تشکیل مجمع حافظان نسخ خطی و حمایت از شناسایی نسخه‌های خطی ایرانی در خارج از کشور
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در تشریح برنامه‌های خود برای مدیریت این کتابخانه از تشکیل مجمع حافظان نسخ خطی و حمایت از شناسایی نسخه‌های خطی ایرانی در خارج از کشور خبر داد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نخستین نشست رسانه‌ای محمدرضا مجیدی رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی پیش از ظهر امروز شنبه چهارم مهرماه در ساختمان قدیم مجلس مشروطه برگزار شد.
وی در سخنانی در این نشست به تاریخچه جداسازی کتابخانه مجلس از ساختار اداری آن در 20 سال گذشته اشاره کرد و گفت: از آن پس تاکنون زحمات اساتید بزرگواری چون مرحوم عبدالحسین حائری که بیش از 50 سال عمرش را در این کتابخانه گذراند، موجب شد تا کتابخانه مجلس به جایگاه امروزش برسد.
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس ادامه داد: کتابخانه، مرکز اسناد و موزه مجلس شورای اسلامی مجموعه‌ای عظیمی است که تنها در مرکز اسناد آن بیش از 14 میلیون برگ سند وجود دارد، این کتابخانه بیش از 600 هزار جلد کتاب چاپی، 25 هزار نسخه خطی و بیش از 5 هزار عنوان مجلات و نشریات قدیم و جدید در 60 هزار جلد دارد. همچنین بیش از 21 هزار نسخه سنگی و سربی و بیش از75 هزار جلد کتاب در مجموعه ایرانشناسی و اسلام‌شناسی را در خود جای داده است. کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی، کتابخانه تخصصی زنان، و کتابخانه تخصصی افغانستان از بخش‌های دیگر این مجموعه عظیم است.
مجیدی تصریح کرد: کتابخانه مجلس شورای اسلامی به عنوان یک مرکز بزرگ فرهنگی و علمی به شمار می‌آید. آنچه در کتابخانه وجود دارد یا خریداری شده یا اهدا شده است، بنابراین ما نیز در نظر داریم حمایت از اسناد و کتب خطی کشور را در دستور کار قرار دهیم. تا یک سال گذشته که بنده سفیر و نماینده دائم ایران در یونسکو بودم، دغدغه‌ام صرفاً مباحث ایرانی و اسلامی در عرصه جهانی بود. یکی از این فهرست‌ها حافظه جهانی است که تاکنون چندین نمونه از آثار خطی و جهانی ما در آن ثبت شده است.
مجمع حافظان و نگهداران میراث مکتوب تشکیل می‌شود
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با اشاره به برنامه‌های خود برای مدیریت این مجموعه گفت: در زمینه ثبت نسخ خطی باید از سهمیه‌ای که داریم استفاده کنیم، همچنین باید با فرهنگسازی، علاقه‌مندان به حفظ آثار مکتوب را تشویق کنیم تا بیش از گذشته نسبت به ثبت این آثار اقدام کنند. همچنین ما در نظر داریم مجمع حافظان و نگهداران میراث مکتوب را در کشور تشکیل داده تا هرکس که به گونه‌ای در این حوزه فعالیت می‌کند، مورد حمایت قانونی قرار گیرد. کتابخانه مجلس شورای اسلامی در مجمع مهتاب(مجمع هماهنگی بانک های اسنادی و مراکز تاریخ پژوه)، مکتب(مجمع عمومی رؤسای کتابخانه‌های بزرگ کشور) و کنسرسیوم تولید محتوای ملی عضو است. تلاش می‌شود تا از ظرفیت‌های مختلف برای حضور موثر در این مجامع استفاده لازم را ببریم تا شأن و منزلت ایران ما به حوزه جهانی معرفی شود.
اولین کتابخانه حقوق، تقوین و نظارت تشکیل می‌شود
وی با بیان این مطلب که تلاش می‌کنیم سرویس و خدمت‌رسانی لازم را به نمایندگان داشته باشیم، از تشکیل اولین کتابخانه حقوق، تقوین و نظارت در آینده نزدیک خبر داد و گفت: معرفی این مجموعه عظیم در داخل و خارج از کشور از دیگر اهداف ما است. تلاش برای ارتباط با افکار عمومی، مجامع دانشگاهی، بازدید حوزویان و ارتباط با مجامع ملی خارج از کشور از دیگر تلاش‌های ما خواهد بود، در این زمینه ایفلا ظرفیتی مناسب را در اختیار ما قرار می‌دهد.
بازخوانی زحمات مدیران پیشین و تقویت برنامه‌های موفق از دیگر برنامه‌های مجیدی بود که به آن اشاره کرد و افزود: تلاش می‌کنیم تا اقدامات خوب گذشته را ادامه دهیم.
بخش دوم این نشست به پرسش و پاسخ اختصاص داشت.
مجیدی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چه برنامه‌ای برای حضور عموم مردم در موزه مجلس دارید، گفت: موزه‌ها امروزه در جهان از بخش‌های مهم فرهنگی محسوب می‌شوند، امید می‌رود امر فرهنگسازی و بازدید از موزه‌ها از خانواده‌ها و مدارس شروع شود. ما نیز در مجموعه خود تلاش کردیم در وهله نخست ارتباط جامعی با مجامع دانشگاهی برقرار کنیم تا موزه مجلس شورای اسلامی یکی از موزه‌های پرتردد باشد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر برنامه کتابخانه برای بازدید حوزویان گفت: همکاری‌هایی از دوره‌های گذشته وجود داشته است. دو هفته پیش بازدید از حوزه‌های علمیه خراسان داشتیم. قرار است کمک‌های لازم از جمله دیجیتال‌سازی منابع داشته باشیم. در مجلس شورای اسلامی نیز مرکز پژوهش‌های اسلامی مرتبط با آن شکل گرفته است که در این زمینه کمک بزرگی برای ما است.یکی از کتابخانه‌های معتبر در حوزه نسخ خطی کتابخانه مرعشی است که ما ارتباط دوجانبه‌ای با آنها داشته‌ایم که قرار است گسترش یابد.
