نگاهی به روند پیشرفت هنری زنان؛ تغییر مسیر به هنر «فاخر»

روایت زیر برای بازنمایی گوشه ای از فضای مبتذل پیش از انقلاب مفید است: یکی از تهیه کنندگان صاحب نام فیلم‌های تجاری همزمان سه یا چهار فیلم سینمایی با حضور هنرپیشه‌های زن تولید می‌کرد. روزی مدیر تهیه یکی از فیلم ها از شیراز تماس می‌گیرد و عنوان می‌کند که بازیگر زن فیلم حاضر نیست صحنه‌های برهنه فیلم را بازی کند، حالا چه کنیم؟! تهیه کننده مربوطه با لحن تند و چاشنی چند ناسزا خطاب به آن فرد می‌گوید به بازیگر بگو اگر بازی نکند، فردا او را به زندان می اندازم، علت تهدید هم آن بوده که این تهیه کننده در زمان بستن قرارداد از هنرپیشه‌های زن چک سفید امضا می‌گرفته تا هر وقت قصد اعتراض یا عدم انجام وظایف مورد انتظار تهیه کننده را داشته باشند بتواند آنها را با اقدام قانونی به زندان بیندازد.

البته در شکل گیری این فضا، نقش فرح پهلوی و دفتر هنری او، وزیر فرهنگ و هنر و شخص قطبی - مدیر عامل وقت رادیو و تلویزیون - ، فراماسونها و همچنین بهائی‌ها را در ترویج ابتذال و ناپاک کردن کردن فضای هنری کشور نباید نادیده گرفت.

اینگونه حرکات ضد هنری مبتذل در جش‌ های سالانه هنر شیراز و جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی پهلوی هم به وقوع می‌پیوست. البته قابل توجه است که همه این برهنگی ها و ابتذال‌ها در هنر از سال 1314 و به دنبال قانون کشف حجاب رضاخان آغاز شد که در آغاز زنان خاندان سلطنت حجاب را کنار گذاشته و ملبس به لباس نیمه برهنه غربی شدند!

تغییر مسیر از هنر مبتذل به هنر فاخر

در فضای هنری بعد از انقلاب به دلیل حکم شرعی حرام بودن خوانندگی و تکخوانی زنان، مسیر حضور خانم‌ها در هنر به سمت نوازندگی و آشنایی با سازهای مختلف به خصوص سازهای موسیقی اصیل ایرانی باز شد که حاصل آن تربیت نوازندگان چیره دست در انواع سازها و گروه کر و سمفونی‌ها و دیگر کارهای فاخر شعر و موسیقی بود.

شاید استثناء پخش صدا و خوانندگی زن در آثار بعد از انقلاب صدای نوحه خوان بوشهری در سریال مختارنامه باشد که البته این صدا با اجازه مقام معظم رهبری و به دلیل ایجاد فضای حزن در سریال پخش شد. بدین ترتیب سعی شد نگاه ابزاری و مبتذل به زن کمرنگ شود و نقش زن به شکل صحیح دنبال شود.

زنان در تئاتر و سینمای پس از انقلاب

در تئاتر بعد از انقلاب هم نویسنده زن داریم و هم کارگردان زن. همچنین بازیگران قوی طراح لباس و طراح صحنه و ... از زنان ماهر و هنرمند داریم. البته به عنوان یک آسیب شناسی قابل ذکر است که حضور ارزشی زنان و جاری شدن تفکر زن مسلمان در عموم نمایش‌ها کم رنگ است که جای تامل دارد. شاید غلبه تفکر نمایش سکولار غرب و حضور نمایش‌های ترجمه ای و کمبود متن خوب فارسی دلیل این امر باشد. به هر حال می‌توان با توجه به فرهنگ ایرانی اسلامی و تکیه بر سابقه نمایش‌هایی مانند تعزیه و سیاه بازی و روحوضی و ... این وجه فرهنگ بومی را هم تقویت کرد.

در سینمای پس از انقلاب حضور زنان مسلمان در دوران بعد از انقلاب قابل توجه است. در بازیگری، گریم، طراحی لباس و صحنه و کارگردانی، نگارش فیلمنامه و... نیروهای خوبی در سینما فعال هستند. در فیلمنامه و کارگردانی و تحقیق افرادی چون انسیه شاه حسینی، پوران درخشنده، نرگس آبیار نمونه‌های موفقی هستند. در سینمای مستند حضور زنان در عرصه های مختلف قابل توجه است. همچنین بازیگرانی چون خانم مریلا زارعی، الهام چرخنده، شبنم قلی خانی، کتایون ریاحی و... با توجه به نقش‌هایی که در رسانه ایفا کرده اند، نمونه های شاخصی هستند.

پیشرفت زنان درحوزه سینما به حدی بوده که یکی از طراحان گریم زن در جشنواره سال گذشته فیلم فجر جایزه برتر را اخذ کرد.

البته قابل تاکید است در بازیگری حضور زنان با پوشش و حجاب برتر در رسانه ملی و سریال‌های تلویزیونی بیشتر و قوی تر است اما در سینما هم نمونه‌های خوبی داریم که البته قابل تقویت شدن است.

به عنوان آسیب شناسی دیگر باید اذعان کرد نقش زنان برجسته و شاخص قبل و بعد از انقلاب در سینما و قصه های فیلم ها کمرنگ است.

نمونه این آثار برتر رمان "دا" و "من زنده ام" می باشد که هر دو زمینه تبدیل به فیلمنامه سینمایی و یا سریال را دارند.

به عنوان نمونه‌ی پایانی از خانم دکتر صفارزاده شاعر معاصر یاد می‌کنیم که در طول بیست سال موفق به ترجمه قرآن به زبان انگلیسی شد و در حال حاضر نیز این ترجمه یکی از بهترین هاست.

در نهایت با توجه به دستاوردهای بزرگ انقلاب در زمینه های علمی، فرهنگی، حوزوی، پزشکی و ... باید ابراز امیدواری کرد تصویر این موفقیت ها را برای الگودهی به نسل جوان و دختران جامعه در آثار سینمایی و سریال های داستانیِ صدا و سیما شاهد باشیم.

منبع:ایران اسلامی

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها