هفته آینده؛ بررسی ابعاد نظامی توافقنامه با حضور وزیر دفاع در کمیسیون برجام

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام عصر امروز سه شنبه در نشست خبری با خبرنگاران به تشریح هشتمین جلسه کمیسیون بررسی برجام پرداخت و گفت: امروز هشتمین جلسه کمیسیون برجام برگزار شد که دو میهمان داشتیم که در بخش اول جلسه آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی حضور داشت.

وی افزود: مطابق عرف کمیسیون، بنا بر این است که مهمانان نکاتی را مطرح کنند و سپس سوالات مطرح می‌شود و بعد مهمان به سوالات پاسخ می‌دهد.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام با بیان اینکه در گفت‌وگوهای‌ آقای شمخانی نکات بسیار مهمی در این جلسه مطرح شد، افزود: وی ضمن حمایت از اقدام مجلس در تشکیل کمیسیون برجام، تاکید داشت که مجلس نقش خودش را باید در برجام ایفا کند و شورا نیز از این ایفای نقش حمایت می‌کند.

نقوی حسینی به بخش دیگری از سخنان دبیر شورای عالی امنیت ملی اشاره و تاکید کرد: همچنین آقای شمخانی با اشاره به سوابق مذاکرات جمع‌بندی کرد که به هر حال آنچه که امروز به عنوان توافق به دست آمده، حاصل زحمات و تلاش‌های همه تیم‌های مذاکره کننده گذشته و حال است. آقای شمخانی مطرح کرد که ما نباید به گذشته برگردیم و یا تیم مذاکره کننده‌ای را زیر سوال ببریم و یا حاصل کار را محصول تلاش‌های یک تیم خاص بدانیم بلکه این توافق حاصل همه زحمات گذشتگان تا امروز است.

وی تصریح کرد: دبیر شورای عالی امنیت ملی در این جلسه افزود توافق و یا برجام در واقع میوه مسقط و آلماتی است یعنی نتیجه هر دو جریانی است که موضوع مذاکرات را پیگیری می‌کردند.  با توجه به فرصت‌ها و تهدیدهایی که در توافق وجود دارد اشاره کرد که ما باید نگاه‌مان به آینده باشد و تلاش کنیم که از همه فرصت‌های برجام به نحو احسن استفاده کنیم و اجازه ندهیم که با قرائت‌ها و تفسیرهای خاص از برجام، تهدیدات، منافع ملی ما را تهدید کند.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام ادامه داد: آقای شمخانی در این جلسه جمع‌بندیش این بود که برجام نه فتح‌الفتوح است و نه ترکمنچای بنابراین اگر با هر کدام از این دو نگاه به موضوع نگاه کنیم از واقعیت دور خواهیم بود. تاکید وی این بود که در جریان برجام آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند تا آن را پایه‌ای برای گسترش ابعاد نفوذ خودشان قرار دهند که این شامل نفوذ منطقه‌ای و در داخل کشور ما در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. بحث وی بیشتر بر این محور بود که همه نهادها و ظرفیت‌های نظام باید تلاش کنند، از قبیل مجلس و دولت تا راه هر نوع نفوذی برای آمریکایی‌ها بسته شود و در حوزه هسته‌ای برعکس آنچه که مندرجات برجام است، در حوزه اجرا هم همان مندرجات هم با تفسیر درست عملیاتی شود.

به گزارش تسنیم، نقوی حسینی به بخش دوم جلسه امروز این کمیسیون اشاره کرد و گفت: در این جلسه آقای صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی حضور داشت که حضور وی در این جلسه به جهت اینکه بر روی 4 موضوع اصلی به لحاظ فنی بحث مبسوطی داشت بسیار مهم بود. وی حوزه غنی‌سازی را به طور کامل توضیح داد که غنی‌سازی از چه تاریخی شروع شد و چرا از آن تاریخ شروع شد و اینکه در طول افزایش توانمندی غنی‌سازی ما به چه موفقیت‌هایی دست پیدا کردیم و نیاز غنی‌سازی‌مان هم به لحاظ دانشی و هم تکنولوژیکی چگونه تامین کردیم.

وی افزود: آقای صالحی بحث سانتریفیوژ‌ها را مطرح کرده‌اند و اینکه سانتریفیوژ ها چگونه در صنعت هسته‌ای ما به کارگیری شدند و ما چگونه به انواع پیشرفته‌تر آن دست پیدا کردیم و نیازمان در هر مرحله از فعالیت‌های هسته‌ای‌مان چه تعداد سانتریفیوژ بوده و ما چه تعداد لازم داشتیم که داشته باشیم. همچنین وی درباره سایت‌های فوردو، نطنز و آب سنگین اراک کاملا موضوع را تشریح کردند و شرایط قبلی و فعلی و پس از برجام در فوردو و نطنز و همچنین آب سنگین اراک را مورد بررسی و تحلیل قرار دادند.

