال در زنجان را نیز می‌توان نام برد.

دسته‌های عزاداری با حضور مردم و مداحی مادحان اهل بیت تشکیل می‌شوند و در جلوی دسته‌ها پرچم‌هایی نام و نشان مکتب عزاداران را مشخص می‌کند و در برخی هیئت‌های مذهبی مانند حسینیه اعظم علم‌های فلزی نیز وجود دارد که در محلی ثابت نگه داشته شده است و مردم با بستن پارچه‌هایی به این علم حاجات خود را می‌طلبند و نذورات خود را در صورت نبود صندوق جمع‌آوری نذورات به پرچم‌های جلوی دسته‌ها سنجاق می‌کنند.

نخستین جمعه ماه محرم با اجتماع مادران و کودکان برای هم نوا شدن با دل داغ دیده رباب همایش بزرگداشت حضرت علی اصغر(ع) برپا می‌شود که امسال با حضور حدود 25 هزار نفر در مصلی خاتم‌النبیاء زنجان و حضور گسترده در دیگر نقاط استان زنجان برگزار شد.

تجلی احساسات مردم پایتخت شور و شعور حسینی در یوم‌العباس(ع)

عزاداری مردم زنجان در روز هشتم ماه محرم توسط دسته حسینیه اعظم زنجان جلوه ویژه پیدا می‌کند و با حضور صد در صدی مردم زنجان و مهمانان داخلی و خارجی عظمتی ایجاد می‌کند که با شکوه خود چشمان مردم جهان را متحیر می‌سازد.

بسیاری از عزاداران از اقصی نقاط کشور و خارج از کشور راهی زنجان می‌شوند تا در عزاداری حسینیه اعظم زنجان شرکت کنند و مردم زنجان نیز با استقبال گرم و پرشور پذیرای میهمانان حسینی می‌شوند.

مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان در سال 87 به عنوان دهمین میراث معنوی کشور ثبت شده است.

در ظهر روز نهم ماه محرم دسته عزاداری احمدیه زنجان تشکیل می‌شود و در شب عاشورا و شامگاه تاسوعای حسینی عزاداران دسته فاطمیون عزاداری می‌کنند و در ظهر روز دهم ماه محرم که روز عاشورای حسینی است دسته مکتب الزهرا زنجان تشکیل می‌شود.

برگزاری مراسم شام غریبان در هیئت‌های مذهبی، مساجد، امامزاده‌ها و حسینیه‌های استان زنجان در شب عاشورای حسینی، ماتم حسینی مردم زنجان را به اوج می‌رساند تا روز بعد که در مراسم 11 ماه محرم دسته زینبیه اعظم با حضور گسترده مردم عزادار پایتخت شور و شعور حسینی مانند دسته حسینیه اعظم حماسه حسینی دیگری برای زنجان رقم می‌زند.

فرید احدیان، دبیر اجرایی هیئت زینبیه اعظم زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: نخستین تجمع بزرگ رهروان زینبی با حضور بانوان پایتخت شور و شعور حسینی ساعت 14:30 تا 17 در روز 12 محرم برپا می‌شود.

وی با اشاره به اینکه مراسم رهروان زینبی در مسجد زینبیه اعظم برگزارمی‌شود، خاطر نشان کرد: آیت‌الله خاتمی، نماینده ولی فقیه در زنجان از سخنرانی می‌کند.

دوازدهم ماه محرم مصادف با سومین روز شهادت اباعبدالله و یارانش تمامی دسته‌های عزاداری زنجان در محل امام زاده سید ابراهیم(ع) زنجان گرد هم آمده و در کنار عزاداری هیئت‌های مذهبی نظاره‌گر عبور نمادین کاروان شترهای حامل اسیران کربلا می‌شوند.

تعزیه خوانی با حضور گسترده مردم زنجان در ارمغانخانه

نمایش تعزیه خوانی نیز از دیگر مراسم عزاداری مردم استان زنجان است که از زمان‌های قدیم وجود دارد و در این نمایش گروهی وقایع حماسی ماه محرم برای مردم به نمایش گذاشته می‌شود که در بسیاری از روستاها و شهرهای زنجان در تکایای مختلف تعزیه‌خوانی برگزار می‌شود.

تکیه ارمغانخانه از جمله تکایایی است که تعزیه‌خوانی آن مشهور بوده و همه ساله طرفداران خود را برای دیدن نمایش وقایع محرم به سوی ارمغانخانه می‌کشاند و اسب‌های تیزرو به کاربرده شده در نمایش صحنه‌ای واقعی برای بینندگان می‌آفریند.

