بیماری طاعون آهوان خرمنه‌سر را قتل‌عام کرد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، نهم شهریورماه خبر تلف شدن 5 راس کل و بز وحشی در منطقه خرمنه‌سر طارم بر اثر بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک تایید شد و پس از آن با پایش دقیق این منطقه توسط اکیپ‌های گشت یگان حفاظت محیط زیست استان زنجان تاکنون لاشه 65 راس کل و بز کشف و معدوم شد.

بعد از اینکه هفته‌های پیش آتش سوزی بلایی بر جان جنگل‌های طارم شد و درختان را زنده زنده طعمه حریق کرد، این بار بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در منطقه شکار ممنوع خرمنه‌سر شوکی بزرگ به حیات وحش طارم وارد کرد تا این تراژدی‌ها در سکانس‌های مختلف در نوک مگسک تفنگ‌های شکارچیان تکمیل شود.

در حال حاضر وضعیت حفاظت از محیط زیست به گونه‌ای شده که هر کس اراده کند می‌تواند اسلحه‌ای تهیه و هر وقت که خواست به جان گونه‌های جانوری محیط زیست بیفتد هر چند محیط بانان زحمتکش تلاش فراوانی برای کنترل و پایش مناطق حفاظت شده انجام می‌دهند.

26 خردادماه امسال مرگ دوازدهمین پلنگ ایرانی در ارتفاعات منطقه سرخ‌آباد رقم خورد که سرتیتر بسیاری از جراید و نشریات شد اما هیچ تضمینی وجود ندارد تا چنین تراژدی در سطح مناطق تحت کنترل محیط زیست استان زنجان دوباره تکرار نشود چرا که بازار صدور فشنگ از سوی نهادهای ذیربط همچنان داغ است.

از داستان شکار حیات وحش و آتش سوزی گسترده منطقه حفاظت شده سرخ آباد طارم که بگذریم داستان ابتلای کل و بز منطقه شکار ممنوع خرمنه‌سر به بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک دردناک‌تر است چرا که بیماری یاد شده، آهوان دشت سهرین به عنوان تنها زیستگاه بازماندگان آهوان شمالغرب کشور را مورد تهدید قرار می‌دهد.

در این میان سکوت سمن‌ها و تشکل‌های مردمی حامی محیط زیست در زنجان قابل تامل بوده و جالب اینجاست که این گروه‌ها تاکنون به جز پاکسازی محیط زیست اقدام خاصی انجام نداده‌اند.

البته یکی از اعضای سمن‌های حامی محیط زیست زنجان در گفت‌وگو با تسنیم سکوت تشکل‌های مردمی را ترس از ابطال مجوز فعالیتشان از سوی دستگاه‌های ذیربط عنوان کرد و گفت: واقعیت این است که فعالان محیط زیست استان زنجان نمی‌توانند آزادانه از اقدامات غیرمسئولانه ادارات ذیربط انتقادی داشته باشند.

این فعال محیط زیست انتقادی هم به همکاران خود کرد و گفت که مسئولان شبکه‌های مردمی حفاظت از محیط زیست استان زنجان در اکثر مواقع حتی اطلاعی از وضعیت حیات وحش نداشته و برخی از آنان حتی از شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در بین وحوش منطقه شکار ممنوع خرمنه‌سر اطلاع ندارند.

استان زنجان با وسعتی بیش از 22 هزار و 164 کیلومتر مربع به لحاظ تنوع آب و هوایی و اکوسیستم‌های گوناگون از تنوع زیستی گیاهی و جانوری ویژه‌ای برخوردار است و اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان در راستای حفاظت از این اکوسیستم‌ها و جوامع زیستی مناطقی را در قالب عناوین «حفاظت شده»، «پناهگاه حیات وحش» و «شکار ممنوع» تحت مدیریت و مراقبت ویژه خود قرار داده است که مجموع این مناطق در استان 503 هزار و 228 هکتار بوده که این میزان 22.68 درصد مساحت کل استان را شامل می‌شود.

