«ملاقات با داعش» سبک فیلمسازی در مورد این گروه را تغییر داد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در شب دوم هشتمین جشنواره سینما حقیقت مراسم‌های رونمایی از کتاب «شکل شناسی و گونه شناسی فیلم های مستند» به تألیف احمد ضابطی جهرمی و نقد و بررسی فیلم‌های «سخت مثل آب»، «امپراتوری هسته ای»، «ملاقات با داعش» و «مالکیه» برگزار شد.

در ابتدای مراسم رونمایی از کتاب، شاهین امین، منتقد درباره کتاب«شکل شناسی و گونه شناسی فیلم های مستند» گفت: از اثر ضابطی شگفت زده شدم. حتی آدم هایی که ممکن است با سینما محشور نباشند، به راحتی می‌توانند از کتاب استفاده کنند. نثر روان و صریح این کتاب نتیجه سال‌ها پژوهش است. اطلاعات و ظرایف خیلی خوبی در این کتاب وجود دارد. کتاب در 10 بخش است که در آن به مباحثی از قبیل پیشینه مفهومی سینما، تعاریف، ارکان،گفتمان شکل و ساختار در سینمای مستند و کدهای فنی و نشانه های ساختاری در سینما می پردازد.

در ادامه اکبر عالمی درباره ضابطی جهرمی گفت: او بیش از 40 سال در دانشگاه صداوسیما دانشجویانی را تربیت کرد که به درجه استادی رسیدند و چرخه ادامه پیدا کرد. کلاس های او فقط درباره مستند نبود بلکه درباره زندگی، آدم بودن و آدم شدن بود و به فیلمسازان جوان یاد می داد که باید خوب بخوانند و بشنوند تا بتوانند فیلم بسازند.

وی افزود: در دوره برنامه هنر هفتم هر زمان مستأصل می شدیم که چه بگوییم، تصمیم می گرفتیم او بیاید و درباره فیلم مثل دایره المعارف صحبت کند. جهرمی در برنامه صحبت می کرد و ما اعتبارمان را از جهرمی می‌گرفتیم.

احمد ضابطی مولف کتاب در ادامه گفت: 7 سالم بود که فیلم دیدم. در 7 سالگی روح بزرگ مرا ملاقات کرد و اگر بخواهید آن چیزی که بر روحم مستولی شده را کشف کنید، باید از 37 سال پیش حساب کنید. از همان زمان شیدای سینما بودم. این یک عشق حقیقی و آمیخته با شکوه است. برای این کتاب هرچه در توان داشتم انجام دادم و با تمام وجود پشت آن بودم.

این نویسنده سینمایی افزود: برای تألیف این کتاب تمام توان علمی و تجربی ام را برای کشورم گذاشتم. من آموزگار تدوینم و می توانم شجاعانه دراین رابطه صحبت کنم. شما از تدوین به تمام عالم می رسید. کتابی درباره تدوین دارم که سایه هردو بر روی هم است و در بهمن چاپ می شود.

وی یادآور شد: اگر باز هم کتاب را به دستم بدهید، می خواهم به آن مسائلی را اضافه کنم. دوستانم در مرکز گسترش دیدند که یک کتاب آماده آوردم و تمام توصیه های مرکز را پذیرفتم. افتخار می کنم این کتاب را به مرکز پیشنهاد کردم. این سی و یکمین تألیف کتابم است. من 127 مقاله علمی و پژوهشی دارم. من برحسب اخلاق کارم، فرهنگ و هنر از عزیزان مرکز گسترش سینمای مستند تشکر می کنم که شناخت حرفه ای نسبت به سینما دارند.

ضابطی از نویسندگان کتاب درخواستی کرد و گفت: از خوانندگان کتاب می خواهم با دقت، موشکافی و نکته سنجی نظرات خود را به من منتقل کنند. می خواستم از جامعه ما در زمینه نظریه پردازی صدایی شنیده شود. معتقدم ما حرف هایی برای گفتن و شنیدن داریم.

در پایان مراسم رونمایی نیز قرار شد به تمامی افراد حاضر در سالن این کتاب هدیه شود.

