جوک‌کاری هنر منحصر به خطه فارس در دوره قاجار است
خبرگزاری تسنیم: معاون صنایع‌دستی استان فارس گفت: آثار مستندی که به‌صورت دقیق قدمت جوک را ذکر کرده باشد وجود ندارد اما آثار به‌جای مانده رواج این هنر را در دوره قاجاریه در این استان نشان می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان فارس، همت محمدی اظهار داشت: نمونه‌های مشابه هنر جوک در ساخت درهای موزه نارنجستان قوام از بناهای شاخص دوره قاجاری فارس مشهود است.
وی به شباهت‌های بسیار هنر جوک‌کاری با خاتم‌سازی اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه فن جوک‌کاری شباهت بسیاری به فن خاتم‌سازی در شیراز دارد به نظر می‌رسد جایگاه و خاستگاه هر دو هنر یکی باشد با این تفاوت که در هنر جوک‌کاری تمام مواد اولیه مورداستفاده از دو تا سه رنگ چوب است و می‌توان قدمت خاتم و جوک را هم‌زمان دانست.
محمدی گفت: این هنر بیشتر مختص فارس بوده و با استناد به بررسی‌های انجام‌گرفته در دیگر استانها نمونه‌های مشابه آن در دیگر مناطق کمتر دیده شده است.
وی افزود: این هنر ازنظر فرهنگی و هنری دارای ارزش والایی است و به‌عنوان یکی از هنرهای مهم و ارزشمند موردتوجه بوده و امروزه هیئت‌های عزاداری، مساجد، اداره اوقاف و امور خیریه برای ساخت درب مقابر امامزادگان، طبق‌های نفیس عزاداری و غیره از هنر جوک استفاده می‌‌کنند که سفارش‌دهی این گروه نسبت به گذشته بیشتر شده که بیانگر تأثیرات و مشخص شدن جایگاه این هنر است ازاین‌رو به لحاظ آشنا نبودن مردم توسعه آن مانند دیگر رشته‌های صنایع‌دستی این استان نیست.
معاون صنایع‌دستی استان فارس در ادامه به ارزش و جایگاه هنر جوک‌کاری اشاره کرد و گفت: در این رشته کار هنرمند باید از دقت و ظرافت بالایی برخوردار باشد تا بتواند نقوش را در کنار یکدیگر جای دهد و استفاده از طرح‌های پیچیده هندسی، استفاده از دو تا سه رنگ در آفرینش اثر و از سویی انحصاری بودن و توسعه نیافتن این هنر خود دلیلی بر ارزش‌های خاص این رشته هنری باشد.
وی افزود با معرفی معاونت هنرهای سنتی و صنایع‌دستی فارس و هماهنگی‌های صورت گرفته با مرکز صداوسیمای این استان و توصیف ارزش هنری و شرح جایگاه این هنر برنامه‌های تلویزیونی در مورد معرفی هنر جوک‌کاری ساخته و به نمایش درآمده است که در معرفی جایگاه این هنر تأثیرگذار بوده ازاین‌رو برای معرفی و به‌ویژه احیا و رونق این صنعت مهم نیاز به معرفی بیشتر در رسانه‌ها و مطبوعات است.
محمدی در تشریح هنر جوک‌کاری گفت: جوک‌کاری از هنرهای وابسته به چوب است که از ایجاد نقوش هندسی با استفاده از چوبه‌ای رنگی و از کنار یکدیگر قرارگرفته این نقوش با قطعات کوچک با مقطع‌های مختلف مثلث، مستطیل و لوزی به وجود می‌آید.
وی گفت: جوک‌کاری تا حدودی به خاتم شباهت دارد البته این شباهت بیشتر درروش کار است با این تفاوت که جوک مانند خاتم تنها در روکاری به کار گرفته نمی‌شود بلکه گاهی به‌صورت جازنی و گاهی نیز به‌عنوان یک عضو اصلی از یک شئ خاص استفاده می‌شود و در این هنر مواد مورداستفاده تنها چوب بوده درصورتی‌که در خاتم استخوان، فیبر و فلزات نیز کاربرد دارد.
وی خاطرنشان کرد: تنوع طرح‌های جوک بسیار است و هر طرحی را که بتوان با نقوش هندسی ایجاد کرد امکان‌پذیر بوده، از جوک در تزئین در، دور جعبه‌ها و قاب‌های منبت، خاتم‌کاری، معرق‌کاری استفاده کرد.
انتهای پیام/ آ