بر اساس طبقه‌بندی IUCN در رده پرندگان، خروس کولی جزو گونه‌های بحرانی استان زنجان به شمار می‌آید وگونه‌های در معرض خطر انقراض یا  EN، پستانداران، پرندگان و خزندگان به ترتیب پلنگ ایرانی، بالابان و افعی البرزی است.

گونه‌های آسیب پذیر یا VU استان زنجان نیز شامل گوسفند وحشی و آهوی ایرانی و پاژن و اردک مرمری و لاک پشت مهمیزدار است.

تعداد گونه ‌پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌های مناطق تحت کنترل اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان به ترتیب 46، 231، 46، 6 و 17 و تعداد گونه‌های پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌های کشور به ترتیب 194، 521، 212، 20 و 180است.

نبود نظارت کافی و افزایش شکار بی‌رویه حیات وحش و صدور مجوزهای فشنگ حیات وحش استان زنجان را با خطر جدی مواجه کرده است. این در حالی است که تخریب زیستگاه حیات وحش سبب کاهش 15 درصدی جمعیت آهوان دشت سهرین به عنوان شاخص‌ترین گونه این منطقه شده است.

این در حالی است که هر ساله وضعیت حیات وحش استان زنجان سال به سال اسفناک‌تر از قبل شده و شکار بی رویه و بی توجهی به حفظ گونه‌های مختلف، زمینه ایجاد خطر انقراض برای بسیاری از گونه‌های جانوری را به وجود آورده است.

مجوز شکار

به گفته تورج قاسمی، معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان سال قبل 213 فقره پروانه شکار قوچ، 231 فقره پروانه ماهی شکار با قلاب، 9 فقره پروانه شکار ماهی با تور در استان زنجان صادر شده است.

وی میزان دفترچه‌های شناسه شکارچیان صادر شده در سال 93 را یک هزار و  369 فقره عنوان کرد و افزود: در این مدت 55 فقره پروانه شکارچیان گلوله‌زن در استان زنجان صادر شد.

این آمارها گویای این موضوع است که هزاران گونه جانوری در استان زنجان به وسیله شکارچیانی از بین می‌روند که مجوز شکار دارند حال اگر شکارچیان غیرمجاز و بیماری طاعون و عوامل دیگر را نیز اضافه کنیم آمار نگران کننده از تلف شدن گونه‌های جانوری ارائه می‌دهد و این فاجعه برای حیات وحش استان زنجان که دل هر انسانی را به درد می‌آورد.

آمارهای ارائه شده از تلفات بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک هر روز در حال افزایش است، هم‌اکنون 9 اکیپ متشکل از دامپزشکان بخش خصوصی و دولتی تمامی مناطق مستعد آلودگی را پایش می‌کنند.

به گفته منصور صمصامی، رئیس اداره بهداشت و مدیریت بیماری دامی دامپزشکی استان زنجان بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک یا PPR برای نخستین بار در استان مشاهده شده و در حال حاضر به منظور عدم ابتلای دام‌های اهلی بومیان به این بیماری تا شعاع 10 کیلومتری از منطقه شکار ممنوع خرمنه‌سر قرنطینه شده است.

اداره کل دامپزشکی استان زنجان 3 منطقه زنجان، طارم و ماهنشان را مناطق مستعد آلودگی به بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک اعلام کرده و هم اکنون دامپزشکان دام‌های دامداران ساکن در این مناطق را تحت پایش قرار داده و اقدامات لازم در حوزه واکسیناسیون را آغاز کرده‌اند.

در حال حاضر گرفتن اطلاعات کامل درباره وضعیت سلامتی حیات وحش منطقه خرمنه‌سر طارم به گونه‌ای دشوار شده که مسئولان کمترین اطلاعات را در اختیار خبرنگاران قرار نمی‌دهند.

گزارش از لیلا محمدی

انتهای پیام/ع