عناصر ورشکسته در پی تطهیر تاریخ پهلوی دوم در رسانه‌های غربی هستند
خبرگزاری تسنیم: رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه تاریخ دوره پهلوی پر از فساد و تجاوزهای غیرقابل انکار است، گفت: این در حالی است که عناصر ورشکسته و زخم‌خورده در پی تطهیر تاریخ پهلوی دوم در رسانه‌های غربی هستند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از مجموعه تاریخ شفاهی عصر پهلوی دوم صبح امروز 25 آذرماه با حضور سیدرضا صالحی امیری رئیس اسناد و کتابخانه ملی حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهور و جمعی از اهالی فرهنگ در کتابخانه ملی برگزار شد.
صالحی امیری در این مراسم با بیان اینکه معمولاً برای تاریخ‌نگاری سه شیوه مطرح می‌شود، گفت: شیوه اسنادی نخستین شیوه در این راه است که در آن مبنای تدوین تاریخ مبتنی بر اسناد است. در این روش معمولا به دلیل عدم دسترسی به افرادی که در واقعه حضور داشتند به مکتوبات اداری و اسناد برای قضاوت امر مراجعه می‌شود نگارش تحلیلی دومین روش در این روش است که مبنای تحقیق در آن قضاوتی است که در ذهن مورخ شکل می‌گیرد. تاریخ شفاهی وجه سوم در حوزه تاریخ‌نگاری است که در آن توصیف پدیده‌ها و وقایع توسط کسانی که خود نقش مؤثری در ایفای آن پدیده دارند، روایت می‌شود.
وی ادامه داد: هر سه این روش‌ها محاسن و معایبی دارد در روش نخست نقص عمده این است که روح و مجموعه تحولات را نمی‌توان در قالب چند سند دید در وجه تاریخ تحلیلی نیز تحلیل‌گران با تفکرات از پیش تعیین شده وارد تحلیل و بعد قضاوت می‌شوند که در این صورت ما با نوعی تاریخ سازی مواجه هستیم. در وجه تاریخ شفاهی نیز فرد تلاش می‌کند بیشتر وجوه مثبت واقعه را ببیند و تعریف کند. اما آنچه که ما امروزه به آن نیاز داریم تدوین تاریخ برای نسل حاضر و نسل‌های آینده است؛ چرا که نسل جوان امروز کمتر با تاریخ پهلو آشنایی دارد. از این رو ما شاهد جعل تاریخ توسط عناصر ورشکسته و زخم‌خورده در رسانه‌های خارجی هستیم.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه امروزه دیگر نمی‌توان با رفتار آمرانه برای پالایش اطلاعات استفاده کرد، گفت: این شبکه‌ها تلاش می‌کنند تاریخ پهلوی را تطهیر کنند؛ درحالی که تاریخ این دوره پر از فساد و تجاوزهای غیرقابل انکار است که نمونه آن تاریخ بخش فرهنگی دوره پهلوی دوم است. در این زمینه پهلوی دوم برخلاف آن تصویری که از خود برجای می‌گذارد کاملا متضاد رفتار می‌کند. در این زمینه نمی‌توانینم زیاد به اسناد مراجعه کنیم چرا که اسناد دوره پهلوی از سال 47 شروع می‌شود و پیش از آن سند جدی برای این امر وجود ندارد. وقتی وارد تحلیل پهلوی دوم می‌شویم، می‌بینیم که این دوره چند هدف فرهنگی عمده را دنبال می‌‌کرد که در رأس آنها مدرن‌سازی فرهنگی بود.
صالحی امیری یادآور شد: همچنین تلاش برای احیای فرهنگ باستانی و نفی فرهنگ دینی که با هدف تقدیس سلطنت انجام می‌شد، از دیگر برنامه‌های فرهنگی در این دوره بود. در همین زمینه تقدیر از کوروش برای این انجام می‌شد که به جامعه چنین القا کنند که امنیت زیر سایه سلطنت وجود دارد. استحاله فرهنگی از ارزش‌های دینی و بعد از آن استحاله فرهنگ بومی از فرهنگ جامعه که نماد آن جشن‌های 2500 ساله بود از دیگر اهداف پهلوی دوره دوم بود. تمامی اینها سکوی پرشی از جامعه سنتی به جامعه مدرن محسوب می‌شد. رفتار سیاسی و اقتصادی این دوره نیز قابل بررسی است که عمدتاً مبنی بر شکنجه و فساد اقتصادی بود. در نقطه مقابل این جریان، عده‌ای تلاش می‌کنند تمامی اینها را بازسازی کنند و به نوعی به انکار گذشته می‌پردازند.
وی با بیان اینکه ما مکلفیم به عنوان اهالی فرهنگ تلاش کنیم تا تصویر درستی از دوره پهلوی دوم به نسل جوان معرفی کنیم، ادامه داد: پروژه تاریخ شفاهی دوره پهلویو انجام شد تا به ارائه چهره پهلوی از زبان خود اهالی پهلوی بپردازند. در این پروژه اظهارات افراد دخل و تصرفی نشده اما حواشی برآن درج شده است. صد هزار برگ سند پشتیبان این مجموعه است. در این زمان دو کار باید اتفاق بیفتد نخست برگزاری جلسات نقد و بررسی این منابع توسط مورخان است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه تاریخ آیینه است و از این جهت باید آن را درست به نسل آینده منتقل کرد یادآور شد: ما در دوره جدید دو برنامه را آغاز کردیم که نخستین آن تشکیل پژوهشکده تاریخ شفاهی است تا در آن تاریخ انقلاب نوشته شود. نکته دوم تربیت کارشناسان برای تدوین تاریخ شفاهی است.
نگهداری 8 میلیون و 400 هزار سند در بنیاد شهید
حجت الاسلام حسنی قائم مقام حوزه نمایندگی ولی فقیه بنیاد شهید دیگر سخنران این مراسم بود. وی با بیان اینکه بنیاد شهید نیز در زمینه جمع آوری تاریخ شفاهی اقداماتی را انجام داده است، گفت: بنیاد شهید بانک مرکزی انقلاب است چرا که در خود خاطراتی از خانواده شهدا دارد که آنچه آنها نقل می‌کنند چه از قبل و چه بعد از انقلاب حائز اهمیت است. در بنیاد شهید باب قابل توجهی نسبت به اسناد این چنینی باز شده است.
وی ادامه داد: امروز متجاوز از 8 میلیون و 400 هزار سند با بهترین روش‌های علمی در بنیاد شهید نگهداری می‌شود که در حقیقت هویت انقلاب را از سینمای خانواده شهدا نقل می‌کند.
در پایان این مراسم ضمن رونمایی از چهار عنوان کتاب از پروژه تاریخ شفاهی ایران در عصر پهلوی دوم (از کودتای 1332 تا انقلاب سال 1357) از تعدادی از پژوهشگران در این زمینه تقدیر شد. علیرضا کمری، حجت الاسلام و المسلمین سعید فخرزاده، حسین دهباشی، محسن کاظمی، مرتضی نورایی و حجت الاسلام معادی خواه از تقدیرشدگان این برنامه بودند.
حسین دهباشی مدیر پروژه تاریخ شفاهی نیز در سخنانی کوتاه در پایان مراسم این پروژه را به شهید سید ابراهیم اصغرزاده تقدیم کرد. پروژه تاریخ شفاهی از سال 1380 با همکاری کتابخانه ملی و شبکه 4 سیما کار خود را آغاز کرد و قرار است در آینده 50 جلد از این مجموعه منتشر شود.
انتهای پیام/
