مجتهدزاده: اسرائیل با ۲۰۰کلاهک اتمی همواره موجب جنگ در خاورمیانه بوده است

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، در برنامه «تیتر امشب»  پیروز مجتهدزاده و ابراهیم متقی اساتید روابط‌ بین‌الملل دانشگاه‌های کشور حضور یافتند و درباره اجلاس بازنگری پیمان منع تولید و تکثیر تسلیحات اتمی 2015 به سوالات شبکه خبر پاسخ دادند.

در آغاز این نشست از مهمانان برنامه پرسیده شد، هدف از بازنگری در پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته ای چیست، مهمانان پاسخ دادند:

متقی : معاهده عدم تکثیر سلاح هسته ای در دوران جنگ سرد تصویب شد و هدفش این بود که زمینه‌هایی را برای توسعه قابلیت‌های کشورهای در حال توسعه فراهم بیاورد. به نوعی عدم تکثیر را دنبال می کرد. اما از دهه 80 میلادی به بعد محافظه کاران آمریکا قدرت را به دست گرفتند که به  یک گروه عنوان گروه‌های استراتژیک مطرح بودند و گروهی دیگر معتقد بودند ان پی تی نمی تواند عامل موثری در تکثیر باشد. آنها معتقد بودند خیلی کشورها می توانند هم تعهدات آژانس را رعایت بکنند، هم پادمان را اجرا کنند و هم به اشاعه هسته ای مشغول باشند. به همین دلیل بحث مربوط به پروتکل الحاقی مورد توجه قرار گرفت و این مسایل بعد از فروپاشی شوروی روی داد.

مجری: چقدر ان پی تی توانسته به هدفش دست پیدا کند؟

متقی: وقتی کنفرانس ان پی تی مطرح می شود، می خواهند رژیم‌های امنیتی بین المللی را تقویت کنند. وقتی که مذاکرات هسته ای با ایران در ژنو و لوزان مطرح می شود، مسئله جدی اجرای پروتکل الحاقی است. یعنی مسئله نظارت بسیار مهم است. بر اساس اساسنامه آژانس، گزارش اعضاء به این نهاد بین المللی کاملاً مشخص است.

آیا ان پی تی توانسته اهداف خود را اجراء کند؟

متقی: مسئله ان پی تی، امروز محافظه کاران آمریکایی هستند. یعنی می خواهند قواعد سخت گیرانه ای را اعمال کنند. بحثی که وجود دارد این است که ان پی تی را به سمت پروتکل الحاقی و همچنین پیمان جامع منع گسترش سلاح‌های هسته ای سوق بدهند.

مجتهدزاده: اصل ماجرای ان پی تی بر اساس تبعیضی است که کشورهای بزرگ در حال اعمال هستند. آیا این قدرت‌های بزرگ نبودند که پاکستان را هسته ای کردند، آیا قدرت‌های بزرگ نبودند که اسرائیل را هسته ای کردند. تزویر در اینجا به این صورت است که اعلام می کنند؛ این پادمان‌ها چه وظایفی دارد. از سویی دیگر اعلام می کنند وقتی که کشورها به سلاح هسته ای دست پیدا می کنند، صلح ایجاد می شود.

به پاکستان چه کسی سلاح هسته ای داد؟ جز این است که آمریکا با همکاری چین به پاکستان سلاح اتمی دادند و اسناد فراوانی هست که چگونه سلاح هسته ای به این کشور دادند.

اسرائیل با دویست کلاهک که همواره در خاورمیانه موجب جنگ بوده است، دارای سلاح هسته ای است. آیا اسرائیل صلاحیت دارد.

متقی: مجموعه‌هایی مثل هند، پاکستان، تلاویو هیچ کدام به ان پی تی نپیوستند. واقعیت این است که هر کشوری که به ان پی تی می پیوندد بازرسی‌های گسترده را از کشور خودش بپذیرد.

در ارتباط با ایران که صرفا غنی سازی را انجام می داد، به شورای امنیت فرستاده شد، اما در ارتباط با اسراییل که کلاهک‌های هسته ای نیز دارد، هیچ فشاری وجود ندارد که این رژیم را وادار به پذیرش ان پی تی نماید.