تلاش خواهیم کرد افزوده شدت منابع جدید استمرار یابد
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس درباره خرید کتاب‌های خطی نیز گفت: تلاش ما این است که افزوده شدن منابع جدید به کتابخانه استمرار یابد. ما در ماه‌های آینده این فراخوان را خواهیم داشت که برای حفظ و نگهداری همه آثاری که در دست عموم مردم اقدام کنیم، ما هم در حفظ و نگهداری در سال‌های گذشته موفق عمل کردیم و هم در مرمت، باید تلاش کنیم بودجه و اعتبارات افزایش یابد. بخشی از این آثار با خریداری به مجموع اضافه می‌شود و بخشی را نیز باید فرهنگسازی کنیم تا اهدا شود.
دولت و مجلس سهم ما از اعتبارات را افزایش دهد
مجیدی با اشاره به ساخت ساختمان جدید کتابخانه گفت: ساختمان جدید کتابخانه در دست احداث است و امیدواریم به زودی شاهد اتمام آن باشیم. حفظ و نگهداری نسخه‌های موجود مهمتر از خریداری است. البته تلاش خواهیم کرد سهم‌مان را از خرید افزایش دهیم. دولت و مجلس نیز باید کمک کنند و سهم ما از اعتبارات را به گونه‌ای افزایش دهند که ما دغدغه‌ای برای خرید نداشته باشیم.
دیجیتالی کردن 14 میلیون برگ سند
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر دیجیتالیزه کردن مرکز اسناد گفت: تکمیل دیجیتال‌سازی کتب خطی نیز یکی از برنامه‌هاست تا ما بتوانیم کلیه اسناد و مجلات موجود در کتابخانه را دیجیتال کنیم. در سال‌های گذشته کارهای خوبی انجام شده است، برنامه بعدی ما حوزه اسنادی است که بیش از 14 میلیون برگ سند در آن نگهداری می‌شود.
جلسات ارزشیابی و خرید احیا می‌شوند
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر اینکه آیا جلسات شورای ارزشیابی و خرید کتابخانه قرار دوباره احیا می‌شود؟ گفت: در این 2-3 ماهه که مشغول ارزیابی کتابخانه بودم، برخی از جلسات و برنامه‌های ما با تاخیر برگزار شده است. طبعاً هیچ خریدی بدون تشکیل شورای ارزشیابی اتفاق نمی‌افتد، چون تمام جنبه‌های تاریخی و علمی بازار باید ارزیابی شوند. قدمت کار، اهمیت کار و سندیت آن باید مشخص شود. ما شوراهای مختلف کتابخانه را از مهرماه کلید خواهیم زد تا پیش از این دولت و مجلس در تامین منابع مالی با مشکلات مالی مواجه بودند، انشاءالله برآیند خرید را دوباره آغاز خواهیم کرد و با محوریت کارشناسان زبده در شورای ارزیابی و خرید کتابخانه و به بررسی آثار معرفی شده برای خرید و اهدا خواهیم پرداخت.
مجیدی در پاسخ به پرسش دیگر تسنیم مبنی بر اینکه آیا کتابخانه مجلس برنامه‌ای برای فهرست‌نویسی و شناسایی نسخه‌های خطی فارسی و شیعی و اسلامی موجود در جهان دارد؟، گفت: این یک بحث ملی است، ارتباطات ما در حوزه دوجانبه و چندجانبه باید گسترش یابد، بویژه حوزه ایران فرهنگی که حوزه بسیاری از کشورهاست و بسیاری از مواریث مشترک ما در خارج از حوزه جغرافیایی است. سعی می‌کنیم با این حوزه‌ها ارتباط برقرار کنیم. با کمک رایزن‌های فرهنگی از ظرفیت‌هایی همچون مکتب و مهتاب و سایر مراکز اسنادی استفاده کنیم.
وی افزود: صرفاً حفظ و حراست را نباید به ایران جغرافیایی محدود کرد، بلکه باید به ایران فرهنگی بپردازیم. اطلاع‌رسانی، فهرست‌نویسی و شناسایی نسخه‌های خطی ایرانی موجود در کشورهای دیگر برای پژوهشگران امروز بسیار حائز اهمیت است.
رئیس کتابخانه حوزه و مرکز اسناد مجلس در پاسخ به پرسش دیگری درباره سند باغ قلهک که مرحوم حائری از وجود آن اطلاع داده بود، اما پس از مدتی مسئولان کتابخانه از وجود چنین سندی اظهار بی‌اطلاعی کردند، گفت: اینکه سندی اینچنین وجود داشته باشد یا نه را باید مراکز ذیربط مکاتبه کنند، نکته‌ای مرحوم حائری مطرح کرد، اگر نیاز به پیگیری ثانویه داشته باشد دنبال خواهد شد.
مجیدی در پایان سخنان خود از برگزاری همایش تاریخ مجلس که به مجالس دوره 21 و 22 می‌پردازد در آبان‌ماه اشاره کرد و گفت: همچنین نکوداشتی برای مرحوم حائری سه‌شنبه هفتم مهرماه در کتابخانه مجلس برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/
