واقعیت چیست؟
همزمان با هفته دولت معاونت هنری ارشاد گزارش عملکردی را منتشر کرد که بحث برانگیز بود، گزارشی که خیلی کلی گفته شده و به نظر می‌رسد آفت‌هایی را برای تئاتر به همراه دارد، اما سوال اصلی اینجاست که واقعیت چیست؟
خبرگزاری تسنیم_ محراب محمدزاده
عملکرد اداره کل هنرهای نمایشی
«در این بخش از فعالیت های معاونت امور هنری وزارت ارشاد تعداد عناوین نمایش های تولید شده (در سطح کشور) 4910 عنوان، تعداد عناوین نمایش های اجراشده (در سطح کشور) 4910 عدد، تعداد دفعات اجرای نمایش (در سطح کشور) 67480 دفعه، تعداد تماشاگران تئاتر (در سطح کشور) 2227784 نفر، تعداد سالن های اجرا (در سطح کشور) 399 سالن اعلام شده است.
این گزارش می افزاید از دیگر اقدامات اداره کل هنرهای نمایشی معاونت هنری در سال 93 می توان به 5 دفعه حضور گروه های هنری در خارج از کشور، برگزاری 78 جشنواره هنری، اجرای 30 برنامه هنری خارجی در ایران و انجام 6 مورد پژوهشی در زمینه هنری است.
همچنین در این بخش از فعالیت های معاونت امور هنری تعداد تشکل ها و انجمن های صنفی در حوزه هنر (42 انجمن)، تعداد عناوین نشریات هنری منتشر شده (3000 شمارگان) و تعداد هنرمندان بیمه شده (339 نفر) اعلام شده است.»
***
عملکرد یک ساله معاونت هنری چند روز پیش توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد، عملکردی که شاید در نگاه اول برای هر بیننده‌ای از بودجه و شرایطی عالی حکایت می‌کند، اما «گاه گویم که بنالم ز پریشانی حالم/ بازگویم که عیانست چه حاجت به بیانم»
تاکنون بودجه تئاتر به صورت شفاف از سوی معاونت هنری اعلام نشده، مسئله‌ای که طاهری، مدیر مستعفی اداره کل هنرهای نمایشی نیز در استعفای خود بر آن تاکید داشت، البته 9 مورد دیگر نیز در آن استعفا وجود داشت که علی مرادخانی هنوز پاسخی برای آن ارائه نداده است. از طرف دیگر آنچه طی یک سال اخیر حول محور معاونت هنری در رابطه با تئاتر رخ داده است، مشکلاتی بوده که وقتی آن را با عملکرد اعلامی این معاونت چه در افطاری با رئیس جمهور و چه در هفته دولت مقایسه کنیم، حاصلش نشان از شرایط نابسمانی دارد که هرچه می‌گذرد نه تنها کم نمی‌شود بلکه پرحاشیه‌تر و پررنگ‌تر از گذشته جلوه می‌کند.
تئاتر شرایطی دارد که هرچقدر هم برنامه‌ریزی‌های خوب و ظاهری برایش انجام شود، مرحمی برای زخم‌های اصلی آن نیست.
***
«4910»، این عددی است که معاونت هنری به عنوان آمار آثار تولیدی و اجرا شده در سطح کشور اعلام کرده است. آماری که به تنهایی سوالاتی را در ذهن مخاطبان تئاتر ایجاد می‌کند. این سوال که مگر مرکز هنرهای نمایشی چقدر بودجه دارد که این همه نمایش را تولید کند؟
اگر طبق گزارش عملکرد معاونت هنری ارشاد این تعداد نمایش، توسط مرکز هنرهای نمایشی تولید و اجرا شده باشد، یعنی این مرکز متوسط 3 میلیون تومان(ناچیز است، اما خب مثال است دیگر) به هر نمایش بودجه داده است، رقمی که جمع آن حدود 15 میلیارد تومان می‌شود. این میزان بودجه بدون احتساب دیگر هزینه‌های مرکز با 3 سال بودجه‌اش برابری می‌کند؛ آن هم در دورانی که معاونت هنری در دوسال اخیر تنها با حاشیه‌هایی همراه بوده و اصلا با هیچ گروهی هم طبق گفته طاهری قراردادی نبسته که تعهدی برای مرکز ایجاد نشود؟
گویا از آنجایی که لوگوی مرکز هنرهای نمایشی حتما باید زیر تمام بروشورها و پوستر آثار نمایشی سراسر کشور درج شود، این شائبه برای معاونت هنری ارشاد ایجاد شده که شاید تمامی این نمایش‌ها؛ توسط مرکز هنرهای نمایشی با همان بودجه ناچیز تولید شده است، البته اگر خانواده تئاتر و مدیران معاونت هنری این آمار و ارقام را باور نکنند، کسانی هستند که به علت عدم آگاهی به خوبی باور می‌کنند و سرنوشت تئاتر را رقم می‌زنند. اما خب چه می‌شود کرد که معاونت هنری این آمار را به بهانه هفته دولت اعلام کرده و آنچه باید نمی‌شد، شده است. اما این نوع گزارش عملکرد چه ضرری برای تئاتر دارد و چه سودی برای معاونت هنری ارشاد؟
معاونت هنری ارشاد از این نوع گزارش عملکرد هیچ سودی نمی‌برد که اگر می‌برد طی سالیان طولانی با گزارش‌های مدیران قبلی برده بود، اما شاید مدیران حاضر در این معاونت از این نوع گزارش در آینده بهره‌‌ای ببرند.