مراسم تعزیه خوانی شهر سجاس که از شهرهای استان زنجان است نیز از روزهای نخست ماه محرم به مدت 12 روز آغاز می‌شود و در روز تاسوعا و عاشورای حسینی با حضور گسترده مردم از نقاط مختلف به اوج خود می‌رسد.

تعزیه‌خوانی در کوچه‌ها و محله‌های مختلف زنجان که دارای تکیه‌اند نیز برپا می‌شود و چشمان ماجراجوی پیر و جوان و مردان و زنان را به خود مجذوب می‌کند تا مردم شیعه زنجان وقایع عاشورای حسینی را هرچه واضح‌تر دیده و آگاه شوند.

رجز خوانی در کنار تعزیه خوانی از جمله دیگر مراسم‌های برپا شده در زنجان است که با مشق رشادت‌های اهل بیت و به ویژه امام حسین(ع) و عباس علمدار سبب می‌شود نوای کربلا در زنجان نواخته شود.

حسینیه اعظم زنجان دومین قربانگاه بعد از منا

تعدد احشام نذری جمع شده در یکجا انسان را به سوی خود می‌کشاند و جمع کثیری از گوسفندان که با رنگ‌هایی علامت دار شده‌اند نشان از قربانی دومین قربانگاه جهان بودنشان است و چه حاجاتی که برآورد شده‌اند تا این احشام در این مکان مقدس جمع شوند.

افراد بسیاری از اقصی نقاط کشور مانند مردم استان زنجان برای حسینیه اعظم زنجان قربانی نذر می‌کنند و با برآورده شدن حاجات خود با توجه به نذر انجام شده گوسفند یا گاوی خریداری کرده و در محل احشام آورده شده و جمع آوری می‌شوند که پس از قربانی کردن این احشام گوشت حاصل از ذبح قربانی احشام در بین مردم زنجان توزیع می‌شود.

روز هشتم محرم‌الحرام ذبح احشام دومین قربانگاه جهان آغاز می‌شود که در این مراسم بسیاری از مردم حاضر می‌شوند و برای ذبح اصولی و جابجا کردن لاشه‌های احشام ذبح شده همکاری و هماهنگی لازم را به عمل می‌آورند.

رسول احدی، مسئول ذبح احشام حسینیه اعظم زنجان در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به فعالیت افراد متعدد در حسینیه اعظم اظهار کرد: در روز هشتم ماه محرم بیش از 280 نفر برای ذبح و جمع‌آوری احشام ذبح شده فعالیت می‌کنند.

مسئول ذبح احشام حسینیه اعظم زنجان خاطر نشان کرد: در عزاداری روز هشتم ماه محرم امسال 30 نفر با لباس متحدالشکل و سبز رنگ در بخش ذبح قربانیان فعالیت می‌کردند و 20 نفر نیز به عنوان ناظر ذبح احشام در امر ذبح احشام نظارت داشتند.

وی با بیان اینکه 60 دستگاه خوردو اقدام به جمع آوری احشام ذبح شده می‌کند، ابراز کرد: 10 نفر برای صدور قبض ذبح احشام در عزاداری روز هشتم محرم دسته حسینیه اعظم زنجان فعالیت می‌کنند.

حلیم غذای نذری رایج زنجان در ماه محرم

حلیم غذایی است که عطر و بویش بیشتر در ماه محرم در کوچه‌ها و محله‌های زنجان به مشام می‌رسد و غذایی که با گندم و گوشت درست شده در منازل بسیاری از مردم استان زنجان طبخ می‌شود.

مردم استان زنجان با پخش نذری و احسان در ماه محرم نیز از کمک کردن به قشر نیازمند غافل نمی‌شوند و در منازل، مساجد، هیئت‌های مذهبی و دیگر مراکز عزاداری با دادن ناهار و شام و بعضا پخش غذا همه مردم را از خوردن غذای نذری و احسان در این ماه بهره‌مند می‌کنند.

پختن حلوا نیز از دیگر غذاهای رایج در ماه محرم بین مردم زنجان است که با پخت و پخش حلوا کام عزاداران حسینی شیرین می‌شود و افرادی که نذر دارند در دسته‌های عزاداری آب‌میوه، شربت، شیر، شیرکاکائو و چایی پخش می‌کنند.

بسیاری از مردم نذورات خود را علاوه بر علم‌ها و پرچم‌های دسته‌ها به گهواره نمادین ساخته شده حضرت علی اصغر(ع) می‌دهند و نیز با پابرهنه دنبال دسته رفتن و روشن کردن شمع حاجات خود را طلب کرده و یا برای نذر برآورد شده ادای دین می‌کنند.

گزارش از سارا خداکرمی

انتهای پیام/ ب