برنامه‌های تدوین شده در حوزه زنان و خانواده طی دو دهه گذشته در حد نظر باقی ماند
خبرگزاری تسنیم: معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده گفت: اسناد و برنامه‌های ملی تدوین شده در حوزه جوانان، زنان و خانواده طی دو دهه گذشته فقط در حد نظر باقی مانده است.
به گزارش خبرنگار خانواده و جوانان خبرگزاری تسنیم، شهیندخت ملاوردی در جشنواره ملی ازدواج و خانواده اظهار داشت: در سالهای اخیر کشور ایران با پدیده تورم جوانان مواجه بوده و در حال حاضر نزدیک به یک سوم جمعیت کشور را جوانانی بین 15 تا 29 سال تشکیل می‌دهند؛ افزایش در تعداد و سهم جمعیت جوان پدیده‌ای منحصر به فرد در تاریخ اجتماعی و جمعیتی ایران محسوب می‌شد. علاوه بر این تغییرات جمعیتی،جمعیت جوانان با تغییرات در ترکیب اجتماعی و فرهنگی همراه بوده است.
وی ادامه داد: در مقایسه سایر دوره‌های چرخه زندگی، سالهای جوانی بیانگر دوره‌ای از انتقال چندگانه است که فشردگی و تراکم وقایع جمعیت را نشان می‌دهد. تراکم و فشردگی وقایع در دوره جوانی همراه با تغییرات سریع و مهیج تکنولوژی باعث شده است تا جوانان به موتور تغییرات اجتماعی تبدیل شوند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده بیان کرد: جوانان نه تنها به لحاظ وضع جمعیتی بلکه از نظر اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی نیز اهمیت یافته‌اند. در واقع نه تنها نسبت جمعیت جوان به جمعیت کل کشور به لحاظ عددی افزایش یافته است بلکه به لحاظ کیفی ما شاهد افزایش هستیم و آنها از مهارت‌هایی برخوردار شده‌اند که می‌تواند منشأ تحولات اجتماعی، ارتقا و تکنولوژی‌های پیشرفته در کشور باشد. با در نظر داشتن منافع و مزایا بالقوه این تجربه جمعیتی در کشور مشخص شده که جوانان به عنوان پنجره یا هدیه جمعیتی محسوب می‌شوند و از نظر اقتصاددانان به عنوان سود جمعیتی هستند.
ملاوردی بیان کرد: بالفعل شدن این سرمایه (جوانان) مستلزم آن است که ابتدا شناخت درستی از ویژگی‌ها و مزایای این جمعیت وجود داشته باشد همچنین امکانات و شرایط لازم برای استفاده از چنین موهبتی فراهم شود. در چنین شرایطی است که نیروی جوان موجود می‌تواند به تولید و بهره‌برداری بپردازد و رشد و رونق اقتصادی و رفاه اجتماعی را تضمین کند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده افزود: اهمیت تورم جوانان در برنامه‌ها و سیاست‌های توسعه در ایران باید مدنظر قرار گیرد ولی هنوز شاخص‌های توسعه و به کار گرفتن جوانان در سطح مطلوب قرار ندارد و جامعه علمی تصمیم‌گیران و سازمان‌های مرتبط با امور جوانان به شناخت جامع و واقع‌بینانه نسبت به زوایای مختلف جمعیت‌شناختی جوانان دست نیافته‌اند. از این رو شناخت دقیق و علمی و همه‌جانبه ابعاد مختلف اجتماعی جمعیت جوانان یک ضرورت بوده که باید برای آن سیاست‌گذاری شود.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیشتر جوانان مجرد و تحصیلکرده هستند، گفت: جوانان اکنون در معرض رسانه‌ها و فناوری‌های نوین ارتباطات و اطلاعات قرار گرفته‌اند و به عنوان نیروی قدرت تغییر‌دهنده جهان امروز محسوب می‌شوند. بنابراین تمرکز بر جوانان توسط دولت‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و نهادهای بین‌المللی باید مدنظر قرار گیرد چرا که جوانان منبع توسعه محسوب می‌شوند، در واقع منبع مهمی از مسائل و چالش‌های جمعیتی در زمینه اقتصادی و اجتماعی هستند. این امر پارادوکسی بین فرصت و تهدید است. بنابراین ضرورت شناخت دقیق علمی و همه‌جانبه ابعاد مختلف زندگی جوانان باید انجام شود و در صورتی که به درستی این امر مدیریت نشود، ممکن است به تغییرات اجتماعی سریع در جامعه و همچنین چالش‌ها و افزایش آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پرخطر مواجه شویم.
ملاوردی بیان کرد: باید توجه داشت تورم جوانی موقت است و در نتیجه باروری بالای دهه اول انقلاب بوده و جوانان امروز می‌‌روند تا سالمندان آینده را تشکیل دهند. در حال حاضر توجه و نگرانی اصلی مدیران و سیاستگذاران کشور بیشتر به پیامدهای مرحله بعدی گزار ساختار سنی یعنی سالخوردگی جمعیت است.
