تردد معلولان در شهر؛ گاهی سخت، گاهی آسان
خبرگزاری تسنیم: پرونده حمل و نقل معلولان ۲سال قبل باز شد. اوایل تابستان ۹۱ مقرر شد تا ابتدای مهرماه همان سال پایانه ویژه جانبازان و معلولان راه‌اندازی شود.
به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، براساس توافقنامه‌ای که همان سال سازمان بهزیستی، مدیریت شهری و شرکت واحد اتوبوسرانی امضا کردند، هر کدام از این دستگاه‌ها برای تهیه تعدادی ون و اتوبوس متعهد شدند. شهرداری پایانه را همان سال آماده بهره‌برداری کرد و اتوبوس‌ها نیز مناسب‌سازی شد اما وعده بهزیستی عملی نشد. شهرداری ولی منتظر اقدام سازمان بهزیستی نماند و 20اتوبوس و 61ون مناسب‌سازی شده را در اختیار این گروه از شهروندان قرار داد. حالا و بعد از نزدیک به 2 سال از راه‌اندازی این پایانه هنوز 50دستگاه ون سهم بهزیستی تحویل نشده و علت این موضوع از سوی بهزیستی هم شماره‌گذاری نشدن این خودروها عنوان می‌شود. با این حال پیمان سنندجی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران می‌گوید که امسال ون‌های ویژه معلولان به 100دستگاه افزایش پیدا می‌کند و 6محل در شهر تهران نیز برای استقرار ون‌های ویژه معلولان تعبیه شده که بتوانیم به تمامی نقاط شهر تهران خدمات رسانی ویژه در کوتاه‌ترین زمان را داشته باشیم.
مهدیه رستگار، سال‌هاست روی ویلچر می‌نشیند و دست‌ها و پاهایش سر یاری با او ندارند. او که برای رفت‌وآمد درون شهری از سرویس‌های این سامانه استفاده می‌کند، می‌گوید: «برایم خیلی سخت است که بخواهم از خانه بیرون بروم، همیشه باید 2 نفر کمک کنند تا ویلچر برقی سنگینم را در ماشین بگذارند و مرا سوار کنند.»
رستگار می‌گوید: تا چند سال قبل استفاده از این سرویس‌ها هزینه زیادی برای استفاده‌کنندگان داشت اما با راه‌اندازی پایانه معلولان کمی کار آسان‌تر شده است. حالا اگر چه کرایه 7هزار تومانی این ون‌ها به هزار تومان رسیده، هنوز برخی کاستی‌ها در این سامانه وجود دارد. درست است که بعضی وقت‌ها برای راحتی کار خودمان 24ساعت قبل خودرو رزرو می‌کنیم اما این سرویس‌ها بیشتر از ساعت 5بعد از ظهر کار نمی‌کنند. بعد از این ساعت فقط یک سرویس در پایانه وجود دارد که آن هم برای کارهای ضروری و اورژانسی است. این گلایه خانم رستگار که مشکل چند معلول دیگر هم هست را با سعید زارع، مدیر سامانه حمل‌ونقل معلولان و جانبازان در میان گذاشتیم و او اینطور پاسخ داد: «این سامانه 24ساعته فعالیت می‌کند و در روزهای تعطیل و بین‌تعطیل هم در اختیار معلولان است اما برای اینکه بتوانیم سرویس‌دهی مطلوب‌تری به متقاضیان داشته باشیم بهتر است 24 ساعت قبل مسیر خود را رزرو کنند.» اما برای معلولان هم مثل خیلی از ما ممکن است کاری خارج از برنامه و فوری پیش بیاید، آن وقت است که تهیه سرویس مهم‌تر می‌شود. سعید زارع توضیح می‌دهد که این سامانه برای معلولانی که برای زمان‌هایی که سرویس از قبل رزرو نشده هم آماده خدمت رسانی است. در این شرایط بعد از ارائه سرویس‌های قبلی و ثبت نام شده، اولویت اول با افراد ویلچرنشین و اولویت بعد با افرادی است که در مسیرهای یکسان قرار دارند. به این ترتیب که با این افراد تماس گرفته و زمان‌های خالی به آنها پیشنهاد داده می‌شود.زارع می‌گوید: «اگر کاستی‌ای در این زمینه مشاهده شد شماره تلفن 1888 آماده دریافت انتقادات است ضمن اینکه تمامی تماس‌ها روی سامانه 6350نیز ثبت می‌شود تا اگر فردی در این زمینه شکایتی داشت با استعلام از این سامانه مشخص شود چرا به وی خدمت‌رسانی نشده است. البته با اضافه شدن ون‌های جدید تا پایان سال سرعت سرویس دهی بیشتر می‌شود.
به گفته مسئولان سامانه حمل و نقل معلولان و جانبازان، اولویت اول خدمات‌رسانی برای معلولان ویلچری است و در حال حاضر ون‌های این سامانه قابلیت این را دارند که به‌طور همزمان به 4نفر در یک مسیر خدمت‌رسانی کنند. اکنون نیز یک هزار و 950معلول تهرانی از ون‌های پایانه برای رفت‌وآمد در شهر استفاده می‌کنند.
برخورد با رانندگان خاطی
قرار است با مهدیه رستگار سوار بر یکی از تاکسی‌های ون ویژه معلولان شویم تا از نزدیک با نحوه سرویس‌دهی این خطوط آشنا شویم. ساعت 9:30صبح است که خودروی ون بدون تأخیر به خانه او می‌رسد و مهدیه با کمک مادر روی جایگاهی که ویلچر معلولان را به درون خودرو هدایت می‌کند قرار می‌گیرد. راننده دکمه سبز را می‌زند و ویلچر مهدیه به آرامی وارد خودرو می‌شود. در داخل خودرو کمربندی ویژه بسته شدن ویلچر فرد معلول وجود دارد اما ون توجهی به بستن کمربند ایمنی خانم رستگار نمی‌کند.