در ادامه جلسات نقدوبررسی با حضور مازیار فکری ارشاد و شاهین امین و کارگردانان اثر برگزار شد. در ادامه فیلم«سخت مثل آب» به کارگردانی آرش سنجابی درباره زندگی شمس لنگرودی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

شمس لنگرودی درباره فیلم گفت: فیلم های این گونه سینمایی همیشه سهل و ممتنع ساخته می شود. 3 یا 4 فیلم درباره من ساخته شده که وقتی نگاه می کردم شبیه من نبود و فکر می کردم شخص دیگری را می بینیم و از طرفی متوجه شدم که ساخت این فیلم ها و تدوین آن تأثیرگذار است.

مازیار فکری ارشاد منتقد درباره فیلم توضیح داد: معمولا آسیب هایی در این فیلمهاست که برخی از نکات کلیدی سینمای مستند را به فراموشی می سپارد. گاهی شاهد مستندهای پرتره ای بودیم که آن قدرسازنده شیفته شخصیت روبروی دوربین خود شده که ریتم را فراموش می کند.

وی افزود: یکی از نکات مثبت این فیلم این است که سنجابی ریتم را خوب حفظ کرده و ما نه با یک فیلم عجول و نه با یک فیلم کند و کسالت بار روبرو هستیم. ما در فیلم بخش هایی از شعر سرودن، خاطرات کودکی و زندگی شمس لنگرودی را مشاهده می کنیم. به نظرم این فیلم یک ریتم متوازن داشته است.

سجادی درباره این فیلم گفت: موازی با این فیلم 5 یا 6 فیلم در ارتباط با این شخص وجود داشت که حتی یک پلان مشابه با آن نداشتم. من به دنبال این بودم که چکیده ای از زندگی ای شاعر بیان شود و تصورم براین است که توانستم.

در ادامه این سلسله نشست ها نشست فیلم«امپراتوری هسته ای» به کارگردانی پاتریسیا نوس برگزار شد.پاتریسیا نوس درباره فیلم خود گفت: «امپراتوری هسته ای» اولین فیلم من است. در سال 2011 سفری به ژاپن داشتم و یک دفعه خودم را وسط قائله بحران هسته ای دیدم و بعد از یکسال رفتم و تأثیرات آن رادر ادارات و سازمان ها بررسی کردم. همه تحت تأثیر سونامی و برنامه هسته ای بودند.

وی افزود: من به بازخورد فیلم هایم احتیاج داشتم چون دیدگاه ژونالیستی داشتم. من فکر می کردم همچین نگاهی باید باشد و نمی خواستم چیزی مثل بیانیه و غیره بسازم. دنبال این بودم که این رخداد چه بازخوردی میان مردم ژاپن دارد. مردم ژاپن می دانند برخورداری از انرژی هسته ای حتما تأثیرگذارست و معتقدند بدون این انرژی شاید موقعیت کنونی خودشان را از دست بدهند. در بعضی نقاط ژاپن باید اعتراف کنید طرفدار و در جایی دیگر باید اعتراف کنید مخالف این جریان هستید.

نوس ادامه داد: بعد از آن اتفاق هسته ای تمام رأکتورها متوقف شد اما تصمیم ژاپن این است که سال آینده این رآکتورها راه اندازی شود.

فکری ارشاد درباره این مستند گفت:وقتی لوح فشرده فیلم را دیدم متوجه شدم فیلمساز یک روزنامه نگار است چون یک گزارش میدانی همه جانبه نگر تهیه کرده بود و حیرت زده شدم که یکماهه این فیلم ساخته شده است.«امپراتوری هسته ای» یک مستند روایتی است که می کوشد فاجعه فوکوشیما را از منظرهای مختلفی ببیند. زمین شناسان، زلزله شناسان، پزشکان و دانشمندان حضور به اندازه و کافی در فیلم دارند. وقتی مجموعه اطلاعات را در پایان فیلم می گذاریم یک سیر همه جانبه پیدا می کنیم.

وی افزود: این فیلم از قرینه سازی هوشمندانه استفاده کرده و در آن گفته می شود از نظر علمی قدرت انفجار رآکتورهای فوکوشیما و سونامی برابرست و اطلاعات علمی خوبی  به ما می دهد. نکات جالب این بود که خیلی از افرادی که در این حادثه آسیب دیده بودند، در ژاپن پراکنده شدند. بعد از تمام بررسی های علمی و فنی روی این نکته تأکید داشتند که فاجعه هسته ای را نباید با سونامی مقایسه کرد.

