ایستگاه تحقیقات گوسفند نژاد ماکویی در ماکو ایجاد شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم ازارومیه، شاید برایتان جالب باشد که بدانید پنیر معروف لیقوان از شیر گوسفند نژاد ماکویی تهیه می‌شود، زیستگاه این گوسفند که از لحاظ تولید شیر در رتبه بالایی قرار دارد بیشتر در آذربایجان‌غربی و شرقی است.

ایستگاه تحقیقاتی گوسفند نژاد ماکویی که در 20 کیلومتری شهر ماکو قرار دارد تنها مرکزی است که با هدف اصلاح نژاد و خالص‌سازی این گوسفند دایر شده و با وجود مشکلات بسیاری که پیش‌روی خود داشته، توانسته است این نژاد را در سطح ملی و بین‌المللی به خوبی معرفی کرده و با توزیع قوچ‌های ثبت شده در بین دامداران منطقه سبب افزایش ظرفیت ژنتیکی و تولید بیشتر دامداران منطقه شود.

گفت‌وگوی پیش‌رو با جبار طالبی در زمینه ایستگاه تحقیقات گوسفند ماکویی انجام شده که در پی می‌آید.

تسنیم: ایستگاه تحقیقات گوسفند نژاد ماکویی در چه سالی و با چه هدفی ایجاد شده است؟

جبار طالبی: این ایستگاه در سال 1366 و با هدف اصلاح نژاد و شناسایی توان تولید شیر، گوشت، بره‌‌زایی و پشم و نیز بررسی چگونگی تاثیر عوامل مختلف بر روند تولیدات دامی این گوسفند ایجاد شده و علاوه بر آن در این ایستگاه به بررسی خصوصیات ظاهری و احتمال آمیخته‌گری این گوسفند با نژاد‌های گوسفند منطقه و جهان پرداخته می‌شود.

از اهداف دیگر این ایستگاه، ایجاد گله‌های رکورد‌دار و شجره‌دار، ایجاد بانک ژن مطمئن و سهل‌الوصول برای نژاد ماکویی، حمایت و پشتیبانی از گله‌های بومی منطقه با توزیع قوچ‌های ماکویی ثبت شده، انتقال ژن‌های برتر به گله‌های منطقه و نیز ایجاد یک مرکز جهت ارتباط نزدیک با مراکز علمی و تحقیقات دانشگاهی در کشور است.

تسنیم: مساحت ایستگاه چقدر است؟

جبار طالبی: مساحت کل ایستگاه 20 هزار و 132 متر مربع بوده که 3 هزار و 120 متر مربع آن مسقف است.

تسنیم:ویژگی‌های ژنتیکی گوسفند نژاد ماکویی چیست؟

جبار طالبی: این گوسفند که پر جمعیت‌ترین نژاد در استان‌های آذربایجان‌غربی و شرقی است نسبت به شرایط آب و هوایی و اقلیم خاص منطقه سازگاری بهتری از خود نشان داده و با توجه به اینکه بیش از 90 درصد پرورش نژاد ماکویی به صورت سنتی انجام می‌شود این نژاد سازگاری خود را با شرایط نامناسب پرورشی و بهداشتی در طول سالیان متمادی نشان داده‌ است.

از دیگر ویژگی‌های این گوسفند مقاومت بسیار بالای آن در راهپیمایی‌های طولانی، سرعت رشد روزانه بیش از 250 گرم در سنین اولیه و نیز پشم یک‌دست سفید آن است که این مورد در صنعت قالی و گلیم به ویژه در امر رنگ‌رزی که یک مولفه ضروری برای جذب تمامی رنگ‌ها است، مورد توجه قرار می‌گیرد.

این گوسفند دارای میزان تولید شیر قابل قبولی نیز هست که بنابر نظر بسیاری از منابع علمی داخلی، تولید پنیر معروف لیقوان به این نژاد نسبت داده می‌شود.

تسنیم:این ایستگاه محورهای فعالیت خود را بر چه اساسی بنا نهاده است؟

جبار طالبی: در این ایستگاه علاوه بر توزیع قوچ‌های ثبت شده بین دامداران منطقه جهت افزایش ظرفیت ژنتیکی گله‌های بومی، همکاری نزدیک و مستمری با مراکز علمی وجود داشته و در انجام طرح‌های تحقیقاتی و پروژه‌ها همکاری می‌کند و علاوه بر آن در این ایستگاه رکوردهای مربوط به رشد پشم و صفات بیومتریک و تولید مثل، برای ایجاد گله و ترسیم اهداف اصلاحی صورت می‌پذیرد.

