دلتنگ نوای مرشدیم؛ خانه فرهنگمان را دریابید
خبرگزاری تسنیم: کوچه باشگاه زنجان دیگر باشگاه ندارد، زورخانه پوریای ولی تبدیل به سفره خانه شده، جای صدای مرشد صدای قل قل قلیان‌ها می‌آید، سرنوشت زورخانه حیدریان چه می‌شود؟
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، مدتی است زورخانهای از زورخانه‌های زنجان تبدیل به سفره خانه شده، اگر کلمه قهوه‌خانه را به کار نبریم. با این تغییر و تحولات معلوم شده صدای قلیان‌ها بر صدای مرشد چربیده است.
در حالی که ما فرهنگ پهلوانی را در دیگر کشورها گسترش می‌دهیم غافل از آن هستیم که خانه فرهنگ خودمان را یکی از پس از دیگری تعطیل می‌کنیم و در مقابل گسترش قلیان سراها سکوت کرده‌ایم، اکنون خوشی‌های برخی جوانان کشیدن قلیان با طعم 2 سیب شده و کمتر جوانی سرخم کنان وارد زورخانه می‌شود.
زورخانهای که اکنون تبدیل به سفره‌خانه یا قلیان‌سرا شده آداب زورخانه نیز در آن رنگ باخته است، در زورخانه کنار «سردم» نشستن خاص پهلوانان و پیشکسوتان بود ولی آیا در قلیان سرا حرمت بزرگ و کوچک نگه داشته می‌شود؟ می‌گویند در دوران قدیم کسی می‌توانست وارد گود شود که شانه در ریشش بند شود ولی جوانان امروز با این فرهنگمان آشنا نیستند چون در انتقال این فرهنگ به جوانان‌مان کوتاهی کرده‌ایم.
خانواده وقتی جوان را به زورخانه می‌فرستاد آداب زورخانه آن جوان را به یک مرد تبدیل می‌کرد که درس جوانمردی علی(ع) را می‌آموخت، روزی زورخانه‌ها یک جوان خام را به مرد پخته و پهلوان تبدیل می‌کرد، آیا سفره‌خانه‌ها نیز با جوانان امروز نیز چنان می‌کنند؟
سردرب زورخانه پوریای ولی
کار غیرقانونی انجام نشده است
یحیی رحمتی، مدیرکل میراث فرهنگی استان زنجان در مورد تغییر کاربری زورخانه پوریای ولی به تسنیم گفت: این زورخانه در تملک شخصی افراد بوده، اگر بنا ارزش تاریخی داشته و ثبت ملی شود می‌توان ورود کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان زنجان عنوان می‌کند: ورزش زورخانهای میراث فرهنگی است و در یونسکو نیز ثبت شده و جزو میراث فرهنگی معنوی به حساب می‌آید.
کریم رضائیان رئیس هیئت زورخانهای شهرستان زنجان نیز می‌گوید: زورخانه پوریای ولی ثبت ملی نیست ولی زورخانه حیدریان که ثبت ملی شده چرا میراث ورود نمی‌کنند؟
زورخانه پوریای‌ولی زنجان که تبدیل به سفره خانه شده
پهلوانانمان خانه‌نشین شده‌اند
محمود میرزایی، پیشکسوت و رئیس هیئت سابق ورزش پهلوانی و زورخانه زنجان می‌گوید: وقتی یک زورخانه از سطح شهر جمع می‌شود و طی چند سال کسی به این فکر نمی‌افتد که فرهنگ باستانی ایرانیان کم‌کم از بین می‌رود معلوم است که برخی نامهربانی‌ها نیز پهلوانان را خانه‌نشین می‌کند.
حرف‌های این پیشکسوت و خاک خورده زورخانه جای تامل دارد، دیروز زورخانه پوریای ولی به سفره‌خانه تبدیل شد و امروز زورخانه حیدریان رو به تعطیلی است و فردا نیز معلوم نیست زورخانهای در زنجان باقی می‌ماند یا نه. این برنامه دیروز، امروز و فردای ورزش زورخانهای زنجان است، کاش مرحوم حیدریان زنده بود، شاید او می‌توانست کاری کند.
