رسانهها در انتشار اخبار حوادث باید "منشور ویژه" داشته باشند
معاون خبر باشگاه خبرنگاران گفت: رسانهها در انتشار اخبار حوادث باید "منشور ویژه" داشته باشند و خود را ملزم بدانند در چارچوب خاصی بنویسند و جزئیات مواردی مانند قتل و اخبار فجیع حوزه حوادث را تا اندازه خاصی و با موازین تعریف منتشر کنند.
وحید حاجحسینی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درباره نحوه انتشار اخبار حوزه حوادث و فضای فعلی موجود بر اخبار این حوزه در رسانهها اظهار داشت: فضایی که بر سرویسهای حوادث رسانههای مختلف داخل کشور حاکم شده است از دو وجه قابل بررسی است؛ نخست فضایی که خود رسانهها به دلیل موضوع مخاطبشناسی آن را پیگیری میکنند و مخاطبان نیز خبرهای حوزه حوادث مانند قتل، جنایت، دزدی و... را پیگیری و دنبال میکنند و حتی در نمونههای خارجی نیز این مخاطبان وجود دارند.
وی افزود: ثانیاً مباحثی مانند انواع کلاهبرداری در فضای جامعه وجود دارد که این اتفاقات هر روزه رخ میدهند و مردم درگیر این اتفاقات هستند که از جهت "عبرتآموزی" باید به آنها پرداخته شود اما روندی که در حال حاضر به سمت آن میرویم چندان قابل قبول نیست به این دلیل که اخبار حوزه حوادث به نوعی جنبه "کلیکیاب" برای رسانههای کشور به خود گرفتهاند و در فضای فعلی به دلیل نوع تیتر زدن و رنگ و لعابی که خبرهای حوزه حوادث دارند، جنبه عبرتآموزی چندانی در آنها دیده نمیشود.
معاون خبر باشگاه خبرنگاران عنوان کرد: در فرآیند اطلاعرسانی اخبار حوزه حوادث، مشکلات جدی وجود دارد و روابط عمومیهای قوی در قوه قضائیه و نهادهای مرتبطی که در رابطه با اخبار حوزه حوادث باید فعالیت داشته باشند، وجود ندارد و چرخه خبرهایی که در این حوزه انتشار مییابد، مشخص نیست؛ در حال حاضر خبری که به طور مثال در یک رسانه از یک دادسرای جنایی نقل میشود، در بسیاری از موارد اصل خبر صحت ندارد و صرفا با انگیزه افزایش کلیک منتشر میشود.
حاجحسینی در پاسخ به این سئوال که آیا اخباری که رسانهها در حوزه حوادث منتشر میکنند باید صرفاً از کانالهای رسمی مانند قوه قضاییه و یا نیروی انتظامی باشد، گفت: صرفاً این نوع از انتشار اخبار حوادث مدنظر نیست اما در تمام دنیا برای اینکه یک خبر به اطلاع رسانهها برسد، فرآیندی وجود دارد و اینگونه نیست که هر خبر حوزه حوادث با هر نوع نگارش و تصویری منتشر شود.
وی در مورد نشر اخبار حوادث به ایالت متحده آمریکا اشاره و متذکر شد: اخبار حوزه حوادث مانند قتل، تیراندازی و ... که به صورت روزانه در آمریکا اتفاق میافتد، تصاویر این اتفاق کاملاً انتخاب و کنترل شده منتشر و از تصاویر بسته استفاده میشود و کسی حتی خبرنگاران اجازه عبور از نوار زردی که در محل حادثه کشیده میشود را ندارد یعنی خبرهایی حوزه حوادث حتی در رسانههای آمریکا با سبک و چهارچوب مشخص و کنترلشده منتشر میشود.