تسنیم:آیا اعتبارات اختصاص یافته به این ایستگاه کافی است؟

جبار طالبی: هم‌اکنون بین 30 تا 40 میلیون تومان اعتبار به این ایستگاه اختصاص یافته که این مبلغ به هیچ‌وجه برای هزینه‌های ایستگاه کافی نیست به طوری‌که تعداد دام‌های ایستگاه به اجبار به کمتر از یک ششم ظرفیت اسمی که 1200 راس است، کاهش یافته و بنابراین برای فعالیت ایستگاه با ظرفیت کامل به مبلغ 300 میلیون تومان در سال نیاز است.

تسنیم: علاوه بر مشکلات مالی چه مشکلات دیگری در این ایستگاه وجود دارد؟

جبار طالبی: عدم وجود زمین زراعی مناسب و در دسترس، که به صورت مستمر علوفه و جو مورد نیاز ایستگاه را تامین کند و وجود نوسانات شدید سالانه در قیمت نهاده و نیز واقع شدن مرتع ییلاقی ایستگاه که به صورت استیجاری در اختیار ایستگاه قرار دارد، این ایستگاه را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است.

تسنیم:هم‌اکنون تحقیقات بر روی گوسفند نژاد ماکویی در چه مرحله‌ای است و چه پیشرفت‌هایی در آن صورت گرفته است؟

جبار طالبی: هم‌اینک ویژگی‌های ژنتیکی این نژاد از نظر صفات کمی مثل وزن بدن در سنین مختلف، صفات کمی و کیفی پشم و زاد و ولد آن استخراج و در مجلات علمی داخل و خارج از کشور ارائه شده است.

تسنیم:چند نفر نیروی متخصص در این مرکز مشغول به کار هستند؟

جبار طالبی: یک نفر کارشناس ارشد ژنتیک و اصلاح دام در این مرکز مشغول به کار است.

تسنیم: آیا یک نفر نیروی متخصص پاسخگوی همه نیازهای تحقیقاتی ایستگاه هست؟

جبار طالبی: در شرایط آرمانی، یک نفر به هیچ عنوان کافی نیست و با توجه به اینکه تخصص نیروی مستقر در ایستگاه نیز ژنتیک و اصلاح دام است، تنها در این زمینه می‌توان انتظار کارهای تحقیقاتی را از وی داشت این در حالی است که علوم دامی گستره وسیعی داشته و شامل مسائل مربوط به امراض، بیماری‌ها و مدیریت گله است و حتی وجود نیروی متخصص در هر یک از گرایش‌های فوق می‌تواند بار علمی و تحقیقاتی ایستگاه را بالاتر برده و در جهت انتقال یافته‌ها در میان دامداران بسیار سودمند باشد.

تسنیم: آیا طرحی برای ایجاد نژاد جدیدی برای بازدهی بالاتر در دست دارید؟

جبار طالبی: در طول سال‌های 91 و 92 طرح آمیخته‌گری نژاد ماکویی با قوچ‌های نژاد "رومانف" به منظور نیل به بازدهی تولیدمثلی بالاتر توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور اجرا شده اما متاسفانه پس از دو سال متوقف شد.

تسنیم: علت توقف این طرح چه بود؟

جبار طالبی: طرح مذکور توسط مرکز اصلاح نژاد کشور اجرا شد و به علت عدم تامین مالی توسط خود موسسه متوقف شد.

تسنیم: موفقیت‌های حاصله در این ایستگاه از ابتدای تاسیس چه مواردی بوده و تاثیرات ملموس عملکرد ایستگاه بر روی نژاد ماکویی و اقتصاد منطقه چه بوده است؟

جبار طالبی: این ایستگاه در طول فعالیت خود با رکوردگیری‌های دقیق توانسته است که ظرفیت‌های ژنتیکی و تولیدی گوسفند ماکویی را شناسایی کند و نیز با همکاری و ارتباط تنگاتنگ با مراکز علمی و دانشگاهی توانسته است این نژاد را در سطح ملی و بین‌المللی به خوبی معرفی کرده و با توزیع قوچ‌های ثبت شده در بین دامداران منطقه نیز سبب افزایش ظرفیت ژنتیکی و در نهایت تولید بیشتر دامداران منطقه شده است.

گفت‌وگو: سمیه نیک‌زاد

انتهای پیام/