چامسکی: مردم آمریکا اعتمادی به حکومتشان ندارند

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، انتخابات اخیر کنگره آمریکا و مشارکت بسیار کم مردم که بر اساس متوسط آمارها زیر 20 درصد بوده است، از سوی بسیاری از تحلیلگران بین المللی به‌عنوان نماد عدم اعتماد مردم به سیستم سیاسی آمریکا تعبیر می‌شود. همچنین بسیاری از ناظرین بین المللی و افکار عمومی مردم دنیا برخوردهای تبعیض آمیز و خشن پلیس و دولت آمریکا در برابر اعتراضات مسالمت آمیز مردم عدالت‌طلب این کشور را نمونه‌های عینی نقض اصول دموکراسی و مردم‌داری می‌دانند که به سرکوب این اعتراضات در بیش از 170 شهر منتج شده است.

در این زمینه نوام چامسکی نظریه پرداز و فیلسوف مشهور آمریکایی در گفت‌وگو با سایت دیده‌بان آمریکا گفت: انتخابات نوامبر کنگره همواره مورد اقبال کمتری به‌نسبت انتخابات ریاست جمهوری قرار می‌گیرد اما این دوره مشارکت مردم از حد معمول کمتر بود. این مسئله ناشی از این است که انتظارات آمریکائیان از دولتشان در زمینه‌های اقتصادی و رفاهی و همچنین سیاست‌های اجتماعی محقق نشده است. بسیاری از مردم آمریکا از وعده‌های دولت‌مردان این کشور خسته شده‌اند. از نظر آنان اکنون دو دولت جمهوری‌خواه و دموکرات بوش و اوباما چندان تفاوتی با هم نداشته‌اند و آمریکا در هر دو دوره به‌سمت زوال پیش رفته است، ضمن اینکه اعتماد مردم به سیستم حکومتی هم به‌تبع این تحولات کاهش یافته است. این عدم اعتماد موجب شده است که مردم پیش خود فکر کنند که مشارکت انتخاباتی تنها صحنه سازی و فریب افکار عمومی است. واقعیت این است که آمریکا در گرداب سرمایه داری در حال غرق شدن است. آمال طیف بسیار کوچکی که فقط یک درصد جامعه آمریکا را تشکیل می‌دهند تبدیل به هدف اصلی حکومت شده است و همه دست و پا زدن دولت و کنشهای اقتصادی و حتی مداخلات نظامی در کشورهای دیگر برای تأمین خواسته‌ها و اجابت توقعات این اقلیت سرمایه‌دار ثروتمند می‌باشد.

چامسکی در پاسخ به سؤالی مبنی بر "تا چه‌حد نبود حزب سوم و محدودیت فعالیت سیاسی افراد مستقل در این بی‌اعتمادی مردم نقش داشته است؟" گفت: بدیهی است که اکنون بیش از هر زمان دیگری به وجود احزاب سوم نیاز داریم، احزابی که بتوانند انحصار قدرت را از الیگارشی احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه خارج و زمینه را برای ایفای نقش فعالتر قشر مستقل فراهم سازند. مردم آمریکا دیگر مانند سابق وجود سیستم دوحزبی را مرادف برقراری دموکراسی در این کشور نمی‌دانند و هرچند گردش نخبگان در برهه‌های خاصی در سیستم سیاسی رخ می‌دهد اما مردم معتقدند که همیشه این ثروتمندان هستند که با تبلیغات گزاف انتخاباتی و صرف میلیون‌ها دلار پول به سمتهای سیاسی دست پیدا می‌کنند و یا برای ورود به کنگره تلاش می‌کنند. از این نظر این فقط قشر سرمایه‌دار هستند که امکان دستیابی به مناصب حکومتی را پیدا می‌کنند. طبیعی است که همین افراد نیز در عملکرد خود منافع سرمایه داران را بیشتر در نظر خواهند گرفت. این روال و این فرآیند قطعاً در نظر مردم به‌عنوان یکی از مهمترین نقاط ضعف سیستم سیاسی آمریکا محسوب می‌شود و از همین رو مردم از وجود افراد و احزاب مستقلی که نماینده اقشار متوسط جامعه باشد حمایت می‌کنند. فلسفه جنبش وال استریت هم همین بود. مردم از انحصار طلبی سرمایه داران جمهوری‌خواه و دموکرات خسته و نالان شده بودند و بر حمایت از طبقات فقیر و متوسط جامعه تأکید داشتند. در جریان انتخابات اخیر کنگره همین نگرش می‌تواند یکی از مهمترین عوامل کاهش مشارکت انتخاباتی باشد.

