توسعه بی‌ضابطه و ناپایدار کشاورزی، حیات زاینده‌رود را تهدید می‌کند
خبرگزاری تسنیم: مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: توسعه بی‌ضابطه و ناپایدار کشاورزی در منطقه و استان اصفهان که سبب کشت برنج، هندوانه و خربزه در این استان کم آب شده از دیگر اشتباهات استراتژیک بوده که سبب تهدید زاینده‌رود و گاوخونی شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی محیط زیست اصفهان، اسماعیل کهرم با اشاره به جاری شدن آب در زاینده‌رود و همچنین بازگشت آب به تالاب بین‌المللی گاوخونی اظهار داشت: زاینده‌رود برای اصفهانی‌ها تنها یک رودخانه نیست، بلکه منبع حیات و زندگی، تلطیف هوا و غنی‌کردن سفره‌های آب زیرزمینی بوده و از همین رو، خشکی زاینده‌رود، عبوسی مردم اصفهان را به دنبال داشت.
وی با مرور خاطره خود در سفر عید نوروز سال 1392 به اصفهان افزود: در آن سفر و زمانی که به سی و سه پل رسیدم با خیل عظیم جمعیتی شاد و خوشحال مواجه شدم که در انتظار رسیدن آب به زاینده‌رود پس از بازگشایی سرچشمه اصلی سد بالادست بودند و فردای آن روز که آب در زاینده‌رود جاری شد، مردم از فرط خوشحالی به تقسیم شیرینی در معابر عمومی پرداختند.
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با ابراز تاسف از وضعیت خشکسالی زاینده‌رود بر اثر غفلت از مدیریت صحیح منابع آبی و انتقال آب‌های بی‌ضابطه بیان کرد: در کنار انتقال آب بی‌ضابطه، توسعه نامتوازن و ناپایدار صنایع آب بری همچون فولاد در استان خشکی مانند اصفهان، تاثیر بسزایی در خشک شدن زاینده‌رود داشت.
وی اصفهان، یزد، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، کرمان، بوشهر و هرمزگان را از جمله استان‌های خشک کشور برشمرد که میانگین بارش سالانه در آن‌ها کمتر از 200 میلی‌متر است، تصریح کرد: از این رو انجام هر‌گونه طرح توسعه‌ای در این استانها به ویژه پروژه‌های توسعه صنعت باید با توجه به اصل مهم کم‌آبی استان باشد.
کهرم خشک‌شدن تالاب گاوخونی را یکی دیگر از بحران‌های مهم محیط زیستی استان اصفهان و کشور دانست و گفت: تالاب گاوخونی به واسطه موقعیت جغرافیایی خود و قرار گرفتن در مرکز ایران، یکی از مهم‌ترین استراحتگاه‌های پرندگان مهاجر بوده و از این رو اکوسیستم منحصر به فرد آن با خشکسالی در معرض تهدیدی بزرگ قرار می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: استراحت پرندگان مهاجر، تخم‌گذاری آن‌ها در نیزارها، زیست جمعیت زیادی از حیات وحش بومی از جمله مار، حلزون، لاک پشت و مارمولک در حاشیه تالاب و به‌طور کلی حفظ تنوع زیستی گیاهی و جانوری منطقه از جمله کارکردهای مهم گاوخونی بوده که در کنار خدمات دیگر تالاب همچون تلطیف هوا، جلوگیری از گرد و غبار و جلوگیری از سیل تاثیری بسزا بر کیفیت زندگی و سلامت مردم منطقه داشته، ولی متاسفانه مورد غفلت واقع شد.
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: توسعه بی‌ضابطه و ناپایدار کشاورزی در منطقه و استان اصفهان که منجر به کشت برنج، هندوانه و خربزه در این استان کم آب شده از دیگر اشتباهات استراتژیک بوده که منجر به تهدید زاینده‌رود و گاوخونی شده است.
وی افزود: در تمام کشورهای دنیا که توسعه خود را بر مدار توسعه پایدار قرار داده‌اند، انتقال آب تنها به قصد تامین آب شرب صورت پذیرفته و الگوی توسعه کشت و آبیاری، همچنین صنعت بر‌اساس آمایش سرزمینی منطقه تدوین شده، این در حالی است که در حال حاضر ایران به دلیل حذف این ضوابط با تهدید بزرگی در حوزه آبی خود مواجه شده است.
کهرم با یادآوری قوانین وضع شده توسط شیخ‌بهائی برای تقسیم آب اصفهان در زمان شاه عباس صفوی بیان کرد: این موضوع بیانگر این بوده که آب همواره و در تمام اعصار یکی از مهم‌ترین چالش‌های دولتمردان ایرانی بوده است.
وی اشاره‌ای هم به سفر معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به اصفهان در ابتدای دوره جدید مدیریت خود داشت و تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در آن سفر مورد بحث و بررسی قرار گرفته، تصمیم برای یکپارچه‌سازی مدیریت زاینده‌رود به منظور برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بهتر برای احیای آن بود.
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگر چه با جاری شدن آب در زاینده‌رود و آبگیری تالاب گاوخونی ابتکار نشان داده به تعهد خود در این زمینه پایبند بوده، اما هنوز تا رسیدن به شرایط ایده‌آل فاصله بسیاری وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: البته موضوع آب و مدیریت منابع و مصارف آب به ویژه با توجه به شرایط خشکسالی شدیدی که کشور را فرا گرفته نیاز به وضع و اعمال قوانین سختگیرانه‌تری دارد.
کهرم اظهار داشت: محدود کردن یا منع کشت پر‌آب در مناطق خشک و کم آب و وضع جرائم سنگین برای این موضوع، الزام صنایع به استفاده از سیستم‌های تصفیه و بازیافت آب، آموزش و فرهنگ‌سازی به منظور اشاعه الگوهای صحیح مصرف آب، تغییر الگوی آبیاری در کشاورزی از دیگر راهکارهای حل بحران آب در ایران است.
وی افزود: همه مردم به ویژه کشاورزان باید بدانند تغییر و اصلاح شیوه‌ها هر چه قدر هم که سخت باشد از نابودی کامل منابع آب سخت‌تر نیست.
انتهای پیام/ آ