این کارشناس رسانه با انتقاد از عملکرد برخی رسانههای کشورمان در نحوه انتشار اخبار حوزه حوادث تصریح کرد: متأسفانه در برخی رسانههای داخلی هرگونه خبر حوزه حوادث منتشر میشود برای مثال عکسی که چند روز پیش از خودکشی دختر و پسر لاهیجانی منتشر شد، بدون اینکه این رسانهها به بازخورد منفی این اخبار و تصاویر توجه داشته باشند، تصاویر این خودکشی را بدون هیچ فیلتر، تیره و تار شدگی به صورت مستقیم پخش کردند؛ اگر نوجوانی به خواندن و دیدن این دست اخبار و تصاویر بپردازد، تبعات منفی متعدد و عمیقی در ذهن وی باقی خواهد گذاشت.
معاون خبر باشگاه خبرنگاران در پاسخ به این سئوال که آیا نحوه انتشار اخبار حوادث میتواند باعث ارتکاب جرم و بزه در جامعه شود، اظهار داشت: به طور قطع، نوع نحوه انتشار اخبار حوادث میتواند زمینه ساز بزه شود؛ در دین مبین اسلام، روایات متعدی بر عدم "اشاعه فحشا" تاکید دارد که اگر رعایت نشود، می تواند زمینهساز گسترش فحشا شود و حرمت این مسائل در جامعه را بشکند.
حاجحسینی افزود: فارغ از مباحث دینی، اخلاق رسانهای و حرفهای، در هیچ جای دنیا نیز اجازه نشر تصاویری مانند سربریدن و قتلهای فجیع و ... داده نمیشود و این دسته از اخبار درجهبندی میشوند اما متاسفانه در برخی رسانههای داخل کشور، این موارد رعایت نمیشود و برخی تصاویر و اخبار فجیع حوادث از طریق برخی رسانهها در اختیار همه سنین قرار میگیرد.
وی در پاسخ به این سؤال که رسانهها به چه صورت میتوانند حادثه دلخراشی مانند قتل را منتشر کنند و آیا اصولاً انتشار هر صحنهای در رسانه الزامی دارد، گفت: اصولاً وظیفه ذاتی رسانهها، انتشار اخبار و رویدادهاست؛ این الزام وجود دارد و رسانهها نمی تواند خود را محدود و سانسور کنند اما به طور مثال در باشگاه خبرنگاران جوان، "منشوری" برای انتشار اخبار حوادث در نظر گرفتهایم به طور مثال اگر قرار شد تصویری که ممکن است دیدن آن برای همه سنین مناسب نباشد، بر اساس این منشور عبارت "18+" در کنار تیتر خبر آورده میشود.
معاون خبر باشگاه خبرنگاران در پاسخ به این سؤال که آیا عبارت 18+ خود باعث تحریک بیشتر مخاطبان در همه سنین نمیشود، تصریح کرد: متأسفانه تعریفی که در ایران از 18+ وجود دارد به این شکل است اما همیشه نیز این گونه نیست و اگر 18+ را نیز فاکتور بگیریم، منظور از منشور رسانهای، منشوری است که رسانهها باید برای خود تعریف کنند و خود را ملزم بدانند در چهارچوب خاصی بنویسند و جزئیات مواردی مانند قتل و اخبار فجیع حوزه حوادث را تا اندازه خاصی و با موازین تعریف شده در منشور رسانهای خود نشر دهند؛ در سرویس حوادث باشگاه خبرنگاران نیز که از پرطرفدارترین سرویسهای خبری باشگاه است تا حدودی این جزئیات در منشور مشخص شده است.
حاجحسینی در خاتمه درباره نقش هیئت نظارت بر مطبوعات در زمینه نظارت بر اخبار حوزه حوادث گفت: هیئت نظارت بر مطبوعات بیشتر در مباحث سیاسی و فرهنگی ورود داشته است و تا به حال در زمینه اخبار حوادث نقش چندانی ایفا نکرده است برای مثال در رابطه با قتلی که در میدان کاج اتفاق افتاد یا در موارد متعدد دیگر، نوع انتشار اینگونه اخبار حوادث، باعث جریحهدار شدن روح جامعه شده اما هئیت نظارت بر مطبوعات ورودی در این موارد نداشته است.
انتهای پیام/