عطوان: مصر فهمید که عربستان در حال غرق شدن است
نویسنده برجسته جهان عرب در مقاله‌ای با اشاره به سردی شدید روابط میان قاهره و ریاض نوشت که مصر به این درک رسیده که عربستان در حال غرق شدن بوده و به ساحل نجات نخواهد رسید.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، "عبدالباری عطوان" نویسنده برجسته جهان عرب در مقاله‌ای در روزنامه الرأی الیوم به تنش‌های اخیر میان روابط ریاض و قاهره پرداخت.
پیمان‌های سیاسی و نظامی کشورهای عربی معمولاً کوتاه‌مدت هستند
این نویسنده عرب در مقاله‌اش نوشت: پیمان‌های سیاسی و نظامی عربی معمولاً کوتاه‌مدت بوده و اغلب عمر طولانی ندارند چون این روابط بر مزاج و روابط شخصی میان سران عرب و نه بر اساس روابط پایدار استراتژیک بنا نهاده شده است. شاید روابط عربستان و مصر مثال واضحی در این زمینه باشد.
روابط قاهره و ریاض وارد سردی شدیدی شده است
عطوان در این مقاله نوشت: پس از دو سال روابط گرم میان قاهره و ریاض و اقدام اخیر عربستان و امارات و کویت در کمک مالی 30 میلیارد دلاری و کمک‌های نفتی و غیره به مصر، اما روابط میان عربستان و مصر وارد سردی شدیدی گردید اگرچه "عبدالفتاح السیسی" رئیس جمهور مصر در سخنرانی خود به‌مناسبت جنگ اکتبر تلاش کرد با اشاره به نقش عربستان در خدمت به حجاج طی سال‌های گذشته اندکی از تنش‌ها بکاهد.
دو عامل تأثیرگذار بر ماهیت روابط مصر و عربستان
به‌عقیده عطوان هم اکنون دو کلید اصلی بر ماهیت روابط عربستان و مصر حکمرانی می‌کند.
نخست: مواضع در قبال جنبش اخوان المسلمین و به‌طور کلی گروه‌های اسلامی افراطی.
دوم: مواضع در قبال نظام سوریه و مداخله نظامی کنونی روسیه که با هدف جلوگیری از سرنگونی نظام سوریه بوده است.
رکود در روابط عربستان و مصر از زمانی که "سلمان بن عبدالعزیز" در ابتدای سال جاری میلادی به قدرت رسید آغاز شد. از آن زمان، پادشاه جدید پایبند به میراث برادرش نبوده و اقدام به تغییر همپیمان‌های منطقه‌ای کرد و به‌سوی ائتلافی قطری ترکی گام برداشت که این بدان معناست که عربستان عدم ارتباط با جنبش اخوان المسلمین را پایان داد و ریاض همچنین نسبت به مداخله روسیه برای حمایت از نظام سوریه نیز موضع خصمانه‌ای اتخاذ کرد.
عدم سفر سلمان به مصر نشان از ضعیف شدن روابط میان قاهره و ریاض است
عطوان افزود: عدم مشارکت پادشاه عربستان در کنفرانس اقتصادی "شرم الشیخ" که با هدف کمک مالی به مصر بوده و مشارکت نمادین عربستان در این کنفرانس و همچنین اقدام وی در ترک زودهنگام نشست سران اتحادیه عرب در مصر در پایان ماه مارس گذشته و به تعویق انداختن یا لغو سفرش به مصر که قرار بود 20 روز پیش و پس از بازگشت از واشنگتن انجام شود، همگی نشان از آن دارد که روابط میان رئیس جمهور مصر و پادشاه عربستان ضعیف شده است. اختلاف یا سردی روابط میان دولت‌های عربی اغلب از طریق کانال‌های رسمی مطرح نمی‌شود و به‌صورت غیرمستقیم نمایان می‌شود و دولت مصر میراث بزرگی در این زمینه داشته و سلاح قدرتمندش رسانه‌ها می‌باشند.
روزنامه‌ها و رسانه‌های مصری مملو از انتقادات از عربستان شده است
این نویسنده برجسته جهان عرب در ادامه مقاله خود نوشت: کسانی که این روزها روزنامه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی مصر را دنبال می‌کنند شاهد آن هستند که این برنامه‌ها مملو از مقالات و برنامه‌های انتقادی از عربستان بوده و بیشتر آن، اقدام وزارت خارجه مصر در استقبال از هیئت حزب "المؤتمر" یمن بوده که ریاست این حزب "علی عبدالله صالح" است که هم اکنون دشمن اول و خطرناک عربستان به شمار می‌آید. همچنین ماهواره نایل‌ست پخش دوباره شبکه‌های الیمن الیوم و سبأ و الایمان را از سر گرفته و رسانه‌های مصری و دولت این کشور در قبال دستاوردهای ائتلاف عربی به‌ریاست عربستان در یمن و در باب المندب نیز بی‌تفاوت بوده‌اند.