این که ساختار تبعیض آمیز در نظام بین الملل وجود دارد، درست است اما نکته ای که وجود دارد این است که رژیم‌های امنیتی که آمریکا در حال مدیریت آن است به هیچ وجه کاهش سلاح هسته ای انجام نشده است. از زمان اجرای ان پی تی به هیچ وجه سلاح‌های هسته ای  گسترش خود را متوقف نشده است.

مجتهدزاده: ملت‌های باید رشد داشته باشند. همانند مالزی که در مقابل زورگویان ایستاد. اما این ایستادن نباید غیرعاقلانه باشد. نظام بین الملل زبان خاص خودش را دارد. باید با همان زبانی که نظام بین الملل درست کرده است، این دنیا، دنیای تبعیض‌های یکجانبه است. جورج بوش می گفت: ایران حق ندارد، چون کشور دموکراتیک نیست، اما اسرائیل حق دارد، چون دموکراتیک است. اما بوش هیچ گاه دموکراسی را تعریف نکرد.

مجری : چه مکانیسمی باید در پیش گرفته شود تا این حق عملی شود.

متقی: دو دیدگاه در این زمینه وجود دارد. دیدگاه اول که ایران نیز همان د یدگاه را دارد، مشروعیت غنی سازی است که آژانس نیز بر آن نظارت کند.

اما امروز دیدگاه دوم این است که غنی سازی را به عنوان حق برخورداری از انرژی صلح آمیز قبول ندارند. بلکه درصدد این هستند که قوانین سخت گیرانه تری را اعمال کنند تا نظارت بیشتری را اعمال کنند.

مجتهدزاده: یکی از مواردی که در این کنفرانس مورد توجه قرار می گیرد، ماده 6 است.

متقی: ماده 6 همان بحث‌های کنترل عمودی است و معطوف به خلع سلاح است. منظور این است که قدرت‌هایی که دارای توانمندی‌های هسته ای هستند به کشورهایی که برخوردار نیستند کمک کنند. اینکه از واژه حسن نیت استفاده شده، بسیار کلی است.

حسن نیت واژه ای نیست که بتوان آن را به کار برد. ما باید در بحث‌های مربوط به ماده 6 و 4 تأکید کنیم. بحث‌هایی که امروز آقای ظریف داشتند، با سیاست‌های رسمی ایران کاملا هماهنگی دارد. ایشان بر حقوق هسته ای کشورها تأکید داشتند و اینکه کشورهایی که دارای توانمندی هسته ای هستند، به کشورهایی که برخوردار نیستند، کمک  کنند و مشاوره بدهند. اما این بحث‌ها الزام آور نیستند.

مجری:  اگر اینگونه هست، چرا آمریکایی‌ها این قدر تأکید می کنند که به نفع خودشان تغییر بدهند؟

چرا که تفسیربرداری قوانین می تواند با اهمیت باشد. حتی جاهایی که قوانین صراحت دارد، ما نتوانسته ایم، حقوق خودمان را اثبات کنیم.

مجری: کنفرانسی در حال برگزاری است که کشورهای برخوردار بر اساس هدف عدم اشاعه و کشورهایی غیربرخوردار با هدف خلع سلاح شرکت کرده اند، فکر می کنید چنین کنفرانس چه نتیجه ملموسی خواهد داشت؟

مجتهدزاده: بازی ژئوپولتیک جهانی است. اصل قضیه نظم دادن حقوقی است به بازی ژئوپولیتیکی. هیچ کشوری بر علیه خودش قانون وضع نخواهد کرد. در تاریخ جهان متاسفانه بازی اصلی برای قدرت بزرگ است. اگر فکر می کنیم، نتایج ملموسی برای ما خواهد داشت، سخت در اشتباه کنیم. ما باید محتوا را خوب درک کنیم. این برنامه‌ها برای دادن قدرت به بی قدرت‌ها نیست. برای مقابله با این بحث‌ها شاخه و شانه کشیدن نیز هیچ دردی را دوا نمی کند. ما باید حرف واحدی را بین دردمندان ایجاد کنیم.

انتهای پیام/