قفل مدارس باید شکسته شود

اقبال قاسمی پویا در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در پاسخ به این پرسش که برخی از خانواده‌ها هزینه‌های گزافی را برای تحصیل فرزندانشان پرداخت می‌کنند، در حالی که بسیاری از این هزینه‌ها ضرورت ندارد، علت این موضوع چیست؟ اظهار داشت:اظهار داشت:‌بنده مخالف هزینه کردن خانواده‌ها در بحث تحصیل فرزندانشان نیستم اما این سوال مطرح است که چرا خانواده‌ها باید در بحث تحصیل فرزندشان هزینه‌های بسیاری را صرف کنند؟ این موضوع در درجه اول از بی اعتمادی مردم به نظام آموزش و پرورش دولتی حکایت دارد.

وی افزود:‌ برای آسیب شناسی این مقوله باید به توانایی‌ها آموزش و پرورش توجه کنیم البته صرف هزینه در بحث تحصیل دانش‌آموزان از سوی خانواده‌ها موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که مردم به دنبال مدارس مناسب هستند.

این دکترای آموزشی گفت: در جوامع طبقاتی که ایران نیز جزو این جوامع است، افراد دارای پول و ثروت به دنبال خرید آموزش با کیفیت‌تر هستند. هم‌اکنون آموزش و پرورش و آموزش عالی در کشور به شکل یک کالای فرهنگی درآمده و افراد توانمند می‌توانند مراکز آموزش عالی بهتری را برای فرزندان خود بخرند.

وی ادامه داد:‌ هنگامی که یک فرد پول کافی دارد می‌تواند با صرف هزینه‌های بالا اقدام به خرید خدمات آموزشی باکیفیت‌تر کند. آموزش و پرورش نیز از گسترش مدارس غیردولتی استقبال می‌کند چرا که توانایی پاسخگویی به تقاضای اجتماعی را ندارد. این موضوع باید تبیین شود که آیا آموزش و پرورش نمی‌تواند خدمات آموزشی مناسب ارائه دهد که برخی خانواده‌ها به سمت مدارس خاص و غیردولتی می‌روند؟

قاسمی پویا عنوان کرد:‌چند سال گذشته یک نظرسنجی تلویزیونی انجام شد که از خانواده‌ها درخواست داشت به آموزش و پرورش نمره دهند، اغلب خانواده‌ها در این نظرسنجی به آموزش و پرورش نمره صفر دادند. هم‌اکنون به مرحله‌ای رسیده‌ایم که آموزش و پرورش به لحاظ امکانات، توان پاسخگویی را ندارد.

این دکترای آموزشی ادامه داد:‌عمدتاً در کلان شهرها هستیم که خانواده‌ها هزینه‌های بسیاری برای تحصیل فرزندان خود صرف می‌کنند. در شهرهای کوچک و حاشیه شهرها مردم برای تامین نان شب نیز با مشکل مواجه هستند حتی هزینه‌های مدارس دولتی را نیز به سختی تامین می‌کنند. هم‌اکنون حدود 10 میلیون نفر از افراد واجب التعلیم بیسواد بوده که عمده آنها  کودکان کار هستند.

وی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش ادعا دارد که می‌خواهد تمام افراد را باسواد کند اما واقعیت این است که تا به امروز موفق به این کار نشده است، بیان کرد:‌ طبق ماده 30 قانون اساسی، آموزش و پرورش برای تمام مردم رایگان است و در سال‌های نخست پیروزی انقلاب، افرادی که روحیه انقلابی داشتند با ایجاد مدارس غیردولتی مخالف بودند اما در زمان آقای نجفی مصوباتی را به شکل قانون درآوردند که بخش خصوصی در قالب مدارس غیردولتی در آموزش و پرورش هزینه کند.هم‌‌اکنون 10 درصد دانش‌آموزان از جمعیت 13 میلیونی در مدارس غیردولتی تحصیل می‌کنند که عمدتا ساکن شهرهای بزرگ هستند.

قاسمی پویا اظهار داشت:‌ توسعه مدارس غیردولتی هیچ مشکلی ندارد اما دولت مدعی بود که با تاسیس مدارس غیردولتی در آموزش و پرورش تحول ایجاد خواهد کرد اما با گذشت حدود 18 سال از ایجاد مدارس غیردولتی تحولی در آموزش و پرورش عمومی و حتی مدارس غیردولتی ایجاد نشده است. هم‌اکنون در مدارس غیردولتی کیفیت به معنای واقعی وجود ندارد.

این دکترای آموزشی گفت:کیفیت یعنی در ذهن، قلب و تفکر دانش‌آموز تغییر ایجاد شود، مدارس دولتی و غیردولتی هر دو دانش را ارائه می‌‌دهند اما کدام یک از مدارس مهارت زندگی را به دانش آموزان آموزش می‌دهند؟ در بسیاری از موارد مدارس دولتی از نظر تجهیزات، فضا و معلم از مدارس غیردولتی بهتر هستند چرا که برخی مدارس غیردولتی در فضایی مشابه آپارتمان فعالیت می‌کنند که این فضا استانداردهای آموزشی را ندارد.

وی افزود: مدارس غیردولتی فوق برنامه‌هایی مانند زبان و موسیقی دارند و تعداد دانش‌آموزان نیز در کلاس کمتر است بنابراین رسیدگی بهتری به وضعیت دانش‌آموزان دارند اما این رسیدگی ویژه بازهم در حوزه محفوظات است یعنی در درس ریاضی تفکر حل مسئله و طرح سوال را به دانش آموزان آموزش نمی‌‌دهند و این در آموزش و پرورش ما جایگاهی ندارد.

