انگیزه پشت پرده سعد حریری برای گفتوگو با حزبالله
خبرگزاری تسنیم: گفتوگوهای بین جریان المستقبل و حزبالله لبنان در فضای باز سیاسی منطقهای در حالی آغاز میشود که سعد حریری برای رسیدن به برخی اهداف خود انگیزه جدی برای این گفتوگوها دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، روزنامه الجمهوریه لبنان در مطلبی با اشاره به تمایل جریانهای المستقبل و حزبالله لبنان برای آغاز گفتگوها در مورد مسائل داخلی این کشور نوشت که سعد حریری رئیس جریان المستقبل اذعان کرد که دو بند سلاح مقاومت و مبارزه در سوریه را در این مذاکرات به کنار میگذارد، حزبالله لبنان نیز به دنبال کنترل افکار عمومی و آمادهسازی آن برای آغاز دور تازه از گفتگوها است. به این ترتیب به نظر میرسد حاج حسین خلیل و نادر الحریری با هدف کاهش تشنج مذهبی در کشور و محوریت تعیین رئیس جمهور وارد اتاق مذاکرات شوند.
سخنان سعد حریری گامهای پیشرفتهای در این زمینه داشت تا جایی که اعلام کرد دو گزینه مطرح وابسته به طرفین منازعه در لبنان کنار گذاشته میشوند و باب توافق برای تعیین کاندیدای مستقل فراهم میگردد. این اعلام حریری برای اولین بار اعلام موضع شفاف المستقبل در رد کاندیداتوری میشل عون و سمیر جعجع و رد کاندیداتوری امین جمیل و حتی پطرس حرب بود.
قطعاً این موضع حریری و عون و جعجع و جمیل و حرب را خشمگین میکند، اما نکته مهمتر پشت پرده این اظهارات حریری است و اینکه آیا فضای بینالمللی اجازه ادامه چنین مواضعی را داده است یا نه؟
گفتگوهای داخلی لبنان و فضای باز سیاسی منطقه
درست است که هنوز هم مسائل باقیمانده در مذاکرات بین واشنگتن و تهران وجود دارد و به عنوان مثال هیئت ایرانی مطالبه آمریکا در مورد حضور سایر پروندههای منطقهای در مذاکرات را رد کرده است و هیئت آمریکایی نیز درخواست ایران برای رفع تمامی تحریمهای اعمال شده بر این کشور را نمیپذیرد، اما محافل دیپلماتیک آگاه اعتقاد دارند که پیشرفتهای جدی و بزرگی بین دو کشور ایجاد شده و این موضوع رسیدن به توافق در اواخر ژوئن آینده را قطعی کرده است.
این محافل اعتقاد دارند که نشستهای ژنو کمترین فاصله را تا اعلام مبانی عمومی یا نیتهای مشترک داشت، اما بنا به 2 علت اساسی از این موضوع صرف نظر شد. اول این که زمان کافی به دو تیم داده شود تا مسائل مطرح شده در این تفاهم را در کشورهای خود مطرح کنند و دوم این که فرانسه و عربستان سعودی در تاخیر اعلام این پیشرفت دست داشته و آن را به ایجاد پیشرفت واقعی در پروندههای سخت خاورمیانه منوط کردند.
طرح جدید عربستان سعودی برای سوریه
تصادفی نبود که سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی قبل از حضور فوری خود در ژنو به مسکو سفر کرد. گفته میشود وی در این سفر راهکاری برای حل پرونده سوریه را ارائه داد که محور این سفر بود. براساس این راهکار بشار اسد رئیس جمهور سوریه دستکم در مرحله کنونی از قدرت کنار نمیرود، بلکه بخشی از اختیارات وی به دولتی تعلق میگیرد که از میان حامیان و مخالفان دولت کنونی سوریه تشکیل میشود.
در همین راستا بود که هیئت روسی به ریاست سرگی لاوروف وزیر خارجه این کشور که به ژنو رفته بود و راهکاری برای حل مسائل هستهای ارائه داد، اندکی بعد با هیئت سوری به ریاست ولید معلم وزیر خارجه این کشور دیدار کرد. این هیئت سوری همچنین برای اولین بار از زمان آغاز جنگ در سوریه با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز دیدار کرد. پوتین در این دیدار از اقدام مشترک با بشار اسد برای مقابله با تروریسم خبر داد.
