مناظرات علمی امام رضا(ع) راهگشای بسیاری از مسائل فقهی و علمی امروز است
خبرگزاری تسنیم: عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: مناظرات علمی امام رضا(ع) راهگشای بسیاری از مسائل فقهی و علمی امروز است.
آیت‌الله حسن عالمی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در مشهد مقدس،با تسلیت ایام شهادت امام رضا(ع) اظهار داشت: زندگی حضرت رضا(ع) سراسر برای ما الگو است، زیرا سیره و زندگی حضرت رضا(ع) یا به‌تعبیر دیگر عصر حیات و زندگی امام رضا(ع) به‌ویژه بعد از شهادت پدر بزرگوارش دارای ویژگی‌های خاصی بود که در سایر عصرها که ائمه اطهار بودند وجود نداشت.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: از جمله تفاوت‌های دوران حضرت رضا(ع) این بود که در عصر زندگی حضرت رضا(ع)، خلافت و حکومت عباسی در اوج قدرت خود بود، یعنی هارون اصلاً احساس ضعف نمی‌کرد و حوزه حکومت آل‌عباس به‌ویژه در دوران هارون که همان زمان حیات و زندگی امام رضا(ع) بود گسترده‌ترین حکومت بود. از شمال به سرزمین‌های اسلامی، از شرق به چین و هند و از جنوب نیز بخش عظیمی از سرزمین آفریقا را تحت حکومت خود داشت و از غرب هم از مدیترانه عبور کرده بخش زیادی از جنوب اروپا را تحت نظر داشت.
آیت‌الله عالمی بیان کرد: آل‌عباس در واقع یک خلافت حدود 550 ساله‌ای را برای خودشان تشکیل دادند و توانستند دشمنان خود را سرکوب کنند یعنی بنی‌امیه که رقیب جدی بنی‌عباس بود کاملاً از صحنه بیرون شدند و یا تیره‌های دیگری که شانس حکومت داشتند، اینها در زمان خلافت هارون و سپس مأمون تحت سیطره این حکومت بودند.
وی بیان کرد: حضرت رضا(ع) در زندگی پرخیر و برکتش با حکومتی این‌چنینی که در واقع غول دنیا بود روبه‌رو بودند؛ ایشان باید در این مرکز خلافت و حکومت به‌نوعی حرکت می‌کردند که ارزش‌های اسلامی را معرفی کنند و مردم را با اهل بیت عصمت و طهارت مأنوس کنند.
آیت‌الله عالمی گفت: میراث‌هایی که از حضرت رضا(ع) باقی مانده، اعم از روایات، مناظره‌ها با اقشار مختلف اعم از توحیدی و غیرتوحیدی، نشست‌ها با گروه‌های مختلف اسلامی و همچنین کردار ایشان برای ما الگو است.
وی خاطرنشان کرد: کتابی شیخ صدوق تحت عنوان عیون اخبار الرضا(ع) تألیف کرده که در آن متن مناظرات قید شده است و سخنان حضرت رضا(ع) آمده است و در کتاب‌های دیگر نیز این مسئله مورد اشاره قرار گرفته است.
عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: حکومت دوران حضرت رضا(ع) در داخل دارای تسلط بود و در بیرون نیز قدرت خود را تثبیت و تحمیل کرده بود. از طرف دیگر مطلب دیگری که باید به آن توجه شود، این است که علاوه بر اینکه این حکومت قدرتمند بوده، به‌شدت مکار بود و سعی می‌کرده است خود را به‌عنوان یک جریان حق‌طلب، خداگرا و مردم‌دوست و مردمدار جلوه دهد.
وی افزود: مثلاً در این زمینه جریاناتی را نقل می‌کنند که همین هارون در یک شب بیش از 60 نفر از بنی‌زهرا را دستور داد گردن بزنند، بعد از این اتفاق گفته بود: "من امشب خیلی دلم گرفته احتیاج به نصیحت دارم، باید کسی را پیدا کنیم که ما را نصیحت کند"، و در منزل سفیان ثوری می‌روند تا خلیفه را نصیحت کند.
آیت‌الله عالمی گفت: سفیان به خلیفه احترام می‌گزارد و هارون می‌گوید: "اینکه مرعوب قدرت ما است، نصیحتش به درد ما نمی‌خورد"، و به در منزل فضیل‌بن ایاز می‌رود و وقتی در می‌زنند، می‌گوید: کیست؟ آنها می‌گویند خلیفه است اما فضیل در را باز نمی‌کند و می‌گوید: "من با خلیفه کاری ندارم" اما هارون می‌گوید: "همین خوب است زیرا از ما نمی‌ترسد و می‌تواند ما را نصیحت کند"؛ حال هارون که این‌طور دنبال نصیحت است ناصح بزرگی به‌نام موسی‌بن جعفر(ع) را زندانی می‌کند.
وی گفت: این از نظر بنده، تفسیر دیگری ندارد که در عمل موسی‌بن جعفر را زندانی کنی و سپس دستور شهادتش را بدهی و سپس دنبال نصیحت باشی، این معنا، معنای مکری است که معمولاً برای حفظ قدرت خودشان حکومت‌ها انجام می‌دهند.
آیت‌الله عالمی بیان کرد: حضرت رضا(ع) در چنین دورانی زندگی می‌کند، دوره اول زندگی‌اش در عصر هارونی است و در اواخر حیاتش در دوره مأمون بوده، برخورد ظاهری مأمون به‌نحوی بوده که مورخان را به اشتباه انداخته و برخی مورخان شهادت داده‌اند که مأمون شیعه بوده اما شیعه‌ای که امام خود را کشته است.
وی خاطرنشان کرد: حضرت رضا(ع) با چنین جریاناتی روبه‌رو بوده است و در چنین جریاناتی بتوان مسیر حق را در دیدگاه مردم قرار داد مسئله‌ای است که باید از سیره امام رضا(ع) فراگرفت و برای هر عصر و زمانی این مسئله راهگشا است.
انتهای پیام/آ*
