موسویان: ۵ سناریو در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سید حسین موسویان، عضو تیم سابق مذاکره کننده هسته ای و سفیر پیشین کشورمان  در آلمان طی مقاله ای در روزنامه تلگراف  نوشت: واقع بینانه است که توافقی تا مهلت تعیین شده پایان ماه مارس کسب شود: ایران محدودیت در برنامه هسته‌ای خود را در جهت تضمین شفافیت پذیرفته و همه مسیرهای احتمالی به سمت سلاح هسته ای را قطع کرده است. 

اما در صورتی که فشارهای سیاسی- چه از سوی اسرائیل و چه از سوی کنگره-  مذاکرات را به شکست بکشاند و تا پایان ماه مارس توافقی صورت نگیرد، 5 احتمال در برابر مذاکرات وجود خواهد داشت:

احتمال اول تمدید دیگر توافق موقت ژنو است که بعید است به ویژه از سوی ایران پذیرفته شود.

احتمال دوم یک توافق موقت جدید است. این توافق جامعی  نخواهد بود اما می تواند شامل تعهدات جدیدی از سوی ایران و کاهش برخی تحریم ها باشد.

احتمالات مهم دیگری نیز وجود دارد. در زمانی که ایران تحت تحریم های شدید قرار داشت، تنها نتیجه ملموس آن افزایش تعداد سانتریفیوژ از 164 دستگاه به 20 هزار بود. اگر کنگره با تشویق نتانیاهو موفق به ممانعت از توافق جامع شود، یک احتمال واضح بازگشت به دور دیگری از تقابل خواهیم بود. در این شرایط آمریکایی ها دیگر قادر به تحمیل دور تازه ای از تحریمها و متقاعد کردن شرکایشان برای پذیرش آن نخواهند بود. اروپایی ها و چینی ها خواهان برداشته شدن تحریمها هستند؛ از سویی با توجه به بن بست ایجاد شده در بحران اوکراین  بعید به نظر می رسد که روسیه در شورای امنیت سازمان ملل با غرب همگام شود.

در این صورت تنها گزینه برای آمریکا تحریمهای یکجانبه جدید خواهد بود؛ که در این صورت ایران به فعالیتهای هسته ای خود را گسترش خواهد داد.  احتمالا ایران از نقطه گریز نیز عبور کند و این وضع دوباره موجب از سرگیری مذاکرات می شود اما این بار آمریکا مجبور به مذاکره با ایران گذشته از زمان گریز است و  امتیازات بیشتری باید بدهد.

گزینه دیگر برای آمریکایی ها حرکت به سوی جنگ است.  اما در صورت حمله نظامی آمریکا به زیرساخت های هسته ای ایران، تهران به شدت اقدام به توسعه سلاح های هسته ای می کند. چنین مواجه نظامی تبعات سنگینی به همراه دارد. ایران، آمریکا و اسرائیل آسیب قابل توجهی می بینند و خاورمیانه به شکل غیرقابل تصوری بی ثبات خواهد شد.

اما در این میان ایران خواسته های مشخصی دارد: تهدید همه گزینه های موجود بر روی میز باید کنار گذاشته شود، سیاست تغییر رژیم در ایران باید خاتمه یابد، باید با ایران همانند سایر کشورهای عضو ان پی تی رفتار شود. تحریمها باید با سرعت هر چه بیشتر تعلیق شود و در نهایت اینکه اسراییل باید به ان پی تی بپیوندد.

احتمال پنجم درصورت شکست مذاکرات هسته‌ای، خروج ایران از ان پی‌تی و سایر کنوانسیون های محدودکننده سلاح های کشتار جمعی است.

در سال 2005 محمد البرادعی، رئیس پیشین آژانس بین المللی انرژی اتمی در کتابش( عصر فریب) می نویسد: آژانس  کشف کرده که مصر، کره جنوبی و ایران  ان پی‌تی را نقض کرده اند؛ اما تنها پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع شد و تنها ایران مجازات شد. در واقع در این میان ان پی تی به ابزار سیاسی آمریکایی ها برای اعمال فشار بر ایران تبدیل شد. در حالیکه اسراییل می تواند بدون هیچ تحریمی بمب هسته ای داشته باشد به این دلیل ساده که ان پی تی را امضا نکرده است.

مذاکرات هسته ای نشان داد که ایران آماده اجرای کامل ان پی تی و  حتی فراتر از آن است. اما اگر آمریکا از توافق با ایران طفره برود، این پیام آشکاری است که معاهده منع اشاعه و دیگر کنوانسیون های منع سلاح های کشتار جمعی تنها برای پیشبرد دستورالعمل‌های سیاسی علیه ایران استفاده شده است. بنابراین، ایران ممکن است الحاق خود را به این کنوانسیونها که تنها موحب تحریم بیشتر وی شده مورد بازبینی قرار دهد.

انتهای پیام/