نقوی حسینی اضافه کرد: رئیس سازمان انرژی اتمی در این جلسه درباره اینکه ما چه نوع فعالیت‌ها و استفاده‌هایی می‌توانیم در سایت‌های نطنز، فردو و آب سنگین اراک پس از اجرای برجام داشته باشیم، توضیحاتی به اعضای کمیسیون ارائه داد. آخرین محوری که آقای صالحی به آن پرداخت روابط ما با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود، زیرا بحث‌های جدی در این زمینه وجود دارد به ویژه اینکه بحث سند محرمانه‌ای در همکاری بین ایران و آژانس وجود دارد. وی به این بخش هم به طور کامل اشاره کرد و روابط ایران با آژانس را هم به طور کامل توضیح داد.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام در ادامه با بیان اینکه در بخش اول کمیسیون تلاش کردیم با دعوت از تیم مذاکره کننده قبلی و تیم مذاکره‌کننده فعلی و نیز روسای قبلی و فعلی سازمان انرژی اتمی تاریخچه مذاکرات را به بحث بگذاریم، گفت: در این بخش برجام را از لحاظ حقوقی، فنی،‌ تخصصی و سیاسی مورد بحث و بررسی قرار دادیم. بررسی برجام از دو بعد دیگر باقی مانده که قرار است آن را از بعد اقتصادی و نقش تحریم‌ها در حوزه اقتصادی و آثار تحریم‌ها قبل از توافق و آنچه که در برجام برای لغو تحریم‌ها و یا تعلیق آنها پیش‌بینی شده و آثاری که در آینده و بعد از اجرای برجام در حوزه اقتصادی خواهد داشت را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

نقوی حسینی با بیان اینکه قرار است بعد امنیتی و دفاعی برجام نیز در این کمیسیون مورد بررسی قرار گیرد، تصریح کرد: ما هر دو موضوع امنیتی و دفاعی برجام را در دستور کار هفته آینده این کمیسیون خواهیم داشت. بر این اساس در روز یکشنبه آینده قرار است در جلسه صبح محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه دعوت شود و در جلسه بعد از ظهر همین روز نیز سعید جلیلی دعوت می‌شود که باقی مانده بحث خودشان را راجع به برجام ادامه دهند.

وی ادامه داد: قرار است در جلسه روز دوشنبه هفته آینده نیز عراقچی و همکارانش به این کمیسیون بیایند و عصر روز دوشنبه نیز بازدید از تاسیسات آب سنگین اراک پیش بینی شده است. قرار است بازدید از تاسیسات آب سنگین اراک فردا چهارشنبه انجام شود اما به دلایلی امکان آن نبود بنابراین به روز دوشنبه عصر هفته آینده موکول شده است. در روز سه‌شنبه نیز قرار است تیم اقتصادی دولت، محمد نهاوندیان، سیف، طیب‌نیا و همتی مدیر عامل بانک ملت نیز برای بررسی ابعاد اقتصادی برجام در این کمیسیون حضور یابند.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام به جلسه بعد از ظهر روز سه‌شنبه هفته آینده کمیسیون ویژه بررسی برجام اشاره کرد و گفت: قرار است در این جلسه نیز ابعاد امنیتی و دفاعی برجام در دو بخش جداگانه با حضور حجت‌الاسلام علوی وزیر اطلاعات و همکارانش و نیز سردار حسین دهقان وزیر دفاع و یک نفر از ستاد کل نیروهای مسلح به بررسی ابعاد دفاعی برجام بپردازند. قرار است در این جلسه ابعاد امنیتی و دفاعی برجام به بحث و تبادل نظر گذاشته شود.