قاسمی پویا با اشاره به اینکه مدارس غیردولتی با اجرای فوق برنامه‌های متعدد ویترین زیبایی را به خانواده‌ها ارائه می‌دهند و قبولی دانشگاه‌ها در این مدارس بیشتر است، عنوان کرد: اما این موضوع نمی‌تواند تاییدی بر بالابودن کیفیت باشد.

این دکترای آموزشی تاکید کرد:‌آموزش و پرورش باید نیروی انسانی متبحر و دین مدار را برای جامعه تربیت کند اما این نهاد به تنهایی نمی‌تواند این هدف را محقق کند. هم‌اکنون مشاهده می‌کنیم که در وزارت بهداشت اقدامات خوبی صورت گرفته است اما در آموزش و پرورش شاهد سکوت مسئولان هستیم. مدیران ارشد و میانی آموزش‌وپرورش تا چه اندازه در رسانه ها حضور داشته و از آموزش و پرورش برای خانواده‌ها صحبت می‌کنند؟‌متاسفانه آموزش و پرورش در رسانه ها تعطیل است.

وی گفت: هم‌اکنون فصل تابستان و زمان اوقات فراغت دانش‌آموزان است. آموزش و پرورش باید در این زمینه برنامه‌ریزی‌های لازم را داشته باشد.عمدتاً در فصل تابستان شاهد هستیم که دانش‌آموزان با یک توپ فوتبال در کوچه و خیابان‌ها حضور دارند در حالیکه به برنامه‌های ورزشی و استخر نیاز دارند. البته باید توجه داشت که برنامه ریزی برای اوقات فراغت تنها وظیفه آموزش و پرورش نیست اما این نهاد باید صدای خود را بلند کند و با حضور در رسانه‌ها اعلام کند که به تنهایی نمی‌تواند این امور را انجام دهد و سایر نهادها باید امکانات خود را در اختیار آموزش و پرورش قرار دهند تا برای تابستان دانش‌آموزان برنامه ریزی کند.

این کارشناسی آموزشی با طرح این پرسش که چرا مردم در آموزش و پرورش مشارکت نمی‌کنند؟ گفت: این نهاد جذابیت زیادی برای خانواده‌ها ندارد تا با علاقه در امور آموزش و پرورش مشارکت داشته باشند همچنین قوانین آن به اندازه‌ای دست و پاگیر است که جز خواندن و نوشتن و آموزش دروس مختلف نمی‌تواند اقدام دیگری انجام دهد و تفکرات حاکم بر آموزش و پرورش به دنبال استفاده واقعی از مشارکت سایر نهادها و خانواده‌ها نیست.

قاسمی پویا اظهار داشت: آموزش و پرورش خود را وصی خانواده‌ها می‌داند اما در این زمینه ناتوان است. در کشورهایی که آموزش و پرورش دموکراتیک دارند خانواده‌ها در امور آموزش و پرورش مشارکت فعالی دارند. در سوئد هر خانواده‌های حداقل ماهی یک بار به مدرسه دعوت شده و راجع به دانش آموزان، اقدامات مدرسه و معلمان بحث می‌‌‌‌کنند. در ایران نیز قفل مدارس باید شکسته شود و درهای مدارس به روی مردم باز شود.وقتی مدرسه با مردم ارتباط تنگاتنگ داشته باشد، مردم ایمان می‌آوردند که این نهاد جایگاه تربیت فرزندانشان است بنابراین هزینه‌های لازم را تقبل می‌کنند.

این دکترای آموزشی تصریح کرد:‌هم‌اکنون خانواده‌ها در آموزش و پرورش مشارکت ندارند چرا که احساس می‌کنند این نهاد شایستگی‌های کافی را ندارد. مناسبترین شیوه مشارکت مردم در مدارس با استفاده از ظرفیت انجمن اولیا و مربیان است اما این انجمن عمدتاً صوری است. از سوی دیگر معلمان در چند شغل فعالیت می‌کنند در چنین وضعیتی مسلم است که مشارکت مردم در آموزش و پرورش پررنگ نخواهد بود. نهادهای دیگر نیز آموزش و پرورش را تنها گذاشته‌اند در حالیکه این نهاد دانش‌آموزان را برای آینده تربیت می‌کند.

وی افزود:‌ آموزش و پرورش به اسم مشارکت می‌خواهد از سایر نهادها برای سبک کردن بار خود استفاده کند اما این کافی نیست. وزیر آموزش و پرورش با دست خالی نمی تواند کار کند، برای افزایش کیفیت در آموزش و پرورش باید اعتبار کافی را در اختیار این وزارتخانه قرار داد.

قاسمی پویا با اشاره به اینکه 90درصد مردم فرزندان خود را در مدارس دولتی ثبت‌نام می‌کنند، بیان کرد:‌ مشکل مدارس دولتی ما مدارس غیردولتی نیست بلکه خود دولت است. برخی می‌گویند علت طبقاتی شدن مدارس ما، مدارس غیردولتی است اما اینگونه نیست جامعه طبقاتی شده است. در کشورهای پیشرفته دموکراسی و عدالتی که در جامعه وجود دارد در آموزش و پرورش نیز است.

انتهای پیام/