بهانه‌های تحریم کشتیرانی جمهوری اسلامی، از هسته‌ای تا غیرهسته‌ای

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مفهوم «تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای» از مفاهیم مبهم و معماگونه‌ای است که از توافق ژنو وارد ادبیات مذاکرات هسته‌ای ایران با 5+1 شد. در این یادداشت به تحریم کشتیرانی پرداخته می‌شود.

تحریم شرکت کشتی‌رانی ایران

شرکت کشتیرانی ایران در 20 شهریور 1387 توسط آمریکا تحریم شد. در اطلاعیه وزارت خزانه داری آمریکا آمده است «اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری (OFAC) شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL) را به دلیل ارایه خدمات پشتیبانی به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح (MODAFL) تحریم کرد.»[1]

وزارت خزانه‌داری آمریکا تحریم شرکت کشتیرانی را مستند به دستور اجرایی 13382 می‌کند. چرا که وزارت دفاع بر اساس این دستور اجرایی تحریم شده است. در نتیجه شرکت کشتیرانی نیز بر همین اساس تحریم می‌شود. وزارت دفاع ایران نیز به دلیل مدیریت فعالیت‌های تحقیقاتی، توسعه‌ای و تولیدی موشکی (بالستیک) تحریم شده است.

برخی از تحریم‌های شرکت کشتیرانی در آخرین قانون تحریمی کنگره تعیین می‌شود. قانون آزادی ایران و مقابله با اشاعه‌ (Iran Freedom and Counter-Proliferation Act) که در دی 1391 (ژانویه 2013) تصویب شد، تحریم‌های جدیدی علیه شرکت کشتیرانی ایران تعیین کرد. در این قانون بیان شده است که «بخش‌های انرژی، کشتیرانی، کشتی‌سازی و بندرها به دولتمردان ایرانی از طریق ایجاد درآمد کمک می‌کنند تا به فعالیت‌های اشاعه هسته‌ای بپردازند.»

در جمع‌بندی باید گفت که تحریم شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از سوی آمریکا صرفا به دلایل هسته‌ای نبوده است.بلکه ریشه اصلی تحریم کشتیرانی مسایل موشکی و سلاح‌های کشتار جمعی (WMD) است.

شورای امنیت سازمان ملل

شرکت کشتیرانی ایران در قطعنامه 1929 سازمان ملل تحریم شد. دلیل تحریم فعالیت‌های این شرکت در دور زدن تحریم‌ها و موارد مشخص شده در قطعنامه‌های قبلی سازمان ملل است.

در نتیجه تحریم کشتیرانی از سوی شورای امنیت سازمان ملل به دلیل تخلف از قطعنامه‌های گذشته این شورا بوده و صرفا مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای نیست.

اتحادیه اروپا

این اتحادیه شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را در تاریخ 4 مرداد 1389 و در مصوبه 668/2010 بنابر اعلام کمیته تحریم ایران شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر تخلف از تحریم‌های وضع شده علیه ایران، تحریم کرد.

این تحریم از آنجا که بر اساس تحریم شورای امنیت سازمان ملل است، به دلیل تخلف از تحریم‌های گذشته بوده و صرفا مرتبط با هسته‌ای نیست.

________________________________________________________________________________

[1] – http://www.treasury.gov/press-center/press-releases/Pages/hp1130.aspx