انتقاد شرفشاهی از غفلت از خطبهها و فضائل حسینی در شعر عاشورایی
خبرگزاری تسنیم: حمیدرضا شکارسری شاعر در مراسم رونمایی از کتاب «سلام بر عاشورا» گفت: اگر فقط به جنبههای ماتمی و سودمندانه شعر عاشورا بسنده شود، خطر بزرگ این است که خواه ناخواه شعر عاشورایی در راستای خدمت به اهداف سکولاریستی قرار میگیرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، رونمایی از کتاب «سلام بر عاشورا» تازهترین اثر رضا اسماعیلی شاعر آیینیسرای کشورمان، یکی از برنامههای غرفه خبرگزاری تسنیم، در نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری بود، این مراسم روز چهارشنبه 21 آبان با حضور شاعرانی چون حمیدرضا شکارسری، محمدعلی مجاهدی، حسین اسرافیلی، علیرضا قزوه، سیدمهدی طباطبایی و عبدالرحیم سعیدیراد و رضا اسماعیلی برگزار شد.
به این دلیل که روزهای نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها روزهای شلوغی برای رسانهها بود، متن سخنان افراد حاضر در این مراسم رونمایی باز نشر میشود.
حمیدرضا شکارسری در این مراسم در سخنانی با اشاره به رباعی «ما داعیه ظلمشناسی داریم/ از روضه قرائتی حماسی داریم» گفت: این رباعی مانیفست و مرامنامه کتاب را نشان میدهد. پس چنین نیست که این اشعار از عزا، ماتم و سوگ خالی باشد، بلکه شاعر با برجستهکردن سایر وجوه شعرنویسی سعی در چیدمان صحیح و هنری دارد.
شکارسری: توجه صرف به مرثیه و ماتم در عاشورا منطبق بر دیدگاه سکولاریستی است
شکارسری تصریح کرد: اگر فقط به جنبههای ماتمی و سودمندانه شعر عاشورا بسنده شود، خطر بزرگ این است که خواه ناخواه، آگاه یا ناآگاه، شعر عاشورایی در راستای خدمت به اهداف سکولاریستی قرار میگیرد. اینکه گفته میشود ما تنها به وجوه مرثیه شعر عاشورایی توجه داریم، دقیقا یک دیدگاه سکولاریستی است؛ یعنی جداکردن ابعاد مختلف عاشورا. اسماعیلی با این رباعیها بر وجهی تکیه کرده که رو به کتمان است. ما نباید با برجستهکردن یک بخش از وجوه عاشورا از سایر وجوه آن غفلت کنیم.
شکارسری: شاعران اندکی هستند که از عنصر حماسه بگویند و به شعار نیفتند
وی افزود: آسیبشناسی که اسماعیلی به آن اشاره کرده، این است که از سایر وجوه شعر عاشورا غفلت شده است. عنصر تکرارشونده و نظامبخش به این مجموعه همان عنصر حماسه و پیامبخش عاشوراست که بسیار نادر است. شاعران کمی هستند که از عنصر حماسه بگویند و به شعار نیفتند.
شکارسری با بیان اینکه اگر بعدها جلسات نقدی برگزار شود، میتوانیم به نکات منفی کتاب نیز بپردازیم اما در مراسم رونمایی ما میخواهیم به خدمتی که شاعر این مجموعه کرده اشاره کنیم، گفت: بنده غبطه میخورم به جایگاه اسماعیلی با انتشار این کتاب. از روزهای نخستی که رباعیهای او سروده میشد من افتخار همکاری با او را داشتم و خوشحالم که امروز این رباعیها منتشر شده است.
کامران شرفشاهی دیگر سخنران این نشست بود که با بیان این مطلب که عاشورا همیشه دغدغه اسماعیلی بوده است، گفت: پیش از انتشار این کتاب ما شاهد چاپ مجموعه عاشورایی مستقلی از او با عنوان «ناگهان دریا» بودیم که مورد استقبال قرار گرفت و در آستانه چاپ دوم است.
وی افزود: ویژگی این کتاب نوع نگاه شاعر و اعتراضی که در آن موج میزند نسبت به موضوعی است که میتوان آن را مظلومیت امام حسین(ع) دانست؛ آنهم پس از 14 قرن در میان شیعیان خود. همه ما امروزه با اشعاری روبرو میشویم که شأن حضرت سیدالشهدا نیست.
شرفشاهی:جای توجه به خطبهها و فضائل سیدالشهدا(ع) در شعر آیینی خالی است
شرفشاهی با بیان اینکه امروز جای توجه به خطبههای حضرت و فضائل و پیام مکتب عاشورا در شعر آیینی خالیست، ادامه داد: نگاه مناسبتی و بدون ذوق به عاشورا، امروز به فرهنگ عاشورا لطمه میزند.
وی تصریح کرد: اعتراض هوشمندانه اسماعیلی بجاست؛ یکی از بزرگان نیز به من میگفت ما گاهی برخی واژهها را همینطور خرج میکنیم؛ در حالی که در ترجمه و پس از انتقال به زبان دیگر دچار مشکل میشویم و به تشیع آسیب میرسد؛ این جریان روشنگرانه و اعتراضی به آسیبها در شعر آیینی پس از این مجموعه در شاعران دیگر نیز قوت گرفت که جای خوشحالی است. در این کارها اشاره به این شد که ما از پیام سرخ عاشورا دور شدهایم و لازم است رجعتی به این فرهنگ بزرگ داشته باشیم.
سید مهدی طباطبایی آخرین سخنران این نشست بود که گفت: آثاری که این اشعار داشته نشان میدهد کار بزرگی انجام شده است؛ رضا اسماعیلی به پالایش حوادث عاشورا پرداخته است.
طباطبایی: گریاندن صرف در میان کسانی که خود را پیرو فهم عاشورا میدانند معنا ندارد
وی افزود: گریاندن شاید در زمانی ارزش بوده باشد و حتی امروز در میان عوام کاربرد داشته باشد اما در بین کسانی که خود را پیرو در فهم عاشورا میدانند، گریاندن صرف معنا ندارد. عاشورا فاجعه یا حماسه نیست بلکه یک حقیقت است و ما از این بُعد غافلیم.
طباطبایی با اشاره به یکی از تعابیرهای بهکار گرفته شده در رباعیهای رضا اسماعیلی تحت عنوان «قیام غیرت»، گفت: امروز اگر بگوییم یک واقعه تاریخی را با مفهوم قیام غیرت مثال بزنید، قطعا آن عاشورا خواهد بود. بسیاری امروز در شعر معاصر به دنبال این هستند که بگویند عاشورا یک قیام غیرت است و رضا اسماعیلی این کار را به بهترین نحو انجام داده است.
اسماعیلی: فروتنانه بگویم، عاشورا را سانسور نکنید و نگذارد غبار بدعت روی آن بنشیند
رضا اسماعیلی نیز در پایان این مراسم در سخنانی کوتاه اظهار داشت: میخواهم که فروتنانه بگویم که عاشورا را سانسور نکنیم؛ اگر میخواهیم حقیقت اسلام ناب محمدی(ص) را در واقعه عاشورا پُر رنگ کنیم، باید به تمام ابعاد عاشورا چه از لحاظ معرفتی و چه از لحاظ اخلاقی توجه کنیم و نگذاریم غبار بدعت روی آن بنشیند.
انتهای پیام/