فاصله میان سنجش و رنجش در نقد کتاب با امر به معروف و نهی از منکر ممکن می‌شود
خبرگزاری تسنیم: دبیر جشنواره نقد کتاب گفت: نقد کتاب خود امر به معروف و نهی از منکر است، اگر ما بخواهیم بین سنجش و رنجش فاصله بیاندازیم و جامعه را به این سمت حرکت دهیم که نقد درست را بپذیرد، باید از این ابزار هم استفاده کنیم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری یازدهمین دوره جشنواره نقد کتاب امروز، 13 دی‌ماه، در سرای اهل‌قلم برگزار شد، در این نشست، مجید غلامی‌جلیسه، سرپرست مؤسسه خانه کتاب و محمدحسین ساکت، دبیر یازدهمین جشنواره نقد کتاب به تشریح برنامه‌های این دوره پرداختند.
محمدحسین ساکت در این نشست ضمن اشاره به آثار برررسی شده جشنواره نقد کتاب گفت: وضعیت موجود نشان می‌دهد که جمع مقالات نقد کتاب نسبت به دوره‌های گذشته کاهش داشته است، اما مجلاتی که این نقدها را منتشر می‌کنند، افزایش داشته‌اند. اگر سنجش‌های میانی آمارهایی که از نخستین دوره پایه‌گذاری جایزه نقد کتاب انجام شده را بررسی کنیم، در خواهیم یافت که این کار ارزشمند خانه کتاب تأثیر مثبت خود را در پهنه نقد به جا گذاشته است، اما تا نقطه اوج و رضایت‌بخش این پهنه ما هنوز راه درازی را داریم.
وی با اشاره به کاهش تعداد مقالات نقد کتاب در این دوره جایزه نقد کتاب گفت: شاید برای شما هم این چرایی، انگیزه‌ها و عامل‌‌های کاهش شمار مقالات مطرح شود، در پاسخ باید گفت، شاید یکی از دلایلی این کاهش این باشد که هنوز جایگاه نقد در جامعه علمی، ادبی و هنری ما به خوبی شناخته نشده است، ما باید بدانیم نقد یعنی سره را از ناسره بازشناساندن و شرایط ویژه‌ای برای ناقد پیش می‌‌آورد، که شرایط سنگینی است.
ساکت تصریح کرد: این شرایط مختلف است، نخست استفاده از کارشناسی کاردان که تجربه نگاه ژرف و پرهیز از سوگیری و سودگیری در کار نقد را داشته باشد، باید نهادینه شود، برای این امر ما آغاز خوبی داشتیم اما ناتمام هستیم. من با ارج نهادن به همه کسانی که در گذشته در این امر تلاش داشته‌اند، باید بگویم که ما در آستانه تحولی قرار گرفتیم که به زیان نقد تمام شد.
وی در توضیح بیشتر این مطلب گفت: از آنجا که شمار مجلات علمی، ترویجی و بعد علمی و پژوهشی افزایش یافت، اساتید دانشگاه و نویسندگان به دلیل ارتقای گروه علمی خود و مسائل وابسته در دانشگاه از نگارش در مجلات دیگر خودداری کردند. هم‌چنین ما هنوز عادت نکردیم که در صحنه‌های دولتی اگر شاهد خردگرایی بودیم، نرنجیم، بسیار دیده شده که نقد با رنجش همراه بوده است و این درست نیست.
دبیر جشنواره یازدهم نقد کتاب افزود: تا به جریان افتادن یک رودخانه خروشان و زلال از نقد در جامعه ما راهی طولانی داریم. برای پیمودن این راه خانه کتاب یکی از نهادهایی است که می‌تواند بسترسازی کند.
وی با بیان این مطلب که امر به معروف یکی از مسائل بسیار فراموش‌شده روزگار ماست، گفت: نقد کتاب خود امر به معروف و نهی از منکر است، اگر ما بخواهیم بین سنجش و رنجش فاصله بیاندازیم و جامعه را به این سمت حرکت دهیم که نقد درست را بپذیرد، باید از این ابزار هم استفاده کنیم.
ساکت از نگارش سپاس‌نامه‌های برگزیدگان، شایستگان تقدیر و سخنرانان با خط استاد غلامحسین امیرخانی خبر داد و گفت: جمع مقالات بررسی شده در این دوره جایزه 563 مقاله بوده است که از این میان 98 مقاله به مرحله دوم داوری‌ها راه یافتند.هم‌چنین دبیرخانه 258 مجله و نشریه را در سطوح مختلف بررسی کرد و در این میان نشریات الکترونیکی مقاله‌ای در حوزه نقد کتاب نداشتند.
وی از حضور بیش از 50 داور در جشنواره نقد کتاب خبر داد و افزود: در سال گذشته 1445 مقاله تألیف شده بود که این تعداد امسال کاهش چشمگیری داشته است، اما سال گذشته این مقالات در 248 مجله منتشر شده بودند و امسال در 258 مجله، بنابراین شمار مجلاتی که نقد کتاب منتشر کرده‌اند، افزایش یافته است.
ساکت تصریح کرد: در میان گروه‌های داوری 17 گانه، ادبیات با 98 مقاله در صدر و بعد از آن ادبیات داستانی و ادبیات کودک و نوجوان قراردارند. باید بگویم از نظر کمی و کیفی متأسفانه امسال در حوزه نقد کتاب افت داشته‌ایم و این انگیزه‌های گوناگونی دارد. علت اصلی آن متوجه مسئولان نیست، بلکه این نقادان و نویسندگان هستند که در این زمینه کوتاهی کرده‌اند. نباید به حساب جریان‌های فرهنگی کلان کشور گذاشت.
مجید غلامی جلیسه سرپرست خانه کتاب نیز در این نشست در سخنانی گفت: ما در دور جدید فعالیت‌ها مترصد این هستیم که فضای نقد درست و استاندارد را فعال کنیم، در این زمینه گام‌های خوبی برداشته شده است، راه‌اندازی مرکز نقد کتاب در خانه کتاب نیز با این اولویت بود و تاکنون بیش از 20 نشست در حوزه نقد و معرفی کتاب برگزار کرده‌ایم.
وی افزود: جریان نقد نیاز به تزریق انرژی مضاعف برای تأثیرگذاری در روند کیفی تولید کتاب در ایران دارد.راه‌اندازی نشریات فصلنامه نقد کتاب در موضوعات 15 گانه که در شرف چاپ هستند، از جمله اتفاقات دیگری است که نقد معیار و استاندارد را در گستره موضوعی بسیار وسیعی تبیین می‌کند.
جلیسه با بیان این مطلب که مقوله شوم کتاب‌سازی در کشور ما یک شبه به وجود نیامده است، گفت: اینگونه نیست که ما بخواهیم و بتوانیم کتاب‌سازی را یک شبه و یا چند ساله از میان برداریم. در این زمینه تشویق مسئولان در حوزه های وزارتی مختلف کمک کننده است. وزارت آموزش و پورش، وزارت آموزش عالی و ... که در کنار وزارت ارشاد مسئول هستند. نقش بسیار مهمی در راه‌اندازی جریان نقد علمی در کشور دارند.
یازدهمین جشنواره نقد کتاب فردا یکشنبه 14 دی ماه ساعت 15:30 در پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار می‌شود.
انتهای پیام/
