از شرط «ملا اختر» تا شرایط «کمپبل»؛ افغانستان پس از ۲۰۱۶ چگونه است؟

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، ملا اختر محمد منصور رهبر جدید طالبان افغانستان هفته گذشته در اولین پیام تبریک خود به مناسبت فرارسیدن عید قربان نکات مهم و کلیدی را در مورد ادامه روند مذاکرات صلح در افغانستان یادآور شد که می‌تواند برای تصمیم‌گیرندگان سیاست داخلی این کشور حائز اهمیت باشد.

ملا اختر در این پیام اعلام کرد دو شرط برای استقرار صلح در افغانستان دارد که این دو شرط عبارتند از: لغو پیمان امنیتی کابل- واشنگتن و همچنین خروج کامل نیروهای خارجی از خاک افغانستان.

گرچه این شروط جدید نیستند و گروه طالبان همواره از سال 2001 میلادی این شروط به انضمام تغییر در قانون اساسی افغانستان را مطرح کرده بودند اما طرح این موضوع به صورت مستقیم و در اولین روزهای رهبری ملا اختر حکایت از جدیت وی برای ادامه مبارزه در خاک کشورش دارد.

این سخنان منصور در حالی مطرح شده‌اند که اشرف‌غنی از زمان زمامداری حکومت وحدت ملی افغانستان به شدت کمر همت بسته است تا مذاکرات صلح با گروه طالبان این کشور را به نتیجه رسانده و منجی صلح کشورش لقب بگیرد.

غنی حتی خطوط قرمزی که در ذهن مردم افغانستان نقش بسته بود را شکست تا با طالبان به صلح برسد، خطوط قرمزی همچون همکاری‌های اطلاعاتی و امنیتی با سازمان اطلاعات ارتش پاکستان (آی اس آی)، همکاری نزدیک با اسلام‌آباد و تعلیق روابط با دهلی‌نو. همه این‌ها از سوی اشرف‌غنی صورت پذیرفت تا شاید پاکستان بتواند طالبان را بر سر میز مذاکره حاضر کند.

این شرایط تا حدی هم جلو رفت اما انتشار خبر مرگ ملا عمر و جانشینی ملا اختر منصور روند مذاکرات میان دولت افغانستان و گروه طالبان این کشور را وارد مرحله‌ای از تعلیق کرد.

با این حال هنوز امیدها برای از سرگیری مذاکرات صلح ادامه داشت تا این که پیام عید قربان ملا اختر منصور و شرایط وی برای ادامه روند مذاکرات صلح منتشر شد.

پس از انتشار این پیام که حاوی شرایط رهبر جدید طالبان برای استقرار صلح در افغانستان بود تحلیل‌های زیادی به میان آمد که اکنون آیا باید به طالبان اعتماد کرد و از ادامه حضور خارجی‌ها صرف‌نظر نمود یا باد راه دیگری را پیمود.

در حال‌وهوای تعطیلات عید قربان و در حالی که شاید سیاستمداران افغان در حال بررسی پیشنهادات اختر منصور بودند، جان کمپبل خبر جدیدی از ادامه حضور هزاران سرباز خارجی به ویژه آمریکایی در خاک افغانستان داد که خود نظرات گسترده‌ای را به همراه داشت.

کمپبل پیشنهادی پنج ماده‌ای را برای مقامات آمریکایی و ناتو فرستاده و اعلام کرده است که با توجه به اوضاع امنیتی در افغانستان باید پس از سال 2016 میلادی هزاران سرباز آمریکایی در افغانستان باقی بمانند.

با توجه به اینکه باراک اوباما، ژنرال کمپبل را به عنوان نماینده خود برای بررسی اوضاع افغانستان و همچنین تصمیم‌گیرنده نهایی برای باقی ماندن و یا نماندن نیروهای آمریکایی در افغانستان برگزیده است، می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که پیشنهادات کمپبل به معنای تصمیم آمریکا برای ادامه حضور نظامی در افغانستان است.

پیش از این نیز بحث‌هایی در مورد باقی ماندن نزدیک به پنج هزار نیروی آمریکایی در قالب افراد مستقر در سفارت این کشور در کابل مطرح شده بود که گفته می‌شود گروه طالبان افغانستان نیز با این مسأله کنار آمده بودند اما اکنون حرف از ادامه حضور نظامی در افغانستان است موضوعی که دیگر برای طالبان خوشایند نیست.

حال با توجه به شروط رهبر جدید طالبان و همچنین تصمیم مقامات نظامی آمریکا و ناتو برای ادامه حضور در خاک افغانستان این نگرانی به وجود آمده است که افغانستان همچنان با مسأله‌ای به نام امنیت دست و پنجه نرم خواهد کرد.

عده‌ای بر این اعتقادند که عملکرد چهارده ساله آمریکا در افغانستان نشان داده است که این کشور توانایی نابودی کامل گروه طالبان و برقراری امنیت در افغانستان را نداشته موضوعی که اگر قرار بود اتفاق بیافتد در سال‌های ضعف طالبان می‌افتاد و اکنون که طالبان کمی قدرت پیدا کرده‌اند دیگر شکست کامل آن‌ها سخت است. بنابراین ادامه حضور نظامی آمریکا در افغانستان این گروه را منسجم‌تر کرده و اوضاع امنیتی در افغانستان را بغرنج‌تر خواهد نمود.

به نظر می‌رسد از این پس باید شاهد قدرتنمایی گروه طالبان و کمپبل و نیروهای نظامی آمریکا در برابر هم بود مسأله‌ای که چیزی جز ناامنی برای افغانستان به ارمغان نخواهد آورد.

اکنون این سوال مطرح است که شرایط رهبر جدید طالبان از یک سو و تصمیم مقامات آمریکایی و ناتو برای ادامه حضور در افغانستان از سوی دیگر چه شرایطی را برای افغانستان پس از 2016 رقم خواهد زد؟

انتهای پیام/.