عید فطر، بزرگترین عید در افغانستان + عکس

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، عید سعید فطر از جمله اعیاد بزرگ اسلامی است که در میان همه مسلمانان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، به گونه‌ای که همه مسلمانان جهان این عید خجسته و مبارک را تجلیل نموده و گرامی می‌دارند.

مردم مسلمان افغانستان نیز با آداب و رسوم خاصی به استقبال این عید سعید می‌روند؛ به عنوان مثال، قبل از فرا رسیدن این روز بزرگ، با خانه تکانی، خرید لباس‌های نو، تهیه غذاهای مخصوص و انواع شیرینی‌جات، خود را برای استقبال از این روز بزرگ آماده می‌کنند.

در روز عید فطر و قبل از برپایی نماز عید، به زیارت اهل قبور می‌روند و برای آن‌ها از خداوند بزرگ طلب مغفرت و آمرزش می‌کنند.

با طلوع آفتاب، نماز عید فطر را با شکوه خاصی به جا می‌آورند و بعد از آن نیز رسم بر این است که هریک از خانواده‌های فامیل ضمن تهیه غذا، در منزل بزرگ خانواده جمع می‌شوند و نهار را در کنار بزرگ خانواده  و سایر اعضای فامیل، صرف می‌کنند.

مردم افغانستان عید فطر را به مدت سه روز جشن می‌گیرند و در این ایام با انجام دادن سنت حسنه صله ارحام به دید و بازدید اقوام و دوستان می‌روند.

روز عید سعید فطر در افغانستان تعطیل عمومی است و به طور کلی تمام ادارات به مدت سه روز تعطیل می‌باشد.

امسال نیز پیش از فرارسیدن عید فطر، حکومت افغانستان اعلام کرد که در روزهای عید تدابیر شدید امنیتی را در دستور کار خود قرار می‌دهد تا شهروندان این کشور به ویژه مردم کابل، عید خود را در آرامش جشن بگیرند. با این وجود، نگرانی‌های امنیتی همچنان در بین مردم افغانستان وجود دارد زیرا  گروه طالبان افغان در طول ماه مبارک رمضان چندین بار دست به حمله زدند اما مردم افغانستان با وجود این نگرانی‌ها هم سعی می‌کنند تا با بهانه قرار دادن عید، غم‌هایشان را فراموش کنند.

عید فطر بزرگترین جشن مذهبی - فرهنگی افغانستان است تاجایی که مردم این کشور در بدترین شرایط هم آن را تجلیل کرده‌اند.

استاد محمد حسین سرآهنگ در آهنگ معروف خود «اوه یار کتت کار دارم»، یک رباعی بیدل را می‌خواند که حداقل برای سه دهه گذشته، بازگوکننده وضعیت مردم افغانستان در ایام عید ماه رمضان است: «عید آمد و هر کس پی کار خویش است / می نازد اگر غنی وگر درویش است / من بی تو به حال خود نظرها کردم / دیدم که هنوزم رمضان در پیش است». بی جهت نیست که این آهنگ استاد، یکی از آهنگ‌های پرطرفدار مردم در ایام عید است که همواره از رسانه‌های افغانستان پخش می‌شود. دلیل محبوبیت آن نیز در رباعی بیدل است که با صدای محزون سرآهنگ، در کنار این که خوشی عید را بیان می‌کند، به غم جنگ و خشونت هر روزه‌ای که مردم با آن دست به گریبان هستند، نیز اشاره می‌کند: عید فرا رسیده است و لبان مردم هنوز تشنه صلح است.

هرچند در افغانستان عید فطر را «عید کوچک» (در زبان پشتو «کوچنی اختر») می‌گویند و عید قربان به عنوان «عید بزرگ» شناخته می‌شود اما در عمل، عید فطر با شکوه‌تر از هر عید دیگری مانند عید قربان و نوروز در افغانستان برگزار می‌شود. به همین دلیل نیز تجلیل از عید فطر برای هر خانواده افغان رویداد بسیار مهمی است که در جریان آن می‌توانند اقوام و دوستان و همسایه‌های خود را با سپری کردن اوقاتی خوش ملاقات کنند.

کودکان و نوجوانان افغانستان نیز در این روز فرخنده که لباس‌های نو و آراسته به تن دارند از عیدی فامیل، آشنایان و همسایگان بهره‌مند می‌شوند.

عیادت از مریض‌ها و بخشش به مستمندان از جمله آداب و رسوم عید فطر در افغانستان است.

در ولایت‌های بادغیس، هرات، غور و فراه شب عید فطر جایگاه خاصی برای خانواده عروس و دامادها دارد .

در آخرین شب ماه مبارک رمضان در هرات خانواده داماد با برپایی مهمانی و مراسمی خاص، عیدی عروس را اهدا می‌کند.

عیدی بردن برای نوعروس وفراهم کردن مواد خوراکی برای یک مهمانی بزرگ خویشاوندی در شب عید، به عهده خانواده داماد است.

مواردی چون دوره طولانی عید (عید فطر تا عید قربان) برای زنان و رفتن دسته جمعی آنان به خانه یکدیگر، اهدای شیرینی همراه با دستمال گلدوزی شده به مهمانان از جمله مراسم‌های عید فطر در ولایت‌های غربی افغانستان است.

از رفتن مردم به مناطق خوش آب وهوا، دید وبازدید، برگزاری مسابقات کشتی و تخم مرغ جنگی نیز به عنوان رسوم عمده مردم این منطقه یاد می‌شود.