مرحوم حیدریان از سمت چپ دوم
زورخانهای که قرار بود احداث شود
زین‌العابدین فتح‌اللهی، رئیس هیئت ورزش زورخانهای زنجان در زمان انتخابات این هیئت قول داده بود 21 زورخانه در استان راه اندازی شود و یک زورخانه نیز در مرکز استان به زورخانه بین‌المللی تبدیل شود و ایرج رحمانی، مدیرکل تربیت بدنی وقت در سال 88 نیز بر احداث 21 زورخانه در استان در 5 هزار متر مربع مساحت با یک‌هزار متر زیربنا در سطح استان زنجان تاکید کرده بود.
رضائیان، در مورد 21 زورخانهای که قرار بود ساخته شود می‌گوید: وقتی ما بودجه نداشته باشیم چطور می‌توانیم این زورخانه‌ها را ایجاد کنیم.
وی می‌افزاید: برای فوتبال چند صد میلیون هزینه می‌شود، اگر 10 درصد از این پول‌ها را به ورزش زورخانه بدهند می‌توانیم کارهای بزرگی انجام دهیم.
رئیس هیئت ورزش زورخانهای شهرستان زنجان بودجه این هیئت از بهمن سال گذشته تاکنون را تنها 400 هزار تومان عنوان می‌کند.
به گفته پیشکسوتان ورزش زورخانهای، نبود فضای مناسب و عدم حمایت از این ورزش ورزشکاران این رشته را کاهش داده و بیشتر پیشکسوتان نیز خانه‌نشین شده‌اند، پهلوانانی که در کشور نام و نشان دارند و برخی شاگرد مرحوم حیدریان هستند.
زورخانه پوریای‌ولی در ابتدای دهه 80 به سفره خانه تبدیل شد، تغییر کاربری این مکان دردناک بوده و هست ولی دردناک‌تر از این سردی فضای این ورزش در زنجان است.
رئیس اسبق هیئت ورزش‌های زورخانهای و پهلوانی استان زنجان با گلایه از مسئولان می‌گوید: 21 زورخانه پیشکش، زورخانه حیدریان که رو به تعطیلی است را نگه دارند.
وی با اشاره به خانه‌نشین شدن پیشکسوتان ورزش زورخانهای زنجان عنوان می‌کند: استاد جلال پرسا 17 سال قهرمان ایران در کباده، سنگ، چرخ و میل بازی بود، این پهلوان اکنون خانه‌نشین است، دور بودن این پهلوانان از ورزش فضای ورزش زورخانهای را سرد کرده است.
فضای یکی از زورخانه‌های زنجان در گذشته‌ای نه‌چندان دور
برگزاری گلریزان برای حفظ زورخانه
در گذشته بازاریان و کسبه جمع می‌شدند و در زورخانه برای افرادی که نیازمند بودند گلریزان می‌کردند ولی مثل اینکه امروز باید برای نگه‌داشتن زورخانه گلریزان کنند. بازاریان که از گذشته‌های دور حامی و پشتیبان این ورزش بودند باید وارد گود شده و این ورزش ملی و مذهبی را سرپا نگه دارند.
رضائیان دلیل استقبال کم بازاریان امروز از ورزش زورخانهای نبود باشگاه این ورزش در کنار بازار عنوان می‌کند و می‌گوید: زورخانه پوریای ولی به دلیل نزدیکی به بازار مورد استقبال بازاریان بود که متاسفانه بعد از تغییر کاربری سبب دور شدن بازاریان از این ورزش شد که اگر پوریای ولی برگردد بازاریان و پیشکسوتان نیز برمی‌گردند.
میرزایی نیز برای رونق گرفتن زورخانه‌ها چند پیشنهاد ارائه می‌کند: تعهد به تنهایی کافی نیست، تخصص نیز لازم است، سال‌های گذشته مگر حمایت دولت بود، نزدیک یک قرن گذشته مگر دولت‌ها حمایت مادی و معنوی انجام می‌دادند؟ زورخانه نهادی بود که به مردم کمک می‌کرد، اگر محیط زورخانه طوری شود که بازاریان و پیشکسوتان به زورخانه برگردند فضا کمی عوض می‌شود و زورخانه‌ها رونق می‌یابند.
برای استان زنجان با آن پیشینه قوی در ورزش زورخانهای جالب نیست که از رتبه سوم کشور به رده 21 سقوط کرده و هر روز خطر جمع‌شدن زورخانه‌ها این ورزش باستانی را تهدید کند. شاید اگر زورخانه پوریای ولی برگردد و حیدریان نیز رونق باید می‌توان به آینده این ورزش در زنجان امیدوار بود.
گزارش از علی الماسی
انتهای پیام/ج