دولت عربستان در بخش رسانه‌ای تجربه محدودی دارد و رویکردهایش در این بخش نتایج عکسی به‌همراه داشته است. رسانه‌های عربستانی اخیراً وارد میدان مسابقه رسانه‌ای شده و انتقادات خود را از مصر و سران آن آغاز کردند و دولت عربستان کار را فراتر برد و سفارت این کشور در قطر از "یوسف قرضاوی" رئیس هیئت علمای مسلمان برای مشارکت در جشن ملی عربستان در اواخر ماه گذشته دعوت کرد. این مشارکت با پوشش گسترده‌ای همراه بود و هدف از آن ارسال پیام محکمی به دولت مصر بوده است.
چالش بزرگ مصر چگونگی موازنه میان حمایت از حمله روسیه به سوریه و روابط با عربستان است
چالش بزرگی که هم اکنون در برابر سران مصر وجود دارد چگونگی موازنه میان حمایت آشکار از حملات هوایی روسیه به گروه‌های تروریستی در سوریه و روابط استراتژیک با عربستان و برخی کشورهای عربی است.
مصر درک کرده که عربستان در حال غرق شده بوده و به ساحل امن نمی‌رسد
به‌نوشته عطوان کاملاً آشکار است که عبدالفتاح السیسی با تماسی که با "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه داشته و طی آن به‌صورت رسمی از حملات روسیه در مصر حمایت کرد، مصر تصمیم گرفته که از همپیمان سابق سعودی خود فاصله بگیرد یا آنکه سیاست مستقلی از آن اتخاذ کند چون قاهره به‌خوبی درک کرده که عضلات مالی عربستان با کاهش قیمت‌های نفت به‌سرعت در حال تضعیف شدن بوده و کشتی مداخله عربستان در بحران یمن با بادها و امواج سهمگینی مواجه شده که امکان دارد به غرق شدن عربستان یا نرسیدن این کشور به ساحل امن منتهی شود.
اگر به فصل‌های برجسته تاریخ منطقه بنگریم شاهد آن هستیم که محور مصری ــ سوری همواره و طی بیش از 8 هزار سال پیش قدرتمند و طولانی‌مدت بوده است، این در حالی است که روابط سعودی ــ مصری طی سه قرن پیش همواره با تنش و جنگ همراه بوده است.
ارتش ابراهیم پاشا در سال 1818 پایتخت عربستان را درنوردید و آن را نابود کرد و این جنگ در اواسط دهه شصت قرن گذشته و با جنگ یمن به پایان رسید.
عربستان همچنان بر سرنگونی نظام سوریه اصرار دارد
عربستان همچنان بر سرنگونی بشار اسد و نظامش تأکید داشته و هیچ نقشی برای وی در آینده سوریه نمی‌بیند، این در حالی است که روسیه و پوتین کاملاً با این موضوع مخالف بوده و معتقد است که جایگزین نظام سوریه، هرج و مرج و اقدام گروه‌های اسلامی افراطی برای پر کردن خلأ قدرت است.
مصر می‌کوشد امارات و کویت را وارد اردوگاه خود کند
عطوان در ادامه نوشت: مصر بیشتر به مواضع روسیه نزدیک بوده و تلاش دارد تا امارات متحده عربی و چه‌بسا کویت را به اردوگاه خود بکشاند و به نظر می‌رسد که پیروزی‌هایی را در این زمینه به دست آورده است.
ائتلاف‌های جنگ سرد گذشته بار دیگر و به‌صورت جدیدی در میدان نبرد سوریه در حال شکل گیری است. عربستان با قدرت اما به‌صورت ضعیفتری از قبل به‌دلیل درگیری در جنگ یمن، به اردوگاه آمریکا بازگشته و مصر نیز به‌تدریج کنار چین، ایران، هند و کشورهای بریکس در حال پیدا کردن جایگاه خود در اردوگاه روسیه است.
نظام سوریه برنده بزرگ تحولات کنونی در ائتلاف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است
این نویسنده برجسته جهان عرب در پایان مقاله خود نوشت: نظام سوریه برنده بزرگ تحولات کنونی در نقشه ائتلاف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است. موضوع قطعی این است که نتایج ملموس حلقه نجات روسیه در این زمینه چه در منطقه و چه در زمینه ترسیم نقشه جدید ائتلاف‌های منطقه‌ای، آشکار شده است.
انتهای پیام/.*