وی همچنین درباره وضعیت جنبش سیاه‌پوستان در آمریکا گفت: سیاه‌پوستان در جامعه آمریکا جمعیت قابل توجهی دارند و البته بنا بر ریشه‌های تاریخی و نگرش‌های شکل گرفته در اذهان عمومی، تحت عنوان نژاد فرودست همواره مورد تبعیض قرار گرفته‌اند، این تبعیض هم سیستمی است و هم فردی. سیاه‌پوستان در آمریکا با نگرش تحقیر آمیزی در جامعه مواجه می‌شوند و مردم نگاه خوبی به آنها ندارند. از نظر سیستمی نیز به سیاه‌پوستان به‌عنوان افراد غیراجتماعی و غیرمدنی نگریسته می‌شود که استعداد و ظرفیت فراوانی در ایجاد اغتشاشات، دزدی و گرفتاری به آسیب‌های اجتماعی مختلف دارند. در فرهنگ آمریکا و عناصر شکل‌دهنده به آن این نگاه تحقیر آمیز نهادینه شده است و مثلاً در فیلم‌های هالیوودی و سریال‌های تلویزیونی همیشه سیاه‌پوستان نقش افراد جامعه ستیز، دزد و تبهکار را ایفا می‌کنند. پلیس آمریکا نیز به سیاه‌پوستان چنین دیدی دارد و بر همین اساس است که آمار قتل سیاه‌پوستان به دست پلیس بسیار بالاست. ما کشورهای دیگر را به اعمال خشونت بر ضد مردم خود متهم می‌کنیم، در حالی که اعتراضات اخیر نشان داد که پلیس آمریکا چقدر می‌تواند خشن و غیرخوددار باشد. اوباما با اینکه خود فردی سیاه‌پوست محسوب می‌شود و حمایت سیاه‌پوستان از وی نقش مؤثری در پیروزی‌های انتخاباتی وی داشته است اما هرگز نتوانسته است به خواسته‌های به‌حق آنان پاسخ دهد و نگرانی‌های آنان را رفع کند. بر اساس این تبعیض‌های فراوان و احساس تحقیر است که مردم سیاه‌پوست آمریکا در اعتراضات مسالمت آمیز و با تجمع در شهرها و مناطق مختلف برای احقاق حقوق خود تلاش می‌کنند.

چامسکی درباره اینکه نظرش در خصوص درصد پایین مشارکت در انتخابات اخیر آمریکا چیست، گفت: انتخابات میان‌دوره‌ای اخیر که در ماه نوامبر برگزار شد از پایین‌ترین میزان مشارکت طی سالهای پس از جنگ جهانی دوم برخوردار بود. هنوز تحلیل دقیقی در خصوص علل این مسئله صورت نگرفته است، اما به‌احتمال زیاد درصد پایین مشارکت نشان دهنده این است که ملت آمریکا حکومت را نماینده خود نمی‌دانند. یافته‌های یک پژوهش آکادمیک نیز صحت این فرضیه را تأیید می‌کند.

چامسکی در خصوص ساختار سیاسی دوحزبی آمریکا نیز گفت: طبق نتایج مشاهده‌ای که پیشتر در مورد ساختار سیاسی آمریکا صورت گرفته بود، ایالات متحده واجد یک حزب سیاسی یعنی حزب سرمایه داری و تجارت بود که به دو بخش دموکرات و جمهوری‌خواه تقسیم می‌شد. هم اکنون دیگر نتایج این بررسی صادق نیست. در دوران معاصر باید گفت که این حزب واحد تنها یک بخش دارد و دموکرات‌ها دیگر در آن جایی ندارند، بلکه جایگاه آنها را جمهوری خواهان معتدلی گرفتند که به‌تسامح دموکرات خوانده می‌شوند. حزب جمهوری‌خواه به‌قدری از این طیف فاصله گرفته است که حتی «نورمن آرنستین» تحلیل‌گر سیاسی برجسته و مورد وثوق جمهوری‌خواهان نیز وضعیت این حزب را «شورشی رادیکال» می‌خواند که حتی سیاست‌های پارلمانی (قوانین) را نیز زیر پا می‌گذارند. در حال حاضر با نزدیکتر شدن جهت‌گیری دموکرات‌ها به سمت و سوی راست در دوران سلطه نئولیبرالیسم، اغلب دموکرات‌ها را همان جمهوری خواهان معتدل سابق تشکیل می‌دهند. در این شرایط که نتیجه انتخابات از پیش تعیین شده است و انتخابات تقریباً خریداری شده، فرصت برای حزب سوم بسیار ناچیز است.

چامسکی در مورد جاسوسی برخی از نهادهای اطلاعاتی آمریکا از جمله آژانس اطلاعات ملی از مردم عادی آمریکا افزود: بدون شک جاسوسی از مردم اعتماد آنها را به حکومت کم می‌کند اما به‌طور مشخص نمی‌توان میزان آن را مشخص کرد. به این نکته نیز باید توجه کرد که عمده برنامه‌های جاسوسی به‌واسطه شرکت‌های خصوصی همچون گوگل، فیس‌بوک و غیره صورت پذیرفت اما توجه چندانی به این مسئله نشد.

چامسکی در انتها درباره ریشه‌های سیاسی اعتراضات این روزهای سیاه‌پوستان در آمریکا اظهار داشت: این اعتراضات در پاسخ به نظامی شدن نیروهای پلیس و هدف قرار دادن سیاه‌پوستان صورت گرفته است. این دو موضوع در تاریخ آمریکا ریشه‌های گسترده‌ای دارد.

انتهای پیام/ع*