وی اضافه کرد: قرار است این کمیسیون برای جلسه صبح روز چهارشنبه هفته آینده از آقای ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام دعوت کند. قرار است از وی به عنوان فردی که از ابتدا در جریان همه مراحل مذاکرات هسته‌ای بوده است دعوت شود. در بخش دوم جلسه روز چهارشنبه هفته آینده از حقوقدانانی دعوت شده تا ابعاد حقوقی برجام را مورد بحث قرار دهند و در این زمینه با آنها گفت‌وگوهایی داشته باشیم. این حقوقدانان شامل کارشناسان و متخصصان بین‌الملل که در حوزه آکادمیک و دانشگاهی صاحب نظر هستند به این کمیسیون دعوت می‌شوند تا ابعاد حقوقی و‌ آثار آن در حوزه حقوق بین‌الملل مورد بحث قرار گیرد.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام به حواشی ایجاد شده درباره حضور بعیدی‌نژاد عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در برنامه پنجشنبه هفته گذشته گفت‌وگوی ویژه خبری، گفت: روند کار کمیسیون ویژه به این شکل است که مطابق آئین‌نامه داخلی مجلس با رای نمایندگان و با سقف تعداد 15 نفر عضو تشکیل شده است. کمیسیون ویژه گزارش خودش را تهیه می‌کند که قطعا گزارش‌ها با پیشنهاداتی همراه خواهد بود که این گزارش همراه با پیشنهادات به هیئت رئیسه تقدیم خواهد شد و در صحن علنی به استحضار نمایندگان مجلس خواهد رسید اما اینکه در پیشنهادات چه پیشنهاداتی به نمایندگان ارائه شود و آنها به رای گذاشته شود و چه تصمیمی در خصوص آن گرفته شود برعهده کمیسیون نیست و این روند کار کمیسیون است.

وی گفت: ما برای اینکه بتوانیم اطلاع‌رسانی کمیسیون را مدیریت کنیم، سندی را تحت عنوان سند اطلاع‌رسانی در کمیسیون تصویب کردیم که بر اساس این سند نکات مهمی متذکر شده است. یکی از این نکات این است که چون دیدگاه اعضای کمیسیون برجام با هم متفاوت است و از دیدگاه‌های مختلفی تشکیل شده است، قرار شد که ما دیدگاه‌ها را پشت در کمیسیون بگذاریم و به عنوان یک داور و قاضی قضاوت درستی از برجام داشته باشیم. البته در این سند ذکر شده که اخبار و گزارش‌های کمیسیون صرفا از طریق سخنگو به منافع خبری و اطلاع‌رسانی انتقال پیدا خواهد کرد و اعضا هم اگر به عنوان شخص در جایی دعوت شدند و یا اظهار نظر کردند دیدگاه شخصی خود را می‌توانند مطرح کنند. بنابراین هیچ کس به عنوان عضو کمیسیون، سخنگو، رئیس و یا نایب رئیس کمیسیون در جلسه‌ای حضور پیدا نمی‌کند که نظر کمیسیون را منتقل کند. بلکه به عنوان شخص می‌تواند دعوت شده و اظهارنظر کند.

وی در همین زمینه گفت: اگر قرار شد که شخصی از کمیسیون در سخنرانی و یا میزگردی شرکت کند، هیئت رئیسه باید آن را تصویب کند. موضوعی که در ارتباط با دعوت آقای زاکانی رئیس کمیسیون ایجاد شد از این قرار بود که صدا و سیما با وی تماس گرفت و از وی به عنوان رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام دعوت کرده بود و وقتی که به عنوان رئیس کمیسیون دعوت می‌شود می‌تواند فقط پیرامون اقدامات، فعالیت‌ها و دیدگاه‌های کمیسیون اظهارنظر کند و در جایگاه موافق یا مخالف نمی‌تواند بنشیند. از ابتدا هم به وی گفته نشده بود که در کنار شما مهمان دیگری هم هست و قرار است مناظره‌ای صورت گیرد، زمانی به وی اطلاع دادند که در مسیر صدا و سیما بود و کسی هم که به وی اطلاع داده بود گفته بود که برای اینکه بداخلاقی نشود به شما اطلاع می‌دهیم که مهمان دیگری هم خواهیم داشت.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام اضافه کرد: آقای زاکانی پس از این تماس به این موضوع اعتراض می‌کند و می‌گوید که این بداخلاقی است و قرار نیست ما مناظره‌ای داشته باشیم و هیچ کدام از اعضا هم در هیچ مناظره‌ای شرکت نمی‌کنند. به دلیل اینکه ما مصوبه‌ای داریم که هیچ کس به عنوان موافق یا مخالف در میزگردی شرکت نکند بنابراین این اقدام برخلاف مصوبه کمیسیون است و من فقط می‌توانم به عنوان رئیس کمیسیون حضور یابم و نظرات کمیسیون و فعالیت‌ها و اقدامات کمیسیون را ارائه کنم و اگر مناظره‌ای باشد بنده شرکت نمی‌کنم.

