سنگری «از نتایج سحر» شعر انقلاب را روایت کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، انتشارات سوره مهر نخستین جلد از مجموعه «از نتایج سحر» را روانه بازار کتاب کرد. این اثر که نوشته محمدرضا سنگری است دربردارنده تحلیل‌های این پژوهشگر درباره بخشی از وجوه شعر انقلاب است.

نویسنده در این اثر ابتدا به ارائه تعریفی از شعر انقلاب پرداخته و حدود و ثغور آن را بررسی می‌کند، سپس به ویژگی‌های شعر انقلاب به عنوان گونه‌ای جدید در شعر و ادب پارسی می‌پردازد. به اعتقاد نویسنده حضور واژگان جدید در ساحت شعر انقلاب اسلامی، شکوفایی و معرفی چهره‌های جدید در این گونه ادبی، کرانه‌ناپذیری و نداشتن جغرافیای محدود، حضور مسالمت‌آمیز سنت و تجدد را می‌توان از ویژگی‌های این گونه ادبی ذکر کرد.

سنگری پیش‌تر در گفت‌وگو با رسانه‌ها با اشاره به این مجموعه گفت: در این اثر قلمروهای گوناگون «شعر انقلاب» را همانند حوزه «شعر آئینی» که خود آن نیز به چندین حوزه همانند شعر نبوی، علوی، فاطمی، عاشورایی، رضوی، نیایش، ستایش و انتظار تقسیم می‌شود و قلمروهایی از شعر دفاع‌ مقدس، عاشقانه، عارفانه و شعر اجتماعی و اعتراض را مورد بررسی، تحقیق و پژوهش قرار دهم.

این نویسنده با اشاره به این مطلب که تحقیق و پژوهش‌ها درباره «شعر انقلاب» در چندین جلد منتشر می‌شود، ادامه داد: جلد نخست این مجموعه با عنوان «از نتایج سحر» نامگذاری شده است که برگرفته از شعر معروف «باش تا صبح دولتت بدمد/ کاین هنوز از نتایج سحر است» است که برخی از دوستان آن را به بنده پیشنهاد داده‌اند. در جلد نخست این مجموعه به نگارش کلیات، ساحت‌ها و قلمروها، هویت و ویژگی‌های «شعر انقلاب اسلامی» پرداخته‌ام که دربردارنده حدود 300 صفحه است.

این پژوهشگر همچنین درباره تأثیر انقلاب اسلامی بر ادبیات فارسی گفت: تصور یک انقلاب بدون ادبیات ممکن نیست. اولین نمود هر انقلابی که رخ می‌دهد در ادبیات پدیدار می‌شود. نسل انقلاب برای اینکه پیام خود را به گوش دیگران برساند از شعار استفاده می‌کند و این شعار ساختار خاص خود را دارد که بعداً طلیعه ادبیات انقلاب را پی‌ریزی می‌کند. به عبارت دیگر، همیشه در هر جامعه‌ای که انقلاب اتفاق می‌‌افتد، عده‌ای از نویسندگان و شاعران پیام انقلاب را در قالب شعر و داستان بیان می‌کنند، از این رو امکان ندارد انقلابی اتفاق بیفتد، بدون اینکه ادبیات داشته باشد.

وی بر این نکته تأکید می‌کند که ادبیات انقلاب اسلامی به سبک تبدیل می‌شود، ادامه داد: علاوه بر این، قبل از اینکه انقلاب اسلامی اتفاق بیفتد، ادبیاتی با محتوا و ساختاری شبیه ادبیات انقلاب اسلامی نداشتیم. پیش از پیروزی انقلاب همانند سه دهه اخیر، تمام پنج‌گونه ادبیات اعم از شعر، داستان و... در ادبیات فارسی وجود داشته است، اما اگر گونه‌های ادبی پیش و پس از انقلاب را با هم مقایسه کنیم، متوجه تحول و تفاوت محتوایی و ساختاری خواهیم شد. پس از انقلاب ما با جهت‌گیری فکری در مردم روبرو هستیم که این جهت‌گیری خود را در ادبیات سه دهه اخیر نشان داده و این مهمترین وجه تمایز ادبیات انقلاب با قبل از خود شده است.

در بخش‌هایی از این کتاب می‌خوانیم:

«ما نمی‌توانیم از دلبستگی و وابستگی و گره‌خوردگی آوندهای فکر و جانمان با انقلاب اسلامی چشم بپوشیم. ما نسلی هستیم که با انقلاب بالیدیم، پرورده شدیم، و در هوای بهشتیِ آن خود را یافتیم. ما به عصر صبح تعلق داریم؛ عصر جان‌های پاکی که عزیزانه زیستند و شهیدانه رفتند. عصر زنان و مردانی که رخوت و خواب و خمیازة پیشین را به بیداری و شور و شعور و شکفتن بدل کردند. و ادبیات این عصر، بخشی از هویت این نسل است که پاسداشت آن، تکریم و سپاس ما به پیشگاه چنین نسلی می‌تواند باشد.
از خدا که بگذریم ـ که هرگز از ما نخواهد گذشت ـ وجدان و سائقة درونی را چه کنیم که ما را به دیده‌بانی و نگاهبانی ارزش‌ها، عظمت‌ها، فضیلت‌ها، و میراث این نسل ارغوانی می‌خواند!
غفلت از ادبیات و فرهنگ و نادیده گرفتن آن، که برگ شاخص شناسنامة ماست، بیدادی است بزرگ و گناهی نابخشودنی که هرگز علاقه‌مندان و دوستان انقلاب آن را تاب نخواهند آورد.
هرکس در خویش توانی می‌یابد که می‌تواند بخشی از این یادها و یادگارها را نگاه دارد، وظیفة خطیر اوست که کوتاهی نورزد و سستی و به فردا و دیگران واگذار کردن روا ندارد. پرداختن به ادبیات انقلاب و شعر انقلاب وظیفه و فریضه است و آنکه این عصر را زیسته و هم‌نفس خلقِ لحظه‌‌به‌‌لحظة ادبیات این دوره بوده، باید توان و همت به میدان آورَد و آن را به نسل‌های پسین بسپارد... .»

انتهای پیام/