ضرر این نوع گزارش عملکرد چیست؟ خب وقتی برخی مدیران بالادستی که یا در عمرشان پا در سالن تئاتر نگذاشته‌اند و یا حداقل در زمان فعلی اوضاع و احوال تئاتر را نمی‌دانند این آمار شگفت‌انگیز را ببینند؛ پیش خودشان می‌گویند چقدر خوب است که با همین بودجه‌ای که مشخص هم نیست چقدر است، سالی نزدیک به 5 هزار اجرا می‌رویم و چقدر خوش به حال تئاتری‌ها است. نتیجه هم می‌شود حرف علی مرادخانی که سال گذشته گفت:« بودجه تئاتر افزایشی نداشته است.» و حتی برخی از کاهش آن خبر دادند.
***
آمارهای عملکردی معاونت هنری از وجود 399 سالن فعال نمایش خبر می‌دهند؛ اما خب چقدر از نمایش‌های این سالن‌ها توسط شورای نظارت و ارزشیابی تئاتر مورد بررسی قرار می‌گیرند، شاید نگاهی به لیست نمایش‌هایی که در بیشتر این سالن‌ها اجرا می‌شوند این مسئله را مشخص کنند. مسئله‌ای که تئاتر را از عنصر فرهگ سازی و اندیشه‌نگر خالی است، حتی اجرای چنین آثاری را در چند قدمی معاونت هنری هم می‌توان ملاحظه کرد.
***
تئاتر نیازمند بودجه و ارزشیابی است، نیازمند بودجه‌ای مناسب برای تسهیل امور معمولی است و نیازمند ارزشیابی که کمک کند تئاتری جریان ساز و عادل برای هنرمندان داشته باشیم. باید باور کرد که دیگر این بودجه ناچیز هزینه‌های اداری و جشنواره‌های ریز و درشت مرکز هنرهای نمایشی را هم نمی‌دهد، پس نباید با گزارش‌های عملکردی که اشتباه است و باعث سوتفاهم می‌شود وضعیت تئاتر را وخیم تر از آنچه هست جلوه داد و با جرات گفت که تئاتر به حمایت نیاز دارد.
متاسفانه آمار دقیقی از معاونت هنری منتشر نشده، اما با برآوردهای رسانه‌ای شاید با اغماض بتوان گفت مرکز هنرهای نمایشی نهایتاً از 100 نمایش حمایت کرده است، آن هم با تبصره‌هایی؛ از برخی حمایت سخت‌افزاری شده، برخی مادی، برخی مشارکتی و برخی هم معنوی!
سوال‌ها در رابطه با معاونت هنری وزارت ارشاد بسیار هستند، اما علی‌رغم قولی که معاون هنری وزیر ارشاد داده بود، این امکان هنوز برای اهالی رسانه فراهم نشده است و هر روز بر ابهامات عملکرد این معاونت بیشتر می‌شود، عدم پاسخگویی که البته تنها در معاونت هنری ارشاد رخ می‌دهد.
***
آمارها همیشه شیرین و امیدوار کننده هستند. در آمارها همه چیز خوب و در بهترین شرایط ممکن هستند؛ اما واقعیت چیست؟
انتهای پیام/
