سناریوی "توافق بدون امضا" وضعیت ما را بدتر می‌کند
خبرگزاری تسنیم: عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان گفت: این سناریو که توافق صورت گیرد، بدون اینکه امضا شود، وضعیت ما را بدتر می‌کند چراکه در این حالت ایران تعهدات خود را اجرا می‌کند بدون اینکه طرف مقابل توافقی امضا کرده باشد.
فؤاد ایزدی استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با کارگزاران نظام و تأکید مجدد بر خطوط قرمز اظهار داشت: کشورهایی که در حوزه‌هایی با هم اختلاف نظر و درگیری دارند، مذاکره می‌کنند و وقتی تاریخ مذاکرات بین‌المللی در دهه‌های گذشته را مطالعه می‌کنیم، می‌بینیم که کشورها برای خود خط قرمز دارند، یعنی هر کشور‌ی تا آن نقطه آمادگی دارد که انعطاف داشته باشد و بیشتر از آن برایش نمی‌صرفد.
وی ادامه داد: خط قرمز تنها برای مذاکرات بین‌المللی نیست؛ در زندگی روزمره هم این مسئله را می‌بینید. وقتی به فروشگاهی می‌روید یک جنس تا یک حدی برای شما ارزش دارد، یک خط قرمزی دارد و اگر قیمت آن جنس از آن حد قرمز بالاتر باشد، آن را نمی‌خرید لذا خط قرمز موضوع معمولی است که هم در مذاکرات بین‌المللی و هم در زندگی معمولی افراد وجود دارد.
** آژانس تأیید کرده که ایران هیچ‌گاه در حوزه هسته‌ای تخلفی ندارد
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود تصریح کرد: ما براساس معاهده ان‌پی‌تی که آن را امضا کرده‌ایم، کار خلافی در حوزه هسته‌ای انجام ندادیم. این اصل را هم آژانس انرژی اتمی در هر گزارشی که منتشر کرده، مورد تأیید قرار داده و گفته که ایران عدول از سیستم معمول نداشته است، یعنی آژانس نگفته که شما فلان مقدار اورانیوم را برای ساخت سلاح استفاده کردید. لذا این شرایط ما بود اما به‌خاطر مشکلات و اقدامات طرف مقابل و تحریم‌هایی که طرف مقابل علیه ما وضع کرده، نظام جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت در موضوع هسته‌ای انعطاف داشته باشد تا این تحریم‌ها را از سر باز کند.
** با اینکه خلافی نکردیم، حاضریم محدودیت بپذیریم تا تحریم‌ها لغو شود
ایزدی با تأکید بر اینکه این موضوع تصمیم نظام بوده است، گفت: با اینکه خلافی نکردیم، حاضریم محدودیت‌هایی را بپذیریم تا این تحریم‌ها لغو شود منتها باید توجه شود که در این مذاکرات هدف برداشته شدن تحریم‌های غیرقانونی است، یعنی اگر قرار باشد ما محدودیت‌هایی را بپذیریم اما تحریم‌ها لغو نشود، اصل ماجرا زیر سؤال می‌رود چراکه اگر قرار باشد تحریم‌ها لغو نشود، پس چرا ما مذاکره می‌کنیم؟
وی تأکید کرد: پس خط قرمز ما این است که در انتهای این مذاکرات تحریم‌ها لغو شود لذا از این جهت یکی از خطوط قرمزی که مطرح شده، این است که این تحریم‌های مالی، بانکی و اقتصادی در روز امضای توافق لغو شود. این حداقل درخواستی است که کشورمان ارائه داده است. اگر این اتفاق نیفتد و به این خط قرمز توجه نشود انگار نه انگار مذاکره کردیم و این مذاکره در عمل هیچ سودی برای ما نداشته است.
عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان در مورد طراحی غرب در این موضوع گفت: طراحی طرف مقابل این است که از یک طرف تا حدی که بتواند، فعالیت هسته‌ای ایران را در حد یک کاریکاتور نگه دارد تا عملاً به درد ایران نخورد و در حوزه تحریم‌ها هم می‌خواهد تحریم‌های اصلی را سر جای خود نگه دارد و لغو نکند. بنابراین تیم مذاکره کننده باید هوشمندی داشته باشد و دقیقاً به‌عکس این عمل کند.
** محدودیت‌ها نباید ما را از چاله فعلی به چاه بیندازند
" تیم مذاکره کننده باید تمام سعی خود را داشته باشد تا در حوزه هسته‌ای کمتر امتیاز بدهد و برنامه هسته‌ای کشور سر جای خود باقی بماند. در زمینه تحقیق و توسعه هم محدودیتی را نپذیرد و یا محدودیتی وضع نشود که از حالت فعلی که در چاله افتادیم، درآمده و در چاه بیفتیم مثلاً تحت عنوان بازرسی، سایت‌های نظامی را بازرسی و به اطلاعات نظامی ما دسترسی پیدا کنند".
ایزدی افزود: وقتی به خطوط قرمز نگاه می‌کنیم، مشخص است که این خطوط به حداقل‌ها توجه کرده و زیاده‌خواهی نکردیم و چیزی خلاف منطق نگفتیم. گفتیم اگر قرار است محدودیت‌های گسترده اعمال کنیم، تحریم‌ها باید لغو شود اما طرف مقابل فعلاً این سیستم را نپذیرفته چراکه مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره آنچه نباید اتفاق بیفتد، تصریح کرد: طرف مقابل نباید اجازه پیدا کند خطوط قرمز ما را در عمل نقض کند و متن توافق را به‌گونه‌ای بنویسد که گویا خطوط قرمز نقض نشده است. در چند روز گذشته اخباری منتشر شده مبنی بر اینکه طرف مقابل در حوزه تحریم‌ها در روز امضا حرکتی از خود نشان می‌دهد.
** سناریوی توافق بدون امضا وضعیت ما را بدتر می‌کند
این استاد دانشگاه افزود: ظاهر این خبر این است که نظر و خط قرمز جمهوری اسلامی مورد توجه قرار گرفته و روز امضا در حوزه تحریم‌ها اتفاقی می‌افتد، منتها این داستان یک پیش‌‌زمینه‌ای پیدا کرده و آن این است که توافقی صورت می‌گیرد، بدون اینکه امضا شود بعد ایران موظف می‌شود به تعهدات خود عمل کند و بعد آژانس راستی‌آزمایی کند و زمانی که ایران به تعهدات خود عمل و آژانس راستی‌آزمایی کرد، آن زمان امضای متن صورت می‌گیرد و آن زمان برای تحریم‌ها اتفاقی خواهد افتاد.
وی تأکید کرد: در واقع این حالت وضعیت ما را بدتر می‌کند، در حالت قبل توافق را امضا می‌کردند و بعد ما اجرا می‌کردیم. در این حالت ایران اجرا می‌کند بدون اینکه طرف مقابل توافقی امضا کرده باشد پس فقط در ظاهر به خط قرمز ایران توجه شده اما در عمل وضیعت نسبت به قبل بدتر شده است.
** ایران خواهان لغو قانون تحریم‌ها است نه لغو اجرا؛ لغو اجرا یعنی تعلیق
ایزدی در ادامه گفت: همچنین در استفاده از کلمات باید دقت شود، مثلاً ما خواهان لغو تحریم هستیم، این لغو تحریم مشخص است که چیست. قانون تحریم باید لغو شود، اما متأسفانه ما می‌شنویم که برخی دوستان می‌گویند، لغو اجرا را خواهیم داشت، در واقع لغو اجرا یعنی تعلیق اما به‌جای اینکه از تعلیق استفاده کنند، از کلمه "لغو اجرا" استفاده می‌کنند که یک کلمه لغو در آن است، لذا خطوط قرمز نباید لوث شده و با بازی با کلمات و طراحی‌های عجیب و غریب ظاهرسازی شود که به خطوط قرمز توجه شده اما در عمل توجه نشده و حتی عقب‌گرد هم بکنیم.
عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان با بیان اینکه این موضوع نیازمند هوشمندی تیم مذاکره کننده و مراقبت در برابر حقه‌بازی‌های طرف آمریکایی و دبه درآوردن‌هایی است که در این دو سال داشتند، تصریح کرد: گفته می‌شود که ایران باید به تعهدات خود عمل کند و آژانس انرژی اتمی اجرای تعهدات ایران را راستی‌آزمایی کند. درحالی که نسبت به راستی آزمایی آژانس هیچ تضمینی وجود ندارد و تجربه‌ای که از آژانس داریم، بسیار بد بوده است.
وی با طرح این سؤال "چرا لغو تحریم‌ها اهمیت دارد و تعلیق به درد ما نمی‌خورد؟" گفت: اگر خواهان لغو تحریم‌ها هستیم به این دلیل است که اوباما چند ماه دیگر بیشتر رئیس جمهور آمریکا نیست؛ اگر لغو تحریم‌ها مطرح نشود، در بهترین وضعیت اوباما تحریم‌های علیه ایران را چند ماه تعلیق می‌کند و رئیس جمهور بعدی اگر جمهوری‌خواه باشد که رسماً اعلام کردند: "این روند مذاکراتی با ایران را قبول نداریم و زیر میز می‌زنیم و ایران هر توافقی کند با اوباما کرده و اگر اوباما نباشد این توافق معنایی ندارند". در مجموعه دموکرات‌ها هم خانم کلینتون که گزینه اصلی دموکرات‌ها برای ریاست‌جمهوری است، چند روز در پیش سخنرانی خود گفته: ایران دشمن سنتی ما است.
** خطوط قرمز ایران نباید دور زده شود
ایزدی اضافه کرد: بنابراین به‌دلیل وضعیت طرف مقابل است که باید به خطوط قرمز توجه شود و همان‌طور هم که گفته شد خطوط قرمز امر غیرمعمولی نیست و همه افراد در زندگی با خطوط قرمز مواجه هستند، اما باید دقت شود که خطوط قرمز مورد توجه قرار گیرد و دور زده نشود. ان شاءالله تیم مذاکره کننده این توانمندی را دارد که به طرف مقابل اجازه ندهد خطوط قرمز ما را دور بزند.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: طرف مقابل باید به این درک برسد که اگر بخواهد خطوط قرمز ما را که حداقل‌ها است، نقض کند، تیم مذاکره کننده آمادگی دارد از پای میز مذاکره بلند شود و عدم توافق هم یک گزینه برای ما است. چراکه توافق نداشتن بهتر از توافق بد است لذا باید این تصور در ذهن طرف مقابل ایجاد شود.
وی بر همین اساس گفت: هدف تیم مذاکره کننده باید این باشد که طرف مقابل بفهمد اگر این خطوط قرمز حداقلی را رعایت نکند، مذاکرات شکست می‌خورد. افکار عمومی دنیا نیز متوجه هستند که ایران حاضر بود پای میز مذاکره امتیازات گسترده بدهد، اما طرف مقابل حاضر نبود به‌ازای این امتیازات گسترده تحریم‌ها را لغو کند.
** اذعان معاون کری به فروپاشی تحریم‌ها در صورت عدم‌توافق
ایزدی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: معاون کری چند روز پیش گفت اگر توافقی نشود، تحریم‌ها فرومی‌پاشد، همچنین 150 نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا در نامه‌ای به اوباما، فروپاشی تحریم‌ها را مطرح کردند لذا نیابد از عدم‌توافق بترسیم بلکه باید از این بترسیم که خطوط قرمز دور بخورد و با کلمات بازی شود و طراحی طرف مقابل را به‌درستی درک نکنیم و برای کشور مشکل ایجاد شود.
انتهای پیام/*