نقوی حسینی در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید این شائبه ایجاد شده که دعوت از میهمانان در کمیسیون با جهت‌گیری‌های سیاسی خاصی صورت می‌گیرد و یا افرادی به کمیسیون دعوت می‌شوند که عضو کمیسیون نیستند، گفت: به هیچ عنوان به این شکل نیست. اگر احساس این است که با آقای جلیلی هم نوع دیگری برخورد می‌شود از صدا و سیما هم می‌خواهیم که جلسه با وی را نیز پخش کند. اتفاقا جلسه با وی از صدا و سیما پخش نشد در حالی که هر دو نشست آقای عراقچی از صدا و سیما پخش شده است، بنابراین اگر نشست آقای جلیلی هم پخش شود به بخش عمده‌ای از این شبهات پاسخ داده می‌شود، بحث‌ها در کمیسیون خیلی جدی است و هیچ‌کس با نگاه سیاسی نه سوال می‌کند و نه گفت‌وگو می‌کند بلکه همه در پی این هستند که واقعیات روشن شده و ابهامات پاسخ داده شود.

وی خاطر نشان کرد: در جلسه با آقای جلیلی بحث‌ها خیلی جدی است و مانند همه جلسات گاهی بحث‌ها به تندی گرایش پیدا می‌کند. اصلا تنشی در این جلسات وجود ندارد، ما در این جلسات برای تعارفات نیامده‌ایم بنابراین بحث‌ها خیلی جدی است.

"اعضای کمیسیون از همه گرایشات و جهت‌گیری‌های مختلف سیاسی هستند و قرار است که هیچ کس به عنوان موافق و یا مخالف صحبت نکند بلکه قرار است ارزیابی درستی از برجام داشته باشیم و اعضا نیز دیدگاه‌های سیاسی را کنار می‌گذارند و به بحث جدی پیرامون مسائل می‌پردازند بنابراین بنده به شدت این را تکذیب می‌کنم که کمیسیون برخورد سیاسی داشته و یا گزارش‌هایی که داده می‌شود باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد."

وی افزود: بنده به عنوان سخنگو باید امانتدار کمیسیون باشم و آنچه که در کمیسیون می‌گذرد را منتقل کنم، ممکن است آنچه که از کمیسیون منتقل می‌کنم با دیدگاه‌های برخی انطباق نداشته باشد اما این دلیل نمی‌شود که امانتداری نکنم. به طور مثال وقتی که آقای عراقچی در کمیسیون حضور می‌یابد عین آنچه که وی در دفاع از برجام مطرح می‌کند را بنده بیان می‌کنم اما این به معنای آن نیست که طرفدار عراقچی هستم که این در مورد حضور آقای جلیلی نیز صدق می‌کند. مثلا آقای عراقچی در جلسه گفت که به عنوان کارشناس صلاح نمی‌دانم که برجام لایحه شده و به مجلس بیاید که بنده عین این موضوع را از زبان وی به عنوان سخنگو بیان کردم اما ممکن است خودم نظر دیگری داشته باشم و یا حتی ممکن است کمیسیون نظر دیگری داشته باشد اما ما باید امانتدار اظهارنظرها در کمیسیون بوده و همان را به مردم منتقل کنیم.

نقوی حسینی در پاسخ به این سوال که آیا حضور افرادی که اعضای کمیسیون نیستند و در کمیسیون حضور می‌یابند مصوبه این کمیسیون است، گفت: مطابق آئین‌نامه داخلی مجلس حضور نمایندگان در جلسات کمیسیون‌ها و حق اظهار نظر و بدون حق رای محفوظ است و آنها می‌توانند با این شرط در کمیسیون حضور یابند بنابراین نیاز به دعوت هیچ کس نیست و آنها می‌توانند در جلسه کمیسیون حضور یابند و طبق آئین‌نامه حق اظهارنظر دارند اما حق رای ندارند، بنابراین نیاز به اجازه و یا دعوت کسی نیست.

وی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در صورتی که لایحه برجام را به مجلس ارائه نکند نمایندگان قصد ارائه طرحی با این موضوع را دارند یا خیر گفت: طبق آئین‌نامه داخلی مجلس، مجلس نمی‌تواند دولت را ملزم به ارائه لایحه کند بنابراین اینکه لایحه داده شود یا نه در اختیار دولت است اما اینکه نمایندگان طرحی تهیه کنند که آن طرح دولت را ملزم به اقدامی در ارتباط با اجرای برجام کند، درست است و نمایندگان می‌توانند این کار را بکنند. البته پیشنهاداتی کمیسیون در پایان بررسی برجام ارائه خواهد کرد، ممکن است آن را همکاران ما در مجلس عملیاتی کنند اما مجلس نمی‌تواند دولت را ملزم کند لایحه‌ای ارائه دهد. مطابق تفسیری که پژوهشکده شورای نگهبان ارائه کرده، این یک بررسی پژوهشی است و نظر شورای نگهبان نیست بلکه یک دریافت پژوهشی است و بر اساس آن دولت باید لایحه داده و نمایندگان نیز طرح دهند اما مجلس نمی‌تواند دولت را به ارائه لایحه ملزم کند.