وی افزود: طی بررسی‌ها مشخص شد که برنامه‌های مرتبط با جوانان در حوزه‌های مختلف سیاسی ضعیف بوده و علی‌رغم برخی از پیشرفت‌های به دست آمده کاستی‌های متعددی در این زمینه وجود داشت، در واقع بسیاری از اسناد و برنامه‌های ملی تدوین شده در حوزه‌های مختلف زندگی جوانان از جمله در حوزه زنان و خانواده طی دو دهه گذشته فقط در حد نظر باقی مانده و در مقام عمل به وقوع نپیوسته‌اند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده ادامه داد: بررسی قوانین و دستورالعمل‌های موجود در امور جوانان طی سالهای اخیر نشان می‌دهد در دوره‌های مختلف و با روی کار آمدن دولت‌ها و خطی مشی‌های متفاوت، نگاه به حوزه جوانان تغییر یافته است. براین مبنا سیاست‌های مرتبط با جوانان یک دولت با روی کار آمدن دولت بعدی به محاق افتاده است و باعث عملیاتی نشدن برنامه‌های قبلی شده است.
ملاوردی گفت: امروز بیشتر مسائل جوانان مربوط به اقتصاد است بنابراین رویکرد اقتصادی در حوزه جوانان در کنار دیگر رویکردها باید مدنظر قرار گیرد چرا که مورد نیاز است، روند افزایش سن ازدواج جوانان در دهه‌های اخیر نشان می‌دهد برنامه‌ها و سیاست‌های مرتبط با ازدواج جوانان مانند قانون تسهیل ازدواج و همچنین قانون ساماندهی ازدواج جوانان به طور موثری عملیاتی و اجرایی نشده لذا قوانین مربوطه نیاز به بازنگری و آسیب‌شناسی دارد. آیا قبل از تصویب چنین سیاست‌هایی نباید بررسی‌های لازم صورت می‌گرفت.
وی بیان کرد: برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی خانوادگی، آموزش مهارت‌های سبک زندگی سالم در جوانان محدود و نامناسب است، همچنین ارزیابی برنامه‌ها ضعیف بوده و ما در برنامه‌ها و سیاست‌ها اثرات منفی را شاهد هستیم. اجرای موثر برنامه‌ها و سیاست‌ها نیازمند اراده و شناخت تجربی وضعیت نیازهای جوانان دارد. به منظور شناخت درست‌تر از مسائل جوانان و عملیاتی شدن سیاست‌گذاری‌ها در این عرصه و به منظور تدوین قوانین باید اقدام صورت گیرد.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده اظهار داشت: چالش‌های فعلی و فراروی آینده جمعیتی ایران بستگی زیادی به نحوه بهره‌برداری از تورم جوانی و فرصت پنجره جمعیت دارد، بهره‌برداری از این فرصت طلایی و تبدیل آن به فرصت اقتصادی و اجتماعی مستلزم توانمندی و مقتدرسازی جوانان برای توسعه اقتصادی و گسترش سرمایه‌گذاری مطلوب و بهبود کیفیت سرمایه انسانی است.
ملاوردی افزود: سرمایه‌گذاری در تحصیلات، بهداشت و اشتغال جوانان می‌تواند در بنیان اقتصادی کشور موثر باشد و ما شاهد افزایش ظرفیت‌های جوانان در کشور باشیم. سیاست‌های جمعیتی با توجه به ساختار و واقعیت جمعیتی در حال حاضر تنظیم شوند و سیاستگذاران جمعیتی نیز باید به دنبال تامین نیازهای جوانان کشور بوده و آن را در اولویت قرار دهند. برنامه‌های جمعیتی باید معطوف به برطرف کردن نیازها و آرزوهای جوانان از قبیل ادامه تحصیل و تامین اشتغال، مسکن و بهداشت آنها باشد.
وی بیان کرد: حضور جمعیت جوان سالم به افزایش مشارکت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کمک می‌کند. جمعیت جوانان فعال، شاغل و مولد می‌تواند عامل افزایش تولید و سرمایه کشور باشد.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده ادامه داد: در دو دهه گذشته نهاد ازدواج و خانواده در ایران با تغییرات سریع همراه بوده که علاوه بر کاهش سریع میزان باروری زنان ما با تاخیر ازدواج و افزایش تجرد در میان جوانان مواجه هستیم. همچنین ما امروز شاهد افزایش روزافزون میزان طلاق و جدایی در میان جوانان هستیم، بنابراین این افزایش‌ها و تجرد بین جوانان از جمله ویژگی‌های بارز جامعه ایران در حال حاضر است.
ملاوردی اظهار داشت: طلاق پدیده ای است که در طول یک قرن گذشته در سطح جهان روز به روز رشد پیدا کرده و جزیی از تغییرات سریع محسوب می‌شود ولی با این حال تفاوت قابل ملاحظه‌ای از نظر سطح طلاق در بین جوامع مختلف شاهد هستیم. در واقع میزان طلاق در کشور ما نسبت به کشورهای دیگر کمتر است. امروز نرخ وقوع طلاق در مقایسه با کشورهای متوسط و غربی پایین‌تر است ولی روند روبه‌رشدی داریم.
وی ادامه داد: طی مطالعات انجام شده مشخص شد که حدود 90 درصد جوانان معتقدند بعد از موقعیت ایده‌آل در خصوص اشتغال و کار، به ازدواج روی می‌آورند، همچنین نیمی از آنها مناسب‌ترین موقعیت ازدواج را بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی و کسب استقلال اقتصادی می‌دانند. از این رو الگوها، ارزش‌ها و هنجارها در امر ازدواج و تشکیل خانواده در حال تغییر است و تحقیقات انجام گرفته نشان می‌دهد، اهمیت سیاست‌گذاری در حوزه جوانان بسیار نیاز است و در اکثر برنامه‌های 5 ساله توسعه بخشی این برنامه‌ها تاکید شده است ولی با اجرایی شدن فاصله دارد.
انتهای پیام/