در غرب افغانستان، دو یا سه شب قبل از عید، خانواده داماد عیدی عروس را که شامل انواع پوشاک می‌باشد، به خانه وی می‌برد، در روز عید نیز خانواده عروس علاوه بر اهدای لباس وکفش، تعداد زیادی تخم مرغ پُخته و تزیین شده را به داماد هدیه می‌دهد تا در مسابقه تخم مرغ جنگی شرکت کند.

تخم مرغ جنگی مسابقه‌ای است که دو شرکت‌کننده با کوبیدن سر دو تخم مرغ به یکدیگر باعث شکسته شدن تخم مرغ رقیب می‌شود که در آن صورت صاحب تخم مرغ سالم، پیروز خواهد بود.

داماد مکلف است با شرکت در مراسم تخم مرغ جنگی، پیروزمندانه به خانه عروس بازگردد و تخم مرغ‌های شکسته را تحویل دهد.

بزرگان می‌گویند پیش از این در بامیان کسی که اول، ماه نو، را می‌دید به فاتح میدان جنگ شباهت داشت و با غرور و سربلندی از قله کوه پایین می‌آمد و برای دیگران تعریف می‌کرد که چگونه ماه را دیده است.

به گفته این بزرگان، پس از رویت ماه، شور و هلهله آغاز می‌شد، همه آن شب را به عنوان عید زنده‌ها با تهیه قوروتی، آبجوشک و یا شیربرنج جشن می‌گرفتند.

براساس آداب و رسوم بامیانی ها شب قبل از عید فطر روز عید مرده‌هاست که در آن شب زنان، حلوا، سمنک (سمنو)، نان شیرمال، زاله گگ، دلده و پلو تهیه و به عنوان نذری توزیع می‌کنند.

مراسم عید مرده‌ها به این ترتیب است که وقت اذان شام پس از تهیه حلوا روبه قبله در مقابل آن می‌نشینند و با طلب آمرزش برای اموات، فراوانی، نعمت را آرزو می‌کنند.

مردان روستا نیز شب عید همراه کودکان با مقداری غذا در خانه بزرگ روستا جمع می‌شوند، پس از صرف غذا سوره مبارکه یاسین می‌خوانند و برای مسافران دعا می‌کنند. با این وجود عید برای بسیاری جشن است و برای بسیاری دیگر نگرانی. عید در کنار خوشی‌های بسیار، فشار اقتصادی زیادی هم روی خانواده‌های فقیر می‌آورد. تهیه لباس نو برای اعضای فامیل و پذیرایی از اقوام و همسایگان، سرمایه‌ای نیاز دارد که هر افغان دارای آن نیست. به نظر می‌رسدً رسوم و رواج‌هایی که به صورت سنتی در ایام عید در افغانستان وجود دارند باعث گران بودن مراسم‌های عید شده است.

یکی از این رسم‌های سنتی پردردسر برای مردانی است که تازه نامزد شده‌اند. در همه مناطق افغانستان وقتی مردی با زنی دوران نامزدی‌شان را آغاز می‌کنند، برای مدتی در این دوران هستند و بعد مراسم عروسی را برگزار می‌کنند. برای برخی‌ها «دوره نامزدی» یک مسئله اختیاری است اما برای بسیاری، این دوره گاهی به چندین سال طول می‌کشد به این دلیل که داماد پول عروسی را ندارد و مجبور است یا در خود افغانستان و یا به کشورهای خارجی رفته و کار کند تا بتواند مخارج عروسی را تهیه کند. از این لحاظ، داماد در این دوره تحت فشار اقتصادی زیادی قرار می‌گیرد، این فشار البته زمانی تشدید می‌شود که عید فرا می‌رسد. در هر عیدی که فرا می‌رسد داماد باید برای عروس و خانواده‌اش تحفه عیدی ببرد. این تحفه در روستاها معمولاً یک بز و گوسفند و لباس است و در شهرها لباس و شیرینی و گل و امثال آن اما براساس  رسوم جدید، داماد باید برای عروس در هر عید زیورآلات طلا ببرد. این تحفه‌های گران قیمت باعث می‌شود که داماد تمام آن پولی را که می‌خواهد برای عروسی ذخیره کند، در دوره نامزدی تحفه عیدی بخرد. بدین صورت، داماد در یک چرخه طولانی خرج کردن‌های بی‌پایان برای خانواده عروس قرار می گیرد. گذشته از مخارجی که در تحفه‌های عید استفاده می‌شود، جشن عید فرصتی را برای دامادها فراهم می‌کند تا عروس را از نزدیک دیده و ساعتی را در کنار هم باشند - چیزی که در روزهای معمولی، به خصوص در دهات، به سختی میسر می‌شود. شاید این لحظه کوتاه باهمی، تمام سرگردانی‌های تحفه عید را به باد فراموشی بسپارد.

از منظر مذهبی، تاثیرات عید فطر به دلیل اینکه مردم را به کمک به نیازمندان تشویق می‌کند، مثبت پنداشته می‌شود تاجایی که برخی‌ها استدلال می‌کنند که یکی از دلایل روزه گرفتن این است که مردم دارای ثروت خود را در موقعیت افراد فقیر تصور کنند بنابراین عید فطر فرصتی است که اغنیا به فقرا کمک کنند تا آن‌ها را از «گرسنگی همیشگی» نجات دهند.

انتهای پیام/.