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام همچنین در پاسخ به این سوال که این شائبه ایجاد شده که جلسات کمیسیون برجام در مواجهه با تیم‌های مذاکره‌کننده هسته‌ای به صورت سانسورشده از تلویزیون پخش می‌شود، گفت: در مذاکراتی که بین مسئولان صدا و سیما و آقای زاکانی شده است، مسئولان رسانه ملی گفته‌اند که به دلیل اینکه جلسات کمیسیون 3 روز در هفته و 6 ساعت برگزار می‌شود پخش این مدت برای تلویزیون مقدور نیست اما از طرفی اعضای کمیسیون معتقدند که مشروح جلسات کمیسیون به طور کامل باید پخش شود تا همه مردم در جریان کل گفت‌وگوها قرار گیرند.

نقوی ادامه داد: اگر در قسمت‌هایی مهمان جلسه عنوان کند که بخشی از صحبت‌هایش محرمانه است، مجاز به پخش آن نیستیم و تاکنون نیز هم آقای عراقچی، هم جلیلی و هم شمخانی در بخشی اظهار کردند که نمی‌خواهند قسمتی از صحبت‌های‌شان منتشر شود و یا قابل پخش نیست غیر از آنچه که مهمانان در درخواست می‌کنند، درخواست کمیسیون این است که کلیه نشست‌ها به طور کامل پخش شود. البته در مورد اینکه به طور پخش نمی‌شود صدا و سیما نسبت به آن پاسخگو است.

وی در پاسخ به این سوال که آقای جلیلی در جلسه روز گذشته کمیسیون عنوان کرده است که در برجام 100 حق اساسی ایران نادیده گرفته شده است آیا از وی نیز مانند سایر مهمانان در این زمینه توضیح خواسته شده یا خیر گفت: آقای جلیلی مطابق نموداری که در این جلسه ارائه کرد و هم مکتوب و شفاهی توضیح داد، همه این 100 مورد را در بخش‌های مختلف ارائه کرد، البته وی نگفت که ما از 100 حق خودمان محروم شده‌ایم بلکه وی گفت جمهوری اسلامی از 100 حق مسلم خودش صرف‌نظر کرده است. وی همه موارد را بخش به بخش ارائه کرد و همه اعضای کمیسیون آن را ملاحظه کردند که فیلم آن نیز وجود دارد و می‌توان آن را دید. البته می‌توان فیلم کامل آن را در اختیار رسانه‌ها قرار داد زیرا این جلسه علنی است و موضوع محرمانه‌ای نیست.

وی در پاسخ به این سوال که چرا غیر از خبرگزاری خانه ملت و صدا و سیما از رسانه‌های دیگر دعوت نمی‌شود تا در جلسات کمیسیون برجام حضور داشته باشند تصریح کرد: این موضوع فقط یک مشکل به وجود می‌آورد، وقتی که ما قبول کردیم که اگر میهمان جلسه خواست که قسمتی از صحبت‌هایش منتشر نشود، ممکن است انتشار ندادن آن را از صدا و سیما و خانه ملت بخواهیم تا منتشر نشود اما نمی‌توانیم که از بقیه رسانه‌ها بخواهیم که آن را منتشر نکنند و در این زمینه تضمینی وجود ندارد؛ حداقل این است که ما برای این دو رسانه اختیار داریم اما برای سایر رسانه‌ها این اختیار وجود ندارد.

نقوی حسینی با بیان اینکه قرار نیست از آقایان ناصری و موسویان برای حضور در این کمیسیون دعوت کنیم، گفت: البته قرار است اعضای کمیسیون دیداری با آقای لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی داشته باشند. آقای لاریجانی گفته است که حتما در کمیسیون حضور خواهد داشت و نشستی با کمیسیون خواهد داشت او اشاره کرده که کمیسیون با همین جدیت کارش را ادامه دهد و سر فرصت مناسبی نشستی با اعضای کمیسیون خواهم داشت تا نقطه نظراتم را بیان کنم. زمان دقیق این نشست هنوز مشخص نیست. آقای لاریجانی هم می‌تواند به عنواند دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی و هم رئیس مجلس در جلسه کمیسیون حضور یابد. البته ما قرار است با آقای لاریجانی ملاقات کنیم و دعوتی از وی صورت نگرفته است.

انتهای پیام/