رستگار می‌گوید: «ما به‌خاطر این ون‌ها و اتوبوس‌ها ممنونیم اما علاوه بر ماشین، خود راننده هم خیلی اهمیت دارد. بعضی از راننده‌ها کمربند‌ها را برای ما نمی‌بندند. یک‌بار که من تنها سوار این خودروها شده بودم در سرازیری که در میدان ونک قرار دارد ویلچر من شروع به حرکت کرد و با شتاب به صندلی راننده برخورد کرد. شاید الان بیان این موضوع آسان باشد اما آن لحظه به قدری ترسیدم که 2 ثانیه برایم 2 سال گذشت؛ چون ویلچر با شتاب به سمت جلو حرکت کرد و هیچ کاری از دست من برنمی‌آمد.»
در نیمه‌های راه از راننده می‌خواهیم که مقابل بانک نگه دارد تا یک کار بانکی انجام دهیم اما راننده می‌گوید که مقصد مشخص شده و نمی‌تواند در محل دیگری توقف کند. رستگار می‌گوید: «فردی مثل من ممکن است در طول مسیر به انجام خدمات بانکی‌و... نیاز داشته باشد، ولی باز هم بعضی از راننده‌ها در این خصوص توجیه نشده‌اند.» آنطور که سعید زارع می‌گوید، موضوع آموزش راننده‌ها از ابتدای راه‌اندازی پایانه در دستور کار مسئولان قرار داشته است، بر این اساس راننده‌ها نحوه سوار و پیاده کردن آنها و چگونگی رفتار با معلولان را آموزش می‌بینند. 3مورد آموزش دیگر نیز با همکاری مجتمع رعد و آموزش و پرورش استثنایی در دستور کار قرار گرفته اما اگر راننده‌ای رفتار ناشایستی با مسافران داشته باشد با او برخورد می‌شود و حتی با تصمیم مسئولان از پایانه اخراج خواهد شد. زارع می‌گوید: به‌علت محدودیت تعداد خودروهایی که در اختیار داریم اگر معلولی نیاز به خدماتی در بین راه رفت و برگشت داشته باشد باید این موضوع را به اپراتور اطلاع‌رسانی کند تا راننده نیز دراین‌باره توجیه شود.
مدیر سامانه حمل‌ونقل جانبازان و معلولان شهرداری تهران می‌گوید: طی ماه‌های اخیر به‌دلیل پایین آمدن نرخ حمل‌ونقل در ناوگان ویژه معلولان، حجم تماس با سامانه حمل‌ونقل معلولان پایتخت 50درصد افزایش پیدا کرده و حتما باید این ناوگان را تقویت کرد اما تحقق این هدف نیازمند صبر بیشتر برای توسعه زیرساخت‌های ارائه خدمات درون شهری است. شهرداری نیز براساس برنامه‌ریزی‌ای که دارد پیش‌بینی کرده که تا آخر سال 40تا 50دستگاه ون مناسب‌سازی شده به سیستم اضافه کند، به هر حال باید کمی صبر کرد.
زارع البته از معلولان هم می‌خواهد برای استفاده بهتر از این سامانه همکاری کنند و می‌گوید: خودروهای ما بیشتر برای افراد ویلچرنشین مناسب‌سازی شده است. بعضی افراد با خود همراه می‌آورند که البته تکریم افراد همراه نیز وظیفه ماست اما خواهشمندیم که مقصد این عزیزان خارج از مسیر مورد نظر افراد معلول نباشد تا بتوانیم به متقاضیان دیگر نیز خدمات رسانی کنیم.
الان خودروهای مناسب‌سازی شده درنقاط کهریزک، خیابان هنگام، سامانه 2خاوران، سامانه 4نازی‌آباد و سامانه 9 شهرری و سامانه طرشت مستقر هستند و هر روز با هر دستگاه بین 8تا 12نفر جابه‌جا می‌شوند. قرار است ون‌های جدید‌تری هم اضافه شوند اما این فقط حکایت پایتخت است، مسئله اینجاست که در شهرهای کوچک و بزرگ دیگر این سرزمین هم معلولانی زندگی می‌کنند.
تلاش برای احقاق حق تمامی شهروندان
دغدغه مدیریت شهری احقاق حق تمامی شهروندان است. نگاه شهرداری تهران فارغ از بحث وظیفه‌ای نگاهی شهروند محور است و درصدد است که خدمات را بدون هیچ منتی در اختیار تمامی شهروندان قرار دهد و در این راستا از تمامی ظرفیت‌های خود استفاده می‌کند. تردد و سفر جزء حقوق اولیه و ابتدایی شهروندان معلول است. راه‌اندازی پایانه طرشت که وِیژه معلولان است یکی از نمونه‌های انجام شده توسط شهرداری است تا تردد معلولان در شهر آسان‌تر باشد. امسال 13دستگاه ون مخصوص کودکان استثنایی به ناوگان اتوبوسرانی اضافه شده است. باید شرایطی را فراهم کنیم که نه‌تنها تردد با وسایل حمل‌ونقلی برای شهروندان معلول آسان شود بلکه فضاهای شهری و معابر نیز به‌طور کامل مناسب‌سازی شوند.
منبع: همشهری
انتهای پیام/