«ملاقات با داعش» فیلم دیگری بود که در ادامه نقد وبررسی شد. فکری ارشاد درباره این فیلم گفت: این فیلم جسورانه، شجاعانه و یک مستند گزارشی از قلب داعش است. آنها به عنوان هم کیشان با داعش خودشان را علاقه مند به داعش نشان می دهند و تصاویر مستند جذابی خلق می کنند که فراتر از گزارش خبری است و نفس به نفس داعش جلو می روند و با رفتارهای خشن آنها روبرو می شوند.

مهدی مطهر نیز به عنوان تهیه‌کننده درباره این فیلم گفت: متأسفانه فیلم ها در مورد داعش هیجانی شده است و از جنگیدن آدم ها فیلم گرفته می شود. ما خوشحال نیستیم که فیلممان هیجان بر انگیز شده است چون بی واسطه از قتل زنان و کودکان مظلوم تصویرگرفته شده است. در مورد موضوع داعش باید بگویم آنها به شدت به فضای مجازی مسلط هستند و خیلی راحت آدم می کشند و صحنه های آن را در اینترنت می گذارند. در اتاق فکرمان ایده نزدیک شدن به آنها به نظرمان آمد. این سبک احتیاج به تحولی داشت. باید به فکر تمام زاویه ها  می‌بودیم. ملاقات با آنها مشکلاتی داشت مثلا ما باید برای ملاقات با آنها و برای مشکل برنخوردند لهجه خاص عربی به کار می‌بردیم. اگر آنها متوجه می‌شدند که ایرانی ها پشت صحنه ساخت این فیلم هستند، سازندگان عرب فیلم را می کشتند. ما همین گروه را به اسرائیل فرستادیم تا توانستند 6 یا 7 فیلم در سرزمین های اشغالی بسازند. داعشی‌ها شب به شب تصاویر را چک می کردند و خودشان انتخاب می کردند که چه تصویری در حافظه دوربین باشد.

مطهر خاطرنشان کرد: آنها واقعا از لحاظ اجتماعی و فرهنگی حرف برای گفتن دارند و به عربی و انگلیسی مسلط هستند و برای این مسأله برنامه داشتند ولی اجازه نمی‌دانند تا ما ماهیت اصلیشان را افشا کنیم. متأسفانه اصرارها برای وجود فیلمبردار خودمان باعث قتل او شد. به خاطر تمام سانسورها روایت اولیه فیلم ترسناک بود و تصاویر باقی مانده طوری نبود که بگوییم می توانیم ماهیت داعش را نشان دهیم، برای همین از متن برای نشان دادن تمام ابعاد داعش استفاده کردیم.

در ادامه فیلم«مالکیه» از محمدباقر شاهین نقد و بررسی شد. فکری ارشاد گفت: «مالکیه» یک کلیپ 2 یا 3 دقیقه ای است و نگاه هنرمندانه ای دارد به این معنا که دائما جنگ وجود دارد و همه چیز از زبان یک دختر خردسال روایت می شود.

محمدباقر شاهین درباره«مالکیه» عنوان کرد: این فیلم درباره یک روستا در جنوب حلب است که تمامی مردان آن را یک شبه می کشند و می سوزانند. دو هفته طول کشید تا از دمشق به مالکیه بروم.

وی در رابطه با ایده فیلم خاطرنشان کرد: وارد اتاقی شدم که همه بچه ها می خواستند صحبت کنند. بعد از دو هفته بچه ها را آوردم و از دختر خردسال کمک گرفتم . او بار اول خیلی گریه می کرد. روستای مالکیه چیزی بین 7 یا 8 کیلومتر با داعشی ها فاصله نداشت و می ترسیدم وقتی برمی گردم بچه ها و زن ها کشته شوند. جنایت های زیادی در جنگ سوریه اتفاق افتاد که شاید 10 سال دیگر فاش شود.

شاهین در پایان گفت: سربازی در چندین جنگ حضور داشت و می گفت جنایت هایی در جنگ سوریه اتفاق افتاد که شاید 10 سال دیگر آثار آن فاش شود. این فیلم در جشنواره حقوق بشر اسپانیا بود و در استرالیا، آلمان وفرانسه هم دیده شده است.

انتهای پیام/