بنابراین نتیجه به دست آمده روشن است: تفاهمی ملموس بین دولتهای مرتبط با سازش در سوریه بزودی در ژنو شکل خواهد گرفت که شامل تشکیل دولت وحدت ملی متشکل از گروههای مخالف نزدیک به عربستان سعودی خواهد بود که برخی از اختیارات ریاست جمهوری را در دست خواهند گرفت. نکته قابل توجه اینکه پایتختهای عربی در پی اعلام مواضع پوتین هیچ انتقادی را در این زمینه مطرح نکردند.
هماهنگی امنیتی مستقیم بین سوریه و آمریکا
علاوه بر اینها منابع مطلع از هماهنگیهای امنیتی مستقیم بین سوریه و آمریکا خبر داده و اعلام کردند که هیئتی از مسئولان سرویسهای جاسوسی مرکزی آمریکا از مدتی پیش از طریق لبنان وارد سوریه شده اند، مأموریت این هیئت هماهنگی برای آماده سازی جهت جنگ بر ضد داعش است.
در این فضا ایده گفتگو بین جریان المستقبل و حزبالله لبنان مطرح شده است، مشخص است که انگیزه اساسی برای آغاز این گفتوگو ناشی از تشویق ایران و رضایت عربستان سعودی است، چرا که آغاز این اقدام بدون فضای مناسب منطقه ای غیرممکن است.
تلاش سعد حریری برای رسیدن به نخستوزیری
همان طور که اعلام شده پرونده سلاح مقاومت و مشارکت حزبالله لبنان در جنگ سوریه در خارج از روال گفتگوها قرار دارد، بنابراین تنها یک محور باقی میماند و آن هم موضوع ریاست جمهوری لبنان است. با وجود اینکه میتوان گفت تشنج مذهبی داخلی در لبنان به صرف برگزاری این نشست فروکش خواهد کرد، اما نکته مهمتر رسیدن به توافق در موضوع ریاست جمهوری و سازش داخلی است که میتواند منجر به انتخاب رئیس جمهور آینده کشور شود.
محافل دیپلماتیک تأکید دارند که فضای جدیدی در طرف ایرانی ایجاد شده است که میشود روی آن حساب کرد، اما برای نشان دادن چهره واضح و کامل و نهایی افق سیاسی کافی نیست، بنابراین همچنان ورود در مذاکرات بین حزبالله و المستقبل به هوشیاری و دقت بالا نیاز دارد.
قبل از تعیین هویت رئیس جمهور آینده، باید چهره دولت آینده مشخص شده و متغیرات گستردهای که خاستگاههای دولتهای منطقه را به لرزه میاندازد و به ناچار پیامدهای آن به لبنان نیز میرسد، نباید نادیده گرفته شود.
-تفاهم در مورد تعیین رئیس جمهور شامل عبور آرام و با تعقل از مرحله انتقالی و توجه به موازنه های دولت آینده و مأموریتها و خطوط قرمز آن خواهد بود.
- تصویب قانون جدید انتخابات منجر به تشکیل پارلمانی میشود که با واقعیتهای دقیق منطقهای تناسب دارد و احتمالات گستردهای را در افق سیاسی لبنان مطرح میکند که از جمله آنها آغاز دوره جمهوری سوم در این کشور است.
- در این روند پروندههای اختلافی حساس از جمله سلاح حزبالله کنار گذاشته میشود و با آغاز جلسه گفتگوها ضمن اعطای نقش بیشتر به ارتش لبنان بار دیگر مورد بررسی قرار میگیرد.
- به این ترتیب رئیسجمهوری تعیین میشود که قادر به رعایت تمامی این بندها خواهد کرد و با نرمشی که در همگرایی با تمامی گروهها از خود نشان میدهد، آنها را اجرا خواهد کرد. در این حالت کاخ ریاست جمهوری مرکزی برای همگرایی و نزدیکی گروههای لبنانی خواهد بود.
بر اساس این گزارش، مشخص است که حریری فضا را برای بازگشت خود به نخستوزیری آماده میکند، اما عون آماده میشود که بار دیگر اعتراضات خود را مطرح کند، وی میداند که راه رسیدن به کاخ ریاست جمهوری از دفتر رئیس پارلمان عبور میکند.
انتهای پیام/ر